1. Cac chi so sinh hoc thai nhi, GS Michel Collet

Các chỉ số sinh học thai nhi
M.COLLET - 2018

Các chỉ số sinh trắc học thai nhi
Chỉ số sinh học tuổi thai
– Xác định tuổi thai
Chỉ số sinh học phát triển
– Sàng lọc các bất thường phát triển thai
– Ước lượng cân nặng thai
Chỉ số sinh học các tạng
– Sàng lọc một vài dị dạng thai
hinhanhykhoa.com

Các chỉ số sinh học quý I
Chủ yếu là các chỉ số về tuổi thai
• Đường kính trung bình túi thai
– 5-7 tuần
• Chiều dài đầu mông phôi thai
– Từ tuần thứ 6 đến tuần 13+6
• Đường kính lưỡng đỉnh
– Từ tuần thứ 11 đến tuần 13+6
Chỉ số sinh học phát triển thai
– Phôi chậm phát triển
Chỉ số sinh học của tạng thai
– Bất thường hoặc dị dạng

Đường kính trung bình túi thai

Túi thai 5 tuần + 0
Mặt cắt ngnagMặt cắt dọc ET
Hình nhẫn với viền nguyên bào nuôi
Lệch tâm trong buồng tử cung
Không còn thấy túi noãn hoàng
Đường kính 5 mm (thước đo đặt trong)
βHCG : 1400 mUI
Cơ TC
E
E : Nội mạc

Túi thai 5 tuần + 3-4 ngày
Đường âm đạo
1
2
3
1 : Túi thai
2 : Nội mạc
3 : Lớp cơ
Cấu trúc:
- rỗng âm , tròn,
- viền mỏng,
- đường kính 2-3mm
βHCG : 3640 mUI
Thấy túi noãn hoàng

Túi thai trong tử cung 6 tuần
Cắt dọc
Cắt ngang
Vị trí trong tử cung
Túi hình tròn
Chỉ đo 1 lần

Chỉ số sinh học túi thai 7 tuần
Túi trở thành hình bầu dục: cần lấy số đo trung bình 2 lần đo
số đo phôi tin cậy

Đường kính trung bình của túi thai
Thực hành
5 mm vào lúc 5 tuần
20 mm vào lúc 7 tuần
6 mm / tuần

Đo túi thai
Túi thai
– + / - : 5 đến 7 ngày
– Có giá trị khi túi tai còn hình tròn ( 5-6 tuần thai)
– Có giá trị hơn khi chiều dài phôi thai có thể đo
được một cách rõ ràng
hinhanhykhoa.com

11 SA
Đo chiều dài đầu mông
hinhanhykhoa.com

• Trước 10 tuần
– Chỉ cần đo chiều dài đầu mông
• Có thể đo nhiều lần, ít sai số
• Thước đo đặt ở mỗi cực
9 SA
Tuổi thai :± 4 - 5 ngày

Khả năng dự đoán của CRL
• Định tuổi thai chính xác đối với CRL đo được
từ 10 - 60 mm
• Độ lệch:
– ± 3 ngày đối với 75% phôi
hinhanhykhoa.com

• Giữa 11 và 13 tuần + 6 ngày
– Sai số có thể có do sự gập-duỗi của phôi
– Cần có các tiêu chuẩn đo chính xác

Thước đo đặt đúng vị trí
Chiều dài đầu mông
Mặt cắt sagittal chuẩn
Đi qua mũi và nụ sinh dục
Đầu thai tư thế trung gian
Mặt phẳng lưng thấy rõ
Thấy khẩu cái
Thấy não thất 4
Hình ảnh chiếm 75% màn hình
hinhanhykhoa.com

Tiêu chuẩn đo chuẩn
Định tuổi thai : ± 5 - 7 ngày
Vị trí thước đo
Đỉnh đầu – Phần thấp nhất của mông

Thang điểm chất lượng đo CRL
• 4 tiêu chuẩn đo
– 2 tiêu chuẩn chính (2 điểm hoặc 0 điểm)
• Mặt cắt sagittale chuẩn qua phôi thai
• Thước đo đặt đúng vị trí
– 2 tiêu chuẩn phụ (1 điểm hoặc 0 điểm)
• Hình ảnh chiếm 75% màn hình
• Vị trí đầu trung gian
hinhanhykhoa.com

Thang điểm đo CRL
Tiêu chuẩn chính 2 hoặc 0
Mặt cắt ☐Sagittal ☐Nghiêng
Thước đo ☐ Đặt đúng ☐ Đặt sai
Tiêu chuẩn phụ 1 hoặc 0
Kích thước hình ảnh ☐ < 75% màn hình ☐ > 75%
Vị trí đầu ☐ Trung gian ☐Gập hoặc quá ưỡn
Thang điểm đo CRL 0-6
CHất lượng hình ảnh 0-1-2-3-4 : không đủ để đo
5 : Tốt
6 : Hoàn hảo
Chỉ những hình ảnh có điểm 5 hoặc 6 được dùng để đo CRL phôi thai

Điểm
Mặt cắt sagittal
Thước đo đặt đúng
Kích thước chiếm 75%
màn hình
Vị trí trung gian
hinhanhykhoa.com

Điểm 6
Mặt cắt sagittal 2
Thước đo đặt đúng 2
màn hình
1
Vị trí trung gian 1

Điểm
màn hình

Điểm 5
màn hình
0

Điểm
màn hình

Điểm 3
màn hình
0

Đo đường kính lưỡng đỉnh

1
2
2
1 : Ebauche vách trong suốt
2 : Đồi thị
Rãnh gian bán cầu đại não (mũi tên đỏ)
Hội tụ của khe Bichat
(đường chấm)
Hai bán cầu phải đối xứng
Phải nhìn thấy viền cốt hóa xương sọ
Đo đường kính lưỡng đỉnh
Mặt cắt axial tham khảo
Tuổi thai: ± 5 ngày
Vị trí đo:
- Bản sọ ngoài–Bản sọ trong
- Chính giữa mỗi bản xương

CRL và BPD
2 chỉ số này phải tương đồng nhau

CRL và BPD
Hai chỉ số được biểu diễn bằng các đường cong

• Túi noãn hoàng
– Thấy được từ 5 tuần+/- 4 ngày
• Túi trống âm, tròn, viền mảnh, đường kính từ 3-4mm
Chỉ số sinh học của cơ quan hay
cấu trúc
hinhanhykhoa.com

Chỉ số sinh học của cơ quan hay
cấu trúc
• Túi noãn hoàng
– Đường kính bất thường (> 7 mm)
Nguy cơ : Sẩy thai tự nhiên, Phôi chậm phát triển, Bất thường nhiễm sắc thể

Chỉ số sinh học quý II và quý III

Các chỉ số sinh trắc học thai nhi
quý II và quý III
– Xác định tuổi thai
Chỉ số sinh học phát triển
– Sàng lọc các bất thường phát triển thai
– Ước lượng cân nặng thai
Chỉ số sinh học các tạng
– Sàng lọc một vài dị dạng thai

• Chu vi vòng đầu là chỉ số còn chính xác nhất (kê
cả trong trường hợp thai chậm phát triển trong tử cung)
Chỉ số
12-18 18-24 24-30 30-38
BPD +/- 7 – 8 j +/- 13 j +/- 18 j +/- 24 j
HC +/- 7 +/- 10 +/- 15 +/-20
Tiểu não +/-11 +/- 12 +/- 20 N A*
FL +/- 8 +/- 12 +/- 17 +/- 22
Theo Altman và Chitty Ultrasound Obstet Gynecol ,1997 , 10 , 174 - 191
Không áp dụng

• Chỉ số được sử dụng
– Đường kính lưỡng đỉnh
– Chu vi vòng đầu
– Chu vi vòng bụng
– Chiều dài xương đùi
• Cần có những tiêu chuẩn đo thật chính xác
Lặp lại nhiều lần
Chỉ số sinh học của sự phát triển thai

Mặt cắt axiale qua đồi thị với sự cân xứng của hai bán cầu đại não
Hình bầu dục, chiếm 2/3 màn hình
Thấy được khoang vách trong suốt
Thấy được ngã tư não thất
Đặt thước đo chính xác (ngoài- trong)
Hình elip đặt chính xác lên ngoại vi bản sọ ngoài
Mặt cắt đo ĐK lưỡng đỉnh và chu vi
vòng đầu

Vách trong suốt; Khối đồi thị;
Ngã tư não thất; thung lũng sylvienne

Tốc độ phát triển ba giai đoạn
Tuần 13 - 16 : 3.9 mm/ tuần
Tuần 17 - 28 : 3.1 mm/ tuần
Đủ tháng : 1.1 mm/ tuần
Đo ĐK lưỡng đỉnh

Đường kính đỉnh chẩm
• Tính chỉ số đầu của Chervenak (IC)
– BPD / OFD = 0,80 +/- 0,05
• Biến thể hình thái
– Đầu dài (IC < 0,75)
– Đầu ngắn (IC >0,85)
• Tính chỉ số chu vi vòng đầu
– HC = 3,14 x (BPD+OFD)/2

Đo chu vi vòng bụng
Mặt cắt axial qua bụng cao là một hình tròn trên siêu
âm.
Hình ảnh phải chiếm 2/3 màn hình
Chỉ thấy được các cấu trúc:
– Xoang tĩnh mạch của
– Tuyến thượng thận
– Một phần nhiều hay ít dạ dày
Phải điều chỉnh kích thước hình elip khớp với bề mặt
da bụng.

1 = Dạ dày
2 = Xoang cửa
3 = Thượng thận phải
4 = Cột sống
5 = ĐM chủ
1
2 3
4
5
Đo chu vi vòng bụng
Mặt cắt ngang qua bụng

Đo chiều dài xương đùi
• Đo xương đùi nằm trước
• Đặt focus ngang vị trí xương đùi
• Xương đùi phải nằm ngang hoàn toàn so với màn hình
(góc< 45 so với mặt phẳng ngang)
• Hình ảnh phải chiếm 2/3 màn hình
• Chỉ đo thân xương đùi

Đường cong được thực hiện bởi trường đại học pháp về siêu âm
Xương đùi ngắn: chiều dài < bách phân vị thứ 3

Khảo sát mặt gan chân
Đo mặt gan chân
Tỷ lệ xương đùi/ bàn chân bình thường =1
Xương đùi ngắn: Tỷ lệ < 85%

Xương đùi ngắn
Chiều dài < bách phân vị thứ 3
FL/ BPD < 55 %
FL / bàn chân< 85 %

Chỉ số sinh học sự phát triển của thai
• Ước lượng cân nặng thai
• Sàng lọc các rối loạn phát triển thai
– Thai nhỏ
– Thai lớn

ƯỚC LƯỢNG CÂN NẶNG THAI

Ước lượng cân nặng
• Đường cong HADLOCK (BPD, HC, AC, FL)

Ước lượng cân nặng thai

Sàng lọc các bất thường sự phát triển

Sự phát triển của thai
• Quá trình phức tạp gồm 3 giai đoạn
– 16 tuần đầu
- Giai đoạn tăng sinh tế bào
(Những tế bào thai tăng nhanh về số lượng)
– 17 - 31 tuần
- Giai đoạn tăng sinh và phì đại tế bào
– > 32 tuần
- Giai đoạn phì đại tế bào

Khảo sát sự phát triển của thai
Chu vi bụng phản ánh tốt hơn sự phát triển thai
Tầm quan trọng của đo chiều dài xương đùi
trong sàng lọc các bệnh lý của xương
Khoảng cách giữa 2 lần đo phải ít nhất từ 15 ngày
lý tưởng 21 ngày

Sàng lọc các bất thường sự phát triển
• Thai nhỏ và thai chậm phát triển trong tử cung
• Thai lớn
• Bất thường phát triển xương

• Thai nhỏ là thai mà cân nặng nhỏ hơn so với
cân nặng tương ứng với tuổi thai đó vì một
hay nhiều lý do.
• Tỷ lệ dao động từ 3 đến 10 % theo định nghĩa
được chọn và mẫunghiên cứu.
• Nguyên nhân của tử vong chu sinh đứng thứ 3
Thai nhỏ

Định nghĩa
• Cân nặng nhỏ so với tuổi thai (PAG)
– Được định nghĩa là cân nặng độc lập (cân nặng ước
lượng trong tử cung hay sau sinh) dưới bách phân vị thứ
10 (được đồng thuận)
• PAG dưới bách phân vị thứ 3 là PAG nặng (được đồng thuận)
– Những em bé bị PAG được xem là nhẹ cân hoặc chậm tăng
trưởng trong tử cung (RCIU)
– Nếu có dấu hiệu xấu của chỉ số sinh tồn của thai (giảm cử
động thai, bất thường Doppler, thiểu ối) thì cần nghĩa đến RCIU
(đồng thuận)
Journal de Gynécologie Obstétrique et Biologie de la Reproduction
2013, 42 , 8 : 1018 - 1025

Định nghĩa
• Thai chậm tăng trưởng trong tử cung
– Là một PAG (cân nặng nhỏ so với tuổi thai) kết
hợp với bằng chứng của bất thường tăng trưởng
bệnh lý : sự dừng lại hoặc biến đổi tăng trưởng
theo chiều dọc (ít nhất hai lần đo cách nhau 3
tuần)
Tạp chí Sản phục khoa và Sinh học sinh sản
2013, 42 , 8 : 1018 - 1025
CNGOF Khuyến cáo thực hành lâm sàng

Yếu tố nguy cơ của PAG
• Tiền sử PAG (nguy cơ x4)
• Tuổi mẹ trên 35 tuổi (x3)
• Thai con so, sinh nhiều lần
• Tăng huyết áp
• Đái tháo đường phát hiện trước sinh với biến chứng
mạch máu
• Hút thuốc chủ động trong khi mang thai (x2 )( 10
điếu/ngày)
• Uống rượu, nghiện hút
• Béo phì, gầy thiếu cân, mức độ kính tế-xã hội thấp

• Thai nhỏ
– Cân nặng thấp so với tuổi thai (PAG)
– Chậm phát triển trong tử cung (RCIU)
• Thai nhỏ
– Sớm, cân xứng, loại 1, đồng đều
– Muộn, loại 2, không cân xứng, không đồng đều
Thai nhỏ

– Chiếm 20 -30 % của thai nhỏ
– Sự phát triển chậm tương đồng giữa cả cực đầu,
bụng và xương đùi
– Xuất hiện sớm (quý II )
– Thứ phát do sự giảm tăng sinh tế bào của tất cả
các cơ quan.
Thai nhỏ cân xứng (loại I)

Xác định chính xác tuổi thai
Thai nhỏ (loại I)

Quý II
Hội chứng đa dị dạng
Tham khảo trên siêu âm
Bất thường nhiễm sắc thể
Caryotype của thai
Bệnh tự miễn nặng
Nhiễm trùng thai nặng
Thai nhỏ (loại I)

– Chiếm 70 - 80 %
– Thai nhỏ chủ yếu ở bụng và xương đùi
– Xảy ra muộn hơn (quý III)
Thai nhỏ không cân xứng (loại II)

Tỷ lệ BPD/FL tăng trong bất sản sụn

• Chỉ số sinh học đầu thai bất thường
– Đầu to
– Đầu nhỏ
• Đối chiếu chu vi đầu của bố và mẹ
Bất thường phát triển đầu của thai

• Chẩn đoán trên siêu âm thường khó
– Thường chẩn đoán khi sự dịch chuyển của đường
cong phát triển đầu đối nghịch với sự phát triển bụng
và xương đùi bình thường.
• Đầu nhỏ được định nghĩa bởi các chỉ số sinh học
sau
– Chu vi đầu
– Tỷ lệ chu vi đầu/ Chu vi bụng
– Tỷ lệ chiều dài xương đùi / Chu vi đầu
Thai đầu nhỏ

Chu vi đầu theo tuổi thai
Thai đầu nhỏ
HC < - 3 DS

Thai đầu nhỏ
• Tỷ lệ HC/ AC< - 4 DS
• Tỷ lệ FL/ HC< - 3 DS

Tỷ lệ FL / HC
Tuổi thai Trung
bình
- 5 DS - 4 DS - 3 DS - 2 DS - 1 DS
20 0,180 0,107 0,122 0,137 0,152 0,167
21 0,190 0,111 0,126 0,141 0,156 0,171
22 0,190 0,115 0,130 0,145 0,160 0,175
23 0,190 0,118 0,133 0,148 0,163 0,178
24 0,200 0,121 0,136 0,151 0,166 0,181
25 0,200 0,123 0,138 0,153 0,168 0,183
26 0,200 0,125 0,140 0,155 0,170 0,185
27 0,200 0,127 0,142 0,157 0,172 0,187
28 0,200 0,129 0,144 0,159 0,174 0,189
29 0,200 0,130 0,145 0,160 0,175 0,190
30 0,210 0,131 0,146 0,161 0,176 0,191

Chu vi đầu theo tuổi thai
Thai đầu to
HC> + 2 DS

Ước lượng thai đầu to
Maticot- Baptista (Besançon)
– Tạp chí sản phụ khoa và sinh học sinh sản 2007, 36, 42-49
Nghiên cứu tiến cứu, 8 tháng, 170 bệnh nhân chuẩn bị
sinh, đo chu vi bụng, giá trị ngưỡng ghi nhận: 350
mm
158 số đo được ghi nhận, 20 thai đầu to (12,66%)

Độ tin cậy của AC trong sàng lọc thai đầu to
Cân nặng
lúc sinh(g)
Độ nhạy
(%)
Độ đặc
hiệu
(%)
VPP
(%)
VPN
(%)
>4000 65 96,4 72,2 95
>4250 100 91,5 27,7 100
>4500 100 90,3 16,6 100

Tác giả Giới hạn
dưới
(mm)
Độ nhạy
(%)
Độ đặc
hiệu
(%)
VPP
(%)
VPN
(%)
Chen >350 81,3 81,5
Gilby >350
>380
98,5
53
64,5
96
9
51
99
98
Jazayeri >350 93
Al inany >370 77 75 91
Chu vi bụng

• Sàng lọc các bất thường thai
– Chỉ số đầu thai
• Ngã tư não thất
• Tiểu não
• Bể lớn
• Độ dày da gáy
– Mặt thai
• Khoảng cách giữa 2 nhãn cầu
• Xương chính mũi
• Đo các góc mặt
Chỉ số sinh học các tạng của thai

Sàng lọc các bất thường ở thai
• Chỉ số sinh học của các cơ quan
– Những chỉ số bụng
• Dạ dày
• Gan
• Lách
• Thận
• Bàng quang
– Các chi
• Chiều dài của các xương dài

1. Cac chi so sinh hoc thai nhi, GS Michel Collet

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (20)

Semelhante a 1. Cac chi so sinh hoc thai nhi, GS Michel Collet

Semelhante a 1. Cac chi so sinh hoc thai nhi, GS Michel Collet (20)

Mais de Nguyen Lam

Mais de Nguyen Lam (20)

Último

Último (20)

1. Cac chi so sinh hoc thai nhi, GS Michel Collet