SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 39
Baixar para ler offline
Presentatie KMS 19 november 2018
Lex Hoefsloot, wethouder duurzaamheid
Peter Scholtens, adviseur duurzaamheid
gemeente Ede
• Deel 1. Routekaart Ede energieneutraal
• Deel 2. Ede (en Bennekom)van het gas los
Routekaart Ede Energieneutraal
Definitie energieneutraal
De hoeveelheid energie die in een gemeente wordt gebruikt, is gelijk
aan de hoeveelheid die binnen de gemeentegrenzen op een
hernieuwbare manier wordt opgewekt. Waarom eigenlijk?
Doel: Ede energieneutraal in 2050
12%
7%
26%
Energiegebruik omlaag
Duurzame opwekking omhoog
- 45% periode
2016 - 2050
100% in 2050
Opzet van de routekaart
Afbakening
www.klimaatmonitor.databank.nl
Uitgangssituatie
Duurzame opwekking
Uitgangspunten
• Aangesloten bij de transitiepaden uit de Energieagenda;
• Landelijke voorspellingen vertaald naar de Edese situatie;
• Rekening gehouden met bevolkingsgroei;
• Uitgegaan van het maximale praktische potentieel voor
hernieuwbare opwekking;
• Onvermijdelijk: aannames en globale inschattingen
gebruikt!
Elektriciteit
Algemeen
• Energievraag voor elektriciteit gaat stijgen.
• Mate van stijging is nog onduidelijk.
Een scenario voor Ede
• Windturbines (ca. 12 extra turbines als uitgangspunt);
• Zon-PV op een groot deel van alle daken;
• Zon-PV anders dan op daken (o.a. 300 ha zonnevelden = ruim
500 voetbalvelden).
300 ha zonPV!
Warmte
Algemeen
• Energievraag warmte daalt
• Aardgas verdwijnt
• Andere warmtevoorziening nodig
Een scenario voor Ede
De maximale potentie voor Ede is
gebaseerd op:
• Biomassa (ook mestvergisting)
• Omgevingswarmte zoals warmte-
koude-opslag
Vervoer
Algemeen
• Vervoer verandert sterk
• Schoner vervoer waarvan groot deel elektrisch
• Verschuiving naar o.a. fiets
Scenario Ede (vooral nationaal beleid)
• Sterke verschuiving naar elektriciteit
• Resterende energievraag nog moeilijk te voorspellen (ook in
invulling daarvan)
Samenvatting vraag en potentie
Raad 8 maart 2018 & Bestuursakkoord
Stappenplan tot 2050
Ede Energieneutraal 2050
Routekaart bekijken?
https://www.ede.nl/gemeente/actueel/nieuwsbericht/ede-energieneutraal-in-2050/
Vragen?
Deel 2 Ede (en Bennekom) van
het gas los!
• Ede energieneutraal 2050 = Ede
aardgasvrij in 2050!
• Stoppen met aardgas levert een besparing op
van 2.400 TJ!
En er zijn nog wel wat
redenen……….
Even vragen
• Wie……….
Hoeveel gebruiken we eigenlijk?
Hoeveel gebruiken we eigenlijk in
Bennekom?
Aardgasvrij, de alternatieven!
• Aansluiten warmtenet
• (hybride) warmtepomp (all electric)
• Groen gas/ hernieuwbaar gas
• In alle gevallen forse investeringen en vooral voor
oudere woningen!
Disclaimer
• Aan alles wat ik vanaf dit punt ga vertellen
kunt u geen rechten ontlenen
• Evenmin kan de gemeente Ede aansprakelijk
worden gesteld voor……
• Beetje flauw maar het thema is erg in
ontwikkeling
Warmtenet?
- Warmtenetten kansrijk bij
hoge bebouwingsdichtheid
- Diverse bronnen mogelijk
All electric (Warmtepomp)
Eerst isoleren!
• Eerst besparen (isoleren), label B toch wel
minimum
www.energielabelatlas.nl
Zo maar een electric voorbeeld
• Van label C naar label A €……….
• Warmtepomp+warm water € ……....
• Vloerverwarming/ afgifte € ……....
• 20 zonnepanelen € ………
---------------------------------------------------------
> € 20.000,-
Investering all electric in bijna alle gevallen
> € 20.000
Energiekosten p/j woningen Ede
Er is ook goed nieuws!
TVT all electric in bijna alle gevallen < 20jr
Geen paniek, we hebben nog
even!
Wat gaat de gemeente doen
Komende periode:
• Communicatie (bewustwording)
• Verder helpen bewonersinitiatieven
• Duidelijkheid over: wie, wanneer en hoe?
- Warmtevisie 2018-2019
- Warmte transitieplan uiterlijk 2021
Wat kunnen we nu toch al doen,
stappenplan?
• Zorg dat de schil van de woning in orde
komt (kan ook in stappen)
• Keuken of fornuis aan vervanging toe.
Kies voor inductie
• CV stuk of aan vervanging toe? Overweeg
een hybride warmtepomp
• Ideeën met buurtgenoten? Begin een
bewonersinitiatief
2050 aardgasvrij, dat roept best
wat vragen op:
- Megaoperatie en de gemeente heeft een regierol
(maar ook de middelen en capaciteit)?
- Wie gaat dat allemaal betalen, en hoe zorgen we
dat het te betalen is?
- Hoe zorgen dat bewoners “overgaan”?
- Hoe zorgen voor eerlijke verdeling kosten?
- Aandachtspunt particuliere houtstook i.r.t.
gezonde leefomgeving (luchtkwaliteit)
Niet de eerste energietransitie, We
can do it!
1500 - >
Hout turf olie
1900 -1970 Steenkool
(stadsgas)
1959- 1965
Slochteren
Nl over op aardgas
2019-2050 Ede (en Bennekom) volledig
duurzaam verwarmd
Meer informatie
www.ede-natuurlijk.nl
Handige sites
www.ede-natuurlijk.nl
https://www.hierverwarmt.nl/
https://www.milieucentraal.nl/
Vragen?

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieEnergietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
Dutch Power
 
Presentatie zonne energie
Presentatie zonne energiePresentatie zonne energie
Presentatie zonne energie
LTO_Commerce
 
Duurzame Warmte En Koude Leidinggevendendag
Duurzame Warmte En Koude   LeidinggevendendagDuurzame Warmte En Koude   Leidinggevendendag
Duurzame Warmte En Koude Leidinggevendendag
Waternet
 

Mais procurados (20)

Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieEnergietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
 
20200623 presentatie ecovat net op groen Groningen en Drenthe
20200623 presentatie ecovat net op groen Groningen en Drenthe20200623 presentatie ecovat net op groen Groningen en Drenthe
20200623 presentatie ecovat net op groen Groningen en Drenthe
 
01. Teun Bokhoven - NVDE
01. Teun Bokhoven - NVDE01. Teun Bokhoven - NVDE
01. Teun Bokhoven - NVDE
 
Presentatie duurzaamheid middels zonne-energie 11 nov 2015
Presentatie duurzaamheid middels zonne-energie 11 nov 2015Presentatie duurzaamheid middels zonne-energie 11 nov 2015
Presentatie duurzaamheid middels zonne-energie 11 nov 2015
 
2018 01-11 Twence: Transitie naar Euregionaal producent duurzame energie en g...
2018 01-11 Twence: Transitie naar Euregionaal producent duurzame energie en g...2018 01-11 Twence: Transitie naar Euregionaal producent duurzame energie en g...
2018 01-11 Twence: Transitie naar Euregionaal producent duurzame energie en g...
 
Energieneutraal bouwen in 2020: geen toekomstmuziek
Energieneutraal bouwen in 2020: geen toekomstmuziekEnergieneutraal bouwen in 2020: geen toekomstmuziek
Energieneutraal bouwen in 2020: geen toekomstmuziek
 
Keynotesessie Olaf van Pruissen (TNO) Warmtepompen in de toekomst
Keynotesessie Olaf van Pruissen (TNO) Warmtepompen in de toekomstKeynotesessie Olaf van Pruissen (TNO) Warmtepompen in de toekomst
Keynotesessie Olaf van Pruissen (TNO) Warmtepompen in de toekomst
 
Zonnepanelen
ZonnepanelenZonnepanelen
Zonnepanelen
 
Presentatie zonne energie
Presentatie zonne energiePresentatie zonne energie
Presentatie zonne energie
 
Arjen Jongepier - Enduris
Arjen Jongepier - EndurisArjen Jongepier - Enduris
Arjen Jongepier - Enduris
 
Gastles waterstof duurzame inspiratiedag
Gastles waterstof duurzame inspiratiedagGastles waterstof duurzame inspiratiedag
Gastles waterstof duurzame inspiratiedag
 
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Marjolein Dieperink
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Marjolein DieperinkImpact energietransitie en klimaatmaatregelen Marjolein Dieperink
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Marjolein Dieperink
 
De hurk energie
De hurk energieDe hurk energie
De hurk energie
 
2018 01-11-Enexis: samenwerken aan de toekomst van onze energievoorziening- j...
2018 01-11-Enexis: samenwerken aan de toekomst van onze energievoorziening- j...2018 01-11-Enexis: samenwerken aan de toekomst van onze energievoorziening- j...
2018 01-11-Enexis: samenwerken aan de toekomst van onze energievoorziening- j...
 
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
 
Workshop DGMR
Workshop DGMRWorkshop DGMR
Workshop DGMR
 
Webinar - Hybride boiler systemen
Webinar - Hybride boiler systemenWebinar - Hybride boiler systemen
Webinar - Hybride boiler systemen
 
Workshop Gasunie
Workshop GasunieWorkshop Gasunie
Workshop Gasunie
 
Duurzame Warmte En Koude Leidinggevendendag
Duurzame Warmte En Koude   LeidinggevendendagDuurzame Warmte En Koude   Leidinggevendendag
Duurzame Warmte En Koude Leidinggevendendag
 
Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency
Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency
Nul op de meter: een kwestie van energie opslag of energie efficiency
 

Semelhante a Presentatie gemeente Ede klimaatweekend KMS Bennekom 19-11-2018

Duurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveau
Duurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveauDuurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveau
Duurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveau
FrederikVO
 
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
jolandeschuurman
 

Semelhante a Presentatie gemeente Ede klimaatweekend KMS Bennekom 19-11-2018 (20)

Markthal Tu 2009
Markthal Tu 2009Markthal Tu 2009
Markthal Tu 2009
 
Waterstof in de gebouwde omgeving
Waterstof in de gebouwde omgeving  Waterstof in de gebouwde omgeving
Waterstof in de gebouwde omgeving
 
Jeroen de Joode: Rol van gas in het Nederlandse energiesysteem (2014)
Jeroen de Joode: Rol van gas in het Nederlandse energiesysteem (2014)Jeroen de Joode: Rol van gas in het Nederlandse energiesysteem (2014)
Jeroen de Joode: Rol van gas in het Nederlandse energiesysteem (2014)
 
Voorlichtingssessies 2022 Beegden
Voorlichtingssessies 2022 BeegdenVoorlichtingssessies 2022 Beegden
Voorlichtingssessies 2022 Beegden
 
interactieve samenvatting routekaart Ede energieneutraal
interactieve samenvatting routekaart Ede energieneutraalinteractieve samenvatting routekaart Ede energieneutraal
interactieve samenvatting routekaart Ede energieneutraal
 
Van nul energie naar autonome woning
Van nul energie naar autonome woningVan nul energie naar autonome woning
Van nul energie naar autonome woning
 
Hybride warmtepompen in de sociale woningbouw - inleiding en techniek
Hybride warmtepompen in de sociale woningbouw - inleiding en techniekHybride warmtepompen in de sociale woningbouw - inleiding en techniek
Hybride warmtepompen in de sociale woningbouw - inleiding en techniek
 
Ochtendsessie - HEMS & Domotica.pdf
Ochtendsessie - HEMS & Domotica.pdfOchtendsessie - HEMS & Domotica.pdf
Ochtendsessie - HEMS & Domotica.pdf
 
Duurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveau
Duurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveauDuurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveau
Duurzame energie en waterwinning op huishoudelijk niveau
 
Rondleiding langs duurzame installaties
Rondleiding langs duurzame installatiesRondleiding langs duurzame installaties
Rondleiding langs duurzame installaties
 
Europees beleid voor duurzaamheid in de gebouwde omgeving
Europees beleid voor duurzaamheid in de gebouwde omgevingEuropees beleid voor duurzaamheid in de gebouwde omgeving
Europees beleid voor duurzaamheid in de gebouwde omgeving
 
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
Presentatie zonnepanelen wim van den pol 27 juni 2013
 
Ken de wetten, pak je kansen - BENG: de nieuwe energieprestatie
Ken de wetten, pak je kansen - BENG: de nieuwe energieprestatieKen de wetten, pak je kansen - BENG: de nieuwe energieprestatie
Ken de wetten, pak je kansen - BENG: de nieuwe energieprestatie
 
Ton van Cuijk - Enexis
Ton van Cuijk - EnexisTon van Cuijk - Enexis
Ton van Cuijk - Enexis
 
Keynotelezing 2 - Ivo Opstelten
Keynotelezing 2 - Ivo OpsteltenKeynotelezing 2 - Ivo Opstelten
Keynotelezing 2 - Ivo Opstelten
 
Toekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
Toekomstbestendig en Energie-neutraal WonenToekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
Toekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
 
Academielezing Regie over je eigen energie
Academielezing Regie over je eigen energie Academielezing Regie over je eigen energie
Academielezing Regie over je eigen energie
 
De toekomst van energie. Hoe coachen?
De toekomst van energie. Hoe coachen?De toekomst van energie. Hoe coachen?
De toekomst van energie. Hoe coachen?
 
Ohé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeen
Ohé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeenOhé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeen
Ohé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeen
 
Ohé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparing
Ohé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparingOhé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparing
Ohé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparing
 

Mais de Peter Scholtens (8)

Presentatie Energieloket Maandereng 14 februari 2019
Presentatie Energieloket Maandereng 14 februari 2019 Presentatie Energieloket Maandereng 14 februari 2019
Presentatie Energieloket Maandereng 14 februari 2019
 
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
 
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuSWijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
 
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Energieloket
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie EnergieloketWijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Energieloket
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Energieloket
 
artikel Uneto-Vni
artikel Uneto-Vniartikel Uneto-Vni
artikel Uneto-Vni
 
Wijkavond Hoom Bennekom west presentatie Hoom
Wijkavond Hoom Bennekom west presentatie HoomWijkavond Hoom Bennekom west presentatie Hoom
Wijkavond Hoom Bennekom west presentatie Hoom
 
Informatieavond Zeehelden buurt Presentatie Plat DuS
Informatieavond Zeehelden buurt Presentatie Plat DuSInformatieavond Zeehelden buurt Presentatie Plat DuS
Informatieavond Zeehelden buurt Presentatie Plat DuS
 
Informatieavond Zeehelden buurt Presentatie energieloket
Informatieavond Zeehelden buurt Presentatie energieloketInformatieavond Zeehelden buurt Presentatie energieloket
Informatieavond Zeehelden buurt Presentatie energieloket
 

Presentatie gemeente Ede klimaatweekend KMS Bennekom 19-11-2018

  • 1. Presentatie KMS 19 november 2018 Lex Hoefsloot, wethouder duurzaamheid Peter Scholtens, adviseur duurzaamheid gemeente Ede • Deel 1. Routekaart Ede energieneutraal • Deel 2. Ede (en Bennekom)van het gas los
  • 3. Definitie energieneutraal De hoeveelheid energie die in een gemeente wordt gebruikt, is gelijk aan de hoeveelheid die binnen de gemeentegrenzen op een hernieuwbare manier wordt opgewekt. Waarom eigenlijk?
  • 4. Doel: Ede energieneutraal in 2050 12% 7% 26% Energiegebruik omlaag Duurzame opwekking omhoog - 45% periode 2016 - 2050 100% in 2050
  • 5. Opzet van de routekaart
  • 10. Uitgangspunten • Aangesloten bij de transitiepaden uit de Energieagenda; • Landelijke voorspellingen vertaald naar de Edese situatie; • Rekening gehouden met bevolkingsgroei; • Uitgegaan van het maximale praktische potentieel voor hernieuwbare opwekking; • Onvermijdelijk: aannames en globale inschattingen gebruikt!
  • 11. Elektriciteit Algemeen • Energievraag voor elektriciteit gaat stijgen. • Mate van stijging is nog onduidelijk. Een scenario voor Ede • Windturbines (ca. 12 extra turbines als uitgangspunt); • Zon-PV op een groot deel van alle daken; • Zon-PV anders dan op daken (o.a. 300 ha zonnevelden = ruim 500 voetbalvelden).
  • 13. Warmte Algemeen • Energievraag warmte daalt • Aardgas verdwijnt • Andere warmtevoorziening nodig Een scenario voor Ede De maximale potentie voor Ede is gebaseerd op: • Biomassa (ook mestvergisting) • Omgevingswarmte zoals warmte- koude-opslag
  • 14. Vervoer Algemeen • Vervoer verandert sterk • Schoner vervoer waarvan groot deel elektrisch • Verschuiving naar o.a. fiets Scenario Ede (vooral nationaal beleid) • Sterke verschuiving naar elektriciteit • Resterende energievraag nog moeilijk te voorspellen (ook in invulling daarvan)
  • 16. Raad 8 maart 2018 & Bestuursakkoord
  • 18. Ede Energieneutraal 2050 Routekaart bekijken? https://www.ede.nl/gemeente/actueel/nieuwsbericht/ede-energieneutraal-in-2050/
  • 20. Deel 2 Ede (en Bennekom) van het gas los! • Ede energieneutraal 2050 = Ede aardgasvrij in 2050! • Stoppen met aardgas levert een besparing op van 2.400 TJ!
  • 21. En er zijn nog wel wat redenen……….
  • 23. Hoeveel gebruiken we eigenlijk?
  • 24. Hoeveel gebruiken we eigenlijk in Bennekom?
  • 25. Aardgasvrij, de alternatieven! • Aansluiten warmtenet • (hybride) warmtepomp (all electric) • Groen gas/ hernieuwbaar gas • In alle gevallen forse investeringen en vooral voor oudere woningen!
  • 26. Disclaimer • Aan alles wat ik vanaf dit punt ga vertellen kunt u geen rechten ontlenen • Evenmin kan de gemeente Ede aansprakelijk worden gesteld voor…… • Beetje flauw maar het thema is erg in ontwikkeling
  • 27. Warmtenet? - Warmtenetten kansrijk bij hoge bebouwingsdichtheid - Diverse bronnen mogelijk
  • 28. All electric (Warmtepomp) Eerst isoleren! • Eerst besparen (isoleren), label B toch wel minimum www.energielabelatlas.nl
  • 29. Zo maar een electric voorbeeld • Van label C naar label A €………. • Warmtepomp+warm water € …….... • Vloerverwarming/ afgifte € …….... • 20 zonnepanelen € ……… --------------------------------------------------------- > € 20.000,- Investering all electric in bijna alle gevallen > € 20.000
  • 31. Er is ook goed nieuws! TVT all electric in bijna alle gevallen < 20jr
  • 32. Geen paniek, we hebben nog even!
  • 33. Wat gaat de gemeente doen Komende periode: • Communicatie (bewustwording) • Verder helpen bewonersinitiatieven • Duidelijkheid over: wie, wanneer en hoe? - Warmtevisie 2018-2019 - Warmte transitieplan uiterlijk 2021
  • 34. Wat kunnen we nu toch al doen, stappenplan? • Zorg dat de schil van de woning in orde komt (kan ook in stappen) • Keuken of fornuis aan vervanging toe. Kies voor inductie • CV stuk of aan vervanging toe? Overweeg een hybride warmtepomp • Ideeën met buurtgenoten? Begin een bewonersinitiatief
  • 35. 2050 aardgasvrij, dat roept best wat vragen op: - Megaoperatie en de gemeente heeft een regierol (maar ook de middelen en capaciteit)? - Wie gaat dat allemaal betalen, en hoe zorgen we dat het te betalen is? - Hoe zorgen dat bewoners “overgaan”? - Hoe zorgen voor eerlijke verdeling kosten? - Aandachtspunt particuliere houtstook i.r.t. gezonde leefomgeving (luchtkwaliteit)
  • 36. Niet de eerste energietransitie, We can do it! 1500 - > Hout turf olie 1900 -1970 Steenkool (stadsgas) 1959- 1965 Slochteren Nl over op aardgas 2019-2050 Ede (en Bennekom) volledig duurzaam verwarmd