Kuptimi i sjelljes organizative so

1. Kuptimi I Sjelljes Organizative
(SO)
 So është një fushë studimi që heton ndikimin
që individët, grupet dhe strukturat kanë mbi
sjellje në organizatë, me qëllim që kjo njohuri
të zbatohet për përmisimin e përformancës së
organizatës.

2. Faktorët që përcaktojnë sjelljen në
organizatë
1. Individi
2. Grupi
3. Organizata

3. SO është dije e zbatuar
 Ajo zbaton njohuritë e fituara për individët,
grupet dhe për sktrukturën e organizatës mbi
sjelljen, me qëllim që të bëjë organizatat të
punojnë me efektivitet
 SO lidhet direkt me mjedisin punonjës (jo
mjediset tjera)

4. Sjellja organizative përqendrohet
në këto probleme
 Motivimi
 Sjellja e udhëheqësve
 Pushteti
 Komunikimi
 Struktura e grupit
 Të mësuarit
 Përceptimi
 Ndryshimi
 Projektimi I punës
 Stresi etj.

5. SO ka pak parime universale
 Ndryshe nga shkencat ekzakte (kimia,fizika
etj.) që I lejojnë studiuesit të bëjnë
përgjithsime. Qeniet njerzore jane shumë
komplekse, ato nuk janë të ngjajshme (kjo
kufizon mundësinë për përgjithsime)
 Dy persona të ndryshëm sillen ndryshen në të
njejtën situatë dhe sjellja e individit ndryshon
në situata të ndryshme

6. Fushat që Kontribojnë në SO
 Psikologjia
 Sociologjia
 Psikologjia Sociale
 Antropologjia
 Shkencat Politike

7. Psikologjia
 Psikologjia është shkenca që përpiqet të
shpjegojë, të matë dhe nganjëhere të
ndryshojë sjelljen e njerëzve dhe kafshëve. Në
qendër të vëmendjes së psikologjisë është
kuptimi I sjelljes së individit.
 Kontributi I kësaj shkence në SO qëndron në
teorinë e të mësuarit,personalitetit, perceptimit,
nevojave dhe forcave motivuse si dhe
kënaqësis në punë, marrjes së vendimeve,
matjes së qëndrimeve, stresit në punë, etj.

8. Sociologjia
 Përqendrohet kryesisht në sistemet shoqërore
brenda të cilave individi luan role të ndryshme.
Ajo studion njerëzit në lidhje me njëri-tjetrin.
 Kontributi kryesor I sociologjisë është; sjellja e
grupit në organizatë (formale dhe jo formale),
dinamika e grupit, kultura e organizatës,
byrokracia, komunikimi, pushteti, konfilkti, etj.

9. Psikologjia Sociale
 Ështe një fushë studimi brenda psikologjisë që
gërshëton koncepte nga psikologjia dhe
sociologjia.Fusha kryesore e psikologjisë
sociale është ndryshimi.
 Kontributi I kësaj fushe qëndron në
matjen,kuptimin dhe ndryshimin e qëndrimeve,
modelet e komunikimit si dhe aktivitetet e
grupit mund ti kënaqin nevojat e individit në
procesin e vendimmarrjes në grup.

10. Antropologjia
 Studion shoqëritë për të mësuar për qeniet
njerëzore dhe për aktivitetet e tyre, kulturat
dhe mjediset e ndryshme që shprehen në
dallime thelbësore në sjelljet e njerëzve në
vende të ndryshme dhe organizata të
ndryshme.

11. Shkencat Politike
 Studion sjelljen e individëve dhe grupeve në
një mjedis politik. Kontributi për sjelljen
organizative qëndron në strukturimin e
konfliktit, shpërndarjen e pushtetit, etj.
(organizata janë njesi politike)

12. SO dhe Disiplinat tjera
 Teoria e organizimit (ndërtimi,funksionimi I
strukturave organizative)
 Zhvillimi dhe ndryshimi I organizatës
 Menaxhimi I personelit (burimeve njerëzore)

13. Krahasimi i Disiplinave
Teoritë e organizimit Sjellja Organizative
Zhvillimi i organizatës Personeli
Teorike
Praktike
MAKRO MIKRO

14. Metodat e studimit në SO
 Rastet e Studimit
 Studimi në Praktikë
 Eksperimenti Laboratorik
 Ekperementi në Praktikë
 Meta-Analiza

15. Rastet e Studimit
 Rasti I studimit është një analizë e thelluar e një
situate të caktuar. Në një rast studimi individi,grupi
apo organizata si njësi studimi përshkruhen gjër e
gjatë. Burim kryesor I informacionit është
vëzhgimi I mbështetur sipas rastit dhe nga
intervistat me një përmbledhje të dokumentave
 Mangësitë e kësaj metode shihen në mundësinë e
keqkuptimeve dhe interpretimeve jo të sakta që
vinë si rezultat I subjektivitetit të vëzhguesit.
 Rasti I studimit nuk mund të shërbej për te
provuar apo për të hedhur poshtë një hipotezë
(sepse nxirren konkluzion vetëm nga një rast).

16. Studimi në Praktikë
 Për të bërë një studim në praktikë zgjidhet një
grup njerzish të cilët përfaqësojn në mënyre
më të mirë te mundur një grup më të madh. Ky
grup I nënshtrohet vëzhgimit nëpërmjet
pyetësorëve dhe intervistave. Rezulatet
përpunohen dhe nxirren konkluzione të cilat
konsiderohen të vleshme.
 Anë pozitive e kësaj qëndron kostoja e ulët
 Anë negative qëndron në pasaktësinë që
mund të nxerr grupi I zgjedhur që përfaqëson
grupin e madh.

17. Eksperimenti Laboratorik
 Në një studim laboratorik studiusi krijon një
mjedis artificial. Studiusi manipulon një
variabël të pavarur në kushte të kontrolluara.
Pas vëzhgimeve, me qenë se te gjitha kushtet
e tjera mbahen të pandryshuara, studiusi
konkludon cfarëdo ndryshimi që ka ndodhur
në variablin e e varur- që ka qenë pasoje e
manipulimit ose ndryshimit të imponuar mbi
variablen e pavarur.

18. Eksperimenti në Praktikë
 Ngjajshëm sikur eksperimenti laboratorik
vetëm se nuk kryhet në kushte të përpunuara
posacerisht dhe artificialisht por në kushte
reale në organizatë.
 Eksperimenti në praktike ofron rezultate
shumë më të sakta dhe me vlerë se sa te
gjitha metodat tjera.

19. Meta-Analiza
 Paraqet agregim të rezultateve sasiore të
studimeve të mëparme
 Është metodë statistikore që integron një numër
studimesh të pavarura për të përcaktuar nësë
rezultatet e tyre kanë qëndrueshmëri për sa I
përket ngjajshmërisë.
 Ështe mënyrë për të kapërcyer interpretimet
potencialisht të pasakta që dalin nga përgjithsimet
 Kjo metodë I lejon studiusit që të evidentojë
variablat e nërmjetëm që qëndrojnë në mes atyre
te varur dhe të pavarur.

20. Vlerësimi I rezultateve të
kërkimeve bëhet përmes 3
pyetjeve.
 Është I vlershëm ? (A është duke matur
studimi atë që pretendon se është duke matur
?)
 A mund të mbështetësh ? ( i referohet
qendrueshmërisë së matjes psh. Në qoftë se
masim me një metër elastik, ka të ngjarë të
dalë ndryshime në lartësi-pa ndryshuar
lartësia
 A është përgjithësues? ( a mund të perdoren
rezultatet e studimit për të përshkruar individ
dhe grupe të tjera që nuk kanë qenë objekt

21. MODELI I SO
 Mbeshtetja ne tre nivele:
 Individi-Grupi-Organizata

22. NJOHURITE PER INDIVIDIN
 Perceptimi
 Motivimi
 Personaliteti
 Qendrimet etj

23. VARIABLAT E PAVARURA
 Aftesite dhe mjeshtrite (tregojne se qfar
eshte ne gjendje te beje nje punonjes, qoft
puntor apo menaxher)
 Perceptimi I rolit Ka te beje me perceptimin
nga ana e individit, e lloit te sjelljes qe ai
beson si e pershtatshme me qellim qe sjellja
ne pune te konsiderohet e knaqeshme dhe
 Motivimi (pasqyron vendimet qe merr individi
per ate qe do te beje

24. VARIABLAT E VARURA
 Produktiviteti (efektiviteti dhe efikadsiteti)
 Mungesat ne pune
 Qarkullimi dhe
 Knaqesia ne pune (si diference midis asaj qe
merr punonjesi dhe asaj qe mendon se duhet
te marr)

25. SJELLJA NE PUNE E
INDIVIDIT
 Sjellja ne pune eshte funksion I tre faktoreve:
PR x A x M
Aftesite dhe mjeshtrite perqndrohen ne ate se
qfar mund te beje punonjesi
Perceptimi I rolit tregon se qfar duhet te beje
Motivimi tregon se qfar deshiron te beje

26. FAKTORET TJERE QE
NDIKOJNE NE SJELLJEN E
INDIVIDIT
 Karakteristikat biografike
 Mosha
 Gjinia
 Gjendja civile etj
 Verejtje: keto ndikojne ne variablat e varura

27. FAKTORET TJERE QE
NDIKOJNE NE SJELLJEN E
INDIVIDIT
 Personaliteti
 Vlerat dhe qendrimet dhe
 Te mesuarit
 Verejteje” Keta faktor ndikojne te variablat e
pavarura