Talara is a abandoned, forgotten, cursed land for most of the people, even for the local villagers. Talara and villagers have been left to rot by the Nepalese government for a long time.They do not think much can be done there. They think they are ill fated having born there and must seek something far away from there in Dhangadhi, Kathmandu or Saudi Arabia. बोर्डका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुशील भट्टको नेतृत्वमा गठित वार्ता समितिमा प्रधानमन्त्री कार्यालय, अर्थ मन्त्रालय, कानुन मन्त्रालय, ऊर्जा मन्त्रालयका सहसचिवहरू, नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक, बोर्डकै सहसचिवलगायत सदस्य छन्। वार्ता समितिको प्रारम्भिक बैठक शुक्रबार नै बसेको छ। ‘पश्चिम सेती आयोजना तयारीको सुरुवात भएको छ,’ लम्सालले अन्नपूर्ण पोस्ट्सँग भने, ‘अब सम्झौताका लागि ज्ञापनपत्रको ढाँचा बनाउँछांै। त्यसपछि छलफलका लागि भारतीय कम्पनीलाई बोलाइनेछ।’ एनएचपीसीसँग साउनको पहिलो हप्ताभित्र सम्झौता गर्ने तयारी भइरहेको प्रवक्ता लम्सालले बताए। पश्चिम सेतीसँगै क्यासकेड आयोजना पश्चिम सेती (एसआर–६) (४५० मेगावाट) निर्माणको जिम्मा पनि सोही कम्पनीले नै दिने सरकारको तयारी छ। पश्चिम सेती पूर्ण जलाशययुक्त बनाउने वा अर्धजलाशययुक्त बनाउने भन्ने जिम्मा पनि एनएचपीसीलाई नै दिइएको छ। Ex-army cadre has built a local house for gambling and drinking alcohol. This is by far considered having succeeded in this town. लगानी बोर्डको २०७८ असार ८ गतेको बैठकले पश्चिम सेती र एसआर–६ जलविद्युत् परियोजनाको विकास तथा लगानीबारे अध्ययन गर्न राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्षको संयोजकत्वमा समिति गठन गरेको थियो। उक्त समितिले करिब आठ महिना लगाएर बोर्ड समक्ष प्रतिवेदन पेस गरेको थियो। परियोजना विकासकर्ताले चाहेअनुसार आयोजना बनाउन दिनुपर्ने निष्कर्ष अध्ययन समितिको थियो। उक्त प्रतिवेदनले आयोजनालाई अनुकूलन अवस्थामा अघि बढाउन सुझाव दिएको बोर्डका सहप्रवक्ता रमेश अधिकारीले बताए। पश्चिम सेतीलाई सुरुमा ५५० मेगावाटको जलाशययुक्त आयोजनाको रुपमा परिकल्पना गरिएको थियो। पछिल्ला दिनमा ७५० मेगावाट बनाउने भनिएको छ। जलाशयुक्त बनाउँदा ८ घण्टाको स्टोरेज हुने र अर्धजलाशययुक्त बनाउँदा ४ घण्टाको स्टोरेज क्षमता हुने अध्ययनले देखाएको छ। यो भनेको सुक्खायामको समयमा हुने स्टोरेजको क्षमता हो। People say the Central government is angry at this district. What does that possibly mean? The mostly abandoned village is left with kids and seniors. जलाशययुक्त बनाउँदा बझाङको देउडा बजार पूरै डुबानमा पर्ने, धेरै घरधुरीलाई स्थानान्तरण गर्नुपर्ने र पुनस्र्थापन खर्च पनि धेरै लाग्ने समितिको प्रतिवेदनले देखाएको बोर्डका परामर्शदाता टिपेन्द्र चन्दले बताए। त्यसबाट ३३५६.९८ हेक्टर जमिन डुबान पर्ने देखिन्छ। जसमा २०५९.१८ हेक्टर सरकारी र १२९७.७९ हेक्टर निजी जमिन पर्छ। समितिको अध्ययनले धेरै ठूलो क्षेत्र डुबानमा पर्ने देखाएपछि जलाशययुक्त बनाउने वा अर्धजलाशययुक्त बनाउने भन्ने जिम्मा आयोजना विकासकर्तालाई नै दिइएको चन्दले बताए। एसआर–६ पहिला ३०८ मेगावाटको जलाशययुक्त आयोजना बनाउने भनिएको थियो। हाल ४५० मेगावाटको जलाशययुक्त आयोजनाको कल्पना गरिएको छ। अब ७५० मेगावाटको पश्चिम सेती आयोजना जसले बनाउँछ यो पनि उसले नै पाउने बोर्डले सिफारिस गरेको छ। Laxman Singh ran for the election last time and was defeated through internal party politics. He has called "baje" and has a reputation o

1. Talara is a abandoned, forgotten, cursed land for most of the people, even for the local villagers.
Talara and villagers have been left to rot by the Nepalese government for a long time.They do not
think much can be done there. They think they are ill fated having born there and must seek
something far away from there in Dhangadhi, Kathmandu or Saudi Arabia. बोर्डका प्रमुख कार्डकारी
अधिक
ृ त सुशील भट्टको नेतृत्वमा गधित वाताड सधमधतमा प्रिानमन्त्री कार्ाडलर्, अर्ड मन्त्रालर्, कानुन मन्त्रालर्,
ऊर्ाड मन्त्रालर्का सहसधिवहरू, नेपाल धवद्र्ुत् प्राधिकरणका कार्डकारी धनदेशक, बोर्डक
ै सहसधिवलगार्त
सदस्य छन्। वाताड सधमधतको प्रारम्भिक बैिक शुक्रबार नै बसेको छ। ‘पधिम सेती आर्ोर्ना तर्ारीको सुरुवात
भएको छ,’ लम्सालले अन्नपूणड पोस्ट्सँग भने, ‘अब सम्झौताका लाधग ज्ञापनपत्रको ढाँिा बनाउँछाांैै । त्यसपधछ
छलफलका लाधग भारतीर् कम्पनीलाई बोलाइनेछ।’ एनएिपीसीसँग साउनको पधहलो हप्ताधभत्र सम्झौता गने
तर्ारी भइरहेको प्रवक्ता लम्सालले बताए। पधिम सेतीसँगै क्यासक
े र् आर्ोर्ना पधिम सेती (एसआर–६) (४५०
मेगावाट) धनमाडणको धर्म्मा पधन सोही कम्पनीले नै धदने सरकारको तर्ारी छ। पधिम सेती पूणड र्लाशर्र्ुक्त
बनाउने वा अिडर्लाशर्र्ुक्त बनाउने भन्ने धर्म्मा पधन एनएिपीसीलाई नै धदइएको छ। Ex-army cadre has
built a local house for gambling and drinking alcohol. This is by far considered having succeeded in
this town. लगानी बोर्डको २०७८ असार ८ गतेको बैिकले पधिम सेती र एसआर–६ र्लधवद्र्ुत् पररर्ोर्नाको
धवकास तर्ा लगानीबारे अध्यर्न गनड राधरिर् र्ोर्ना आर्ोगका उपाध्यक्षको सांर्ोर्कत्वमा सधमधत गिन गरेको
धर्र्ो। उक्त सधमधतले कररब आि मधहना लगाएर बोर्ड समक्ष प्रधतवेदन पेस गरेको धर्र्ो। पररर्ोर्ना
धवकासकताडले िाहेअनुसार आर्ोर्ना बनाउन धदनुपने धनष्कर्ड अध्यर्न सधमधतको धर्र्ो। उक्त प्रधतवेदनले
आर्ोर्नालाई अनुक
ू लन अवस्र्ामा अधि बढाउन सुझाव धदएको बोर्डका सहप्रवक्ता रमेश अधिकारीले बताए।
पधिम सेतीलाई सुरुमा ५५० मेगावाटको र्लाशर्र्ुक्त आर्ोर्नाको रुपमा पररकल्पना गररएको धर्र्ो। पधछल्ला
धदनमा ७५० मेगावाट बनाउने भधनएको छ। र्लाशर्ुक्त बनाउँदा ८ िण्टाको स्टोरेर् हुने र अिडर्लाशर्र्ुक्त
बनाउँदा ४ िण्टाको स्टोरेर् क्षमता हुने अध्यर्नले देखाएको छ। र्ो भनेको सुक्खार्ामको समर्मा हुने स्टोरेर्को
क्षमता हो। People say the Central government is angry at this district. What does that possibly mean?
The mostly abandoned village is left with kids and seniors. र्लाशर्र्ुक्त बनाउँदा बझाङको देउर्ा
बर्ार पूरै र्ुबानमा पने, िेरै िरिुरीलाई स्र्ानान्तरण गनुडपने र पुनस्र्र्ापन खिड पधन िेरै लाग्ने सधमधतको
प्रधतवेदनले देखाएको बोर्डका परामशडदाता धटपेन्द्र िन्दले बताए। त्यसबाट ३३५६.९८ हेक्टर र्धमन र्ुबान पने
देम्भखन्छ। र्समा २०५९.१८ हेक्टर सरकारी र १२९७.७९ हेक्टर धनर्ी र्धमन पछड । सधमधतको अध्यर्नले िेरै ि
ू लो
क्षेत्र र्ुबानमा पने देखाएपधछ र्लाशर्र्ुक्त बनाउने वा अिडर्लाशर्र्ुक्त बनाउने भन्ने धर्म्मा आर्ोर्ना
धवकासकताडलाई नै धदइएको िन्दले बताए। एसआर–६ पधहला ३०८ मेगावाटको र्लाशर्र्ुक्त आर्ोर्ना बनाउने
भधनएको धर्र्ो। हाल ४५० मेगावाटको र्लाशर्र्ुक्त आर्ोर्नाको कल्पना गररएको छ। अब ७५० मेगावाटको
पधिम सेती आर्ोर्ना र्सले बनाउँछ र्ो पधन उसले नै पाउने बोर्डले धसफाररस गरेको छ। Laxman Singh ran
for the election last time and was defeated through internal party politics. He has called "baje" and
has a reputation of drinking a lot of alcohol and beating of his now dead wife. He is now settled in
Dhangadhi and has gotten new titles via Nepali Congress Chairman Narendra bahadur Singh who has
a office now in Silgadi Doti near the Doti Campus. पधिम सेतीको खाका तर्ार भएपधछ एसआर ६ को
पधन टुांगो लाग्ने बताइएको छ। एउटै र्ेभलपरलाई धदँदा माधर्को अनुक
ू लनअनुसार तलको पधन धर्र्ाइन गनड
सक्छ भन्ने क
ु रा भएको िन्द बताउँछन्। पधिम सेती आर्ोर्नाको लगानीको मोर्ाधलटीमा सावडर्धनक धनर्ी
साझेदारी (पीपीपी) गने भन्ने प्रस्ताव गररएको छ। ‘बूढीगण्डकी र्स्तै र्सलाई पधन सरकारले बनाउन सक्छ धक
भनेर अि्र्र्न भएको धर्र्ो। तर, वाधर्डक रूपले कररब ३० अबड नै छु ट्ट्याउनुपने देम्भखर्ो। र्सले गदाड राज्यको
आधर्डक व्यवस्र्ाले नभ्याउने भर्ो,’ परामशडदाता िन्द बताउँछन्। धवद्र्ुत् उत्पादन, प्रसारण र बर्ारको
सुधनधितता धवकासकताडलाई नै आर्ोर्नाको धनमाडणको धर्म्मा पाएको एनएिपीसीले िाहेअनुसार उत्पाधदत
धवद्र्ुत् धबक्रीधवतरण गनड सक्नेछ। पधिम सेतीका दुई आर्ोर्नाबाट उत्पाधदत १२ सर् मेगावाट आन्तररक
बर्ारले िान्न नसक्ने अवस्र्ा छ। एनएिपीसी भारतीर् सरकारी कम्पनी हो। र्सले ७ हर्ार मेगावाट भारतीर्
राधरिर् धिर्मा धवद्र्ुत् र्ोर्ेको अनुभव छ। र्सका सार्ै, भारतीर् ऊर्ाड बर्ारमा कोइला इन्धनलाई धवस्र्ाधपत

2. गने र र्लधवद्र्ुत् ऊर्ाडको प्रर्ोग बढाउने सिावना प्रिुर छ भने भारतमा ऊर्ाड व्यापारको पूवाडिार पधन
धवस्ताररत हुँदैछ। Nearby villages are Mouwa and Aaad. Aaad Ojha pujari family sees over the
religious affairs throughout the region. Mouwa is a official town. Puskarnath Ojha fired by Nepali
Congress is originally from Mouwa district. तत्कालीन रार्ा वीरेन्द्र र रानी ऐश्वर्डले फ्रान्स भ्रमणका बेला
त्यहाँका कम्पनीलाई नेपालमा पधन र्लधवद्र्ुत्ै
् आर्ोर्ना धनमाडण गनड आिह गरेका धर्ए। त्यसपधछ फ्रान्सको
सोिेह कम्पनी २०३८ सालमा आर्ोर्ना अध्यर्न गनड आएको धर्र्ो। सोिेहले झन्डै ३९ वर्डअधि अध्यर्न गरी
धवद्र्ुत्ै
् उत्पादन गनड सधकने प्रस्ताव गरेको धर्र्ो। त्यधतबेला बढीमा १ सर् ५० मेगावाट उत्पादन गने र्ोर्ना
धर्र्ो। तर, सोिेहले धनमाडणको अनुमधत पाएन। २०५१ सालमा र्लस्रोत मन्त्रालर् र स्नोई माउन्टेन इम्भन्र्धनर्ररङ
कम्पनी (स्मेक)बीि तीनवर्े समर्ावधिमा आर्ोर्नाको र्प अध्यर्न र धवकास गने समझदारी भएको धर्र्ो।
उक्त अध्यर्नले ७५० मेगावाट उत्पादन हुन सक्ने देम्भखएको हो।
Nepal government officials seem to be keen in exploiting the far western resources like West Seti for
their own selfish purposes than the welfare of this region. There has been Nepalese government
officials who think people of this region are less than "Nepali Citizens" and do not deserve the full
attention and care.