Themapagina over de mogelijkheden van elektrisch vervoer in de regio Maastricht/Heuvelland

1. Woensdag 15 mei 2013
www.limburger.nl
regio
B3
THEMA ELEKTRISCH VERVOER
Elektrisch openbaar vervoer
heeft de toekomst. Het is
goedkoper en belast het milieu niet. Een ideale oplossing voor de mobiliteitsproblemen die we kennen in de
stad Maastricht en het tijdens
vakantiedagen met verkeer
verstopt geraakte Heuvelland.
Desondanks lijkt de omslag
van gemotoriseerd naar elektrisch verkeer heel traag te
gaan. Initiatiefnemers en pioniers op dit gebied worden
gezien als donquichotes die
tegen windmolens vechten.
Deze themapagina belicht
hoe ‘groen’ het vervoer in het
Heuvelland en Maastricht is
en wellicht kan worden.
Tekst: Merel Visscher
Foto’s: Ermindo Armino en
Johannes Timmermans
BEVOORRADING Vanuit de Beatrixhaven
‘Elke dag komen
er klanten bij’
Met een auto die rijdt op
aardgas krijgen steeds
meer winkels en bedrijven
in het Maastrichtse centrum hun goederen geleverd. Een kleine stap naar
een schonere binnenstad.
C
amiel Eurlings – toen
nog minister – reed er
in 2009 mee door het
Stokstraatkwartier: een
futuristische elektrische ligfiets
die voortaan de binnenstad
moest gaan bevoorraden. Die
fiets is sindsdien niet meer gesignaleerd binnen de stadsmuren,
maar dat wil niet zeggen dat het
‘schoon’ bevoorraden van het centrum een mislukt plan is.
Sinds die tijd rijdt vanaf de Beatrixhaven een wat minder opvallend voertuig op en neer van Binnenstadservice Maastricht. De foto van Eurlings op de hippe fiets
hangt ook aan de muur in het
kantoor van de Binnenstadservice, vertelt medewerker Frank Sanders. „Het nadeel van deze fiets is
dat hij weliswaar veel laadruimte
heeft, maar slecht wendbaar is in
de smalle winkelstraten van Maastricht. We werken nu nog aan
een elektrische bakfiets, een elektrische auto is nog wat duur in
aanschaf. Nu rijden we in een auto die rijdt op aardgas. Dat is nog
niet zo opvallend, maar langzaam
maar zeker breidt ons klanten-
bestand uit. We leveren nu aan
tachtig tot honderd winkels en
bedrijven. Er komen nog vrijwel
elke dag twee tot drie klanten bij.
De gemeente Maastricht is een
van de grootste klanten, maar we
leveren ook aan de Bijenkorf en
V&D.”
De eerste periode was het goederentransport nog gratis, vertelt
Sanders. Zo gingen ook veel winkeliers overstag. Maar ook nu een
kleine vergoeding gevraagd
wordt, maken nog veel ondernemers gebruik van de service.
Binnenstadservice heeft daarnaast een proefproject in Wyck,
waarbij ondernemers een abonnement kunnen afsluiten waarbij
ze ook gebruik kunnen maken
van een ophaaldienst voor plastic, karton en glas en een pakketservice.
Deze week werd ook een nieuwe
Qugo gepresenteerd voor handhavers in Maastricht: een elektrische driewieler, naast de fietsen,
scooters en mountainbikes die
worden gebruikt door de gemeente. Daarnaast test Veolia twee
elektrische bussen op lijn 4 (tussen het Waldeckpark en het ziekenhuis) in de stad.
Het begin is er, de volgende stap
is het ook voor bezoekers van de
stad aantrekkelijker maken om
zonder auto naar Maastricht te komen. Een vier jaar geleden door
de provincie Limburg geopperd
idee om een Park&Ride in de
Beatrixhaven te maken waar mensen elektrische vervoermiddelen
kunnen huren om in de stad te
komen, is nooit van de grond gekomen.
Elektrische speeltuin
Het is een kwestie van lange
adem om het
elektrisch vervoer op de politieke agenda te
krijgen. Die drive
heeft Maastrichtenaar Paul van de
Kandelaar, een
van de mensen
achter de Green
Deal in Limburg.
D
e ontwikkelingen in de
elektrische mobiliteit
volgen elkaar in sneltreinvaart op. Zoals dat
ook met mobiele telefoons is gegaan. De techniek wordt
steeds beter: je kunt sneller opladen, de batterij wordt kleiner, de
verbindingen worden sneller en beter. Er kan in steeds meer behoeftes worden voorzien met steeds
minder energie.
Enkele jaren geleden, bij de opkomst van het elektrisch vervoer,
werd verwacht dat pas in 2015 de
volwassen markt kon worden bereikt, vertelt Paul van de Kandelaar
van het in Maastricht gevestigde bedrijf Sumoso, dat staat voor Sustainable Mobility Solutions. Sumoso
begeleidt overheden en bedrijven
bij het overschakelen naar duurzame mobiliteit. „We doen een bedrijfsscan, kijken naar de werkvloer, het management en brengen
de mobiliteit in kaart. Bij veel bedrijven is het nog normaal om een
wagenpark van leaseauto’s te heb-
ben. Een gemiddeld bedrijf is goed
voor anderhalve ton aan CO2-uitstoot.” Als je laat zien wat het alternatief is, komt de bereidheid van
mensen om over te schakelen op
een elektrische variant vanzelf, is
de overtuiging van Van de Kandelaar. „Je moet er vooral niet te lang
over praten, maar het zichtbaar maken. Wij bieden een proeftuin met
een palet van elektrische vervoermiddelen aan. Zo kunnen mensen
het ervaren en beleven. Daarna
komt de bewustwording. In het begin is amper een kwart van de
werknemers overtuigd, de rest is
sceptisch. Laat het ze proberen en
dan verdwijnen die beren op de
weg. Met mijn elektrische scooter
ben ik in zeven minuten thuis – ik
woon aan de andere kant van de
Maas. Met de auto sta ik in de file
op de Kennedybrug. Tijdwinst is
ook een belangrijke factor. Het opladen kost een fractie van een volle
tank en je produceert geen geluid,
hebt geen onderhoudskosten aan
de motor. Aan het einde van de
proef is al 60 procent van de
werknemers enthousiast.”
De uitdaging is nu ook (lokale)
overheden zo ver te krijgen het
elektrisch vervoer te omarmen.
Van de Kandelaar maakt deel uit
van een regieteam, samen met adviesbureau ABPM uit Breda en
Edward Bongers van Stichting
Limburg Elektrisch, dat de Green
Deal in Limburg op poten moet
zetten. Momenteel legt het team
de laatste hand aan een master-
“
Laat mensen
elektrisch vervoer
proberen en dan
verdwijnen de
beren op de weg.
Paul van de Kandelaar
plan dat ter goedkeuring naar het
ministerie van Economische Zaken gaat.
Zo’n Green Deal is een initiatief
van het Rijk en er zijn er inmiddels zo’n honderdvijftig gesloten:
groene ‘contracten’, een intentieverklaring voor gemeenten of bedrijven om zo veel mogelijk te kijken naar duurzame oplossingen.
Bij de meeste gemeenten is er
weinig expertise op het gebied
van duurzame mobiliteit, zegt
Van de Kandelaar. „Wij kunnen
gemeenten adviseren en begeleiden.” Er bestaan in Limburg al
heel wat goede initiatieven op dit
vlak, vindt hij. „Nu zijn dat allemaal nog kleine eilandjes. We willen alles graag naar elkaar toe
brengen en één stevig eiland maken. Een klein voorbeeld: nu
staan her en der oplaadpalen
voor elektrische auto’s, maar ze
zien er allemaal verschillend uit
en vormen geen netwerk. Door
samen te werken, samen in te kopen en te communiceren kun je
de elektrische mobiliteit in Limburg naar een hoger plan tillen.”
De afgelopen maanden zijn alle
33 gemeenten benaderd of ze willen deelnemen. Tot nu toe zijn er
zes die hun medewerking hebben toegezegd, anderen reageren
niet of afhoudend. Toch laat Van
de Kandelaar zich niet uit het
veld slaan. Hij ziet in de toegenomen mobiliteit in het Heuvelland een prachtige proeftuin om
te laten zien wat voor kansen het
elektrisch vervoer heeft voor de
toekomst. „In plaats van het verhuren van ronkende vespa’s, zou
je elektrische voertuigen kunnen
promoten. Via routes langs restaurants, waar oplaadpalen staan.
Het Heuvelland stikt van de recreatie, elektrische mobiliteit
voorziet in een behoefte. Je moet
alleen mensen wel de keuze geven. Wat wij willen, is een discussie. Als je alleen maar roept dat je
er niet in gelooft, kan het zijn dat
je de afslag mist en straks achter
de feiten aan loopt.”
HL-B02R
MOBILITEIT Vijlen wil graag proeftuin zijn
Tuk Tuk in plaats
van de belbus
De Tuk Tuk is eigenlijk
nog maar het begin. Als
het aan de Stichting Heuvelland Tuk Tuk uit Vijlen
ligt, wordt het hele dorp
een proeftuin voor elektrisch vervoer. Voor toeristen én inwoners.
I
n Vijlen en omstreken kijken ze inmiddels niet meer
op van de Tuk Tuk. De elektrische variant van de Thaise
taxi rijdt er sinds vorig zomerseizoen rond. Het is een initiatief
dat voortkomt van de inwoners
zelf: Andy van de Poel van de Ecohut in Rott, Sjang Willems van
het bedrijf Permobil uit Kerkrade
en Viktor Terpstra van hotel-restaurant Cuba Libre. „We hebben
de Tuk Tuk nooit gezien als iets
op zichzelf staands”, zegt Van de
Poel. „De Tuk Tuk is niet ontstaan als commerciële gedachte,
maar om het elektrisch vervoer
in dit gebied te promoten.”
De stichting is in 2011 opgericht.
Twee jaar later hebben de meeste
ondernemers in het dorp een oplaadpunt beschikbaar voor de
steeds populairder wordende elektrische fiets. Van de Poel ziet verder nog een grote kans voor een
deelautoplan als My Wheels, een
elektrische deelauto. „Ik heb een
visioen van een netwerk van
e-mobiliteit in deze regio.”
Sjang Willems werkt voor Permobil, een bedrijf gespecialiseerd in
elektrische rolstoelen en scootmobiels. Hij ziet de Tuk Tuk als
een ideaal onderdeel op de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning
(WMO). „Veel scootmobiels worden niet gebruikt, de Tuk Tuk
zou gebruikt kunnen worden als
een belbus voor mensen in het
buitengebied die slecht ter been
zijn.” De Tuk Tuk functioneert
nu vooral als (gratis) vervoermiddel in het weekend voor toeristen
in Vijlen, maar Viktor Terpstra
ziet dat ook inwoners van het buitengebied in de elektro-taxi springen. „Bijvoorbeeld om vervolgens
hier in het dorp de lijnbus naar
Maastricht te pakken. Zo denken
we dat we met elektrische vervoer een fijnmaziger netwerk van
openbaar vervoer kunnen krijgen
in het buitengebied.”
Het liefst zouden de drie zien dat
Vijlen een focusgebied wordt
voor de Green Deal, maar de gemeente Vaals heeft dit nog in beraad. Wethouder Jean-Paul Kompier ziet op korte termijn nog
niets in elektrisch openbaar vervoer. Dat mensen sceptisch zijn,
is niet erg, vindt Van de Poel.
„Als de gemeente het niet doet,
doen wij het zelf. Ik weet zeker
dat de gemeente uiteindelijk ook
aansluit bij ons idee. Laat het onze taak zijn mensen wakker te
maken.”
Stichting Heuvelland Tuk Tuk: Viktor Terpstra, Andy van de Poel en
Sjang Willems (vlnr).
foto Johannes Timmermans
Groene Rally in Meerssen
Toenmalig minister Camiel Eurlings in 2009 in de elektrische bevoorfoto archief MGL
radingsfiets.
Paul van de Kandelaar op een elektrische mountainbike.
archieffoto Ermindo Armino
Op zaterdag 25 mei is de gemeente Meerssen het centrum van van groene mobiliteit en duurzaamheid. Dan
vindt de eerste editie plaats
van de Groene Rally, een
duurzaamheidsevenement
om jong en oud het plezier
en de voordelen van groen
vervoer en een duurzame
wereld in allerlei vormen te
laten beleven. De Groene Rally is een toertocht voor het
hele gezin in de auto of op de
e-bike en e-scooter en voor iedereen die elektrisch of op
groen gas rijdt, of dit wil beleven.
Meer informatie en inschrijving via
www.groenerally.nl.