nguyễn Ngọc Phan Văn

1. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
PHẦN MỞ ĐẦU
Trong điều kiện kinh tế thị trường, các doanh nghiệp muốn tồn tại,
đứng vững và ngày càng phát triển, đòi hỏi phải có một tiềm lực tài chính
mạnh mẽ để tiến hành sản xuất kinh doanh và cạnh tranh có hiệu quả. Mặt
khác, theo đà phát triển của nền kinh tế, các mối quan hệ kinh tế tài chính
ngày càng trở nên phong phú và phức tạp.
Vì vậy, vấn đề đặt ra cho các doanh nghiệp là phải thường xuyên tiến
hành công tác phân tích tài chính và không ngừng hoàn thiện công tác này,
trên cơ sở đó, định hướng cho các quyết định nhằm nâng cao hiệu quả sản
xuất kinh doanh, cải thiện tình hình tài chính của doanh nghiệp. Thực tiễn đã
chứng minh, nếu các nhà quản trị doanh nghiệp quan tâm đúng mức tới công
tác phân tích tài chính thì họ sẽ có những quyết định đúng đắn và có nhiều
cơ hội thành đạt trong kinh doanh, ngược lại họ sẽ khó tránh khỏi những
quyết định tài chính sai lầm và thất bại.
Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện là một Công
ty thành viên của Tổng Công ty Bưu chính - Viễn thông Việt Nam có nhiệm
vụ chính là khảo sát, thiết kế các công trình thông tin và tư vấn xây dựng
trên khắp 64 tỉnh thành. Công tác phân tích tài chính của Công ty đã bước
đầu được quan tâm và có nhiều tiến bộ, tuy nhiên vẫn không tránh khỏi
những khó khăn, hạn chế.
Nhận thức được tầm quan trọng của phân tích tài chính, nghiên cứu
thực trạng công tác phân tích tài chính của Công ty, sau thời gian thực tập tại
phòng Tài chính - Kế toán, được sự giúp đỡ của Ban Giám đốc, các cô, chú
trong phòng tài chính - kế toán và cô giáo hướng dẫn PGS.TS Phan Thị Thu
Hà em đã lựa chọn đề tài “Giải pháp hoàn thiện công tác Phân tích tài
chính doanh nghiệp của Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng
Bưu điện” làm đề tài cho chuyên đề tốt nghiệp của mình. Em xin chân thành
cảm ơn các cô, các chú trong Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng
Bưu điện và cô giáo - PGS, TS Phan Thị Thu Hà đã tận tình giúp đỡ em
hoàn thành chuyên đề này.
Kết cấu chuyên đề gồm 3 chương:
Chương I: Những vấn đề cơ bản về công tác phân tích tài chính
doanh nghiệp.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B1

2. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Chương II: Thực trạng hoạt động phân tích tài chính tài chính của
Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện.
Chương III: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích
tài chính của Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện.
Sinh viên thực hiện
Trần Thị Thu Thuỷ
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B2

3. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
PHẦN NỘI DUNG
Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi
chÝnh doanh nghiÖp
1.1Khái niệm và mục tiêu phân tích tài chính doanh
nghiệp
1.1.1Khái niệm
Doanh nghiệp là chủ thể kinh tế độc lập, có tư cách pháp nhân, hoạt
động kinh doanh trên thị trường nhằm làm tăng giá trị của chủ sở hữu.
Doanh nghiệp là một cách thức tổ chức hoạt động kinh tế của nhiều cá
nhân. Có nhiều hoạt động kinh tế chỉ có thể thực hiện được bởi các doanh
nghiệp chứ không phải các cá nhân.
Ở Việt Nam, theo Luật doanh nghiệp: doanh nghiệp là tổ chức kinh tế
có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng kí kinh
doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động
kinh doanh - tức là thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá
trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên
thị trường nhằm mục đích sinh lợi.
Tài chính doanh nghiệp được hiểu là những quan hệ giá trị giữa doanh
nghiệp với các chủ thể trong nền kinh tế. Các quan hệ tài chính doanh
nghiệp chủ yếu là: quan hệ giữa doanh nghiệp với Nhà nước, quan hệ giữa
doanh nghiệp với thị trường tài chính, quan hệ giữa doanh nghiệp với các thị
trường khác, quan hệ trong nội bộ doanh nghiệp. Việc quản lý tài chính luôn
luôn giữ một vị trí trọng yếu trong hoạt động quản lý của doanh nghiệp, nó
quyết định tính độc lập, sự thành bại của doanh nghiệp trong quá trình kinh
doanh, đặc biệt trong xu thế hội nhập khu vực và quốc tế, trong điều kiện
cạnh tranh đang diễn ra khốc liệt trên phạm vi toàn thế giới, quản lý tài
chính càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Nghiên cứu phân tích tài chính là một khâu quan trọng trong quản lý
doanh nghiệp. Phân tích tài chính được các nhà quản lý bắt đầu chú ý từ cuối
thế kỷ XIX. Từ đầu thế kỉ XX đến nay, phân tích tài chính thực sự được phát
triển và được chú trọng hơn bao giờ hết bởi nhu cầu quản lý doanh nghiệp
có hiệu quả ngày càng tăng, sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống tài chính,
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B3

4. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
sự phát triển của các tập đoàn kinh doanh và khả năng sử dụng rộng rãi công
nghệ thông tin.
Phân tích tài chính là sử dụng một tập hợp các khái niệm, phương
pháp và các công cụ cho phép xử lý các thông tin kế toán và các thông tin
khác về quản lý nhằm đánh giá tình hình tài chính của một doanh nghiệp,
đánh giá rủi ro, mức độ và chất lượng hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp
đó.
Quy trình thực hiện phân tích tài chính ngày càng được áp dụng rộng
rãi trong mọi đơn vị kinh tế được tự chủ nhất định về tài chính như các
doanh nghiệp thuộc mọi hình thức, các tổ chức xã hội, tập thể và các cơ
quan quản lý, tổ chức công cộng. Đặc biệt sự phát triển của các doanh
nghiệp, các ngân hàng và của thị trường vốn đã tạo nhiều cơ hội để phân tích
tài chính chứng tỏ thực sự là có ích và vô cùng cần thiết.
1.1.2 Mục tiêu của phân tích tài chính doanh nghiệp
Thông qua việc tính toán các chỉ tiêu tài chính, xem xét các mối quan
hệ chiến lược, phân tích tài chính giúp cho người sử dụng thông tin đánh giá
chính xác sức mạnh tài chính, khả năng sinh lãi, triển vọng phát triển của
doanh nghiệp và là cơ sở để dự báo về tình hình tài chính, đưa ra các quyết
định tài chính. Bởi vậy, phân tích tài chính là mối quan tâm của nhiều nhóm
người khác nhau như: Ban giám đốc, các nhà đầu tư, các cổ đông, các chủ
nợ, các khách hàng, các nhà quản lý, kể cả các cơ quan Nhà nước và bản
thân người lao động trong doanh nghiệp. Mỗi đối tượng quan tâm đến tình
hình tài chính của doanh nghiệp trên các góc độ khác nhau, sử dụng các chỉ
số và các thông tin thu được để đưa ra các quyết định khác nhau.
Phân tích tài chính đối với các nhà quản trị
Các hoạt động nghiên cứu tài chính trong doanh nghiệp được gọi là
phân tích tài chính nội bộ khác với phân tích tài chính bên ngoài do các nhà
phân tích ngoài doanh nghiệp tiến hành, do có thông tin đầy đủ và hiểu rõ
hơn về doanh nghiệp, các nhà phân tích tài chính trong doanh nghiệp có
nhiều lợi thế để có thể phân tích tài chính tốt nhất.
Phân tích tài chính nội bộ có nhiều mục tiêu:
- Tạo thành các chu kỳ đánh giá đều đặn về các hoạt động kinh doanh
quá khứ, giúp nhà quản trị tài chính đánh giá được hoạt động kinh doanh của
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B4

5. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
doanh nghiệp, xác định điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp từ đó tiến
hành cân đối tài chính, khả năng sinh lời, khả năng thanh toán, trả nợ và rủi
ro tài chính của doanh nghiệp.
- Định hướng các quyết định của Ban giám đốc cũng như của Giám
đốc tài chính: quyết định về đầu tư, tài trợ, phân chia lợi tức cổ phần…
- Là cơ sở cho các dự báo tài chính: kế hoạch đầu tư, phần ngân sách
tiền mặt…
- Cuối cùng phân tích tài chính là công cụ để kiểm soát các hoạt động
quản lý.
Phân tích tài chính làm nổi bật tầm quan trọng của dự báo tài chính và
là cơ sở cho các nhà quản trị, làm sáng tỏ không chỉ chính sách tài chính mà
còn làm rõ các chính sách chung.
Phân tích tài chính với các nhà đầu tư.
Các nhà đầu tư có thể là các cá nhân hoặc các tổ chức đã giao vốn cho
doanh nghiệp - là cổ đông của doanh nghiệp hoặc là những người có vốn
nhưng chưa đầu tư và đang có nhu cầu sử dụng vốn mua cổ phiếu của doanh
nghiệp. Thu nhập của các nhà đầu tư sẽ là tiền chia lợi tức và giá trị tăng
thêm của vốn đầu tư (thu nhập trên cổ phiếu), hai yếu tố này chịu ảnh hưởng
của lợi nhuận kỳ vọng của doanh nghiệp. Ngoài ra, một phần không nhỏ thu
nhập mà các nhà đầu tư kỳ vọng là phần giá trị tăng thêm của vốn đầu tư do
sự biến động của giá cổ phiếu trên thị trường.
Các nhà đầu tư thường không hài lòng với lợi nhuận tính theo sổ sách
kế toán mà họ thường dựa vào kết quả phân tích tài chính của các nhà
chuyên môn để dự báo vể triển vọng của doanh nghiệp, đánh giá cổ phiếu
của doanh nghiệp. Họ rất quan tâm tới tình hình thu nhập của chủ sở hữu, tới
khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Đó là một trong những căn cứ giúp nhà
đầu tư ra quyết định có bỏ vốn vào doanh nghiệp hay không, có nên mua
thêm hay bán cổ phiếu mà họ đang nắm giữ?
Phân tích tài chính với người cho vay.
Người cho vay phân tích tài chính để nhận biết khả năng vay và trả nợ
của khách hàng. Chẳng hạn, để quyết định cho vay, một trong những vấn đề
mà người cho vay cần xem xét là doanh nghiệp có thực sự có nhu cầu vay
hay không? Khả năng trả nợ của doanh nghiệp như thế nào? Vì vậy việc
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B5

6. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
phân tích tài chính khách hàng là rất cần thiết nhằm mục tiêu xác định rõ
hiện trạng tài chính của khách hàng: giá trị tài sản, tình hình công nợ, khả
năng thanh toán. Dự báo về tình hình tài chính của khách hàng trong tương
lai, dự báo về các rủi ro có thể xảy ra ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của
khách hàng.
Việc phân tích tài chính đối với những khoản nợ dài hạn và ngắn hạn
là khác nhau:
- Nếu là những khoản cho vay ngắn hạn, người cho vay đặc biệt quan
tâm đến khả năng thanh toán nhanh của doanh nghiệp.
- Nếu là những khoản vay dài hạn, người cho vay phải tin chắc khả
năng hoàn trả và khả năng sinh lời của doanh nghiệp mà việc hoàn trả vốn
và lãi sẽ tuỳ thuộc vào khả năng sinh lời này.
Phân tích tài chính với những người hưởng lương trong doanh
nghiệp
Khoản tiền lương nhận được từ doanh nghiệp luôn là nguồn thu nhập
đáng kể của những người lao động trong doanh nghiệp vì vậy kết quả hoạt
động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp sẽ có tác động lớn đến tiền
lương và thu nhập khác của họ. Ngoài ra, trong một số doanh nghiệp, người
lao động được tham gia mua một lượng vốn cổ phần nhất định, nên có quyền
lợi và trách nhiệm gắn với doanh nghiệp như một nhà đầu tư. Do đó họ rất
quan tâm đến tình hình tài chính doanh nghiệp.
Ngoài ra, phân tích tài chính cũng rất cần thiết đối với một số đối
tượng khác như các cán bộ thuế, thanh tra, cảnh sát kinh tế, luật sư…Dù họ
công tác ở các vị trí khác nhau, nhưng họ đều muốn hiểu biết về hoạt động
của doanh nghiệp nhằm phục vụ cho công việc của mình.
1.2 Công tác phân tích tài chính doanh nghiệp.
1.2.1 Xây dựng quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp.
Phân tích tài chính có ý nghĩa quyết định đến kết quả hoạt động sản
xuất kinh doanh, vì vậy công tác phân tích tài chính phải có hiệu quả, mang
lại những thông tin chính xác, đầy đủ phục vụ cho việc ra quyết định của
người sử dụng thông tin. Muốn vậy, công tác phân tích tài chính cần phải
được tổ chức thực hiện theo một quy trình hoàn thiện với nguồn thông tin
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B6

7. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
chất lượng, với phương pháp và nội dung phân tích phù hợp, khoa hoc. Công
tác phân tích tài chính có thể được tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị cho công tác phân tích
- Xác định mục tiêu, kế hoạch phân tích, từ đó lập ra các kế hoạch chi
tiết về nguồn thông tin sử dụng, thời gian tiến hành phân tích, số lượng nhân
sự, yêu cầu trình độ, chuyên môn cán bộ cần cho công tác phân tích, tổ chức
phân công công việc khoa học…
- Lập kế hoạch phối hợp giữa các bộ phận trong quá trình phân tích.
- Lựa chọn các phương pháp và nội dung phân tích nhằm hoàn thành
mục tiêu đề ra.
- Thu thập và xử lý sơ bộ các nguồn thông tin bên trong và bên ngoài
doanh nghiệp
Bước 2: Tiến hành phân tích
- Tính toán các chỉ tiêu, nhóm chỉ tiêu tài chính cần thiết, trên cơ sở
đó, tuỳ theo góc độ nghiên cứu khác nhau mà sẽ đi sâu vào phân tích các nội
dung có liên quan.
- Lập bảng biểu để so sánh, phân tích các chỉ tiêu đã tính toán, nhằm
tìm ra nguyên nhân gây ra thực trạng của tình hình tài chính.
Bước 3: Báo cáo kết quả phân tích tài chính.
- Đưa ra nhận xét đánh giá về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp. Dựa vào đó, đề xuất những giải pháp nhằm phát huy
những thành công và khắc phục những hạn chế.
- Lập kế hoạch, dự báo tài chính cho năm tới.
1.2.2 Thu thập và xử lý thông tin.
* Thu thập thông tin
Phân tích tài chính sử dụng mọi nguồn thông tin có khả năng lý giải,
thuyết minh thực trạng hoạt động tài chính của doanh nghiệp, phục vụ quá
trình dự đoán tài chính. Nó bao gồm cả những thông tin nội bộ và những
thông tin bên ngoài, những thông tin kế toán và cả những thông tin quản lý
khác, những thông tin về số lượng và giá trị trong đó các thông tin kế toán
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B7

8. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
phản ánh tập trung trong các báo cáo tài chính là những nguồn thông tin đặc
biệt quan trọng.
Thông tin bên ngoài doanh nghiệp.
Trong thông tin bên ngoài, doanh nghiệp cần lưu ý thu thập những
thông tin chung (thông tin liên quan đến trạng thái nền kinh tế, cơ hội kinh
doanh, chính sách thuế, lãi suất), thông tin về ngành kinh doanh (thông tin
liên quan đến vị trí của ngành trong nền kinh tế, cơ cấu ngành, các sản phẩm
của ngành tình trạng công nghệ, thị phần, hệ thống chỉ tiêu trung bình
ngành)
- Các thông tin chung: hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp chịu tác động của nhiều yếu tố thuộc môi trường kinh tế vĩ mô, nên
khi tiến hành phân tích tài chính doanh nghiệp nhà phân tích cần đặt tình
hình của doanh nghiệp trong bối cảnh chung của nền kinh tế trong nước và
khu vực.
Sự suy thoái hoặc tăng trưởng của nền kinh tế có tác động mạnh mẽ
đến cơ hội kinh doanh, đến sự biến động của các yếu tố đầu vào và thị
trường tiêu thụ sản phẩm đầu ra, từ đó tác động đến kết quả hoạt động sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi các tác động diễn ra theo chiều
hướng có lợi, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được mở
rộng, lợi nhuận tăng và nhờ đó kết quả kinh doanh trong năm là khả quan.
Tuy nhiên, khi các tác động diễn ra theo chiều hướng bất lợi, nó sẽ tác động
xấu đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra, các
chính sách thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ
đặc biệt và thuế thu nhập doanh nghiệp có ảnh hưởng lớn đến các quyết định
tài trợ và sản xuất của doanh nghiệp. Bên cạnh đó các cơ hội kinh doanh, các
định hướng phát triển kinh tế của Nhà nước, sự ổn định chính trị, xã hội…
cũng ảnh hưởng không nhỏ tới kết quả sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp.
Chính vì vậy, để có sự đánh giá một cách khách quan, chính xác về
tình hình tài chính của doanh nghiệp chúng ta phải xem xét cả các thông tin
kinh tế bên ngoài có liên quan.
- Các thông tin theo ngành kinh tế: Nội dung nghiên cứu trong phạm
vi ngành là việc đặt sự phát triển của doanh nghiệp trong mối liên hệ với các
hoạt động chung của ngành kinh doanh.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B8

9. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Việc nghiên cứu theo ngành chỉ rõ:
+ Tầm quan trọng của ngành nghiên cứu trong nền kinh tế.
+ Các sản phẩm và hoạt động khác nhau của ngành.
+ Quy trình công nghệ
+ Các khoản đầu tư
+ Cơ cấu ngành (mức độ tập trung hoá, các tập đoàn chủ yếu…)
+ Độ lớn của thị trường và triển vọng phát triển.
Thông tin theo ngành kinh tế đặc biệt là hệ thống chỉ tiêu trung bình
ngành là cơ sở tham chiếu để người phân tích có thể đánh giá, kết luận chính
xác về tình hình tài chính doanh nghiệp.
Thông tin trong nội bộ doanh nghiệp.
Để đánh giá một cách cơ bản tình hình tài chính của một doanh
nghiệp, có thể sử dụng thông tin kế toán trong nội bộ doanh nghiệp như là
một nguồn thông tin quan trọng bậc nhất. Đó là các thông tin tổng quát về
tình hình tài sản, sự hình thành tài sản, sự vận động và thay đổi của chúng
qua mỗi chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. Tất cả các thông tin này được
phản ánh khá đầy đủ trong các báo cáo tài chính.
Hệ thống báo cáo tài chính gồm có:
Bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là một báo cáo tài chính mô tả tình trạng tài
chính của một doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định nào đó. Đây là một
báo cáo tài chính có ý nghĩa rất quan trọng đối với mọi đối tượng có quan hệ
sở hữu, quan hệ kinh doanh và quan hệ quản lý với doanh nghiệp. Thông
thường, Bảng cân đối kế toán được trình bày dưới dạng bảng cân đối số dư
các tài khoản kế toán: Một bên phản ánh tài sản và một bên phản ánh nguồn
vốn của doanh nghiệp.
Bên tài sản của Bảng cân đối kế toán phản ánh giá trị của toàn bộ tài
sản hiện có tại thời điểm lập báo cáo thuộc quyền quản lý và sử dụng của
doanh nghiệp bao gồm tài sản cố định và tài sản lưu động. Bên nguồn vốn
phản ánh số vốn để hình thành các loại tài sản của doanh nghiệp đến thời
điểm lập báo cáo: đó là vốn chủ sở hữu và các khoản nợ. Các khoản mục
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B9

10. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
trên Bảng cân đối kế toán được sắp xếp theo khả năng chuyển hoá thành tiền
giảm dần từ trên xuống dưới.
Về mặt kinh tế, bên tài sản phản ánh quy mô vốn và kết cấu các loại
tài sản; bên nguồn vốn phản ánh cơ cấu tài trợ, cơ cấu vốn cũng như khả
năng độc lập về tài chính của doanh nghiệp. Bên tài sản và bên nguồn vốn
của Bảng cân đối kế toán đều có các cột chỉ tiêu: số đầu kỳ, số cuối kỳ.
Ngoài các khoản mục trong nội bảng còn có một số khoản mục ngoài Bảng
cân đối kế toán như: Một số tài sản thuê ngoài, vật tư, hàng hoá nhận giữ hộ,
nhận gia công, hàng hoá nhận bán hộ, ngoại tệ các loại…
Mặt hạn chế của Bảng cân đối kế toán cũng như của các báo cáo tài
chính nói chung làm ảnh hưởng đến công tác phân tích tình hình tài chính,
đó là dữ liệu mà chúng cung cấp thuộc về quá khứ trong khi phân tích lại
hướng đến tương lai.
Tuy nhiên, Bảng cân đối kế toán vẫn là một tư liệu quan trọng bậc
nhất giúp cho các nhà phân tích đánh giá được khả năng cân bằng tài chính,
khả năng thanh toán và khả năng cân đối vốn của doanh nghiệp. Nhìn vào
Bảng cân đối kế toán, nhà phân tích có thể nhận biết được loại hình doanh
nghiệp, quy mô, mức độ tự chủ tài chính của doanh nghiệp.
Báo cáo kết quả kinh doanh.
Báo cáo kết quả kinh doanh cho biết sự dịch chuyển của tiền trong
quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và cho phép dự tính khả
năng hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai. Báo cáo kết quả kinh
doanh cũng giúp nhà phân tích so sánh doanh thu với số tiền thực nhập quỹ
khi bán hàng hoá dịch vụ, so sánh tổng chi phí phát sinh với số tiền thực
xuất quỹ, nó cung cấp những thông tin tổng hợp về tình hình và kết quả sử
dụng các tiềm năng về vốn, lao động, kỹ thuật và trình độ quản lý sản xuất -
kinh doanh của doanh nghiệp.
Nội dung của Báo cáo kết quả kinh doanh là chi tiết hoá của các chỉ
tiêu của đẳng thức tổng quát quá trình kinh doanh:
Doanh thu – Chi phí = Lợi nhuận
Từ đó Báo cáo kết quả kinh doanh cho biết tình hình sản xuất - kinh
doanh của doanh nghiệp trong năm là lỗ hay lãi. Báo cáo kết quả kinh doanh
bao gồm các khoản mục: doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B10

11. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
thu từ hoạt động tài chính, doanh thu từ các hoạt động bất thường và chi phí
tương ứng với từng hoạt động đó.
Hạn chế của Báo cáo kết quả kinh doanh là các chỉ tiêu chi phí phụ
thuộc vào quan điểm của kế toán trong quá trình hoạch toán, doanh thu bán
hàng được ghi nhận ngay khi khách hàng chấp nhận thanh toán, trong khi
việc thanh toán tiền hàng lại xảy ra vào một thời điểm khác. Nhược điểm
này dẫn đến sự cần thiết của Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Để đánh giá một doanh nghiệp có đảm bảo được chi trả hay không,
cần tìm hiểu tình hình Ngân quỹ của doanh nghiệp. Ngân quỹ thường được
xác định cho thời hạn ngắn (thường là từng tháng), xác định hoặc dự báo
dòng tiền thực nhập quỹ từ hoạt động kinh doanh; dòng tiền thực nhập quỹ
từ hoạt động đầu tư, dòng tiền thực nhập quỹ từ hoạt động bất thường. Xác
định dự báo dòng tiền thực xuất quỹ bao gồm: Dòng tiền xuất quỹ thực hiện
sản xuất kinh doanh, dòng tiền xuất quỹ thực hiện hoạt động đầu tư, tài
chính; dòng tiền xuất quỹ thực hiện hoạt động bất thường.
Về cơ bản có hai phương pháp lập Báo cáo lưu chuyển tiền tệ:
Phương pháp trực tiếp và phương pháp gián tiếp. Phương pháp trực tiếp đơn
giản với người lập và dễ dàng cho người đọc thuộc mọi đối tượng, bắt đầu từ
tiền thu bán hàng, đi qua tất cả các nghiệp vụ kinh tế có liên quan đến chi,
thu tiền thực tế để đến dòng ngân lưu. Phương pháp gián tiếp khá trừu tượng
dựa vào các suy luận ngược, bắt đầu từ lợi nhuận ròng sau đó điều chỉnh các
khoản hạch toán thu chi không dùng đến tiền mặt, loại trừ các khoản lỗ lãi từ
hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính, sau đó điều chỉnh những thay đổi
của tài sản lưu động trên bảng cân đối kế toán, để đi đến dòng ngân lưu.
Phương pháp gián tiếp nói rõ mối quan hệ giữa Bảng cân đối kế toán và Báo
cáo kết quả kinh doanh.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cùng với Báo cáo kết quả kinh doanh,
Bảng cân đối kế toán chỉ ra được chất lượng của lợi nhuận. Báo cáo lưu
chuyển tiền tệ còn giúp nhà phân tích giải thích được nguyên nhân thay đổi
về tình hình tài sản, nguồn vốn, khả năng thanh toán của doanh nghiệp và
thiết lập mức ngân quỹ dự phòng tối thiểu cho doanh nghiệp nhằm mục tiêu
đảm bảo chi trả.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B11

12. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Thuyết minh báo cáo tài chính.
Đây là báo cáo quan trọng được trình bày bằng lời văn nhằm giải
thích thêm chi tiết của những nội dung thay đổi về tài sản, nguồn vốn mà các
dữ liệu bằng số trong các báo cáo tài chính không thể thể hiện hết được như:
đặc điểm hoạt động kinh doanh (hình thức sở hữu, hình thức hoạt động, lĩnh
vực kinh doanh…), chế độ kế toán áp dụng tại doanh nghiệp, phương thức
phân bổ chi phí, phương thức trích khấu hao, tỉ giá hối đoái được dùng để
hạch toán trong kỳ, sự thay đổi trong đầu tư, tài sản cố định, vốn chủ sở hữu,
tình hình thu nhập của nhân viên và các tình hình khác.
Tóm lại, để phân tích tình hình tài chính của một doanh nghiệp, các
nhà phân tích cần phải đọc và hiểu được các báo cáo tài chính, qua đó, họ
nhận biết được và tập trung vào các chỉ tiêu tài chính liên quan trực tiếp tới
mục tiêu phân tích của họ.
Thu thập thông tin trong phân tích tài chính là bước đầu tiên nhưng có
ý nghĩa xuyên suốt quá trình phân tích tài chính doanh nghiệp. Trong bước
này, căn cứ vào mục đích của công tác phân tích tài chính, nhà phân tích sẽ
lựa chọn thông tin cho phù hợp.
* Xử lý thông tin: Giai đoạn tiếp theo của phân tích tài chính là quá
trình xử lý thông tin đã thu thập được. Trong giai đoạn này, người sử dụng
thông tin ở các góc độ nghiên cứu, ứng dụng khác nhau, có phương pháp xử
lí thông tin khác nhau phục vụ mục tiêu phân tích đã đặt ra. Xử lý thông tin
là quá trình sắp xếp các thông tin theo những mục tiêu nhất định nhằm tính
toán, so sánh, giải thích, đánh giá, xác định nguyên nhân của các kết quả đã
đạt được phục vụ cho quá trình dự đoán và quyết định.
Tuy nhiên phân tích tài chính không có ý nghĩa khi chỉ đơn thuần là
công việc tổng hợp và sắp xếp số liệu trong khi các đối tượng tài chính cần
nghiên cứu lại luôn luôn biến động về số lượng và trạng thái tồn tại. Cho nên
ở bước này, các nhà phân tích tài chính phải biết đặt một đối tượng tài chính
này trong mối quan hệ biện chứng với các đối tượng khác và trong mối liên
hệ với các tiêu chuẩn, các định mức tài chính và kinh tế.
* Dự đoán và ra quyết định: Thu thập xử lí thông tin nhằm chuẩn bị
những tiền đề và điều kiện cần thiết để người sử dụng thông tin dự đoán nhu
cầu và đưa ra các quyết định tài chính. Có thể nói, mục tiêu của phân tích tài
chính là đưa ra các quyết định tài chính. Đối với chủ doanh nghiệp phân tích
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B12

13. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tài chính nhằm đưa ra các quyết định liên quan tới mục tiêu hoạt động của
doanh nghiệp là tăng trưởng, phát triển, tối đa hoá giá trị xí nghiệp. Đối với
người cho vay và đầu tư vào xí nghiệp là đưa ra các quyết định về tài trợ và
đầu tư, đối với cấp trên của doanh nghiệp đưa ra các quyết định quản lý
doanh nghiệp …
Tuy nhiên hiệu quả của công tác dự đoán và ra quyết định tài chính
còn phụ thuộc vào trình độ chuyên môn của các nhà nhân tích cũng như
những người sử dụng thông tin từ hoạt động phân tích tài chính.
1.2.3 Lựa chọn phương pháp phân tích tài chính.
Phương pháp phân tích tài chính bao gồm một hệ thống các công cụ
và biện pháp nhằm tiếp cận, nghiên cứu các sự kiện, hiện tượng, các mối
liên hệ bên trong và bên ngoài, các luồng dịch chuyển và biến đổi tài chính,
các chỉ tiêu tài chính tổng hợp và chi tiết, nhằm đánh giá tình hình tài chính
doanh nghiệp.
Lựa chọn phương pháp phân tích tài chính là một nội dung cơ bản của
công tác phân tích tài chính trong các doanh nghiệp, là chìa khoá để cung
cấp thông tin cho nhà quản trị theo các lợi ích khác nhau. Xuất phát từ đặc
điểm hoạt động kinh doanh của từng bộ phận, từng doanh nghiệp khác nhau
trong quá trình phân tích có thể vận dụng những phương pháp cho phù hợp
với mục đích của việc nghiên cứu.
Về lý thuyết có nhiều phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp
nhưng trên thực tế người ta thường sử dụng phương pháp so sánh, phương
pháp tỷ số và phương pháp Dupont.
* Phương pháp so sánh.
Phương pháp so sánh là phương pháp sử dụng phổ biến và quan trọng
trong phân tích kinh tế nói riêng và phân tích tài chính nói chung. Theo
phương pháp này, nhà phân tích thường đối chiếu các chỉ tiêu kinh tế với
nhau để thấy được mức độ biến động của các đối tượng đang nghiên cứu.
Phương pháp này có ưu điểm là đơn giản, ít tính toán khi phân tích nên được
sử dụng rộng rãi.
Để áp dụng phương pháp so sánh cần phải đảm bảo các điều kiện để
có thể so sánh được của các chỉ tiêu tài chính (thống nhất về không gian,
thời gian, nội dung, tính chất và đơn vị tính toán...) và theo mục đích phân
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B13

14. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tích mà xác định gốc so sánh. Gốc so sánh được chọn là gốc về mặt thời gian
hoặc không gian, kỳ phân tích được lựa chọn là kỳ báo cáo hoặc kỳ kế
hoạch, giá trị so sánh có thể lựa chọn bằng số tuyệt đối, số tương đối hoặc số
bình quân.
Nội dung so sánh bao gồm:
- So sánh giữa số thực hiện kỳ này với số thực hiện kỳ trước để thấy
rõ xu hướng thay đổi về tài chính doanh nghiệp. Đánh giá sự tăng trưởng
hay thụt lùi trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
- So sánh giữa số thực hiện với số kế hoạch để thấy mức độ phấn đấu
của doanh nghiệp.
- So sánh giữa số liệu của doanh nghiệp với số liệu trung bình của
ngành, của các doanh nghiệp khác để đánh giá tình hình tài chính của doanh
nghiệp mình tốt hay xấu, được hay chưa được.
- So sánh theo chiều dọc để xem xét tỷ trọng của từng chỉ tiêu so với
tổng thể, so sánh theo chiều ngang của nhiều kỳ để thấy được sự biến đổi cả
về số tương đối và số tuyệt đối của một chỉ tiêu nào đó qua các niên độ kế
toán liên tiếp.
Phương pháp này thường được áp dụng rộng rãi trong hầu hết các
doanh nghiệp vì tính đơn giản, dễ thực hiện lại đánh giá được rất nhiều các
chỉ tiêu kinh tế, đặc biệt là các doanh nghiệp thường xuyên xây dựng định
mức, kế hoạch, doanh nghiệp thuộc các ngành đã xây dựng được hệ thống
chỉ tiêu trung bình ngành để làm chuẩn mực.
*Phương pháp tỷ số
Phương pháp truyền thống được áp dụng trong phân tích tài chính là
phương pháp tỷ số. Phương pháp tỷ số là phương pháp trong đó các tỷ số
được sử dụng để phân tích, đó là các tỷ số đơn được thiết lập bởi chỉ tiêu này
so với chỉ tiêu khác. Đây là phương pháp có tính hiện thực cao với các điều
kiện áp dụng ngày càng được bổ sung và hoàn thiện do nguồn thông tin kế
toán và tài chính được cải tiến, cung cấp đầy đủ hơn là cơ sở để hình thành
những tỷ lệ tham chiếu đáng tin cậy; việc áp dụng công nghệ tin học cho
phép tích luỹ dữ liệu và thúc đẩy nhanh quá trình tính toán các tỷ số, hệ
thống được hàng loạt các tỷ số theo chuỗi thời gian liên tục.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B14

15. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Phương pháp này dựa trên ý nghĩa chuẩn mực của các tỷ số của đại
lượng tài chính trong các quan hệ tài chính. Sự biến đổi các tỷ số phản ánh
sự biến đổi của các đại lượng tài chính. Các tỷ số này được phân thành các
nhóm tỷ số đặc trưng, phản ánh những nội dung cơ bản theo các mục tiêu
hoạt động của doanh nghiệp. Bao gồm nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh
toán, nhóm chỉ tiêu về cơ cấu vốn, nhóm chỉ tiêu về năng lực hoạt động và
nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lời. Mỗi nhóm tỷ số lại bao gồm nhiều tỷ số
phản ánh riêng lẻ từng bộ phận hoạt động tài chính trong mỗi trường hợp
khác nhau, tuỳ theo giác độ phân tích, người phân tích lựa chọn các nhóm
chỉ tiêu khác nhau để phục vụ mục tiêu phân tích của mình.
Cũng như phương pháp so sánh,phương pháp tỷ số đơn giản và được
sử dụng ở rất nhiều doanh nghiệp, nó yêu cầu phải xác định được các
ngưỡng, các định mức, để nhận xét, đánh giá tình hình tài chính doanh
nghiệp, trên cơ sở so sánh các tỷ số của doanh nghiệp với tỷ lệ tham chiếu.
Vì vậy để nâng cao hiệu quả phân tích tài chính, phương pháp tỷ số thường
được sử dụng kết hợp với phương pháp so sánh.
*Phương pháp Dupont.
Ngoài hai phương pháp trên, người ta còn hay sử dụng phương pháp
Dupont. Phương pháp này do Công ty Dupont của Mỹ sử dụng trong phân
tích tài chính lần đầu tiên vào khoảng sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Ngay
sau đó, phương pháp này đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của giới chuyên
môn vì tính hữu dụng của nó và dưới nhiều hình thức được áp dụng rộng rãi
tại các công ty lớn ở Mỹ.
Bản chất của phương pháp phân tích tài chính Dupont là tách một tỷ
số tổng hợp thành tích của chuỗi các tỷ số có mối liên hệ nhân quả với nhau.
Điều đó cho phép phân tích những ảnh hưởng của các tỷ số thành phần với
tỷ số tổng hợp. Với phương pháp này, các nhà phân tích có thể nhận ra
những nguyên nhân dẫn đến các hiện tượng tốt, xấu trong hoạt động của
doanh nghiệp.
Ví dụ từ chỉ tiêu doanh lợi tài sản - ROA, áp dụng phương pháp
Dupont ta có một cách tính mới như sau:
ROA = LNST / Tài sản = LNST / Doanh thu x Doanh thu / Tài sản
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B15

16. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Với cách tính ROA mới này có thể thấy khả năng sinh lợi của đồng
vốn doanh nghiệp bỏ ra đầu tư chịu ảnh hưởng bởi khả năng sinh lợi từ hoạt
động tiêu thụ sản phẩm và hoạt động quản lý tài sản của doanh nghiệp.
Phương pháp Dupont rất có hiệu quả trong phân tích, tuy nhiên nó
không được áp dụng rộng rãi mà chỉ áp dụng cho các công ty lớn, có đội ngũ
cán bộ phân tích chuyên trách, có trình độ là do phương pháp này không chỉ
đòi hỏi đánh giá sự tác động của chỉ tiêu thành phần với chỉ tiêu tổng hợp
mà còn sử dụng kinh tế lượng để đánh giá mức độ tác động của các chỉ tiêu
thành phần với nhau.
Trong quá trình xây dựng quy trình phân tích tài chính, người làm
công tác quản lý phải biết lựa chọn những phương pháp phân tích phù hợp
tuỳ thuộc vào ưu nhược điểm, điều kiện áp dụng của từng phương pháp cũng
như đặc điểm, điều kiện cụ thể của doanh nghiệp mình.
1.2.4 Xác định nội dung phân tích tài chính
*Phân tích khái quát hoạt động tài chính doanh nghiệp.
Qua các số liệu từ Báo cáo kết quả kinh doanh và Bảng cân đối kế
toán, chúng ta tiến hành phân tích một cách khái quát nhất tài chính doanh
nghiệp để thấy được xu hướng thay đổi của từng khoản mục theo thời gian.
Việc phân tích được tiến hành ở 3 nội dung chủ yếu sau:
- Về tài sản: so sánh số đầu kỳ với số cuối kỳ về số tuyệt đối và tỷ
trọng, so sánh tỷ trọng từng khoản mục bên tài sản với tổng số tài sản hiện
có để thấy được xu hướng biến động của chúng qua các năm.
- Về nguồn vốn cũng so sánh tương tự như phần tài sản nhằm rút ra
những kết luận chung nhất về khả năng thanh mở rộng hoạt động sản xuất
kinh doanh, về khả năng tài trợ cho các tài sản.
- Về kết quả kinh doanh: xem xét sự thay đổi của doanh thu thuần, lợi
nhuận thuần cũng như tỷ trọng của từng loại chi phí trong tổng doanh thu
(giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý) để đánh giá xu hướng
thay đổi của từng chỉ tiêu và đánh giá kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
*Phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn:
Phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn là xem xét và đánh giá
sự thay đổi của các chỉ tiêu cuối kỳ so với đầu kỳ trên Bảng cân đối kế toán
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B16

17. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
về nguồn vốn và cách thức sử dụng vốn của doanh nghiệp. Để tiến hành
phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn trước tiên nhà phân tích tiến
hành lập bảng kê nguồn vốn và sử dụng vốn (Bảng tài trợ), nó giúp nhà quản
lý xác định rõ các nguồn cung ứng vốn và việc sử dụng các nguồn vốn đó.
Để lập bảng này, trước hết phải liệt kê sự thay đổi các khoản mục trên
bảng cân đối kế toán từ đầu kỳ đến cuối kỳ. Mỗi sự thay đổi được phân biệt
ở hai cột: Sử dụng vốn và nguồn vốn theo nguyên tắc: nếu các khoản mục
bên tài sản tăng hoặc các khoản mục bên nguồn vốn giảm thì điều đó thể
hiện việc sử dụng vốn; nếu các khoản mục bên tài sản giảm hoặc các khoản
mục bên nguồn vốn tăng thì điều đó thể hiện việc tạo nguồn.
Bảng tài trợ
Đơn vị tinh:…
Khoản mục N-1 N Sử dụng vốn Nguồn vốn
I.Tài sản
1. Tiền và tương đương tiền
2. Phải thu
3. Dự trữ
4. Tài sản cố định hữu hình
5.Tài sản cố định vô hình
6.Tài sản tài chính
II. Nguồn vốn
1. Phải trả nhà cung cấp
2. Phải trả, phải nộp khác
3. Vay ngắn hạn
4. Vay dài hạn
5. Vốn ban đầu
6. Quỹ
7.Lợi nhuận chưa phân phối
Tổng cộng
Việc thiết lập Bảng tài trợ là cơ sở để chỉ ra những trọng điểm đầu tư
vốn và những nguồn vốn chủ yếu được hình thành để đầu tư.
Ngoài phân tích việc sử dụng vốn và nguồn vốn, người ta còn phân
tích tình hình tài chính theo luồng tiền để xác định sự tăng (giảm) tiền và
nguyên nhân tăng giảm tiền. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp sẽ có những biện
pháp quản lý ngân quỹ tốt hơn.
*Phân tích tình hình đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động kinh
doanh.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B17

18. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Để tiến hành sản xuất kinh doanh các doanh nghiệp cần có tài sản bao
gồm Tài sản lưu động (TSLĐ) và đầu tư ngắn hạn, Tài sản cố định (TSCĐ)
và đầu tư dài hạn. Để hình thành hai loại tài sản này phải có các nguồn tài
trợ tương ứng bao gồm nguồn vốn ngắn hạn và nguồn vốn dài hạn.
- Nguồn vốn ngắn hạn là nguồn vốn mà doanh nghiệp sử dụng trong
khoảng thời gian dưới 1 năm cho hoạt động sản xuất kinh doanh bao gồm:
nợ ngắn hạn, nợ quá hạn, nợ nhà cung cấp và nợ phải trả ngắn hạn khác.
- Nguồn vốn dài hạn là nguồn vốn doanh nghiệp sử dụng lâu dài cho
hoạt động kinh doanh bao gồm: vốn chủ sở hữu, nguồn vốn vay trung và dài
hạn.
Nguồn vốn dài hạn trước hết được dùng để hình thành TSCĐ, phần dư
của nguồn vốn dài hạn và nguồn vốn ngắn hạn được đầu tư hình thành
TSLĐ. Chênh lệch giữa vốn dài hạn với TSCĐ hay giữa vốn ngắn hạn với
TSLĐ được gọi là vốn lưu động thường xuyên (hay còn gọi là vốn lưu động
ròng).
Vốn lưu động thường xuyên = Nguồn vốn dài hạn – TSCĐ
hoặc: Vốn lưu động thường xuyên = TSLĐ - Nguồn vốn ngắn hạn
Mức độ an toàn của tài sản ngắn hạn phụ thuộc vào mức độ của vốn
lưu động thường xuyên. Khi vốn lưu động thường xuyên < 0 nguồn vốn dài
hạn không đủ đầu tư cho TSCĐ, doanh nghiệp phải dùng nguồn vốn ngắn
hạn để đầu tư một phần TSCĐ. TSLĐ của doanh nghiệp không đáp ứng đủ
nhu cầu thanh toán nợ ngắn hạn đến hạn. Nếu vốn lưu động thường xuyên >
0, nguồn vốn dài hạn dư thừa sau khi đầu tư vào TSCĐ, phần dư thừa đầu tư
vào TSLĐ. Đồng thời TSLĐ > nguồn vốn ngắn hạn do vậy khả năng thanh
toán tốt.
Vốn lưu động thường xuyên = 0 có nghĩa là nguồn vốn dài hạn đủ tài
trợ cho TSCĐ và TSLĐ đủ để doanh nghiệp trả các khoản nợ ngắn hạn, tình
hình tài chính như vậy là lành mạnh.
Vốn lưu động thường xuyên là một chỉ tiêu tổng hợp rất quan trọng để
đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp, cho biết doanh nghiệp có đủ
khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn không và TSCĐ của doanh
nghiệp có được tài trợ một cách vững chắc bằng nguồn vốn dài hạn không.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B18

19. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ngoài vốn lưu động thường xuyên nghiên cứu tình hình bảo đảm
nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh người ta còn sử dụng các chỉ tiêu như
nhu cầu vốn lưu động thường xuyên và vốn bằng tiền.
Nhu cầu vốn lưu
động thường xuyên
= Hàng tồn kho +
Các khoản
phải thu
- Nợ ngắn hạn
Vốn bằng tiền =
Vốn lưu động
thường xuyên
-
Nhu cầu vốn lưu động
thường xuyên
Nhu cầu vốn lưu động thường xuyên là lượng vốn ngắn hạn doanh
nghiệp cần để tài trợ cho một phần TSLĐ, đó là hàng tồn kho và các khoản
phải thu. Nhu cầu vốn lưu động thường xuyên > 0 tức là tồn kho và các
khoản phải thu > nợ ngắn hạn, tại đây các sử dụng ngắn hạn của doanh
nghiệp lớn hơn các nguồn vốn ngắn hạn, doanh nghiệp phải dùng vốn dài
hạn để tài trợ cho phần chênh lệch. Ngược lại, nếu nhu cầu vốn lưu động
thường xuyên < 0 nghĩa là các nguồn vốn ngắn hạn dư thừa để tài trợ các sử
dụng ngắn hạn, doanh nghiệp không cần nhận vốn ngắn hạn để tài trợ cho
chu kỳ kinh doanh.
Vốn bằng tiền < 0 xảy ra tình trạng mất cân đối trong nguồn vốn ngắn
hạn và dài hạn hoặc mất cân đối trong đầu tư dài hạn.
Như vậy, để đảm bảo nguồn vốn và sử dụng vốn kinh doanh đảm bảo
sự lành mạnh về tài chính doanh nghiệp, trước tiên phải có vốn lưu động
thường xuyên > 0. Nếu nhu cầu vốn lưu động thường xuyên > 0 phải tìm
cách làm giảm hàng tồn kho, tăng thu từ các khoản phải thu; nếu nhu cầu
vốn lưu động thường xuyên < 0 phải hạn chế vay ngắn hạn từ bên ngoài.
*Phân tích các chỉ tiêu tài chính trung gian
Phân tích các chỉ tiêu tài chính trung gian nhằm đánh giá chi tiết tình
hình tài chính và dự báo những điểm mạnh và điểm yếu của doanh nghiệp.
Những chỉ tiêu này là cơ sở để xác lập nhiều hệ số rất có ý nghĩa về hoạt
động, cơ cấu vốn…của doanh nghiệp.
Lãi gộp = Doanh thu - Giá vốn hàng bán
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B19

20. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Thu nhập trước khấu
hao và lãi vay
= Lãi gộp -
Chi phí bán hàng,
quản lý
Thu nhập trước thuế
và lãi vay
=
Thu nhập trước
khấu hao và lãi vay
- Khấu hao
Thu nhập trước thuế =
Thu nhập trước thuế
và lãi vay
- Lãi vay
Thu nhập sau thuế = Thu nhập trước thuế -
Thuế thu nhập
doanh nghiệp
Trên cơ sở đó, nhà phân tích có thể xác định mức tăng tuyệt đối và
mức tăng tương đối của các chỉ tiêu qua các thời kỳ để nhận biết tình hình
hoạt động của doanh nghiệp. Đồng thời, nhà phân tích cũng so sánh chúng
với các chỉ tiêu cùng loại của các doanh nghiệp cùng ngành để đánh giá vị
thế của doanh nghiệp.
*Phân tích các nhóm chỉ tiêu tài chính
Có 4 nhóm chỉ tiêu chủ yếu là tỷ số về khả năng thanh toán, tỷ số về
khả năng cân đối vốn, tỷ số về khả năng hoạt động, tỷ số về khả năng sinh
lời.
Tuỳ theo mục đích phân tích tài chính mà nhà phân tích chú trọng
nhiều hơn tới nhóm tỷ số này hay nhóm tỷ số khác. Chẳng hạn, các chủ nợ
ngắn hạn đặc biệt quan tâm tới tình hình khả năng thanh toán của người vay.
Trong khi đó, các nhà đầu tư dài hạn quan tâm nhiều hơn đến khả năng hoạt
động và hiệu quả sản xuất kinh doanh. Họ cũng cần nghiên cứu tình hình về
khả năng thanh toán để đánh giá khả năng của doanh nghiệp đáp ứng nhu
cầu thanh toán hiện tại và xem xét lợi nhuận để dự tính khả năng trả nợ cuối
cùng của doanh nghiệp.
Mỗi nhóm tỷ số bao gồm nhiều tỷ số và trong từng trường hợp các tỷ
số được lựa chọn sẽ phụ thuộc vào bản chất, quy mô của hoạt động phân
tích. Tuy nhiên việc phân tích các tỷ số sẽ có ý nghĩa hơn nếu sử dụng số
liệu trong các báo cáo tài chính để minh hoạ bản chất, cách tính toán và ý
nghĩa của chúng.
Nhóm chỉ tiêu phản ánh khả năng thanh toán.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B20

21. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Trong quá trình sản xuất kinh doanh thì doanh nghiệp luôn cần huy
động các nguồn tín dụng để tài trợ cho nguồn vốn thiếu hụt của mình. Việc
doanh nghiệp có huy động được nguồn vốn tín dụng hay không phụ thuộc
vào uy tín và khả năng tài chính của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp đảm
bảo được khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn thì các chủ ngân hàng,
các tổ chức tín dụng yên tâm cho doanh nghiệp vay vốn để hoạt động sản
xuất kinh doanh. Họ luôn đặt ra câu hỏi liệu doanh nghiệp có khả năng trả
các khoản nợ tới hạn hay không? Để trả lời các câu hỏi đó thường sử dụng
các chỉ tiêu sau:
- Hệ số khả năng thanh toán hiện hành (hay khả năng thanh toán ngắn
hạn)
Khả năng thanh toán hiện hành =
TSLĐ
Nợ ngắn hạn
Tỷ số khả năng thanh toán hiện hành là thước đo khả năng thanh toán
ngắn hạn của doanh nghiệp, nó cho biết mức độ các khoản nợ của các chủ
nợ ngắn hạn được trang trải bằng các tài sản có thể chuyển thành tiền trong
một giai đoạn tương đương với thời hạn của các khoản nợ đó.
Giá trị của hệ số này còn phụ thuộc vào ngành nghề kinh doanh,
ngành nghề nào mà TSLĐ chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản thì hệ số này
lớn và ngược lại. Nếu hệ số này lớn hơn 1 thì được coi là an toàn, còn hệ số
này nhỏ hơn 1 thì doanh nghiệp rất dễ rơi vào tình trạng mất khả năng thanh
toán. Tuy nhiên nếu hệ số này quá cao, khả năng thanh toán là khả quan
nhưng khả năng sinh lời chưa hẳn đã tốt bởi có thể do đầu tư quá nhiều vào
TSLĐ so với nhu cầu, một sự đầu tư không mang lại hiệu quả lâu dài, đòi
hỏi doanh nghiệp phải có chính sách phân phối vốn hợp lí hơn.
- Hệ số khả năng thanh toán nhanh.
Hệ số khả năng thanh toán nhanh =
Tiền + Phải thu
Nợ ngắn hạn
Hệ số khả năng thanh toán nhanh là tỷ số giữa các tài sản quay vòng
nhanh với nợ ngắn hạn. Tài sản quay vòng nhanh là những tài sản có thể
nhanh chóng chuyển đổi thành tiền, bao gồm: tiền, chứng khoán ngắn hạn,
các khoản phải thu. Tài sản dự trữ (tồn kho) là các tài sản khó chuyển thành
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B21

22. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tiền hơn trong tổng TSLĐ và dễ bị lỗ nhất nếu được bán. Do vậy, hệ số khả
năng thanh toán nhanh cho biết khả năng trả các khoản nợ ngắn hạn không
phụ thuộc vào việc bán tài sản dự trữ. Hệ số này cao là tốt cho khả năng
thanh toán của doanh nghiệp, nhưng nếu qua cao có thể do tỷ trọng các
khoản phải thu trong tổng TSLĐ quá lớn, điều chứng tỏ doanh nghiệp đang
bị chiếm dụng nhiều vốn hoặc có thể do doanh nghiệp đang duy trì một mức
dự trữ ngân quỹ không hợp lý.
- Hệ số khả năng thanh toán tức thời
Hệ số khả năng thanh toán tức thời =
Tiền
Nợ đến hạn
Nợ đến hạn ở đây bao gồm các khoản nợ ngắn han, trung hạn và dài
hạn đến hạn trả. Tuy thuộc vào ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh khác nhau
mà các doanh nghiệp có hệ số khả năng thanh toán tức thời hợp lý khác
nhau. Tuy nhiên nếu tỷ số này quá thấp thì các doanh nghiệp có thể gặp khó
khăn trong thanh toán, còn nếu chỉ tiêu này quá cao có thể do tiền của doanh
nghiệp bị ứ đọng quá nhiều, vòng quay tiền chậm làm giảm hiệu quả sử
dụng vốn.
Hệ số khả năng thanh toán lãi vay.
Khả năng thanh toán lãi vay =
EBIT
Tổng số lãi vay phải trả trong kỳ
Trong đó EBIT là tổng số lợi nhuận trước thuế và lãi vay phản ánh
toàn bộ số lợi nhuận do các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ
mang lại. Tổng số lãi vay phải trả trong kỳ bao gồm lãi vay ngắn hạn của
ngân hàng, công nhân viên và lãi vay qua trái phiếu. Hệ số khả năng thanh
toán lãi vay cho biết mức độ lợi nhuận đảm bảo khả năng trả lãi hàng năm
như thế nào. Việc không trả được các khoản nợ này sẽ thể hiện khả năng
doanh nghiệp có nguy cơ bị phá sản.
Nhóm chỉ tiêu về khả năng cân đối vốn
Trong công tác quản trị tài chính doanh nghiệp thì các nhà quản lý
thường mong muốn đạt tới cơ cấu vốn và nguồn vốn tối ưu để sử dụng vốn
và nguồn vốn có hiệu quả nhất. Nhưng trong quá trình phát triển của doanh
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B22

23. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
nghiệp thì cơ cấu này luôn bị thay đổi, phá vỡ do tình hình đầu tư. Vì vậy
việc nghiên cứu về khả năng cân đối vốn của doanh nghiệp sẽ cung cấp
những thông tin cần thiết cho nhà quản lý để từ đó có sự điều chỉnh hợp lý.
Bên cạnh đó các chủ nợ cũng rất quan tâm đến các chỉ tiêu này vì nó
đo lường phần vốn góp của chủ sở hữu so với phần tài trợ của các chủ nợ đối
với doanh nghiệp. Các chủ nợ nhìn vào số vốn của các chủ sở hữu để đánh
giá mức độ an toàn của các món nợ. Nếu chủ sở hữu chỉ đóng góp một tỉ lệ
nhỏ trong tổng số vốn thì rủi ro xảy ra trong sản xuất kinh doanh chủ yếu do
các chủ nợ gánh chịu.
- Tỷ số nợ trên tổng tài sản (Hệ số nợ)
Hệ số nợ =
Nợ phải trả
Tổng tài sản
Hệ số này phản ánh trong một đồng vốn doanh nghiệp đang sử dụng
thì có bao nhiêu đồng là vốn vay. Hệ số này dùng để xác định nghĩa vụ của
chủ doanh nghiệp đối với các chủ nợ trong việc góp vốn. Thông thường các
chủ nợ thích tỷ lệ này vừa phải vì tỷ số này càng thấp thì khoản nợ càng
được đảm bảo trong trường hợp doanh nghiệp bị phá sản. Trong khi đó các
chủ doanh nghiệp lại ưa thích tỷ số này cao vì họ muốn lợi nhuận gia tăng
nhanh và muốn toàn quyền kiểm soát doanh nghiệp. Song, nếu hệ số nợ quá
cao, doanh nghiệp dễ rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán. Tỷ số này
cao hay thấp cũng tuỳ thuộc vào lãi suất vì phải đảm bảo một chi phí tài
chính phù hợp.
- Hệ số tự tài trợ
Hệ số tự tài trợ =
Vốn chủ sở hữu
Tổng nguồn vốn
Hệ số tự tài trợ phản ánh trong nguồn vốn doanh nghiệp đang sử dụng
thì số vốn chủ sở hữu chiếm tỷ trọng là bao nhiêu, thể hiện mức độ hoạt
động độc lập về tài chính của doanh nghiệp hay mức độ tự tài trợ của chủ
doanh nghiệp đối với nguồn vốn kinh doanh của mình. Các chủ nợ thường
quan tâm đến hệ số này khi quyết định cho vay, vì nó thể hiện mức độ đảm
bảo cho các khoản nợ của doanh nghiệp.
- Hệ số cơ cấu tài sản
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B23

24. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Hệ số cơ cấu tài sản =
TSLĐ (TSCĐ)
Tổng tài sản
Tỷ số này phản ánh cơ cấu đầu tư vào các loại tài sản của doanh
nghiệp. Phân tích chỉ tiêu này cho phép xây dựng và điều chỉnh cơ cấu tài
sản phù hợp với môi trường kinh doanh của từng doanh nghiệp, tuy nhiên nó
cao hay thấp chưa phản ánh được hiệu quả đầu tư vào tài sản nếu không căn
cứ vào loại hình và lĩnh vực sản xuất kinh doanh.
Nhóm chỉ tiêu về khả năng hoạt động
Các tỷ số về khả năng hoạt động được sử dụng để đánh giá hiệu quả
sử dụng tài sản của doanh nghiệp. Vốn của doanh nghiệp được dùng để đầu
tư cho các loại tài sản khác nhau như TSCĐ, TSLĐ. Do đó, các nhà phân
tích không chỉ quan tâm tới việc đo lường hiệu quả sử dụng sử dụng tổng tài
sản mà còn chú trọng tới hiệu quả sử dụng của từng bộ phận cấu thành tổng
tài sản của doanh nghiệp
- Vòng quay tiền
Vòng quay tiền =
Doanh thu thuần
Tiền và tương đương tiền bình quân
Tiền là một khoản mục có tính lỏng cao nhất trong tổng tài sản của
doanh nghiệp. Việc giữ tiền và các tài sản tương đương tiền đem lại cho
doanh nghiệp nhiều lợi thế như chủ động trong kinh doanh, hưởng chiết
khấu thanh toán do thanh toán tiền hàng sớm. Chỉ tiêu vòng quay tiền phản
ánh số vòng quay của tiền trong năm, thường được sử dụng cho phân tích tài
chính các doanh nghiệp kinh doanh thương mại. Số vòng quay của tiền
thường gắn với chu kỳ tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp.
- Vòng quay dự trữ (tồn kho).
Là một chỉ tiêu khá quan trọng để đánh giá hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.
Vòng quay dự trữ =
Doanh thu trong năm
Dự trữ bình quân
Chỉ tiêu vòng quay dự trữ đo lường số lần vốn đầu tư vào hàng tồn
kho quay vòng trong 1 năm, phản ánh hoạt động quản lý dự trữ của doanh
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B24

25. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
nghiệp. Chỉ tiêu này cao hay thấp phụ thuộc vào đặc điểm sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp. Nhưng nói chung, nếu chỉ tiêu này quá thấp (so với
các doanh nghiệp cùng loại) thì có thể doanh nghiệp đã dự trữ cho sản xuất
nhiều hơn mức cần thiết hoặc hàng hoá không tiêu thụ được làm ứ đọng vốn.
Còn nếu chỉ tiêu này quá cao thì có thể doanh nghiệp đã không dự trữ đủ sẽ
gây ảnh hưởng xấu làm gián đoạn hoạt động sản xuất. Tuy nhiên, trong thực
tế nền kinh tế thị trường hiện nay hàng hoá dồi dào cùng với việc vận
chuyển cung ứng hàng hoá dễ dàng cho phép các doanh nghiệp không phải
dự trữ quá nhiều nên chỉ tiêu này thường được các doanh nghiệp duy trì ở
mức cao.
- Kỳ thu tiền bình quân
Kỳ thu tiền bình quân = Các khoản phải thu
Doanh thu bình quân ngày
Trong đó: Doanh thu bình quân ngày = Doanh thu trong năm / 360
Kỳ thu tiền bình quân được sử dụng để đánh giá khả năng thu tiền
trong thanh toán trên cơ sở các khoản phải thu và doanh thu bình quân một
ngày. Các khoản phải thu lớn hay nhỏ còn phụ thuộc vào chính sách tín
dụng thương mại của doanh nghiệp và các khoản trả trước. Tuy nhiên các
khoản phải thu là số liệu của một thời điểm nhất định cho nên có những thời
điểm đặc biệt dễ làm sai lệch chỉ tiêu này. Chẳng hạn, vào thời điểm đầu chu
kỳ kinh doanh, doanh nghiệp bán chịu hàng cho các đại lý, tạm ứng tiền cho
nhà cung cấp… nên khoản phải thu sẽ lớn. Nhưng vào cuối chu kỳ, doanh
nghiệp tất toán mọi tài khoản của mình, các khoản phải thu sẽ nhỏ hơn rất
nhiều cho nên người phân tích phải nắm rõ chu kỳ sản xuất kinh doanh của
đơn vị để xác định kỳ thu tiền bình quân cho chính xác.
- Hiệu suất sử dụng tài sản cố định.
Chỉ tiêu này cho biết một đồng tài sản cố định tạo ra được bao nhiêu
đồng doanh thu trong một năm.
Hiệu suất sử dụng tài sản cố định = Doanh thu thuần
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B25

26. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
TSCĐ
Tài sản cố định ở đây được xác định theo giá trị còn lại đến thời điểm
lập báo cáo nên chỉ tiêu này có nhược điểm là nó chịu ảnh hưởng của
phương pháp khấu hao mà doanh nghiệp áp dụng. Các doanh nghiệp có thể
áp dụng những phương pháp khấu hao tài sản cố định khác nhau làm sai lệch
chỉ tiêu trên trong khi mức độ đóng góp vào doanh thu của tài sản trong thực
tế chỉ có một giá trị duy nhất.
- Hiệu suất sử dụng tổng tài sản (Vòng quay toàn bộ tài sản).
Hiệu suất sử dụng tổng tài sản = Doanh thu thuần
Tổng tài sản
Nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lãi
Nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lãi phản ánh tổng hợp nhất hiệu quả
sản xuất - kinh doanh và hiệu năng quản lý doanh nghiệp.
- Doanh lợi tiêu thụ sản phẩm
Doanh lợi tiêu thụ sản phẩm = Lợi nhuận sau thuế
Doanh thu thuần
Chỉ tiêu này phản ánh trong số lợi nhuận sau thuế có trong một trăm
đồng doanh thu. Chỉ tiêu này đánh giá hoạt động kinh doanh của cả doanh
nghiệp là tốt hay không? Nhìn chung tỷ số này cao là tốt.
- Doanh lợi vốn chủ sở hữu (ROE).
ROE = Lợi nhuận sau thuế
Vốn chủ sở hữu
Chỉ tiêu này phản ánh khả năng sinh lợi của vốn chủ sở hữu và được
các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm khi họ quyết định bỏ vốn đầu tư vào doanh
nghiệp. Tuy nhiên, việc phân tích chỉ tiêu này phải được kết hợp với việc
đánh giá tổng nguồn vốn, tỷ trọng vốn chủ sở hữu trên tổng nguồn của
doanh nghiệp. Bởi vì nếu doanh nghiệp có ROE cao là do lượng vốn chủ sở
hữu bỏ vào sản xuất kinh doanh thấp, chủ yếu sử dụng vốn vay thì tức là
phần lớn lợi nhuận của doanh nghiệp được tạo ra bởi vốn của các chủ nợ,
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B26

27. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
đồng nghĩa với việc chủ sở hữu được lợi lớn hơn (bỏ ít vốn mà vẫn giữ
quyền kiểm soát doanh nghiệp) còn các chủ nợ có thể gặp rủi ro mất vốn khi
hoạt động kinh doanh không thuận lợi.
Doanh lợi tài sản: ROA
ROA = Lợi nhuận trước thuế và lãi vay
Tổng tài sản
Hoặc
ROA = Lợi nhuận sau thuế
Tổng tài sản
Đây là chỉ tiêu tổng hợp nhất được dùng để đánh giá khả năng sinh lợi
của một đồng vốn đầu tư. Tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể cuả doanh nghiệp
được phân tích và phạm vi so sánh mà người ta lựa chọn thu nhập trước thuế
và lãi vay hoặc thu nhập sau thuế để so sánh với tổng tài sản. Đối với các
chủ nợ, do lợi nhuận trước thuế và lãi vay thuộc quyền sở hữu của cả chủ nợ
và chủ sở hữu nên họ thường quan tâm đến ROA tính theo cách thứ nhất.
Còn sau khi trả lãi và nộp thuế phần còn lại là thuộc riêng chủ sở hữu nên
các chủ sở hữu và các nhà đầu tư thường quan tâm đến ROA tính theo cách
thứ hai.
Tuy nhiên đối với mỗi doanh nghiệp khác nhau, tại từng thời điểm
khác nhau thì việc xác định nội dung phân tích tài chính là khác nhau, nội
dụng phân tích tài chính cũng nên chú trọng vào các mặt còn hạn chế của
doanh nghiệp mình để từ đó đưa ra được giải pháp khắc phục. Người làm
công tác phân tích cần xác định rõ mục tiêu sản xuất kinh doanh trong từng
thời kỳ của đơn vị mình để lựa chọn nội dung phân tích tài chính cho phù
hợp, đảm bảo mang lại hiệu quả cao thúc đẩy doanh nghiệp phát triển.
Như vậy, phân tích tài chính là một đòi hỏi không thể thiếu được
trong hoạt động quản trị kinh doanh của một doanh nghiệp. Thông qua việc
phân tích tình hình tài chính để tìm ra những điểm mạnh và điểm yếu của
doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Từ đó có thể đưa ra các
giải pháp nhằm cải thiện tình hình của doanh nghiệp ở hiện tại và trong
tương lai.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B27

28. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña
C«ng ty Cæ phÇn T vÊn §Çu t vµ X©y dùng Bu ®iÖn.
2.1 Tổng quan về Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây
dựng Bưu điện.
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty.
Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện (tên giao dịch
quốc tế là Post and Telecommunication Investment and Construction
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B28

29. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Consulting Joint - Stock Company - viết tắt là PTICC) là một Công ty thành
viên và chịu sự giám sát của Tổng Công ty Bưu chính - Viễn thông Việt
Nam được chính thức cổ phần hoá từ Công ty Tư vấn Xây dựng và Phát
triển Bưu điện theo quyết định số 27/2004/QĐ-BBCVT ngày 30 tháng 6
năm 2004 của Bộ Bưu Chính - Viễn thông. Hiện nay trụ sở chính của Công
ty đặt tại số 38 Phố Chùa Láng, Phường Láng Thượng, Quận Đống Đa,
Thành phố Hà Nội. Nhiệm vụ chính của Công ty là tư vấn xây dựng, khảo
sát, thiết kế các công trình chuyên ngành Bưu chính - Viễn thông và tin học
trên địa bàn rộng khắp 64 tỉnh thành trong cả nước và tham gia một số
chương trình có sự hợp tác quốc tế.
Hình thành từ năm 1954 với tiền thân là một tổ thiết kế của Tổng cục
Bưu điện tham gia thiết kế những công trình đầu tiên của ngành Bưu điện
Việt Nam. Đến tháng 10 năm 1960 Tổ thiết kế đã phát triển thành Phòng
Thiết kế thuộc Tổng cục Bưu điện và đến ngày 15 tháng 2 năm 1962 Công
ty Thiết kế Bưu điện và Truyền thanh được chính thức thành lập. Đến ngày
15 tháng 7 năm 1969 một doanh nghiệp hạch toán độc lập trực thuộc Tổng
cục Bưu điện có chuyên ngành thiết kế các công trình thông tin Bưu điện
mới được thành lập mang tên Viện Thiết kế Bưu điện và đến 20 tháng 7 năm
1993, Viện Thiết kế Bưu điện được đổi tên thành Công ty Thiết kế Bưu điện
- một doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Tổng Cục Bưu điện. Sau này, khi
Tổng Công ty Bưu chính - Viễn thông Việt Nam được thành lập thì Công ty
được chuyển sang trực thuộc Tổng Công ty Bưu chính - Viễn thông Việt
Nam.
Tháng 6 năm 2004 Công ty đã hoàn thành quá trình cổ phần hóa và từ
một doanh nghiệp nhà nước - Công ty Tư vấn xây dựng và Phát triển Bưu
điện chuyển thành một công ty cổ phần có vốn nhà nước. Công ty đã được
chính thức đổi tên thành Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu
điện.
Trong thời gian qua ngành Bưu chính nói chung và Tổng công ty Bưu
chính nói riêng đã đạt được những thành tựu đáng kể như việc mở rộng
mạng lưới Bưu chính - Viễn thông đến các vùng sâu, vùng xa, đưa điện thoại
xuống tận xã, các dịch vụ bưu chính, viễn thông ngày càng phong phú, đa
dạng, đáp ứng nhu cầu của người sử dụng. Các kết quả đáng phấn khởi đó có
một phần đóng góp không nhỏ của Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây
dựng Bưu điện nhất là trong việc thiết kế các tuyến truyền dẫn lớn như công
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B29

30. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
trình Viba băng rộng Bắc Nam, cáp quang Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh, công
trình cáp biển T-V-H, SEA-WE-ME, cáp biển Việt Nam, cáp quang liên
quốc gia SCS, công trình thông tin di động phía Bắc, phía Nam, mạng điện
thoại dùng thẻ quốc gia Cardphone….Phương châm hoạt động của Công ty
là tuân thủ 10 tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp của Hiệp hội Tư vấn Xây
dựng Việt Nam, với khẩu hiệu “Trí tuệ - Trung thực - Chất lượng - Hiệu
quả”, xây dựng văn hoá kinh doanh và hội nhập quốc tế.
Năm 1996 Công ty đã vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương
Lao động hạng Nhất và được công nhận là doanh nghiệp hạng I. Năm 2003
công ty được nhận huân chương độc lập hạng Ba.
2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ của Công ty.
Nhiệm vụ chính của Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu
điện là tư vấn xây dựng, khảo sát thiết kế các công trình chuyên ngành Bưu
chính, viễn thông và tin học.
Về chức năng của Công ty, theo quy định chung về ngành nghề hoạt
động của Bộ Xây dựng bao gồm:
- Lập dự án đầu tư, xây dựng các công trình bưu chính, viễn thông, tin
học và dân dụng.
- Khảo sát địa hình, địa chất, hiện trạng, điều kiện kĩ thuật các công
trình bưu chính, viễn thông, tin học và dân dụng.
- Thiết kế, quy hoạch chuyên ngành bưu chính, viễn thông và tin học.
- Thiết kế và lập tổng dự toán các công trình bưu chính, viễn thông,
tin học nhóm A và nhóm B, C.
- Thẩm định dự án đầu tư, xây dựng thiết kế kĩ thuật các công trình
bưu chính, viễn thông và tin học.
- Tổng thầu thiết kế và quản lý dự án các công trình bưu chính, viễn
thông và tin học.
- Lập dự án đầu tư, thẩm tra thiết kế và tổng dự toán, tổng thầu thiết
kế, quản lý dự án các công trình dân dụng nhóm B và C.
- Lắp đặt, thực nghiệm các thiết bị mới của công trình bưu chính, viễn
thông và tin học.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B30

31. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Về cơ cấu tổ chức của Công ty được thể hiện trên sơ đồ dưới đây:
Về cơ cấu lao động, Công ty có 88,3% cán bộ có trình độ Cao đẳng,
Đại học; 3,5% có trình độ trên Đại học còn lại chủ yếu là cán bộ có trình độ
Trung cấp. Lao động nữ có 105 người chiếm 41,5% và làm việc chủ yếu ở
các bộ phận quản lý. Hiện nay, số lao động trẻ của Công ty là 135 người
chiếm hơn 1/2 số cán bộ công nhân viên trong Công ty, đây là lực lượng kế
cận đầy triển vọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển Công ty. Công ty
cũng thường xuyên cử cán bộ đi học tại các lớp nghiệp vụ để nâng cao trình
độ, góp phần tăng năng suất lao động.
Công ty không ngừng đổi mới các trang thiết bị theo chủ trương
chung về công nghiệp hoá, hiện đại hoá của Ngành Bưu điện bằng cách
trang bị máy vi tính cho mỗi cán bộ thiết kế để có thể vẽ và tính toán bằng
máy vi tính, đảm bảo độ chính xác cao, nhanh chóng và đẹp về hình thức.
Công ty còn đầu tư nhiều trang thiết bị văn phòng tiên tiến như máy scan,
máy vẽ, máy in, máy fax … nhằm tạo điều kiện tốt nhất có thể cho người lao
động làm việc.
Nhờ có những định hướng và cách làm đúng đắn, phù hợp với yêu cầu
của thị trường nên hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần Tư vấn
Đầu tư và Xây dựng Bưu điện ngày càng cao. Công ty không những bảo
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B
GIÁM ĐỐC
Phó giám đốc Phó giám đốc Phó giám đốc
Văn
phòng
Phòng
kinh
doanh
Phòng
Tài
chính -
Kế
toán
Phòng
tổ
chức
hành
chính
Phòng
Khoa
học –
Kỹ
thuật
Xí
nghiệp
I
Xí
nghiệp
II
Xí
nghiệp
III
Xí
nghiệp
IV
Trung
tâm
TP.Hồ
Chí
Minh
31

32. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
toàn được vốn mà còn tự bổ sung vốn cho mình, đảm bảo tái sản xuất mở
rộng
Phòng Tài chính - Kế toán của Công ty có 11 người tại văn phòng
Công ty và 1 kế toán của trung tâm III, trong đó có một kế toán trưởng kiêm
trưởng phòng Tài chính - Kế toán có nhiệm vụ giúp việc cho Giám đốc trong
quản lý lĩnh vực tài chính và công tác kế toán; quản lý điều hành và chịu
trách nhiệm trước Giám đốc về các nhiệm vụ của phòng, một thủ quỹ chịu
trách nhiệm quản lý và nhập xuất tiền mặt, ngân phiếu, hàng ngày thủ quỹ
phải kiểm kê số tồn quỹ tiền mặt thực tế, đối chiếu với sổ sách kế toán và
kiến nghị biện pháp xử lý chênh lệch nếu có, một kế toán tài sản cố định có
nhiệm vụ quản lý chặt chẽ việc sử dụng tài sản cố định, trích khấu hao, chi
phí sửa chữa, cải tiến, đổi mới TSCĐ và tính đúng nguyên giá TSCĐ, một
kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, một kế toán tiền lương, một kế
toán tiền mặt, tiền gửi, một kế toán tổng hợp và một tổ thu gồm 4 kế toán
kiêm chuyên quản các xí nghiệp trực thuộc. Phòng tài chính - kế toán đã có
nhiều đóng góp cho hoạt động của Công ty.
2.1.3 Tình hình hoạt động trong thời gian gần đây.
Công ty đã tiến hành tham gia thực hiện, kiểm tra, giám sát nhiều
công trình như các công trình truyền dẫn quang, truyền dẫn viba, chuyển
mạch, mạng ngoại vi, điện thoại thẻ, thông tin di động, kiến trúc xây dựng.
Với mỗi công trình Công ty có thể tham gia ở một hay nhiều khâu như ở
khâu lập dự án: tiến hành lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo
nghiên cứu khả thi; lập báo cáo đầu tư, thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán,
thiết kế bản vẽ thi công, thiết kế quy hoạch; báo cáo khảo sát, hồ sơ thẩm
định (thẩm định dự án, thẩm định thiết kế và tổng dự toán, thẩm định hồ sơ
mới thầu, thẩm định khác).
- Về năng lực tài chính và quản lý tài chính, nhờ có những biện pháp
chuyển hướng đúng đắn, kịp thời, linh hoạt phù hợp với yêu cầu của thị
trường nên hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần Tư vấn Đầu
tư và Xây dựng Bưu điện ngày càng cao. Công ty không ngừng tự bổ sung
được vốn cho mình, nhất là vốn cố định, đảm bảo cho tái sản xuất mở rộng.
Tình hình vốn của Công ty qua các năm như sau:
Năm Đ.vị 2002 2003 2004
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B32

33. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Vốn ngân sách cấp Tr.đ 2.528 2.061 2.061
Vốn tự bổ sung Tr.đ 4.815 5.526 6.079
Tổng số Tr.đ 7.343 7.587 8.140
(Nguồn: Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện)
Riêng năm 2005 sau khi đã cổ phần hoá, tổng vốn Công ty là 9,543
triệu đồng, trong đó vốn nhà nước góp là 2,534 triệu và vốn các cổ đông góp
là 7,009 triệu đồng.
- Về năng lực tổ chức quản lý, tại Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư và
Xây dựng Bưu điện, quy trình đang áp dụng hiện nay là chuyên môn hoá
theo đặc điểm công nghệ: có đơn vị làm các dự án về chuyển mạch, có đơn
vị làm về cáp quang, cáp đồng, có đơn vị làm về vi ba, có đơn vị làm về kiến
trúc.
Quy trình sản xuất chính của Công ty: Liên hệ, tìm đối tác, ký kết hợp
đồng; khảo sát hiện trường; lập dự án; lập thiết kế tổng dự toán; thanh, quyết
toán công trình.
Kết quả hoạt động của Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng
Bưu điện từ năm 2002 đến 2005 có thể thấy trong biểu sau:
TT Nội dung Đ.vị
tính
Năm
2002
Năm
2003
Năm
2004
Năm
2005
1 Doanh thu Tr. đ 18.72
8
26.974 29.15
9
34.241
2 Lợi nhuận Tr. đ 1.738 3.712 3.862 5.221
3 Nộp ngân sách Tr. đ 2.931 3.647 4.072 4.417
4 Nguyên giá TSCĐ Tr. đ 10.83
5
9.966 10.63
0
13.462
5 Vốn chủ sở hữu Tr. đ 9.675 10.131 11.26
1
14.057
6 Lao động Người 245 248 252 254
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B33

34. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
7 Thu nhập bq/ng/th 1000đ 1.805 2.108 2.402 2.715
(Nguồn:Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện)
Nhìn vào số liệu 4 năm gần đây có thể thấy hoạt động của Công ty cổ
phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện đã đạt những thành tựu đáng kể.
Doanh thu và lợi nhuận không ngừng tăng qua các năm. Mặc dù doanh thu
và lợi nhuận tăng rất lớn nhưng số lượng cán bộ công nhân viên thì tăng rất
chậm không đáng kể sau 4 năm chỉ tăng 14 người chiếm 5,8% chứng tỏ
năng suất lao động của cán bộ công nhân viên Công ty đã không ngừng
được cải thiện.
2.2 Thưc trạng công tác phân tích tài chính của Công ty
cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện.
Phân tích tài chính doanh nghiệp là một nội dung rất quan trọng đối
với bất kỳ một doanh nghiệp nào hoạt động sản xuất kinh doanh trong nền
kinh tế thị trường. Đối với các nhà đầu tư và các ngân hàng thì hoạt động
phân tích tài chính rất được coi trọng và được tiến hành từ sớm nhằm đảm
bảo an toàn trong hoạt động đầu tư và kinh doanh của mình. Tuy nhiên ở
Việt Nam, hầu hết các Công ty mới chỉ tiến hành hoạt động này trong vài
năm trở lại đây, Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện
cũng không nằm ngoài số đó. Trong khoảng thời gian ngắn đó, công tác
phân tích tài chính đã bước đầu được quan tâm và có những đóng góp nhằm
nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty.
2.2.1 Công tác tổ chức hoạt động phân tích.
Nhìn chung Công ty đã quan tâm tới việc tổ chức công tác phân tích
tài chính, nhưng hiện nay việc tổ chức hoạt động này vẫn còn khá sơ sài,
mang tính hình thức bắt buộc, chưa thực sự vì mục tiêu nâng cao hiệu quả
hoạt động tài chính mà mới chỉ dừng lại ở mức thực hiện đúng theo chủ
trương của chế độ kế toán mới. Chưa xây dựng được một quy trình phân tích
hoàn chỉnh từ xác định mục tiêu, kế hoạch phân tích mà chỉ lặp lại các
phương pháp, nội dung phân tích tài chính từ năm này qua năm khác. Công
ty cũng chỉ phân tích tài chính môt lần duy nhất vào cuối chu kỳ kình daonh
(vào cuối mỗi năm).Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, một trong số
đó là do Công ty chưa thực sự thấy rõ tầm quan trọng cũng như hiệu quả
hoạt động phân tích tài chính có thể đem lại.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B34

35. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Công tác này do Phòng Tài chính - Kế toán đảm nhận và thực hiện
nhằm mục đích đánh giá kết quả hoạt động của Công ty trong năm vừa qua
nhằm tìm ra các nguyên nhân và các nhân tố tác động đến kết quả đó, xây
dựng các báo cáo, kế hoạch, chiến lược tài chính ngắn hạn và dài hạn, định
hướng phát triển cho Công ty trong thời gian tới. Tuy nhiên, hiện nay công
tác này chỉ do hai người của phòng đảm nhận và thực hiện tất cả các bước
phân tích, hơn nữa các cán bộ của phòng được đào tạo chủ yếu về chuyên
ngành kế toán, chưa được đào tạo chính quy về tài chính doanh nghiệp nên
hoạt động phân tích tài chính vẫn chưa thực sự phát huy được hết vai trò của
nó.
2.2.2 Lựa chọn và xử lý thông tin.
Thông tin được Công ty sử dụng trong phân tích tài chính là các báo
cáo tài chính bao gồm: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh,
và thuyết minh Báo cáo tài chính. Các báo cáo này do phòng Tài chính - Kế
toán tổng hợp và lập định kỳ. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ mặc dù đã được lập
nhưng chưa được Công ty sử dụng trong phân tích.
Số liệu sử dụng trong phân tích thường cũng chỉ lấy số liệu trong hai
năm, năm hiện tại và năm liền kề trước đó. Chưa sử dụng số liệu của nhiều
năm liên tiếp để đánh giá sự biến động qua nhiều năm và có một cái nhìn
tổng quát hơn.
Ngoài những thông tin có được từ các Báo cáo tài chính trên, Công ty
hầu như không sử dụng thêm một nguồn thông tin nào từ bên ngoài như
thông tin liên quan đến trạng thái nền kinh tế, cơ hội kinh doanh, chính sách
thuế, lãi suất, các thông tin liên quan đến ngành nghề hoạt động… Đây là
một thực tế không chỉ của Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng
Bưu điện mà của hầu hết các công ty ở Việt Nam hiện nay.
Việc xử lý thông tin còn rất sơ sài, hầu hết mới chỉ dừng lại ở việc
tính toán, so sánh, giải thích một số chỉ tiêu mà hầu như chưa có sự đánh giá,
giải thích nguyên nhân. Các thông tin sử dụng từ hầu hết là các thông tin có
được từ sổ sách kế toán mà không có sự kiểm tra tính xác thực, bổ sung các
thông tin khác và xử lý sơ bộ.
2.2.3 Phương pháp phân tích tài chính được sử dụng tại Công ty.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B35

36. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Công ty chỉ áp dụng các phương pháp phân tích truyền thống là
phương pháp so sánh và phương pháp tỷ số. Chưa áp dụng các phương pháp
phân tích tài chính hiện đại như phương pháp Dupont. Tuy nhiên, sự kết hợp
giữa hai phương pháp trên vẫn chưa thực sự đồng bộ và phát huy hết được
hiệu quả của nó do việc tiến hành so sánh chỉ tiêu của hai năm cũng như so
sánh các chỉ tiêu chi tiết với các chỉ tiêu tổng quát không kết hợp với việc
phân tích các tỷ số nên không thấy được sự tương quan giữa số tuyệt đối và
số tương đối.
- Đối với phương pháp so sánh: Công ty sử dụng để phân tích các Báo
cáo tài chính, qua đó xem xét cấu trúc tài sản, nguồn vốn, phát hiện các đặc
trưng trong phân bố tài sản và nguồn vốn. Công ty sử dụng phương pháp này
vì nó tương đối đơn giản, so sánh giữa số liệu năm nay với số liệu năm trước
để thấy mức độ tăng trưởng, so sánh số thực hiện với số kế hoạch để đánh
giá mực độ hoàn thành so với kế hoạch đã đề ra.
- Đối với phương pháp tỷ số: Công ty tiến hành phân tích cả 4 nhóm
chỉ tiêu: nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh toán, nhóm chỉ tiêu về khả năng
cân đối vốn, nhóm chỉ tiêu về khả năng hoạt động và nhóm chỉ tiêu về khả
năng sinh lời. Việc xem xét các nhóm chỉ tiêu này cho thấy cơ cấu vốn, đánh
giá khả năng thanh toán, hiệu quả hoạt động và quan trọng nhất là xem xét
khả năng sinh lời của Công ty.
Công ty vẫn chưa sử dụng phương pháp phân tích Dupont mặc dù đây
là một phương pháp đem lại hiệu quả cao, tuy nhiên nó khá mới mẻ, đòi hỏi
phải sử dụng kính tế lượng để đánh giá sự tác động của các chỉ tiêu thành
phần với chỉ tiêu tổng hợp và giữa các chỉ tiêu thành phần với nhau.
2.2.4 Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp của Công ty.
(Ví dụ từ hoạt động phân tích tài chính của Công ty năm 2005)
Để đánh giá thực trạng tài chính của Công ty trong thời gian qua và
xây dựng kế hoạch kinh doanh năm tới cũng như kế hoạch tài chính Công ty
đã tiến hành phân tích tài chính ở những nội dung sau (thể hiện trong thuyết
minh Báo cáo tài chính):
Phân tích Bảng cân đối kế toán.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B36

37. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Công ty đã tiến hành so sánh số đầu kỳ với số cuối kỳ của các chỉ tiêu
trong Bảng cân đối kế toán để thấy được sự biến động của quy mô kinh
doanh, năng lực kinh doanh.
Trước hết xem xét sự biến động của tiền mặt. Dự trữ tiền mặt năm
2005 là 398.156.610 đồng giảm gần một nửa so với năm 2004. Tiền gửi
ngân hàng cũng giảm gần 1 tỷ do tiền gửi bằng ngoại tề (JPY) giảm mạnh.
Các khoản phải thu tăng nhanh, năm 2005 phải thu tăng cao hơn so
với 2004 là 5.644.003.390 đồng. Nguyên nhân chủ yếu là do các khoản phải
thu khách hàng năm 2005 đã tăng gần 7 tỷ. Phải thu khách hàng lớn như vậy
là do đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty là tư vấn đầu tư, thiết kế các
công trình thông tin, bưu điện cho các công ty viễn thông, bưu điện các tỉnh,
nguồn vốn thanh toán của bên A chủ yếu là của Ngân sách Nhà nước và của
Ngành nên việc thanh toán thường bị chậm so với tiến độ giao sản phẩm.
Trong năm 2005 Công ty cũng đã đầu tư mua sắm thêm nhiều máy
móc thiết bị, phương tiện vận tải, thết bị dụng cụ quản lý làm cho tài sản cố
định tăng hơn 2 lần, đến cuối năm 2005 tài sản cố định của Công ty là
4.507.545.301 đồng. Đồng thời, hầu hết các chỉ tiêu khác của phần tài sản
đều tăng, trừ một vài chỉ tiêu giảm không đáng kể so với năm 2004 như chi
phí trả trước dài hạn, nguyên vật liệu tồn kho làm cho tổng tài sản năm 2005
tăng 5.911.784.058 đồng.
Đối với nợ phải trả, trong các nguồn tài trợ của công ty thì nợ dài hạn
chiếm một tỷ trọng tương đối nhỏ và có sự biến động không đáng kể, chủ
yếu là do Công ty vay để mua trang thiết bị phục vụ khảo sát thiết kế.Về nợ
ngắn hạn của Công ty chiếm tới 85,5% trong tổng các khoản nợ, trong đó
chủ yếu là phải trả công nhân viên và thuế phải nộp cho Nhà nước. Năm
2005 nợ ngắn hạn tăng đáng kể (hơn 2 tỷ đồng) tương đương với 33% năm
2004, chủ yếu là do thuế và các khoản nộp Nhà nước tăng (1.791.325.114
đồng) và phải trả cán bộ công nhân viên cũng tăng mạnh (2.275.683.073
đồng)
Về tình hình tăng giảm vốn chủ sở hữu và các quỹ
ĐVT: Đồng
Chỉ tiêu Số đầu năm Tăng trong kỳ
Giảm trong
kỳ
Số cuối kỳ
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B37

38. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
I.Nguồn vốn kinh
doanh 8.139.988.314
1.403.062.03
1 9.543.050.345
Trong đó:
- Vốn ngân sách 1.791.030.451 1.791.030.451
- Vốn tự bổ sung 6.348.957.863
1.403.062.03
1 7.752.019.894
II.Các quỹ 2.965.417.343
4.060.283.37
1
2.706.674.05
4 4.319.026.660
-Quỹ đầu tư phát
triển 1.029.204.283
1.889.367.56
8
1.403.062.03
1 1.515.509.820
- Quỹ dự phòng tài
chính 904.515.720 377.873.514 1.282.389.234
- Quỹ dự phòng trợ
cấp
mất việc làm 399.010.851 399.010.851
- Quỹ khen thưởng 575.032.924
1.110.271.14
4 482.881.000 1.202.423.068
- Quỹ phúc lợi 57.653.565 682.771.145 421.720.172 318.704.538
Cộng
11.105.405.65
7
5.463.345.40
2
2.706.674.05
4 13.862.077.005
(Nguồn: Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện)
Nguồn vốn chủ sở hữu của Công ty năm 2005 tăng so với năm 2004
là 2.756.671.348 đồng đều do doanh nghiệp tự bổ sung. Trong đó nguồn vốn
do Ngân sách Nhà nước cấp không có biến động, nguồn vốn kinh doanh
tăng là do kết chuyển từ quỹ đầu tư phát triển, các quỹ tăng do trích từ lợi
nhuận năm 2004 và tạm trích trên 70% lợi nhuận sau thuế năm 2005. Quỹ
dự phòng trợ cấp mất việc làm được chuyển dự phòng trợ cấp mất việc làm
và được coi là một khoản chi phí phải trả.
Lợi nhuận giữ lại của Công ty năm 2005 tăng 57,1% so với năm 2004
đã góp phần làm tăng lượng vốn chủ của công ty. Điều này là do hiệu quả
hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty không ngừng tăng.
Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B38

39. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty trong năm 2004-2005
được thể hiện trong bảng dưới đây:
Kết quả hoạt động kinh doanh
năm 2005
ĐVT: Đồng
Chỉ tiêu năm 2004 năm 2005
Tổng doanh thu
29.158.876.59
4 370.92.340.315
Giảm giá hàng bán 2.850.808.283
1.Doanh thu thuần
29.158.876.59
4 34.241.532.032
2.Giá vốn hàng bán
19.218.665.25
8 19.658.179.097
3.Lợi nhuận gộp 9.940.211.336 14.583.352.935
4.Doanh thu hoạt động tài chính 258.204.774 350.768.864
5.Chi phí tài chính 173.640.161 95.701.175
Trong đó: lãi vay phải trả 147.908.345 89.007.264
6.Chi phí bán hàng
7.Chi phí quản lý doanh nghiệp 6.234.892.471 7.813.692.699
8.Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh
doanh 3789883478 7.024.727.925
9.Thu nhập khác 71.764.174 208.928.307
10.Chi phí khác 3.442.519
11.Lợi nhuận khác 71.764.174 205.485.788
12.Tổng lợi nhuận trước thuế 3.861.647.652 7.230.213.713
13.Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 1.288.219.838 2.808.535.942
14.Lợi nhuận sau thuế 2.573.427.814 4.421.677.771
Công ty đã tiến hành phân tích một số chỉ tiêu trên Báo cáo kết quả
kinh doanh như doanh thu hoạt động tài chính, chi phí hoạt động tài chính,
chi phí quản lý doanh nghiệp và thu nhập khác. Doanh thu từ hoạt động tài
chính bao gồm các khoản mục lãi cổ tức, lãi từ trái phiếu, lãi tiền gửi ngân
hàng và lãi từ chênh lệch tỷ giá trong đó chủ yếu là do lãi cổ tức và lãi chênh
lệch tỷ giá.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B39

40. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Chi phí hoạt động tài chính giảm chỉ xấp xỉ bằng 50% của năm 2004.
Chi phí quản lý doanh nghiệp có xu hướng tăng và vẫn tương đối cao
chiếm hơn 28% trong tổng chi phí hợp lý của doanh nghiệp, đó là do đặc thù
hoạt động kinh doanh của Công ty là hoạt động tư vấn, thiết kế, ngoài các
cán bộ thường xuyên đi khảo sát thiết kế, còn lại là làm việc tại văn phòng
công ty, nên đội ngũ cán bộ quản lý là tương dối lớn.
Phân tích các chỉ tiêu tài chính.
Công ty đã tiến hành phân tích các nhóm chỉ tiêu tài chính cơ bản như
nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh toán, nhóm chỉ tiêu về cơ cấu vốn, nhóm
chỉ tiêu về khả năng hoạt động và nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lời. Tuy
đã phân tích cả 4 nhóm chỉ tiêu cơ bản nhưng ở mỗi nhóm chỉ dừng lại ở vài
chỉ tiêu, có nhóm chỉ có 1 chỉ tiêu. Hoạt động phân tích đôi khi bỏ sót những
chỉ tiêu quan trọng, rất có ý nghĩa trong việc đánh giá thực trạng tài chính
cũng như ra quyết định của nhà quản lý.
- Nhóm chỉ tiêu và khả năng thanh toán:
Khả năng thanh toán hiện hành của Công ty năm 2004 và 2005 đều
xấp xỉ bằng 2,26 lần. Chỉ tiêu này cho thấy khả năng đảm bảo cho các khoản
nợ phải trả bằng tổng tài sản thuộc quyền sở hữu và sử dụng của Công ty là
2,26 lần.
Khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của Công ty bằng các tài sản ngắn
hạn (tài sản lưu động) là 2,18 lần (năm 2004) và 2,02 lần (năm 2005).
Khả năng thanh toán nhanh của Công ty năm 2005 có giảm mạnh so
với năm 2004 cụ thể năm 2004 là 0,53 lần, còn năm 2005 là 0,25 lần
- Nhóm chỉ tiêu về khả năng cân đối vốn Công ty tiến hành phân tích
4 chỉ tiêu:
Hệ số cơ cấu tài sản: Việc phân tích chỉ tiêu này cho thấy tài sản lưu
động chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản. Năm 2004 chỉ tiêu Tài sản lưu
động/ Tổng tài sản là 78,77% sang năm 2005 tuy có giảm nhưng vẫn rất lớn
chiếm 76,25%. Điều này là do đặc thù về ngành nghề kinh doanh tư vấn,
thiết kế, nên lượng vốn đầu tư vào tài sản cố định là không đáng kể chủ yếu
là phương tiện vận tải, hệ thông máy móc thiết bị văn phòng phục vụ cho
công tác quản lý và thiết kế.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B40

41. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Về cơ cấu nguồn vốn, Công ty duy trì một cơ cấu vốn tương đối hợp
lý và an toàn. Tỷ trọng vốn chủ sở hữu luôn chiếm hơn 50% tổng nguồn
vốn, cụ thể năm 2004 là 55,79% và năm 2005 là 55,75%. Công ty cũng duy
trì một tỷ lệ vốn vay hợp lý để vừa giữ được quyền kiểm soát tốt Công ty
vừa có thể tích cực huy động các nguồn vốn từ bên ngoài đặc biệt là của
người bán và của công nhân viên.
- Nhóm chỉ tiêu về khả năng hoạt động.
Công ty chỉ tiến hành phân tích một chỉ tiêu duy nhất vê khả năng
hoạt động đó là chỉ tiêu về tốc độ chu chuyển vốn lưu động:
Vòng quay vốn lưu động năm 2005 có xu hướng giảm so với năm
2004, năm 2004 chỉ tiêu này là 1,86 vòng và năm 2005 là 1,77 lần. Tốc độ
chu chuyển vốn lưu động như vậy có thể thấy là tương đối chậm, vốn lưu
động có khả năng bị ứ đọng do các khoản phải thu quá lớn.
- Nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lời.
Tỷ suất sinh lợi trên doanh thu thuần: Công ty tiến hành phân tích trên
hai chỉ tiêu là tỷ suất lợi nhuận trước thuế trên doanh thu thuần và tỷ suất lợi
nhuận sau thuế trên doanh thu thuần. Nhìn chung cả hai chỉ tiêu này đều
tăng đáng kể đặc biệt tỷ suất lợi nhuận trước thuế trên doanh thu thuần năm
2005 tăng gần 7% so với năm 2005.
Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản và tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở
hữu đều tăng đáng kể cho thấy hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty
trong năm 2005 có hiệu quả cao. Tỷ suất sinh lời năm sau cao hơn năm
trước. Năm 2005 tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của công ty là
46,41% là một trong những thành công đáng kể của Công ty Cổ phần Tư
vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện.
Trên đây là toàn bộ nội dung phân tích tài chính của Công ty Cổ phần
Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bưu điện. Qua đó ta thấy công tác phân tích tài
chính của công ty đã được quan tâm, hoạt động phân tích đã mang lại một số
kết quả, tuy nhiên không tránh khỏi những hạn chế.
TrÇn ThÞ Thu Thuû Tµi ChÝnh doanh nghiÖp 44B41