3. KETAKSAMAAN PELUANG
PENDIDIKAN
Kepelbagaian kaum yang wujud didalam bilik darjah
di Malaysia adalah satu gambaran sebenar tentang
kepelbagaian budaya dan bahasa dalam masyarakat.
Kepelbagaian ini telah menimbulkan beberapa isu
penting di dalam bilik darjah.
4. Sistem dan falsafah pendidikan telah lama bermula sejak
zaman dahulu lagi.
Pendidikan dapat ditakrifkan sebagai satu aktiviti
perkembangan dan penyuburan pemikiran dimana
meliputi pendidikan formal dan pendidikan bukan formal.
Pendidikan juga merupakan satu usaha sistematik yang
disengajakan,yang dibuat oleh sesuatu masyarakat untuk
menyampaikan pengetahuan, nilai, sikap dan kemahiran
kepada ahlinya dalam usaha memperkembangkan potensi
individu dan perubahan yang berlaku dalam diri manusia.
5. Manakala pendidikan pelbagai budaya atau kaum
boleh dikatakan sebagai sebuah struktur pendidikan,
komitmen, dan proses yang menggambarkan realiti
budaya majmuk di Malaysia.
Kepelbagaian kaum atau budaya kadang kala dilihat
menjadi satu bentuk ketaksamaan peluang dalam
pendidikan.
6. Kepentingan pendidikan pelbagai budaya membantu
dalam memahami budaya sesuatu kaum.
Namun begitu masalah ketaksamaan peluang
pendidikan di Malaysia masih memerlukan usaha
yang lebih dan berterusan dalam menjamin
pendidikan dapat diberi kepada semua rakyat.
7. Faktor-Faktor Berkaitan dengan Ketaksamaan
Peluang Pendidikan Di Malaysia
Malaysia merupakan sebuah Negara yang lahir
daripada kelompok masyarakat yang berbilang etnik
sepeti Melayu, Cina, India , kaum pribumi Sabah dan
Sarawak serta masyrakat orang asli yang menjadi
kaum minoriti.
Oleh yang demikian, tidak dinafikan akan terdapatnya
perbezaan dan kepelbagaian sosio-budaya. Sekiranya
dilihat daripada sudut pendidikan, kepelbagaian
sosio- budaya itu merangkumi skop yang lebih luas,
bukan sahaja dilihat dari segi ras, etnik, dan adat
budaya.
8. Menurut Slavian ( 1997),” kepelbagaian murid terdapat
dalam tahap prestasi,kadar belajar, gaya
kognitif, etnik, budaya,, kelas
sosial,, bahasa, jantina, bakat dan minat.
Kepelbagaian antara murid ini akan memberi
implikasi secara langsung terhadap guru dan murid
dalam proses pengajaran dan pembelajaran.”
9. Konsep ketidaksamaan dapat ditakifkan sebagai satu
pandangan, pemikiran dan kepercayaan negatif oleh
seseorang atau sekelompok etnik terhadap anggota
atau kelompok etnik lain.
Diskriminasi dan ketaksamaan peluang pendidikan
wujud sejak zaman dahulu dimana kelas sosial
masyrakat dari sistem feudal muncul.
10. Pada zaman sekarang, faktor kelas sosial yang
mempengaruhi pencapaian akademik murid ialah
seperti tahap ekonomi dan tahap kesihatan.
Perbezaan antara murid miskin dan murid berada
dapat dilihat dari segi kemudahan mendapatkan
bahan-bahan rujukan, kemudahan untuk
mendapatkan rawatan atau makanan berkhasiat.
11. Murid berada tentunya akan memperolehi peluang
yang jauh lebih baik.
Selain itu,faktor kelas sosial seperti suasana tempat
tinggal yang lengkap, struktur kekeluargaan juga
memainkan peranan dalam pembentukan kelas sosial
dalam masyarakat.
Faktor jantina juga memainkan peranan dalam
ketaksamaan peluang pendidikan di Malaysia.
12. Ini kerana, kebanyakkan murid perempuan dan lelaki lebih
cenderung untuk memilih matapelajaran yang bersifat
lebih kearah mereka.
Seorang penyelidik, Aminah Ahmad ( 2000) menyatakan
bahawa penglibatan wanita menggalakkan tetapi masih
wujud segreagasi mengikut gender terutamanya dlam
pendidikan sekolah menengah teknik atau vokasional, dan
juga institusi pengajian tinggi seperti di politeknik.
Selain daripada faktor kelas sosial dan jantina, terdapat
juga faktor daripada kumpulan minoriti dan murid
berkeperluan khas.
13. Terdapat 2 kelompok yang dikatakan sebagai
kumpulan minoriti didalam faktor ketaksamaan
peluang pendidikan di Malaysia, kelompok yang
pertama ialah dari kumpulan etnik dalam sesebuah
masyrakat dimana kumpulan etnik ini mempunyai
jumlah yang sangat kecil dan tidak mampu
mempengaruhi kumpulan etnik yang lain.
Mereka adalah kaum Siam, Baba dan Nyonya serta
masyarakat pedalaman kaum Asli, Kadazan, Murut
dan sebagainya.
14. Mereka ini tidak menerima pendidikan formal malah
sebaliknya melalui keturunan ibu bapa mereka sahaja.
Kaum Siam contohnya, mengalami masalah untuk
menghantar anak mereka ke sekolah kerana tiada
sekolah yang khusus seperti SK, SKJC atau SKJT.
Mereka hanya mempunyai pilihan untuk menghantar
anak ke salah satu pilihan sekolah tersebut.
15. Kelompok yang kedua ialah kumpulan minoriti di
sekolah yang dikategorikan sebagai kumpulan yang
bersifat negatif.
Tingkah laku mereka yang bermasalah boleh
menggugat ketenteraman sekolah walaupun mereka
dikategorikan sebagai kumpulan minoriti.
Oleh hal yang demikian, pihak sekolah perlu
menyediakan pelbagai alternatif lain supaya mereka
ini tidak mengalami keciciran dalam proses
pembelajaran di sekolah.
16. Isu-Isu Utama Berkaitan dengan
Ketaksamaan Peluang Pendidikan Di
Malaysia
Melihat kepada sejarah negara, pembangunan
pendidikan di Malaysia pada peringkat awal hanya
tertumpu kepada pembinaan sekolah di kawasan
bandar dan kawasan pertumbuhan ekonomi.
Namun pada masa yang sama peluang pendidikan di
kawasan luar bandar dan pedalaman amat terhad.
Keadaan ini akhirnya telah menyebabkan wujudnya
jurang dalam pendidikan, diantara lokasi, jenis
sekolah, kaum, jantina, taraf sosioekonomi dan tahap
keupayaan pelajar.
17. Kadar keciciran pelajar telah dikaji secara serius
berdasarkan Laporan Murad yang membuat kajian
penuh keatas masalah keciciran pelajar.
Pada tahun 2002, Ketua Pengarah Pendidikan
mengumumkan seramai 90 000 orang pelajar tidak
dapat meneruskan persekolahan.
18. Setelah meneliti masalah tersebut, Kementerian
Pelajaran Malaysia mendapati bahawa masalah
kemiskinan, penceraian,dan ibu tunggal serta
kesukaran menghantar ibu bapa di pedalaman untuk
menghantar anak ke sekolah.
Oleh yang demikian, Kemeterian Pelajaran Malaysia
telah mengenalpasti beberapa jurang pendidikan yang
membawa kepada ketaksamaan peluang pendidikan di
Malaysia.
19. Jurang yang utama ialah jurang diantara bandar dan
luar bandar dimana ketaksamarataan dari segi
penyediaan infrastruktur dan penempatan guru
terutama di sekolah Orang Asli dan pedalaman.
Jurang seterusnya ialah jurang digital iaitu perbezaan
dari segi akses kepaada kemudahan teknologi
maklumat dan komunikasi dan jurang antara murid.
Jurang ini ialah jurang antara tahap pencapaian murid
dimana kelemaha murid dalam menguasai 3 M.
20. Seterusnya ialah jurang anatara pelajar normal dan
pelajar berkeperluan khas dimana perbezaan
penyediaan pelbagai kemudahan yang sesuai bagi
pelajar berkeperluan khas. Namun begitu, isu yang
utama dalam ketaksamaan peluang pendidikan ialah
berkaitan dengan Orang Asli, Indigenous dan
masyarakat pedalaman.
21. Orang Asli merupakan masyarakat yang tinggal di dalam
atau pinggir hutan.
Menurut Rusli Zaenal, (2002), keserasian cara hidup yang
berharmoni dengan alam sekitar membolehkan mereka
mengetahui di mana tanah yang sesuai untuk bertani, hasil
hutan yang bermanfaat dan cara pemeliharaan sepatutnya
dibuat sebagai menghormati sumbangan alam kepada
kehidupan mereka.
Mereka disitu dirujuk sebagai Orang Asli.
Hal ini menjadikan Orang Asli satu komuniti yang kaya
dengan ilmu pengetahuan mengenai lama semulajadi.
22. Namun begitu, kadar keciciran di kalangan murid
Orang Asli dalam pendidikan adalah yang tertinggi.
Ini terbukti apabila pada tahun 2006 , Jabatan Hal
Ehwal Orang Asli mengeluarkan laporan yang
menunjukkan seramai 24.31% murid Orang Asli yang
tidak meneruskan persekolahan setelah tamat tahun
enam.
Masalah ini perlu ditangani bersama selaras dengan
dasar pendemokrasian pendidikan yang bertujuan
untuk memberi peluang kepada semua kanak-kanak
mendapat peluang belajar yang sama rata.
23. Masalah ini mempunyai kaitan dengan taraf
sosioekonomi yang rendah dalam kalangan Orang
Asli.
Kemampuan ibu bapa Orang Asli terbatas untuk
menghantar dan menyekolahkan anak-anak mereka
kerana beranggapan mencari nafkah lebih menjadi
keutamaan dari mendapatkan pendidikan.
Taraf ekonomi yang rendah juga menyebabkan
kebanyakkan kanak-kanak Orang Asli menghadapi
masalah kesihatan kerana tidak mendapat makanan
yang seimbang.
24. Cara sebagai Seorang Guru untuk Menangani
Isu Tersebut di dalam Bilik Darjah.
Menjadi tanggungjawab guru untuk menerapkan
pendidikan nilai yang merangkumi nilai material dan
bukan material mengikut acuan Malaysia.
Ini penting bila murid keluar dari sistem
persekolahan kelak, mereka mempunyai budaya
Malaysia yang boleh diterima oleh pelbagai lapisan
masyarakat yang terdiri dari pelbagai kaum.
25. Untuk merealisasikannya, guru perlu menerapkan
amalan-amalan berikut didalam bilik darjah.Bilik
darjah yang kondusif merupakan bilik darjah yang
dapat memberikan persekitaran yang membantu
keinginan murid untuk belajar.
Bukan sahaja bilik darjah dilengkapi dengan
kemudahan asas, peranan guru dalam mengawal dan
menguruskan bilik darjah juga penting terutama
melibatkan percampuran murid dari pelbagai latar
belakang.
26. Guru perlu bijak memainkan peranan agar proses
pengajaran dan pembelajaran berjalan dengan
lancar.
Semua guru yang mengajar di dalam kelas harus
menjalankan tugas dengan penuh dedikasi dan
bersikap professional.
Ini boleh dibuktikan dengan guru perlulah mengajar
tanpa membezakan bangsa murid yang terdapat di
dalam kelas.
27. Guru juga harus mengajar dengan tidak
mengelompokkan murid mengikut kaum mereka
tertentu sahaja.
Contohnya ialah mengelaskan dan membuat
kumpulan murid mengikut kaum sahaja seperti murid
Melayu berkumpulan dengan kaum Melayu sahaja.
28. Guru perlu mengambil langkah dengan setiap murid
dari kaum yang berlainan dan jantina yang berbeza
ditempatkan dalam satu kumpulan yang sama supaya
peluang untuk mereka berinteraksi terbuka luas.
Selain dapat membuka peluang mereka untuk
berinteraksi, langkah mencampurkan mereka dalam
satu kumpulan sedikit sebanyak membantu mereka
untuk mempelajari secar tidak langsung mengenai
budaya kaum –kaum lain.
29. Sekiranya di dalam kelas, terdapat perbezaan kelas sosial
dikalangan murid, guru harus memberi perhatian dan
bersifat lebih sensitif supaya murid yang datang dari kelas
sosial yang rendah tidak berasa tersisih dan malu terhadap
rakan mereka yang datang dari kelas sosial atasan.
Guru harus bijak dalam menggalakkan murid –murid
untuk bergaul dengan bebas tanpa ada sekatan budaya.
Guru juga dapat menerapkan nilai murni didalam kelas
yangmempunyai perbezaan kelas sosial dengan
menggalakkan murid dari kelas atasan untuk saling
membantu murid dari kelas sosial bawahan serta
meningkatkan keyakinan diri murid kelas sosial bawahan.
30. Sebagai seorang role model kepada murid, guru perlu
peka terhadap amalan dan kepercayaan yang dipegang
oleh murid.
Guru perlu mengelakkan dari menyentuh atau
mempertikaikan amalan kepercayaan murid. Ini
penting sekiranya seorang guru itu mempunyai murid
berketurunan Orang Asli yang mengamalkan amalan
nenek moyang mereka.
Guru perlu memikirkan dan merancang aktiviti
pengajaran yang sesuai supaya mereka tidak
tersinggung.
31. Jika seseorang guru itu mempunyai murid yang
mengamalkan pelbagai kepercayaan, guru perlu
mengelak dari menjadikan kepercayaan mereka itu
sebagai contoh kerana dikhuatiri akan menjadi bahan
ejekan murid lain.
Oleh itu, guru perlu mengetahui dan mengkaji latar
belakang murid agar perancangan aktiviti pengajaran
besesuaian dengan semua kepercayaan, nilai, dan
agama murid.
32. Guru harus bijak bertindak sekiranya berhadapan
dengan situasi dimana berlakunya pertelingkahan atau
perselisihan faham antara murid yang melibatkan
kaum yang berbeza atau berlainan kelas sosial atau
berlainan jantina.
Guru perlu mempunyai kemahiran untuk melihat
masalah dari sudut pandangan yang berlainan, belajar
berunding dan menjadi pengantara apabila konflik
menjadi hangat kerana secara tidak langsung
mewujudkan kerjasama dalam kehidupan dan
pembelajaran di sekolah.
33. Jika dikaitkan dengan jantina, isu yang timbul dari
segi pendidikan ialah isu-isu yang melibatkan unsur
bias kepada jantina atau dikatakan pilih kasih.
Sebagai contoh, guru perempuan bias kepada murid
perempuan dan sebaliknya.
Isu ini perlu dielakkan kerana akan wujudnya jurang
diantara murid. Guru sememangnya harus
mengelakkan dari melakukan perkara-perkara
begini.
34. Selain itu, dalam sesetengah matapelajaran, wujud
ketaksamaan peluang antara pelajar permpuan dan
pelajar lelaki seperti matapelajaran berkaitan dengan
kejuruteraan. Seakan menjadi kebiasaan, kebanyakan
murid lelaki lebih banyak terlibat, oleh itu guru perlu
merancang aktiviti pengajaran dan pembelajaran yang
dapat melibatkan lebih ramai murid perempuan.
Ini dapat membuka peluang untuk pelajar perempuan
untuk berkecimpung dalam bidang yang dimonopoli
oleh lelaki.
