gjuhe shqipe

1. GJERGJ
FISHTA
PUNIM SEMINARIK NË LËNDËN E
GJUHËS DHE LETËRSISË SHQIPE
Sh.f.m.u.Xheladin Gashi-PLAKU
Punuar nga:Orgesa IBRI
kl. IX/1
Ars.Sadbere UKA

2. PËRMBAJTJA
● Hyrje
● Biografia e Gjergj Fishtës
● Jeta dhe fëmijëria
● Fishta simbol i madhështisë së poezisë Shqipe
● Veprimtaria e Fishtës
● Lirikat e Gjergj Fishtës
● Revista”Hylli i dritës”
● Titujt e veprave të Gjergj Fishtës
● Vdekja dhe rivarrosja
● Thëniet e Fishtës
● Referencat

3. Hyrje
Gjergj Fishta ishte figura më e madhe dhe më e fuqishme e
letërsisë shqiptare të gjysmës së parë të shekullit të njëzetë.
I dëgjuar e i ngritur lart deri në Luftën e Dytë Botërore si 'poet
kombëtar i Shqipërisë' dhe 'Homeri shqiptar’
Njeri i jashtëzakonshëm. Më i madhi edukator i popullit. Njëlloj si
gjithë tjerët. E, megjithatë, mbi gjithë të tjerët. Me një fuqi
misterioze, që për të ishte e zakonshme, ndërsa për të tjerët,
mrekulli.
Nisi heret të bëlbëzojë vargje shqipe, të cilat flasin për fuqinë e një
shpirti poetik, që pret vetëm shpërthimin në kryevepra.
Kush ishte Gjergj Fishta?

4. Atë Gjergj Fishta lindi në Fishtë të Zadrimës,më 23 tetor
1871.
I biri Ndokë Simon Ndocit dhe Prendes së Lazër Kaçit
nga Kotorri më i vogli i tre vëllezërve dhe një motre.
Ai me profesion ishte Shkrimtar,poet,politikan,
fra,diplomat.
Ai ishte njeri i arteve dhe i letrave.
Biografia

5. Jetën e filloi si barì. Por shumë shpejt, kur ishte 6-
vjeçar zgjuarsia e tij i bie në sy famulltarit të fshatit, i
cili e dërgon Fishtën në Seminarin
Françeskan të Shkodrës .Më 1880, kur hapet seminari
në Troshan, ai vijon në këtë shkollë. Këtu ai shfaqi
talentin poetik. Më 1886 dërgohet për studime
në Bosnjë.Vitin e parë e kaloi
në Guçjagorë afër Travanikut. Mësimet filozofike i mori
në kuvendin e Sutidkës,ndërsa ato teologjike në
kuvendin e Livnos. Të kësaj kohe janë edhe "Ushtrimet
e para poetike". Më 1893 përfundoi studimet
shkëlqyeshëm
JETA DHE FËMIJËRIA

6. Fishta simboli i madhështisë së poezisë
Shqipe
Me përmbysjet ideologjike që ndodhen në Shqipëri pas vitit 1944,Gjergj Fishta u
ndalua.Vepra e tij u hoq nga qarkullimi letrar Shqipëtar,u ndalua studimi i tij
institucional,duke shakatuar një vakum të madh në të kaluarën kombëtare.
Por ai u lexua tinëz dhe vepra e tij u mbajt mend nga adhuruesit e tij.Mbas
ndryshimeve të viteve ’90,Fishta iu rikthye letërsisë dhe kulturës Shqipëtare.
Kështu Fishta ka kaluar në kulturën Shqipëtare në dy faza të skajshme:të pranimit
të përgjithshëm dhe të mohimit për një gjysmë shekulli.
Rikthimi i Fishtës në letrat Shqipe krijoi mundēsi për vlerësimin e tij të
gjithanshēm.

7. Veprimtaria e Gjergj Fishtës
Vepra e Fishtës në letërsinë e në kulturën shqiptare
është e shumanshme. Në fushën e letërsisë, ku
punoi dyzet vite, deri në ditët e vdekjes, krijoi një
vepër të madhe në të gjitha gjinitë. Me Lahutën e
Malcís, sa ishte gjallë u pagëzua “epiku më i madh i
shekullit”, duke ndërtuar eposin shqiptar të shekullit
20. Me veprat satirike Anzat e Parnasit e Gomari i
Babatasit u bë satiriku më i njohur i letërsisë shqipe.
Dy librat e lirikave Mrizi i Zanavet e Vallja e Parrizit
shqiptojnë tendosjen shpirtërore që ushqehet nga
dashuria, revolta e dhembja për të kurorëzuar
tematikën e vet në formulën e përsëritur “Atme e
Fé”.

8. Një kërkim të vazhdueshëm e bëri në fushë të dramatikës, që nga
melodrama e deri te tragjedia, ku mbeten vepra që kujtohen Juda Makabé e
Jerina ase Mbretnesha e Luleve.Fishta është i njohur me esetë e studimet
për çështje të etnopsikologjisë e të kulturës tradicionale shqipe, për
probleme estetike të artit dhe për kulturën autentike shqiptare. Dallohet
Parathanja e Kanunit të Lekë Dukagjinit, në të cilën bën një tipologji të
kulturës shqiptare në gjirin e kulturave të tjera botërore.
Fishta shkroi një tip të veçantë të prozës, në fillim udhëpërshkruese e më
vonë një shkrim dëshmues dhe komentues, pra eseistik.Gjergj Fishta me
veprën e vet krijuese kërkonte shqiptarin e përjetshëm duke kritikuar
shqiptarin e përditshëm dhe u bë një moralizator i madh. Në këtë mënyrë
lidhi dy periudha të letërsisë shqipe duke u bërë protagonist i të dyjave.

9. Në pajtim me formulën shpirtërore tëartit të tij”Atme e Fe”,Gjergj Fishta i përmblodhi lirikat e tij në dy
libra:”Mrizi i zanave” dhe “Vallja e parrizit”.Në librin e parë përfshihen vjershat atdhetare, kurse Në të
dytin vjerrshat me frymë fetare dhe me meditime metafizike e personale.
Në librin Mrizi i Zanave autori i këndon atdheut në disa variante:si dashuri e deri në adhurim,si ankth
e klithmë dhe si trashëgimi morale.Së fundmi,të gjitha këto shkrihen në një lirikë personale.
Varianti himnizues hap kreun e librit me një tufë poezish ku lavdërohet atëdheu,trashëgimia morale e
tij,etnosi u traditës shqipëtare.Gjuhën shqipe,flamurin shqipëtar.
Edhe hana do t’a dijë,
Edhe dielli do t’ket pa,
Se per qark ksaj rrokullije,
Si Shqypnija ‘i vend nuk ka!
(Shqypnija)
Lirikat e Gjergj Fishtës

10. Revista”HYLLY I DRITËS”
Më 11 tetor të vitit 1913, në Shkodër u botua nga At Gjergj Fishta, revista “Hylli i
Dritës”. E botuar dhe e qarkulluar nga “Nikaj Press”, revista u mbështet nga një
figurë e shquar si Luigj Gurakuqi. Pas shpërthimit të Luftës së Parë Botërore në
vitin 1914, botimi dhe qarkullimi i saj u ndalua nga austriakët, sepse revista
promovonte interesat shqiptare
“Hylli i Dritës” ka qenë e para revistë e botuar në Shqipëri, me një program të
qartë atdhetar, politik e kulturor, dhe që u bë shprehja më e pastër e
intelektualëve katolikë dhe e kryesisë së Provincës Françeskane në Shqipërí,
përfaqësuesit e së cilës qenë jo vetëm drejtori i saj Át Gjergj Fishta, por një
plejadë e tërë letrarësh, gjuhëtarësh, folkloristësh dhe ekonomistësh të
nderuar.
Revista u bë shprehësja kryesore e aspiratave të elitës shqiptare për pavarësi,
demokraci e kulturë perëndimore. Kjo revistë ka në themel veprën e
përkushtimin e paharrueshëm të françeskanëve shqiptarë ndër të cilët ndrin

12. TITUJT E VEPRAVE
● Lahuta e Malcis,poeme 1937
● Anzat e Parnasit,satire 1907
● Vallja e Parrizit,1909
● Shqyptari I qytetnuem,melodrame 1911
● Shqyptarja e qytetnueme,melodrame 1929
● Shen Francesku I Asizit,1912
● Juda Makabe,tragjedi 1914
● Gomari I Babatasit,satire 1923
● Mrizi I Zanave,1924
● Sh.Luigji Gonzaga,melodrame 1927
● Jerina ose mbretnesha e luleve,melodrame
1941

13. Vdekja dhe rivarrosja
Gjergj Fishta sëmuret me 10 dhjetor ku iu gjendën pranë
miku i vet Doda dhe sekretari Volaj. Më 14 dhjetor e sjellin
në Shkodër, ku e shtrojnë në spital për një sëmundje
zemre dhe polmoni. Më 22 dhjetor, borën e skllotën që
kishte mbuluar qytetin, Fishta e kundron nga dritarja e
kuvendit. Më 22 ra një borë e madhe dhe Fishta mori një
polmonit që e rëndoi shëndetin e tij. Me 27 mjekët
humbasin shpresat dhe Fishta bie në kllapi.
Më 30 dhjetor 1940 Fishta ndërroi jetë.
Në valën e Revolucionit Kulturor, më 20 mars 1967
eshtrat e Fishtës me urdhër të strukturave të shtetit
komunist zhvarrosen nga Kisha e Gjuhadolit.Sipas një
dëshmie, eshtrat e tij me të sivëllezërve të tjerë u hodhën
pas tri ditëve në lumin Drin. Por dëshmi të tjera përcjellin
se eshtrat u shpëtuan, u ruajtën dhe u varrosën tinëz
sërishmi në varrezat e Rrëmajit në Shkodër.U rivarros më
1996

14. Thënje nga
Gjergj Fishta

15. Ma kollaj asht me mbushun një
thes me pleshta sesa me i ba
bashk dy shqiptarë!

16. Njerëzit janë tanë njisoj
prej natyrës, edukata i ban
me u dallue!

17. Në kjoftë se provon, mundesh
me hupë, por në kjoftë se nuk
provon – je i hupun gjithsesi!

18. Ma mirë n’vorr me u kja
për mallë , se nën shkja
me ndejë për t’gjallë

19. REF
REFERENCAT:
Literatura u mor nga:
https://telegrafi.com/thenie-nga-gjergj-fishta-dhemb-kryet-nga-njato-parla-parla-te-parlamentareve-dokrra-pa-
kokrra/amp/
www.wikipedia.org
https://lahutaemalcis.wordpress.com/veprat-2/
https://enciklopedishqip.fandom.com/wiki/Gjergj_Fishta
Libri “Letërsia Shkollore 12” (botime shkollore albas)
Fotot u morën nga:
www.wikipedia.com
www.wikipedia.org
www.google.com
Modeli i Power Point Template PPT u mor nga:
www.slidesgo.com

20. FALEMINDERIT
SHUMË PËR
VËMENDJEN TUAJ!