SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 29
Willem van der Velden Economie en demografie Rabobank Graafschap Noord Kennis & Economisch Onderzoek
Inhoud ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Kennis & Economisch Onderzoek
Regionaal en lokaal Economisch Presteren Rabo Regio Top40 Kennis & Economisch Onderzoek
Onderliggende indicatoren  Regionaal-economische Thermometer nb: rapportcijfers, NL=6 Kennis & Economisch Onderzoek
Economische prestaties 2010 Kennis & Economisch Onderzoek
Scores 2010 Kennis & Economisch Onderzoek
Scores 2010 Graafschap Noord Kennis & Economisch Onderzoek
Verklaringen groei toegevoegde waarde Kennis & Economisch Onderzoek
Sectorprognoses - 2012 Kennis & Economisch Onderzoek
Prognoses – 2012 werkgelegenheid en beroepsbevolking Kennis & Economisch Onderzoek
Achtergronden Demografische krimp Kennis & Economisch Onderzoek
Demografische krimp Positieve en negatieve gevolgen Kennis & Economisch Onderzoek ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Demografische krimp in Nederland Daling geboortecijfer oorzaak krimp Kennis & Economisch Onderzoek geboortecijfer gehalveerd t.o.v. 40 jaar geleden
Demografische krimp in Nederland Vergrijzing voorbode van krimp Kennis & Economisch Onderzoek vergrijzing slaat nu toe
Demografische krimp in Nederland Van groei naar krimp rond 2040 Kennis & Economisch Onderzoek krimp nog ver weg
Regionale variatie in demografische ontwikkeling Recente verleden Kennis & Economisch Onderzoek krimp op regionaal niveau nu nog in enkele grensregio’s . . .
Regionale variatie in demografische ontwikkeling Krimp als olievlek Kennis & Economisch Onderzoek . . . maar krimp rukt op!
Regionale variatie in demografische ontwikkeling Verhuizingen belangrijkste factor Kennis & Economisch Onderzoek invloed binnenlandse migratie op ontwikkeling bevolking sterker dan invloed van natuurlijke aanwas
De economische basis Op een kluitje in de Randstad Kennis & Economisch Onderzoek
Gevolgen regionale variatie - voorzieningen D raagvlak voorzieningen kalft af Kennis & Economisch Onderzoek
Gevolgen regionale variatie - voorzieningen  Grote afstand consument – aanbod Kennis & Economisch Onderzoek gering draagvlak leidt tot verminderde bereikbaarheid voorzieningen
Gevolgen regionale variatie - woningmarkt Woningmarkt uit het lood . . .  Kennis & Economisch Onderzoek groot aanbod van woningen t.o.v. vraag in krimpregio’s
De bevolkingsprognoses voor onze streek Krimp in Graafschap Noord Kennis & Economisch Onderzoek
Prognoses Graafschap Noord bevolking totaal (2010=100) Kennis & Economisch Onderzoek
Prognoses Graafschap Noord aandeel 65+ Kennis & Economisch Onderzoek
Prognoses Graafschap Noord Overschot – tekort woningmarkt Kennis & Economisch Onderzoek
Prognoses beroepsbevolking (15-65 jaar) Kennis & Economisch Onderzoek
Globale conclusies ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Kennis & Economisch Onderzoek
Ontvang de Kennismail! k Meer informatie? www.rabobank.com/kennisbank   http://twitter.com/raboregio Kennis & Economisch Onderzoek

Mais conteúdo relacionado

Mais de RaboGN

Informatiebijeenkomst fusie 14 mei
Informatiebijeenkomst fusie 14 meiInformatiebijeenkomst fusie 14 mei
Informatiebijeenkomst fusie 14 meiRaboGN
 
Informatiebijeenkomst fusie 13 mei
Informatiebijeenkomst fusie 13 meiInformatiebijeenkomst fusie 13 mei
Informatiebijeenkomst fusie 13 meiRaboGN
 
Presentatie visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie visie 2014 met Bert BrugginkPresentatie visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie visie 2014 met Bert BrugginkRaboGN
 
Presentatie Visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie Visie 2014 met Bert BrugginkPresentatie Visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie Visie 2014 met Bert BrugginkRaboGN
 
Presentatie mkb visie 2014
Presentatie mkb visie 2014Presentatie mkb visie 2014
Presentatie mkb visie 2014RaboGN
 
Sectorale premies uwv 2014
Sectorale premies uwv 2014Sectorale premies uwv 2014
Sectorale premies uwv 2014RaboGN
 
Informatie over de wet BeZaVa
Informatie over de wet BeZaVaInformatie over de wet BeZaVa
Informatie over de wet BeZaVaRaboGN
 
Presentatie Regionaal Economische Thermometer
Presentatie Regionaal Economische ThermometerPresentatie Regionaal Economische Thermometer
Presentatie Regionaal Economische ThermometerRaboGN
 
Grip op geld juni 2013
Grip op geld juni 2013Grip op geld juni 2013
Grip op geld juni 2013RaboGN
 
Erven en schenken
Erven en schenkenErven en schenken
Erven en schenkenRaboGN
 
Artikel parkmanagement
Artikel parkmanagementArtikel parkmanagement
Artikel parkmanagementRaboGN
 
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarktPresentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarktRaboGN
 
MKB Visie door Nynke Struik
MKB Visie door Nynke StruikMKB Visie door Nynke Struik
MKB Visie door Nynke StruikRaboGN
 
Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013
Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013
Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013RaboGN
 
MKB Visie
MKB VisieMKB Visie
MKB VisieRaboGN
 
MKB Visie 2013-2015
MKB Visie 2013-2015 MKB Visie 2013-2015
MKB Visie 2013-2015 RaboGN
 
agribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updated
agribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updatedagribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updated
agribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updatedRaboGN
 
Emerging conservative rabomp1novdef2012
Emerging conservative rabomp1novdef2012Emerging conservative rabomp1novdef2012
Emerging conservative rabomp1novdef2012RaboGN
 
Ing global opportunities apeldoorn november_2012 def
Ing global opportunities apeldoorn november_2012 defIng global opportunities apeldoorn november_2012 def
Ing global opportunities apeldoorn november_2012 defRaboGN
 
OndernemersAvond Think different
OndernemersAvond Think differentOndernemersAvond Think different
OndernemersAvond Think differentRaboGN
 

Mais de RaboGN (20)

Informatiebijeenkomst fusie 14 mei
Informatiebijeenkomst fusie 14 meiInformatiebijeenkomst fusie 14 mei
Informatiebijeenkomst fusie 14 mei
 
Informatiebijeenkomst fusie 13 mei
Informatiebijeenkomst fusie 13 meiInformatiebijeenkomst fusie 13 mei
Informatiebijeenkomst fusie 13 mei
 
Presentatie visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie visie 2014 met Bert BrugginkPresentatie visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie visie 2014 met Bert Bruggink
 
Presentatie Visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie Visie 2014 met Bert BrugginkPresentatie Visie 2014 met Bert Bruggink
Presentatie Visie 2014 met Bert Bruggink
 
Presentatie mkb visie 2014
Presentatie mkb visie 2014Presentatie mkb visie 2014
Presentatie mkb visie 2014
 
Sectorale premies uwv 2014
Sectorale premies uwv 2014Sectorale premies uwv 2014
Sectorale premies uwv 2014
 
Informatie over de wet BeZaVa
Informatie over de wet BeZaVaInformatie over de wet BeZaVa
Informatie over de wet BeZaVa
 
Presentatie Regionaal Economische Thermometer
Presentatie Regionaal Economische ThermometerPresentatie Regionaal Economische Thermometer
Presentatie Regionaal Economische Thermometer
 
Grip op geld juni 2013
Grip op geld juni 2013Grip op geld juni 2013
Grip op geld juni 2013
 
Erven en schenken
Erven en schenkenErven en schenken
Erven en schenken
 
Artikel parkmanagement
Artikel parkmanagementArtikel parkmanagement
Artikel parkmanagement
 
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarktPresentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
 
MKB Visie door Nynke Struik
MKB Visie door Nynke StruikMKB Visie door Nynke Struik
MKB Visie door Nynke Struik
 
Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013
Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013
Beleggingvisie Rabobank Graafschap-Noord 2013
 
MKB Visie
MKB VisieMKB Visie
MKB Visie
 
MKB Visie 2013-2015
MKB Visie 2013-2015 MKB Visie 2013-2015
MKB Visie 2013-2015
 
agribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updated
agribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updatedagribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updated
agribusiness nov2012 rabo_lochemhandout_updated
 
Emerging conservative rabomp1novdef2012
Emerging conservative rabomp1novdef2012Emerging conservative rabomp1novdef2012
Emerging conservative rabomp1novdef2012
 
Ing global opportunities apeldoorn november_2012 def
Ing global opportunities apeldoorn november_2012 defIng global opportunities apeldoorn november_2012 def
Ing global opportunities apeldoorn november_2012 def
 
OndernemersAvond Think different
OndernemersAvond Think differentOndernemersAvond Think different
OndernemersAvond Think different
 

Presentatie Willem van der Velden - Rabobank Graafschap-Noord, Kennisvloer

Notas do Editor

  1. Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  2. Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  3. Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank Wat is de oorzaak van de demografische krimp? (Sterke) daling geboortecijfer in voorgaande decennia Buitenlands migratiesaldo nam wel toe Vergrijzing gaat vooraf aan krimp
  4. Positieve en negatieve gevolgen Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  5. Daling geboortecijfer oorzaak krimp Al sinds jaren zeventig duidelijk dat bevolkingsomvang (ooit) zal gaan dalen Daling geboortecijfer is (voorlopig) laatste fase in demografische transitie hoog geboortecijfer en hoog sterftecijfer geboortecijfer blijft hoog, maar sterftecijfer daalt geboortecijfer daalt ook Nederland was in West-Europa laat met transitie sterke groei bevolkingsomvang na 1945 Babyboom in jaren ‘41 – ’73 einde: sociaal-cultureel (De Pil) en economisch (kind afwegen tegen andere bestedingen) begin: niet na, maar tijdens WOII! groot aantal geboorten in absolute zin door sterke groei bevolking in begin 20 e eeuw groot aantal geboorten in relatieve zin: specifiek Nederlands? (verzuiling) Bevolkingsontwikkeling 20 e eeuw in absolute zin: stabiel aantal geboorten, waarin babyboom ‘hoed’ vormt na 1950 gestaag oplopend aantal sterfgevallen oplopende immigratie en emigratie migratiesaldo goed voor 50% bevolkingsgroei Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  6. Vergrijzing voorbode van krimp Vergrijzing raakt op stoom Vergrijzing (toename) aandeel ouderen in de bevolking Cohorten babyboomers groter dan voorgangers en opvolgers grote kwantitatieve en kwalitatieve invloed op de samenleving gedurende gehele leven vanaf nu grote invloed als grijze generatie Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  7. Van groei naar krimp rond 2040 Op nationaal niveau is krimp nog decennia ver weg Nederland past in beeld van groeiend Noordwest-Europa immigratie pareert autochtone bevolkingskrimp Krimp in Midden-, Zuid- en Oost-Europa Duitsland kromp in 2009 met 200.000 inwoners Verschil Noordwest- – overig-Europa sociaal-cultureel – acceptatie multiculturele samenleving historisch – erfenis koloniale expansie economisch – open arbeidsmarkt Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  8. Bevolkingsgroei in recente verleden Hoogste groeitempo in Noordvleugel en noordoostelijke flank van de Randstad, laagste in perifere regio’s en regio’s met planologische restricties Grote regio’s kennen grootste groei Stagnatie of krimp in Regio’s met beperkte mogelijkheden voor woningbouw Perifere regio’s Regio’s in transitie Regionale variatie is bestendig Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  9. Krimp als olievlek Krimp breidt zich uit, maar regionaal patroon in groei en krimp verandert niet Krimp breidt zich uit in: ‘ gesloten regio’s’ Randstad Zuidvleugel Randstad periferie Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  10. Verhuizingen belangrijkste factor Variatie in regionale bevolkingsgroei hangt sterker samen met variatie in binnenlandse migratie dan met variatie in natuurlijke aanwas Correlatie bevolkingsgroei en Natuurlijke aanwas .76 Binnenlands migratiesaldo .84 Buitenlands migratiesaldo .35 Regio’s met stagnatie bevolkingsontwikkeling vertonen vaak vertrekoverschot Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  11. Op een kluitje in de Randstad Aantal banen per regio varieert sterk en daardoor aantal inwoners Werkgelegenheid is de basis van de samenleving Werk trekt mensen aan en mensen vormen de samenleving (eten, drinken, kopen, recreëren) Uitgangspunten regionale variatie: Mogelijkheid om in bestaan te voorzien bepaalt attractiviteit regio voor inwoners aanwezigheid dynamische sectoren die veel banen opleveren aantrekkelijkheid regionaal vestigingsklimaat / clustervorming locatie werkgelegenheid bepaalt (nog altijd) woonplaats (rekening houdend met grote mobiliteit moderne mens) Regio’s variëren in deze economische mogelijkheden en daardoor in attractiviteit voor inwoners zie verhuismotieven hiervoor Attractiviteit regio komt naar voren in dichtheid (omvang) werkgelegenheid en inwonertal (dichtheid i.p.v. omvang gebruiken i.v.m. verschil in oppervlakte regio’s) Omvang regio (grote werkgelegenheidsdichtheid) resultaat van groei (attractiviteit) in het verleden Grote regio’s: Randstad,Zuid-Limburg en Brabant Kleine regio’s: Noordoosten en Zeeland Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  12. Draagvlak voorzieningen kalft af Schaalvergroting voorzieningen noopt tot groter draagvlak Aanbod voorzieningen afhankelijk van draagvlak Minimaal aantal consumenten / koopkracht . . . . . . binnen afstand die consument bereid is voor product te overbruggen Dagelijkse voorzieningen = frequente aanschaf noodzakelijk = relatief hoge kosten van verkrijging t.o.v. aanschafkosten (brood) => dichtbij Niet-dagelijkse voorzieningen = aanschaf niet frequent = relatief lage kosten van verkrijging t.o.v. aanschafkosten (kleding) => verder weg Gevolg: Dagelijkse voorzieningen bevolkingsvolgend Niet-dagelijkse voorzieningen geconcentreerd in steden Benodigde draagvlak per voorziening neemt toe t.g.v. schaalvergroting in voorzieningenaanbod (winkels, scholen, zorg, etc) M.a.w. aantal voorzieningen per inwoner neemt af In krimpregio’s minder dan in groeiregio’s  draagvlak voorzieningen in krimpregio’s kalft af (minder inwoners per voorziening dan in groeiregio’s) Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  13. Grote afstand consument - aanbod Grote afstand tussen consument en aanbod in landelijk gebied Grote invloed schaalvergroting in landelijk gebied Minder aanbod van voorzieningen per inwoner . . . . . . heeft in landelijk gebied grotere gevolgen dan in stedelijk gebied door grote afstand tot voorzieningen in landelijk gebied Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  14. Woningmarkt uit evenwicht Verschil tussen aantal huishoudingen (vraag) en aantal woningen (aanbod) Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank
  15. Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank Krimp in Oost-Groningen Dit deel gaat in op de krimp in Oost-Groningen. Voor wat dat waard is (zie opmerkingen verderop) wordt de ontwikkeling per gemeente gepresenteerd. Na enkele overzichtssheets wordt ingegaan op de arbeidsmarkt, voorzieningen en de woningmarkt.
  16. Kennis & Economisch Onderzoek 29-06-11 Rabobank