2. Որտեղի՞ց և ինչպե՞ս է առաջացել
«լավաշ» անվանումը
Լավաշը հայկական բառ է,
որն առաջացել է հենց այն
պատրաստելու գործընթացից:
Խմորը գրտնակելուց հետո
այն լավ քաշել և բացել են:
Այստեղից էլ առաջացել է լավ
քաշած, լավ քաշ, իսկ հետո էլ
արդեն լավաշ անվանումը:
3. Ըստ ավանդության հաց թխելու արարողությունը կատարվում էր
վաղ առավոտյան, իսկ կրակը թոնրում վառվում էր դեռ
արևածագին: Իսկ հաց թխելու գործընթացն ուղեկցվում էր բարի
լույսի օրհնանքներով և աղոթքներով: Հնում լավաշը թխել են
տոնից տոն և մեծ քանակությամբ: Այս գործընթացը հաճախ տևել
է մեկ կամ անգամ երկու օր: Եղել են նաև հատուկ երգեր, որոնք
կատարվել են լավաշ թխելու ժամանակ և որոնց միջոցով
գովերգել են լավաշի համը:
4. Լավաշը հին ժամանակներում
Հնում լավաշը պատերազմների ժամանակ հանդիսացել է
զինվորների ուղեկիցն ու պաշտպանը: Մայրերն իրենց
ձեռքով թխում էին լավաշը, չորացնում այն և դնում
զինվորի ուսապարկի մեջ: Իր երկար պահպանության
շնորհիվ այն զինվորներին փրկում էր սովից:
5. Լավաշը ՝ հայկական
ուտեստների բաղադրիչ
Հայկական խաշի հետ
Լավաշը, խաշի հետ մատուցելու ու ուտելու համար, նախապես այն
չորացնում են։ Ցանկացած հայի համար կարևոր ու հաճելի է, որ
խաշն ուտելուց ՝ չորացրած լավաշը փշրեն դրա մեջ․
Հայկական խորովածի հետ
Ասում են, որ խորովածն ավելի համեղ է
ստացվում, երբ խորը տարայի մեջ մի բուռ
լավաշ են դնում։ Տարայի մեջ հետո լցնում են
խորովածն ու էլի լավաշով ծածկում են այն․․․
6. Լավաշը ՝ ՅՈՒՆԵՍԿՕ- ի մշակութային
ժառանգության ցանկում
Հայկական լավաշը ՅՈՒՆԵՍԿՕ- ի մշակութային ժառանգության
ցանկում ընդգրկվել է 2014 թվականի հուլիսին։
7. Լավաշի հայտնի մուլտֆիլմը
Մուլտֆիլմի հիմքում ընկած է մի
տղայի ՝ Նաղաշի պատմությունը,
որն ապրում է մոր հետ։ Նաղաշի
մայրը մարմնավորում է ուժեղ հայ
կնոջ կերպար, որն իր քրտինքով
վաստակում է իր հացը։ Որդին էլ
մեծանում է ՝ ուտելով այդ
անմահական հացը։