Prezentacja: dr Katarzyna Świerk Krajowe Warsztaty Otwartego Dostępu OpenAIRE 2020, Polska 8 czerwca 2020 OpenAIRE National Workshop in Poland (2020), organized as part of the OpenAIRE Advance project, was be devoted to the implementation of open access policies in Polish scientific institutions. http://pon.edu.pl/politykiotwartosci/

1. Polityka Otwartego Dostępu
Uniwersytet Gdański
Dr Katarzyna Świerk
Krajowe Warsztaty Otwartego Dostępu OpenAIRE 08.06.2020 r.

2. Dr Katarzyna Świerk
Zalecenia MNiSW
Kierunki rozwoju otwartego dostępu do
publikacji i wyników badań naukowych w Polsce
(2015)
Polityka Otwartego Dostępu(2017) – Uchwała
Senatu UG
Baza Wiedzy UG – system ewidencji dorobku
naukowego
Repozytorium
Platforma - Uniwersyteckie Czasopisma Naukowe

3. Dr Katarzyna Świerk
Polityka Otwartego Dostępu na UG – uchwała Senatu 62/17 z dnia 14.12.2017
Dokument określa zasady deponowania publikacji z afiliacją UG w Repozytorium UG, a także zalecenia
dotyczące udostępniania zarówno publikacji, jaki i pozycji wydawanych przez Wydawnictwo UG.
Zadania z zakresu wdrożenia zasad OA w UG koordynuje Pełnomocnik UG ds. otwartego dostępu do
publikacji i wyników badań naukowych.
Deponowanie poprzez
formularz zgłoszeniowy
Dodawanie pełnego tekstu
do publikacji, która już jest
w Bazie Wiedzy
Repozytorium UG – Deponowanie
1610 – dołączonych plików/ 1215 artykułów i 45 książek
w dostępie publicznym [27.05.2020]

4. Dr Katarzyna Świerk
Zasady gromadzenia i wprowadzania danych reguluje Zarządzenie Rektora UG nr 79/R/2019
• System ewidencji dorobku naukowego pracowników, doktorantów oraz studentów UG
• Obejmuje publikacje i cytowania od 2008 roku
• System został udostępniony w 2018 r.
• Stan bazy na dzień 31.12.2019 r. to ponad 59 tysięcy rekordów
• Profile naukowe – 13 942

5. Dr Katarzyna Świerk

6. Dr Katarzyna Świerk
• 31 czasopism naukowych (spośród 40)
• Wszystkie czasopisma umieszczone na Platformie UCN są publikowane w modelu otwartego dostępu
• Artykuły otrzymują identyfikatory DOI.
• W 2019 r. zanotowano 37 206 wyświetleń abstraktów oraz 25 162 pobrania plików PDF artykułów z lat 2018-2019

7. Dr Katarzyna Świerk
Informacje, szkolenia, instrukcje, odnośniki

8. Dr Katarzyna Świerk
Inne działania w ramach Polityki Otwartego Dostępu:
• Udział w konkursie MNiSW „Wsparcie czasopism naukowych” – dofinansowanie 7 tytułów
• Szkolenia, warsztaty, konferencje: Analiza danych z bazy Web of Science , szkolenia dla redaktorów,
członków i sekretarzy redakcji wydziałowych czasopism naukowych, posiedzenia senackiej Komisji
ds. Nauki poświęcone sprawom OA (dostępne w Raporcie rocznym Pełnomocnika ds.OA)
• Raporty do instytucji zewnętrznych : raport roczny do MNiSW , do stowarzyszenie Uniwersytetów
Europejskich (EUA)
• „Opracowanie długoterminowego planu rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego jako uczelni
badawczej”- w ramach zadania 1.3. – wdrożenie i upowszechnianie OA – otrzymaliśmy jedynie
zwiększenie subwencji i będziemy realizować wybrane elementy planu.

9. Dr Katarzyna Świerk
Uczestnictwo w programie - Springer Open Choice - licencja Compact
• Program umożliwia bezpłatne publikowanie artykułów otwartych na licencji CC BY w czasopismach
hybrydowych* wydawnictwa Springer
• Koszty publikacji są finansowane przez MNiSW w ramach licencji krajowej Springer
• Liczba artykułów, które mogą być sfinansowane w roku 2020 jest ograniczona do 2133
54 zgłoszenia
40
-zaakceptowan
ych

10. Dr Katarzyna Świerk
Rezultaty
Rok Artykuły (inne)
Artykuły
Open
Access
SUMA
% udział
artykułów
OA
2016 7942 1958 9900 20%
2017 8442 2228 10670 21%
2018 8974 2535 11509 22%
2019 9439 2878 12317 23%
2020 9526 2938 12464 24%
Na podstawie danych z Web of Science [15.05.2020]

11. Dr Katarzyna Świerk
Rezultaty
Na podstawie danych z bazy Scopus [15.05.2020]
Rok Artykuły (inne)
Artykuły
Open Access
SUMA
% udział
artykułów
OA
2016 8802 1772 10574 17%
2017 9385 2056 11441 18%
2018 9980 2386 12366 19%
2019 10505 2791 13296 21%
2020 10690 2986 13676 22%

12. Dr Katarzyna Świerk
Program publikacyjny UG
Zarządzenie nr 40/R/20
Rektora Uniwersytetu Gdańskiego z dnia 9 kwietnia 2020 roku
w sprawie utworzenia Programu dofinansowania upowszechniania wyników badań naukowych
nauczycieli akademickich Uniwersytetu Gdańskiego – „Program publikacyjny UG”
• Finansowane będą koszty wydania publikacji naukowych oraz tryb otwartego dostępu dla publikacji naukowych
opublikowanych w prestiżowych czasopismach naukowych/wydawnictwach naukowych
• „Premia” za prestiżowe publikacje - nauczycielom akademickim może zostać przyznane przez Rektora świadczenie w
jednej z form przewidzianych w Regulaminie Wynagradzania Pracowników UG.
108 wniosków
złożonych
10
zatwierdzonyc
h
[1.06.2020]

13. Dr Katarzyna Świerk
OTWARTE DANE BADAWCZE
Projekt MOST DANYCH
Program Operacyjny Polska Cyfrowa na lata 2014-2020
Multidyscyplinarny Otwarty System Transferu Wiedzy – etap II: Open Research Data
CEL PROJEKTU - zwiększenie dostępności, poprawa jakości oraz zwiększenie możliwości ponownego
wykorzystania zasobów naukowych najważniejszych uczelni Pomorza (PG, UG, GUMed) poprzez budowę
centrum gromadzenia, analizy i udostępniania danych badawczych na platformie otwartego dostępu.
W ramach projektu zostanie udostępnionych 27 tys. próbek o objętości 142 TB.
Uruchomione zostanie narzędzie wspomagające wykonywanie zaawansowanych obliczeń oraz wyciąganie
wniosków na podstawie danych o znaczących rozmiarach.

14. Dr Katarzyna Świerk
OTWARTE DANE BADAWCZE
Projekt MOST DANYCH
Udział Uniwersytetu Gdańskiego:
Do realizacji projektu dla UG przeznaczono kwotę ok.
2,7 mln PLN i uczestniczy w nim zespół ok. 30 osób
reprezentujących różne dziedziny i dyscypliny
naukowe.
L.p. Dziedziny Dyscypliny L i c z b a
z e s t a w ó w
danych
1. n a u k i
humanistyczne
językoznawstwo 1
historia 1
2. nauki społeczne nauki prawne 1
nauki o polityce 1
psychologia 14
3. n a u k i ś c i s ł e i
przyrodnicze
nauki o Ziemi i środowisku 30
Aktualnie, w ramach Uniwersytetu Gdańskiego, 6 zespołów wykonuje prace związane z przygotowaniem
przewidzianych do udostępnienia danych w odpowiednim formacie cyfrowym i zaopatrzeniem ich w metadane,
pozwalające na łatwy i „prosty” dostęp do nich nie tylko wąskiemu kręgowi naukowców ale również osobom nie
będącym specjalistami w danej dyscyplinie.

15. Dr Katarzyna Świerk
eCUDO
Elektroniczne Centrum Udostępniania Danych Oceanograficznych eCU-DO.pl
Projekt ma umożliwić łatwy dostęp do danych charakteryzujących środowisko morskie (Bałtyku) poprzez
scentralizowanie dostępu i indeksację danych.
Projekt realizowany przez konsorcjum naukowe Sat-Bałtyk, w którego skład weszli lider projektu - Instytut
Oceanologii Państwowej Akademii Nauk oraz Uniwersytet Gdański, Akademia Pomorska w Słupsku i
Uniwersytet Szczeciński.
System informatyczny zapewniający zunifikowany dostęp do krajowych zasobów nauki z zakresu
oceanografii będzie obejmował system centralny, moduł wyszukiwania i pozyskiwania metadanych z
instytucji zewnętrznych oraz integrację systemów sfederowanych.
W ramach projektu UG dostarczy ok. 1 200 000 dokumentów zawierających informacje dla sektora
publicznego o łącznej objętości ok. 3,12 TB

16. Dr Katarzyna Świerk
Wsparcie przy Data Management Plan https://www.bg.ug.edu.pl/nauka/data-management-plan

17. Dr Katarzyna Świerk
Wyzwania i problemy
Z m i a n y
instytucjonalne,
r e g u l a m i n y
w e w n ę t r z n e ,
działania oddolne
Raport na temat polityki otwartego dostępu do publikacji naukowych w latach 2015 -2018 (MNiSW, marzec 2018 r. )

18. Dr Katarzyna Świerk
Wyzwania i problemy
Europejski program otwartej nauki:
• Modele publikacji OA
• Otwarte dane FAIR
• Chmura naukowa
• Alternatywne systemy metryczne
• Ocena kariery naukowej
• Edukacja i umiejętności
• Nauka obywatelska
• Uczciwość badań

19. Dr Katarzyna Świerk
Wyniki ankiety dotyczącej obecnych systemów oceny kariery naukowej
• 260 jednostek naukowych wypełniło ankietę/z 32 krajów europejskich

20. Dr Katarzyna Świerk
Używane mierniki:
IF – 75% h-index – 70% - pozostałe związane z cytowaniem <40%
Wyzwania/Problemy
- Badacze na początku kariery często nie wiedzą, co będzie ocenione
- Instytucje nie zawsze w sposób transparentny ustalają cel/zasady oceny
- Warunki oceny mogą nie odzwierciedlać współczesności (realności)
- Wymagania dotyczące otwartego dostępu i otwartej nauki nie są akcentowane w systemach
oceny

21. Dr Katarzyna Świerk
publish or perish!) share or perish!)

22. Dziękuję za uwagę
katarzyna.swierk@ug.edu.pl
Biuro Nauki
Uniwersytet Gdański
Dr Katarzyna Świerk