2. • Robert Gagne en çok kendisine ait olan öğretimin dokuz durumu ile tanınır.
• 1916 yılında doğdu.
• 1940 da Brows Üniversitesi Psikoloji bölümünden Profesör Dr. Ünvanını
aldıktan sonra Persilvanya Devlet Üniversitesinin Connecticut kız kolejinde
öğretim görevlisi olarak çalıştı.
• Gagne 1960’lı yıllarda yeni davranışçı akımın temsilcilerinden biri olarak
kabul edilmekle birlikte, sonraki yıllarda bilgiyi işleme kuramcılarının
öncülerinden biri olmuş, davranışçı yaklaşımın ilkeleri ile bilgi işlem süreci
yaklaşımının ilkelerini birleştirmiştir.
• Gagne öğrenmeyi hem ürün hem de süreç olarak ele almıştır.
• Gagne’ye göre öğrenme, gözlenebilir davranışlardan dolaylı olarak anlaşılır
ve öğrenme beyinde gerçekleşir
3.
4. Modele göre öğretimin düzenlenmesinde sırasıyla şu adımlar atılmalıdır:
• 1- Dikkati çekme
2- Öğrenciyi dersin hedeflerinden haberdar etme
3- Ön bilgilerin hatırlatılması
4- Uyarıcı materyalin sunulması
5- Öğrenciye yol gösterme(rehberlik etme)
6- Davranışı ortaya çıkarma
7- Dönüt-Düzeltme verme
8- Değerlendirme
9- Öğrenilenlerin kalıcılığının ve transferinin sağlanması
5. • 1.Dikkati çekme
Öğrenmenin en iyi şekilde gerçekleşmesi için öğrencinin dikkatini çekecek
materyaller tasarlanmalıdır.
• Öğretmen bu hedef doğrultusunda görsel(resim, film vb) ve sözel(fıkra vb)
unsurlardan yararlanabilir.
• İnsanların çoğu biranda tek bir konuya odaklanabilmektedir.
• Bundan dolayı öğrencinin tüm dikkati öğretilecek konu üzerine yoğunlaştırılmalıdır.
• Bunuda öğrencinin dikkatini çekecek yeni materyaller kullanarak yapabilir.
• Öğrenciler hakkında bilgiler edinip onların dikkatinin dağılmaması için onların
ilgisini çekecek sorular yöneltilmeli ve onlarında konuya ortak edip soru ve
görüşlerini dile getirmesi sağlanmalıdır.
• Böylece öğrenme en iyi şekilde gerçekleşecektir.
6. • 2.öğrenciyi dersin hedeflerinden haberdar etme:
Öğretmenin öğretime başlamadan önce öğrencilere dersin içeriği hakkında genel bir
bilgi verilmelidir.
• Böylece öğrenci ne öğrenmesi gerektiği hakkında güdülenmiş olur ve konu dışına
çıkmaktan kurtulur.
• Derste neyin öğrenilmesi gerektiği hakkında az çok bilgi edinmiş olur ve ona göre
kendini odaklar.
• Böylece dersi kavram çatışmasına düşmeden daha kısa zamanda öğrenir. Hedefin
önceden duyulması, yönetim mekanizmasını harekete geçirir ve beklentilerin
oluşmasına yardımcı olur.
• Öğrencinin derste ulaşacağı hedefleri bilmesi bu hedeflere ulaşmak için hangi
yöntem ve teknikleri uygulayacağını kafasında tasarlar.
7. 3. Ön bilgilerin hatırlatılması:Öğretilen konuların kısa süreli bellekteki bilgilerin
uzun süreli belleğe anlamlı bir şekilde kodlanabilmesi için önbilgilerle
anlamlandırılması gerekir.
• Bunun için öğrenciye bilgi verilmeden önce ön bilgilerin ortaya çıkarılması
sağlanmalıdır.
• Böylece öğrenci daha kolay neden sonuç ilişkisi kurabilir.
• Öğretmen, öğrencilerin daha önce kazanmış oldukları bilgileri soru sorarak,
açıklama yaptırarak, tartışarak ortaya çıkarabilir.
• Bu yöntemle öğrenme daha hızlı ve kolay gerçekleşir.
8. • 4. Uyarıcı materyalin sunulması:Dersin içeriğini sunarken daha etkili ve daha
verimli bir öğretim sağlamak için stratejilerin kullanılması gerekir.
• Öğrenciyi hedefe ulaştıracak materyaller doğru seçilmelidir. Bu materyaller
öğrenmeyi kolaylaştıracak cinste olmalıdır.
• Öğrenci böylelikle sunulan önbilgilerle karşılaştırır, anlamlandırır ve uzun süreli
belleğe kodlamaya çalışır.
• Materyalin düzenlenmesinde öğrenci grubunun gelişim özellikleri ve sınıf düzeyleri
çok etkili bir rol oynar. “sınıf düzeyi” denilen kavram uyarıcı durumlarının
düzenlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütlerden biridir.
9. • 5. Öğrenciye yol gösterme(rehberlik etme): Öğrenciye
yol gösterme öğrenme açısından oldukça önemlidir.
• Öğrenme ortamında öğrencilerin yanlış davranışlar kazanmaması ve başarılı
olmalarının sağlanması için onlara rehberlik edilmesi gerekir.
• Bunun için öğrenciye neyi nerede ne zaman ne şekilde yapılacağı nasıl
kodlama yapılması gerektiği yeni bilgilerin hangi ön öğrenmelere
birleştirileceği konularında ipuçları verilmelidir.
• En iyi yol gösterme stratejisi, her adımda biraz yardım vererek ilerlemedir.
• Bu suretle, her öğrenci ihtiyacı kadar destek alma imkanına sahip olur.
• Hızlı öğrenene bir tek, yavaş öğrenene ise birkaç örnek yeterli olabilir.
• Öğrenciye ipuçları verilerek öğrencinin bilgiyi kendisinin bulması
sağlanmalıdır. Böylece öğrenme kalıcı olacaktır.
10. • 6. Davranışı ortaya çıkarma:Öğrenciye yeni davranışlar öğretildikten
sonra bu davranışın ne derece kazandıklarının yoklanması gerekmektedir.
• Öğrenciye yazılı sözlü sorular sorarak davranışı test edilmelidir.
• Konuyu kavradığı hissedilen öğrenciye yap, çiz, söyle gibi ifadelerle öğrendiği
davranışa dönüştürülmesi istenir.
• Böylece öğrencinin kendisini de görmesi sağlanmış olur.
• Öğrencilerde kazandırılmak istenen davranış gözlenmese öğretim ortamı
zenginleştirilmeli öğrenciye yeni ipuçları verilmelidir.
11. • 7. Dönüt-Düzeltme verme:Bu aşamada öğrencinin kazanması gereken
davranış ne ise onu yapması beklenir.
• Öğrenci gösterdiği davranışın doğruluğu hakkında bilgi almak ister.
• Öğrenci gösterdiği davranışın doğru olduğunu öğrenirse davranışı
pekiştirir ve öğrenmeye karşı güdüsü artar.
• Davranışın yanlış olduğunu öğrenirse hatasını düzeltir ve o davranışı
bir daha tekrarlamamaya özen gösterir.
• Öğrencinin kazanması gereken davranış ne ise onu yapması beklenir.
Örneğin " 250 kg. kivi 500 TL. ise bir kg. kivi ne kadardır ?” diye bir
soru sorulduğunda; verilecek cevapla hem kesirlerle ilgili bilgi
(davranışlar) hem de kilogramın alt birimleri ile ilgili bilgi ortaya
çıkarılmış olur.
• Geribildirim verilmesinde standart yoktur.
• Geribildirim baş sallama, mimik hareketleri, gülümseme, kabul
anlamında söz söyleme gibi değişik şekillerde verilebilir.
12. • 8. Değerlendirme:Öğrenmenin sonunda her bir öğrencinin istendik davranışı
ne derecede kazandığının belirlenmesi gerekir.
• Öğretimsel olayların verimliliğini değerlendirmek için beklenen hedeflerin
gerçekleşip gerçekleşmediği sınanmalıdır.
• Yapılan değerlendirmeler sonucunda öğrenmenin ne derece gerçekleştiği
gözlenir ve öğrenciler sonuçlar hakkında bilgi verilerek gerekirse
tamamlama eğitimi yapılır.
• Değerlendirme öğrencilerin düşünme, anlama, sorgulama, ilişki kurma,
analiz-sentez yapma becerilerini geliştirme düzeyini ölçmek için
yapılmaktadır.
• Değerlendirme sonunda öğrenciler arasında karşılaştırma yapılmamalıdır.
13. • 9. Öğrenilenlerin kalıcılığının ve transferinin sağlanması:Bir konuda uzmanlığı
geliştirmek için yeni bilgilerin başka alanlara da uygulanması gerekir.
• Öğrenmenin ilk oluşumundan hemen sonra, öğrenciye öğrenmeyi güçleştirici
nitelikte alıştırma, örneklendirme, proje vb. ödevler verilmelidir.
• Öğrenilen davranışların aralıklı olarak tekrar edilmesi kalıcılığı büyük oranda
etkiler.
• Öğrenilenlerin başka alanlara geçişini sağlamak için öğrenilenlerin yeni durumlarda
kullanılması, öğrencilerin problemlerle karşı karşıya bırakılması yararlı olur.
