Bài giảng Y4, DHYD TPHCM

1. Söï taêng tröôûng theå chaát
ThS.BS NGUYEÃN HUY LUAÂN

2. Muïc tieâu
1. Keå 10 yeáu toá aûnh höôûng ñeán theå chaát
2. Trình baøy taùc duïng bieåu ñoà taêng tröôûng veà caân
naëng
3. Phaân tích ñöôïc caùc cô sôû ñeå ñaùnh giaù taêng tröôûng
theo tuoåi
4. Tính toaùn nhanh söï phaùt trieån theo theå chaát: döïa
vaøo CN/T, CC/T; VÑ/T, soá raêng söõa theo tuoåi

3. Ñaïi cöông
Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán theå chaát
- AÊn, ôû, veä sinh, ñieàu kieän soáng
- Saên soùc y teá, taàm voùc vaø söùc khoeû cuûa cha meï
- Möùc kinh teá gia ñình
- Khoaûng caùch giöõa caùc con
- Söï caân baèng giöõa caùc sinh hoaït: nguû, thöùc, chôi.

4. Ñaïi cöông
Coâng duïng bieåu ñoà taêng tröôûng theo caân naëng:
- Phaùt hieän sôùm SDD tröôùc khi coù daáu hieäu LS
-Theo doõi vaø ñanùh giaù tình traïng maát nöôùc :phaân ñoä naëng
nheï
- Giaùo duïc cho baø meï bieän phaùp phoøng traùnh: ñieàu chænh cheá
ñoä aên, cho aên daëm ñuùng caùch.
- Ñaùnh giaù tình traïng dinh döôõng caû 1 taäp theå : giaùm saùt dinh
döôõng trong coäng ñoàng.

5. Ñaïi cöông
Ñaùnh giaù söï taêng tröôûng theå chaát:
• Duøng caùc chæ soá nhaân traéc nhö caân naëng, chieàu cao, voøng ñaàu,
voøng caùnh tay, chæ soá khoái cô theå (BMI: body mass index)
• Noäi tieát: tuyeán yeân, giaùp
• Chæ soá raêng
• Chæ soá coát hoaù xöông
• Tyû leä phaàn treân/phaàn döôùi theo tuoåi.

6. Ñaùnh giaù caân naëng-chieàu cao
Söï taêng caân:
Sô sinh :
caân 3000-3500g daøi 48-50 cm
vñ 34-35cm thoùp tröôùc 2-3cm
3th ñaàu : 25g/j ( 25g x 90)
3-6th : 20g/j ( 20g x 90 ) öôùc chöøng gaáp 2 luùc sanh :5 th
7-9th: 15g/j (15 g x90 )
10-12th: 10g/j (10 g x 90 ) öôùc chöøng gaáp 3 luùc sanh : 12 th
24th: öôùc chöøng gaáp 4 luùc sanh:
sau 2 t: taêng chaäm daàn trung bình 2kg/y ----> 6 tuoåi # 20kg

7. Ñaùnh giaù caân naëng-chieàu cao
baøo thai sô sinh naêm 1 naêm 2 naêm 3 naêm 4
6th #
35cm
48-50cm
2,5-4kg
75cm
10kg
85-87cm
12kg
94cm
14kg
100cm
16kg

8. Một số loại caân

9. Đo chiều dài nằm của trẻ

10. Đo chiều cao ứng của trẻ

15. YÙ nghóa cuûa ñöôøng phaùt trieån
• Đường nối caùc ñiểm chấm sẽ laø đñường phaùt
triển của trẻ.
• Nếu đñường phaùt triển : ; ;

16. Body mass index
BMI = CN/CC2
> 95th percentile Overweight (Dö caân)
85th to < 95th Risk of overweight
Percentile ( Nguy cô dö caân)
< 5th percentile Underweight
(Nheï caân)

18. Ño löôøng: 4 tuoåi
Ccao=99.2 cm
39.2 in
Caân =17.55 kg
(38.6 lb)
BMI=17.8
BMI-for-age=
between 90th –95th
percentile
Nguy cô quaù caân
Plotted BMI-for-Age
Girls: 2 to 20
years
BMI
BMIBMI
BMI

19. SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA NAÕO
Khi baøo thai ñöôïc 28 tuaàn, voøng ñaàu ñaït
27cm, khi sinh ñaït 35cm, ñeán 1 tuoåi ñaït
45cm. nhöng trong naêm thöù hai, chæ taêng 2 –
3cm ñeå ñeán 6 tuoåi ñöôïc 54 – 55cm, baèng
ngöôøi lôùn.
Luùc sinh naõo naëng 350g, luùc 1 tuoåi naëng
900g, luùc 6 tuoåi troïng löôïng ñaït 100% cuûa
ngöôøi lôùn 1300g.

20. SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA CHI
• Tyû leä phaàn treân/ phaàn döôùi naøy baèng 1,7 luùc
ñeû vaø giaûm daàn coøn 1 luùc treû tröôûng thaønh

21. SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA RAÊNG
• 6 – 12 thaùng : 8 raêng cöûa (4 treân + 4 döôùi).
• Raêng moïc ñaàu tieân thöôøng laø 2 raêng cöûa, haøm döôùi.
• 12 – 18 thaùng : 4 raêng tieàn haøm
18 – 24 thaùng : 4 raêng nanh
24 – 30 thaùng : 4 raêng haøm lôùn (raêng caám)

22. CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN