Co to jest slapstick? Kilka słów o gatunku filmowym i jego charakterystycznych twórcach.

1. opracowanie: mgr Radosław Wolski

2. Burlesco – z wł. śmieszny, zabawny
 gatunek powstały we wczesnych latach
kina i znakomicie rozwijający się w okresie
filmu niemego. Charakteryzowały ją proste
sytuacje komiczne oparte na kontrastach w
obrębie świata przedstawionego i budowie
postaci. Opierała się na gagach,
dynamicznym ruchu i pantomimie
aktorskiej. Burleskę uprawiała cała plejada
wybitnych komików

3. Slapstick (z ang. slap + stick)
 odmiana komedii, rozwijająca się z
powodzeniem w okresie kina niemego,
wywodząca się z tradycji wodewilu i
pantomimy
 wzięty z drewnianych patyków (ang.
wooden sticks), którymi klowni uderzali
(ang. slap) o siebie aby wzbudzić brawa
publiczności. Podczas uderzania tym
urządzeniem z patyków w trakcie
cyrkowych przedstawień, były wytwarzane
trzaskające dźwięki

4. Komedia slapstickowa -
skojarzenia
 komedia klapsów, uderzeń, bufonada
 twórcy zachwyceni mogąc zrobić
publiczności kawał - „cisnąć w twarz
ciastko z kremem”
 spontaniczne sekwencje z dużym udziałem
aktora przy wymyślaniu kolejnych gagów
 szalone sekwencje pościgów z biegającymi
i skaczącymi policjantami oraz
„fruwającymi w powietrzu” komikami
 satyra, ośmieszanie autorytetów
 rytm i montaż kluczem, od mistrza i
pioniera rozwiązań montażowych Griffith’a

5. Gag filmowy
„Polewacz polany”
1895, reż. Louis i Auguste Lumière

6. Laurel and Hardy
czyli… Flip i Flap

9. Konstrukcja fabularna
 Komedia slapstickowa posiada budowę
dwuczęściową, z zawiązaniem akcji i
perypetiami fabularnymi w części pierwszej
oraz szaleńczymi pogoniami w części
drugiej
 charakteryzuje ją anarchiczne poczucie
humoru, spiętrzenie absurdalnych sytuacji,
niesamowite tempo wydarzeń z dużą
ilością ruchu
 postacie są mocno przerysowane, a także
przeżywają groteskowo niebezpieczne
przygody, często wykonują ewolucje
kaskaderskie

10. Mack Sennett
- ojciec burleski filmowej
 pod tym pseudonimem próbował kariery śpiewaczej i
aktorskiej, występował także jako klown, tancerz i chórzysta
(prawdziwe nazwisko: Michael Sinnott)
 człowiek-orkiestra: dawał pomysły filmów, grał, reżyserował,
montował, produkował
 nadawał swoim burleskom sławne keystonowskie tempo
„Nasze filmy montowaliśmy w sposób jasny i czytelny,
zgodny z nauką Griffitha, starając się nadać im rytm”
 Sennettowska rzeczywistość to farsowe sytuacje, klowni,
policjanci, plażowe dziewczyny, ludzie skarykaturowani w ich
życiu, losie i rozrywkach
 Sennett nauczył kinowego widza patrzeć, kojarzyć,
przeżywać inaczej - szybciej i bardziej „mozaikowo”- niż w
ubiegłym wieku, odchodząc od burleski teatralnej

12. https://youtu.be/IIeDCgvrVlA

13. Harold Loyd
 Kreował charakterystyczną postać
nieśmiałego okularnika, pakującego się
w niebezpieczne tarapaty
 Od 1912 do lat 40. Lloyd zagrał w ok.
200 filmach - niemych i dźwiękowych,
m. in. Jeszcze wyżej (1923), Niech żyje
sport (1925)
 W 1952 Harold Lloyd otrzymał
honorowego Oscara za wybitne role
komediowe

15. „Jeszcze wyżej”
Safety Last, 1923
 W Jeszcze wyżej Harold Lloyd wspina się
po ścianie wieżowca jednego z domów
towarowych. Na każdym piętrze Lloyd
oczekuje pomocy od specjalisty od
wspinaczki. Pomoc nie nadchodzi, a
bohater walczy z pojawiającymi się ciągle i
piętrzącymi trudnościami. Lloyd najczęściej
obywał się bez pomocy kaskaderów, a
przebywał często na wysokościach około
10m, gdzie wyczyniał swe akrobacje.

17. https://youtu.be/QEcTjhUN_7U

18. Buster Keaton
 najwybitniejszy – Generał (1926)
 zwany „człowiekiem o kamiennej twarzy”
 inne tytuły:
Strach na wróble (1920), Rozkosze
gościnności (1923), Sherlock Junior
(1924), Marynarz na dnie morza (1924),
Buster i milion krów (1925)

20. Charlie Chaplin
 m. innymi: Charlie włóczęgą (1916),
Imigrant (1917), Pieskie życie (1918),
Brzdąc (1921), Paryżanka (1923),
Pielgrzym (1923), Gorączka złota
(1925), Cyrk (1928), Światła wielkiego
miasta (1931);
 ostatni niemy film…

21. https://youtu.be/n_1apYo6-Ow
„Dzisiejsze czasy”
1936, reż. Charlie Chaplin

22. Bracia Marx
 5-ciu: Leonard Marx (pseudonim - Chico), Adolph Marx (Harpo),
Julius Marx (Groucho), Milton Marx (Gummo), Herbert Marx
(Zeppo)
 prekursorzy burleski intelektualnej, stanowiąc zgrany, zawsze
całościowo działający zespół, stworzyli nową koncepcję komizmu
filmowego
 dwa pierwsze filmy Orzechy kokosowe (1923), Sucharki w
kształcie zwierząt (1930) były przeróbkami komedii muzycznych,
wystawianych uprzednio na Broadwayu
 trzy następne, wyprodukowane już w Hollywood, a nie Nowym
Jorku, były oparte na oryginalnych scenariuszach: Małpi interes
(1931), Końskie pióra (1932) i Kacza zupa (1933)
 w ,,MGM” ich filmy stały się bardziej kompromisowe, obok
bezprecedensowego nonsensu, współistniała akcja typu rewiowego,
mająca trafić do szerszego grona odbiorców – m.in. Noc w operze
(1935), Dzień na wyścigach (1937), Dom towarowy (1941) czy
Noc w Casablance (1946)

23. https://youtu.be/VKTT-sy0aLg
„Kacza zupa”
1933, reż. Leo McCarey

24. Odrodzenie, kontynuacje i
odwołania do gatunku
 Komedia slapstickowa rozwinęła się w
tzw. komediach screwball z lat 1930 i
1940-tych
 Różowa Pantera: Strzał w ciemności,
1964 (ang. A Shot in the Dark)
Film opowiadający o przygodach inspektora
Clouseau, niezdarnego stróża prawa. W tej roli Peter
Sellers
 Jim Carrey w Ace Ventura Psi detektyw
(1993) oraz w Masce (1994)
 animacje Looney Tunes, Tom & Jerry

25. „Pół żartem, pół serio”
1959, reż. Billy Wilder

26. „Bananowy czubek”
1971, reż. Woody Allen
https://youtu.be/Xyqm-wWnX0A

27. „Śpioch”
1973, reż. Woody Allen
https://youtu.be/0FRLeYaut3o