Kennis K2 persoonlijkheidstesten

DISC vs. JTI

Marina Hoogeveen
24/12/2010

Inhoud

Samenvatting ............................................................................................................................................................. 3
Doel van het onderwerp................................................................................................................................... 3
Methode van onderzoek................................................................................................................................... 3
Resultaten ............................................................................................................................................................... 3
Conclusie ................................................................................................................................................................. 3
1. Theorie: persoonlijkheidstesten ............................................................................................................... 4
1.1 Definitie persoonlijkheidstest ................................................................................................................... 4
1.2 Persoonlijkheid .............................................................................................................................................. 4
1.3 Bepalen van persoonlijkheid .................................................................................................................... 4
1.4 Persoonlijkheidskenmerken ...................................................................................................................... 5
1.5 conclusie .......................................................................................................................................................... 5
1.6. Feedback tussenpresentatie 1 ................................................................................................................ 5
2. Verleden/heden/toekomst .............................................................................................................................. 6
2.1. Verleden.......................................................................................................................................................... 6
2.1.1. Geschiedenis van de psychologie................................................................................................. 6
2.1.2. Geschiedenis van de persoonlijkheidsleer................................................................................. 7
2.2. Heden .............................................................................................................................................................. 7
2.3. Toekomst ........................................................................................................................................................ 8
2.4. Conclusie ........................................................................................................................................................ 8
2.5. Feedback tussenpresentatie 2 ................................................................................................................ 8
3. DISC vs. JTI .............................................................................................................................................................. 9
3.1. De Jungian Type Index – JTI ................................................................................................................... 9
3.1.1. De verschillende dimensies ............................................................................................................. 9
3.1.2. Inzicht in Jungiaanse Typologie .................................................................................................... 9
3.2. Het DISC persoonlijkheids profiel assessment ................................................................................10
3.2.1. DISC ........................................................................................................................................................10
3.2.2. Toepassingsmogelijkheden ...........................................................................................................10
4. Persoonlijke ervaring ........................................................................................................................................11
4.1. Instructie .......................................................................................................................................................11
4.2. Het maken van de test.............................................................................................................................11
4.3. Het testresultaat .........................................................................................................................................12
Conclusie....................................................................................................................................................................15

Marina Hoogeveen
Kenniskringen; Persoonlijkheidstesten
2

Samenvatting

Doel van het onderwerp
Voor het kennis kringen onderdeel van het blok K2 het ik gekozen voor
„persoonlijkheidstesten‟. De keuze hiervoor heb ik gebaseerd het project van deze periode
gemaakt aangezien het daarbij gaan om een maximaal Europees marktaandeel te behalen
voor het DISC profiel assessment. Het doel dat ik hier vooraf bij heb gesteld is om alle kennis
te vergaren dat behoort tot dit onderwerp. Tijdens het onderzoek hier naar ben ik echter tot
de conclusie gekomen dat dit met geen mogelijkheid gerealiseerd kan worden aangezien
„Persoonlijkheidstesten‟ een ruim begrip is waarvan eindeloos veel informatie over te vinden
is. Deze conclusie heb pas ik kunnen trekken nadat ik de definitie van het onderwerp
„persoonlijkheidstesten‟ en de daarbij behorende sub onderwerpen had omschreven.

Methode van onderzoek
Na de eerste tussen presentatie, waarin ik het eerst hoofdstuk in een presentatie heb
voorgelegd aan de groep, heb ik onder andere de feedback gekregen om ook het verleden
heden en toekomst van de „persoonlijkheids testen‟ te gaan bekijken. De uitkomst hiervan is
het tweede hoofdstuk van dit rapport. Na het verleden heden en toekomst bekeken te
hebben, liep ik vast op mijn onderwerp. Wanneer ik op zoek ging naar verschillende
persoonlijkheidstesten kreeg ik eindeloos veel informatie dat allemaal stond beschreven met
moeilijke woorden uit het vakjargon. De tweede tussenpresentatie was voor mij de
mogelijkheid om de groep te gaan raadplegen waarbij ik erg goede feedback heb gekregen.
Door verschillende feedback te combineren ben ik uitgekomen bij de vergelijking van de
testen die ik zelf heb ervaren. Dit zijn namelijk de JTI test en de DISC test.
De inhoud van het derde hoofdstuk gaat over de theorie achter de JTI test en de DISC test.
Waarbij ik in het vierde hoofdstuk mijn eigen ervaring hierbij betrek en deze beschrijf. Hierin
geef ik een breed overzicht van hoe ik de testen ervaren heb.

Resultaten
Het resultaat wat dit onderzoek heeft opgeleverd is dat ik en mijn projectgroep op hoogte
zijn van de belangrijkste begrippen met betrekking tot het onderwerp
„persoonlijkheidstesten‟, het ontstaan ervan, de theorie van twee testen die onder ander
worden gebruikt voor coaching en mijn persoonlijke ervaring met die twee testen.

Conclusie
De conclusies van het onderzoek zijn verdeeld over vier aan elkaar gerelateerde delen. Uit
het eerste deel is de conclusie ontstaan dat het onderwerp een ruim en breed begrip is. Bij
persoonlijkheidstest worden de persoonlijkheidskenmerken getest om bepaalde
gedragsstijlen in kaart te brengen. Het ontstaan van persoonlijkheidstesten is terug te vinden
in de geschiedenis van de psychologie. Een persoonlijkheidstest is slechts een instrument dat
gebruikt wordt bij een klein onderdeel dat behoord tot de psychologie namelijk, de
psychodiagnostiek. Begin 20e eeuw werd de psychologie ook bij een breder publiek
bekender door een van haar praktische toepassingsvormen: de testpsychologie. De
persoonlijkheidsleer probeert tot een alles omvattende theorie te komen, die het gedrag van
mensen kan voorspellen in verschillende situaties, maar tot op heden is dit niet of nauwelijks
gelukt. Er kunnen dus wel gedragsstijlen aan een persoon worden toekent. Zowel de JTI test
als de DISC test zijn persoonlijkheidstesten die de gedragsstijl van een persoon in kaart
brengen. Beide testen heb ik persoonlijk gemaakt. Het resultaat hiervan is dat er duidelijke
zichtbare en realistische overeenkomsten zijn waarin ik mezelf kan terug vinden.

Marina Hoogeveen
3

1. Theorie: persoonlijkheidstesten

De inhoud van dit hoofdstuk bevat een opsomming van feiten over de theorie achter de
definitie persoonlijkheidstesten. Het is van wellicht belang om op de hoogte te zijn van de
juiste informatie. Door op de hoogte te zijn van verschillende basisinformatie, zal de kans dat
er onduidelijkheden ontstaan bij de andere delen die in dit rapport, worden verkleind. De
onderwerpen die aan bod zullen komen zijn als volgt; De definitie achter het begrip
persoonlijkheidstesten zal worden gegeven. De wijze waarop de persoonlijkheid kan worden
bepaald wordt toegelicht. Zoals het woord persoonlijkheidstest al aanduidt kan er uit op
worden gemaakt dat het gaat over een test van de persoonlijkheid. Het is daarom essentieel
om te weten wat een persoonlijkheid is en welke verschillende persoonlijkheidskenmerken er
te onderscheiden zijn.

1.1 Definitie persoonlijkheidstest
Wikipedia
De persoonlijkheidstest is een soort psychologische test, die ontworpen is om de
persoonlijkheidskenmerken van een persoon te testen. 1

Op basis van de resultaten van een persoonlijkheidstest kan een beter beeld worden
gevormd over bepaalde eigenschappen van een persoon.

1.2 Persoonlijkheid
De persoonlijkheid is een dynamisch en georganiseerd geheel van karakteristieken die aan
een persoon kunnen worden toegekend. Dit geheel van eigenschappen bepaalt dan weer
de manier waarop een persoon in verschillende situaties zal reageren, de manier waarop hij
denkt en waardoor hij gemotiveerd zal worden.
De term persoonlijkheid is afgeleid van het Latijnse 'persona' of masker, waardoor ook de
samenstelling is ontstaan dat persoonlijkheid te maken heeft met het uiterlijke gedrag, dat
wat de omgeving van iemand ziet. Het verschil met 'karakter' is dat persoonlijkheid door
opvoeding en omgeving beïnvloed worden, terwijl karakter vaak meer als de aanleg, de
(aangeboren, vrij onveranderlijke) aard van die persoon wordt beschouwd.

De persoonlijkheid wordt ook omschreven als het unieke en stabiele patroon
van psychologische en gedragskenmerken waardoor de ene mens zich van de andere
onderscheidt. Eenvoudig uitgedrukt: De manier waarop iemand met uiteenlopende situaties
omgaat of het karakteristieke gedragspatroon dat iemand in verschillende situaties vertoont,
noemen we persoonlijkheid.

1.3 Bepalen van persoonlijkheid
Er bestaan verschillende manieren om iemands persoonlijkheid te bepalen. Naast het
observeren van gedrag van een persoon kan er ook via een persoonlijkheidstest op zoek
worden gegaan naar de persoonlijkheid van iemand. Persoonlijkheidstesten meten de
merkbare en verborgen aanleg van de persoon. Door specifieke meting tracht de test in te
schatten hoe de persoon zich in een gegeven situatie zal gedragen. Globaal beschouwd
kunnen persoonlijkheidstesten in twee grote groepen worden onderverdeeld, namelijk;
gestructureerde testen (vragenlijst) en de ongestructureerde testen (projectieve testen).
De meeste persoonlijkheidsvragenlijsten bevatten ook items (de sociale wenselijkheidschaal)
om na te gaan in hoeverre degene die de test invult, erop uit is een heel gunstig beeld van
zichzelf te geven. Een te hoge score op de sociale wenselijkheidschaal waarschuwt de
psycholoog dat hij de scores op de andere schalen met voorzichtigheid moet interpreteren.

1
http://nl.wikipedia.org/wiki/Persoonlijkheidstest

Marina Hoogeveen
4

1.4 Persoonlijkheidskenmerken
Persoonlijkheidstesten worden afgenomen om een beeld te krijgen van de
persoonlijkheidskenmerken van een persoon. Verschillende persoonlijkheidskenmerken zijn;
 Persoonlijkheid
De persoonlijkheid is een dynamisch en georganiseerd geheel van karakteristieken
die aan een persoon kunnen worden toegekend. Dit geheel
van eigenschappen bepaalt dan weer de manier waarop een persoon in
verschillende situaties zal reageren, de manier waarop hij denkt en waardoor hij
gemotiveerd zal worden.
 Karakter
Met het karakter of inborst wordt meestal de combinatie van vaste
innerlijke eigenschappen (karaktertrekken) van een persoon bedoeld. Deze
combinatie onderscheidt de ene persoon van de andere en bepaalt hoe een persoon
met bepaalde dingen omgaat.
 Persoonlijkheidstrek
Een persoonlijkheidstrek is een gedragskenmerk die bij een individu hoort en uiterlijk
waarneembaar. Volgens de theorie voorspellen persoonlijkheidstrekken handelen.
Persoonlijkheidstrekken zijn de gedragskenmerken van een individu.
 Temperament
Het aangeboren deel van onze persoonlijkheid dat ons ertoe brengt op bepaalde
stimulansen te reageren volgens bepaalde emotionele reactiepatronen,
stemmingsveranderingen en gevoeligheidsniveaus.
 Motivatie
Motivatie is een innerlijke gesteldheid die iemand brengt tot het verrichten of nalaten
van bepaalde activiteiten.

1.5 conclusie
Met een persoonlijkheidstest worden de persoonlijkheidskenmerken van een persoon getest,
waardoor een beter inzicht wordt verkregen in bepaalde eigenschappen van die persoon.
De persoonlijkheid van iemand bestaat uit een combinatie van verschillende karakteristieke
eigenschappen, die iets kunnen zeggen over hoe iemand in verschillende situaties zal
reageren, de manier waarop hij denkt en waardoor hij gemotiveerd zal worden. Het karakter
wordt bepaald door de manier waarop iemand zich in verschillende situaties gedraagt.
Manieren om de persoonlijkheid van iemand te bepalen zijn door observatie en
persoonlijkheidstesten. Persoonlijkheidstesten zijn te onderscheiden in gestructureerde testen
door middel van een vragenlijst en ongestructureerde testen door projecties/beelden waar
vragen over worden gesteld. Persoonlijkheidsvragenlijsten bevatten ook items (de sociale
wenselijkheidschaal) om na te gaan in hoeverre degene die de test invult, erop uit is een heel
gunstig beeld van zichzelf te geven. De verschillende persoonlijkheidskenmerken zijn;
persoonlijkheid, karakter, persoonlijkheidstrek, temperament en motivatie.

1.6. Feedback tussenpresentatie 1
De inhoud van dit hoofdstuk heb ik tijdens de eerste tussenpresentatie voorgelegd aan de
projectgroep en heb hierop de volgende feedback gekregen;
Marley;
Diepgang in verleden, heden en toekomst.
Gijstbertus:
Tip; Als ik niet meer precies weet wat ik wilde vertellen, is het beter om aan te geven dat ik
het betreffende deel nog aan het uitwerken ben in plaats van te zeggen dat ik het vergeten
ben, aangezien het nu onprofessioneel over kwam.
Rene:
Kijken naar de manier hoe dit in de praktijk wordt toegepast. Hij gaf hierbij als voorbeeld
vragen zoals Op welke manier maken bedrijven nu gebruikt van persoonlijkheidstesten,
waarom doen zij dat. Wat hij eigenlijk aangaf was dat het interessant zou zijn om nu verder
onderzoek te gaan doen naar de toepassing van persoonlijkheidstesten in de praktijk.

Marina Hoogeveen
5

2. Verleden/heden/toekomst

Het ontstaan van het onderwerp is ook van belang, in dit hoofdstuk wordt een overzicht
gegeven van het ontstaan/de geschiedenis van persoonlijkheidstesten, de ontwikkelingen
die hebben geleid tot het huidige gebruik ervan en mogelijke ontwikkelingen die van invloed
kunnen zijn op het gebruik van de persoonlijkheidstesten in de toekomst.

2.1. Verleden
Het onderwerp persoonlijkheidstesten is afgeleid vanuit slecht een klein onderdeel van de
psychologie. Het ontstaan van persoonlijkheidstesten is daarom ook terug te vinden in de
ontwikkelingen die de psychologie in het verleden heeft doorgemaakt.

2.1.1. Geschiedenis van de psychologie
De studie van menselijke gedragingen en belevingen is al oud. Griekse filosofen zoals
Aristoteles, Socrates en Plato debatteerden al over motieven voor het menselijk handelen en
over wat zich in het brein afspeelt. Het gestructureerd wetenschappelijk bedrijf 'psychologie'
is pas eind 19e eeuw ontstaan. Begin 20e eeuw werd de psychologie ook bij een breder
publiek bekender door een van haar praktische toepassingsvormen: de testpsychologie.
Na de Tweede Wereldoorlog is aan de universiteiten de psychologie los gekomen van de
studie der wijsbegeerte en een afzonderlijke studierichting geworden.

Testpsychologie is een ander woord dat is afgeleid van psychodiagnostiek. „De
psychodiagnostiek is de leer van het stellen van een diagnose op het terrein van
psychologie.‟2 Psychodiagnostiek kent een 'zachte' (soft data) en een 'harde' (hard data) kant,
afhankelijk van het soort instrumenten dat hiervoor wordt gebruikt. 'Zacht' is bijvoorbeeld de
geschoolde maar onbevangen waarneming van het gedrag door een diagnosticus. 'Hard'
zijn alle waarnemingen gemaakt met gekwalificeerde meetinstrumenten, zoals tests,
vragenlijsten en gefilmde observaties van gedrag in gestandaardiseerde situaties.

Psychometrie is een wetenschap die zich bezighoudt met de technieken van het meten van
psychologische fenomenen zoals kennis, vaardigheden, attituden, eigenschappen en
persoonskenmerken. Onderwerp van onderzoek zijn doorgaans de verschillen tussen
individuen of tussen groepen van individuen. Als hulpwetenschap wordt psychometrie ook
gebruikt binnen de marketing, ontwikkelingspsychologie en vele andere sociale
wetenschappen.3

Binnen de psychometrie zijn de voornaamste onderzoeksgebieden; het formuleren en
verfijnen van de theoretische onderbouwing van het meten aan zich, alsook het ontwikkelen
en verfijnen van specifieke psychometrische 'meetinstrumenten'
In eerste instantie is de psychodiagnostiek ontwikkeld om menselijk gedrag te kunnen
voorspellen, en bewees daarmee zijn economisch nut. Door het met behulp van tests
selecteren van gegadigden voor functies in het Amerikaanse leger en het bedrijfsleven kreeg
de psychometrie in de jaren '30 en '40 van de vorige eeuw een sterke impuls. Maar
psychodiagnostiek werd ook ontwikkeld voor het in groepen indelen van volwassenen of
kinderen waarmee iets gedaan moet worden, zoals welke kinderen in aanmerking komen
voor speciale schoolklassen of scholen, of welke volwassenen in aanmerking komen voor
welke vorm van psychotherapie. In beide gevallen wil men dat de psychodiagnostiek helpt
"de juiste man op de juiste plaats" te krijgen, met oog op een toekomstige ontwikkeling.

2
http://wapedia.mobi/nl/Psychodiagnostiek
3
http://wapedia.mobi/nl/Psychometrie_(psychologie)

Marina Hoogeveen
6

2.1.2. Geschiedenis van de persoonlijkheidsleer
De persoonlijkheidsleer is de studie van de verschillen en overeenkomsten in persoonlijkheid
tussen mensen, waarin persoonlijkheid inhoudt hoe het individu zich gedraagt ten opzichte
van zijn sociale omgeving, andere mensen en in verschillende situaties. De
persoonlijkheidsleer probeert tot een alles omvattende theorie te komen, die het gedrag van
mensen kan voorspellen in verschillende situaties, maar tot op heden is dit niet of nauwelijks
gelukt.

In de geschiedenis van de psychologie zijn er diverse systemen ontwikkeld om de
persoonlijkheid te beschrijven. De oude Grieken stelden dat er 4 persoonlijkheden of
temperamenten waren, die bepaald werden door de humores, de lichaamssappen. Deze
theorie heeft tot in de late middeleeuwen veel invloed gehad. Deze oude opvatting heeft
een aantal moderne psychologen geïnspireerd tot een moderne persoonlijkheidstypologie,
terwijl anderen deze benadering radicaal verwierpen. Hieronder een kort overzicht.

De 4 klassieke temperamenten;
Vurige, energieke mensen werden verondersteld
een overheersende hoeveelheid bloed te hebben,
en werden sanguinisch genoemd.

Het cholerische type werd verondersteld makkelijk
irriteer baar te zijn en snel kwaad te worden als
gevolg van een teveel aan gele gal.

Een teveel aan zwarte gal werd verondersteld
neerslachtigheid, introversie en depressies te
veroorzaken. Nog steeds worden neerslachtige
stemmingen aangeduid met de
termen melancholie en zwartgalligheid.

Flegmatici, mensen met veel slijm in hun lichaam,
waren vooral kalm en weinig emotioneel.

2.2. Heden
De ontwikkelingen uit het verleden hebben bijgedragen aan de persoonlijkheids testen zoals
ze hedendaags zijn. De ontwikkelingen die zich in het verleden hebben voorgedaan laten mij
persoonlijk denken aan het woord „innoveren‟. Mijn interpretatie is namelijk dat filosofen
elkaar hebben opgevolgd door te hebben geïnnoveerd in elkaar theorieën.

Tegenwoordig worden in de psychologie met 'temperament verschillen' de heel basale
persoonlijkheidskenmerken aangeduid die al in de vroegste kinderjaren blijken, die tot de
aanleg van een individu horen en die tot, op zekere hoogte, erfelijk zijn. Het gaat daarbij om
eigenschappen zoals de felheid waarmee op prikkels wordt gereageerd, het algemene
energie- en activiteitsniveau en de mate van introversie of extraversie. Er bestaan in de
psychologie verschillende indelingen van temperament verschillen; er is dus niet één
bepaalde indeling die algemeen aanvaard wordt.
Introversie is niet simpelweg verlegenheid. Extraverten krijgen energie van gezelschap.
Introverten kunnen zich vaak sociaal soepel, zelfs oprecht uitbundig gedragen maar het kost
hen meer moeite en energie.

Marina Hoogeveen
7

2.3. Toekomst
Net als de ontwikkelingen uit het verleden die hebben bijgedragen aan hoe het
persoonlijkheidstesten hedendaags gebruikt worden, bestaat de kans dat dit op de zelfde
manier door zal gaan in de toekomst. Hiermee bedoel ik dat de filosofen/psychologen door
elkaars theorieën geïnspireerd zullen worden en hierin zullen blijven innoveren waardoor
ontwikkelingen op dit gebied blijven doorgaan.

2.4. Conclusie
Het bestaan van de persoonlijkheidstesten is terug te vinden in de geschiedenis van de
psychologie. Een persoonlijkheidstest is slechts een instrument dat gebruikt wordt bij een
klein onderdeel dat behoord tot de psychologie namelijk, de psychodiagnostiek.
Begin 20e eeuw werd de psychologie ook bij een breder publiek bekender door een van
haar praktische toepassingsvormen: de testpsychologie.
De persoonlijkheidsleer probeert tot een alles omvattende theorie te komen, die het gedrag
van mensen kan voorspellen in verschillende situaties, maar tot op heden is dit niet of
nauwelijks gelukt. Deze theorie heeft tot in de late middeleeuwen veel invloed gehad.
aanleg van een individu horen en die tot, op zekere hoogte, erfelijk zijn. Er bestaan in de

2.5. Feedback tussenpresentatie 2
Tijdens de tweede tussenpresentatie, heb ik aangegeven dat ik niet goed wist in welke
richting ik verder onderzoek moet gaan doen. De reden hiervoor is dat alle
informatiebronnen, met uitzondering van www.wikipedia.nl, gebruik maken van moeilijke
woorden uit het vakjargon. Bij het lezen van de teksten zijn er te veel definities die worden
gebruikt als „normaal taalgebruik‟ waardoor het voor mij moeilijk te begrijpen is. Hier heb ik
de volgende feedback op gehad;
Lucia wees me er het eerst op dat ik meer naar mijn eigen ervaring moest kijken. Dus welke
testen ik zelf al eens heb gedaan wat ik er van vond e.d.. We kwamen toen bij JTI en DISC.
Wat mij op het idee heeft gebracht om op deze 2 tests door te gaan
“Vind wat je tot nu toe hebt wel heel interessant om te lezen over die verschillende testen
enzo! Ik zou nu dan proberen om verder te gaan over disc en JTI, en dan zou ik proberen
gewoon vanuit je eigen ervaring te spreken over die test. je mag gewoon je eigen mening
verwerken in zo'n werkstuk. dat is voor jezelf misschien ook wel leuker om te doen.
Bijvoorbeeld of jij je anders bent gaan gedragen of juist niet en of dit positieve effecten heeft
of niet. Misschien vond je de uitslag erg confronterend of kon je jezelf er helemaal in vinden
etc.? Of dingen uit de omgeving dus in de klas of je daar een beetje mensen kan beoordelen.
Hoef je ze niet bij naam te noemen maar gewoon als voorbeeld te gebruiken dat je merkt dat
er effecten zijn opgetreden of zo. Denk dat het dat voor jezelf een heel stuk leuker maakt en
ook voor anderen om te lezen. Ik zou ff niet meer naar je deelvragen kijken want dat gaat
niet echt opschieten denk ik. Want dat zijn veel te vaste lijnen die me niet echt boeiend lijken
eerlijke gezegd. ”
Marley gaf eerst aan dat ik misschien kon gaan kijken in de richting van de culturele aspecten
die van invloed kunnen zijn met betrekking tot persoonlijkheidstesten. Bij nader inzien bleek
dit te moeilijk om dit met betrekking tot de deadline niet te realiseren. Een ander optie die hij
hierna aangaf was om 2 testen uit te kiezen en daar verder de diepgang in te zoeken.
Daisy sloot zich aan bij de gegeven feedback en wees mij nog op een hele belangrijke factor.
Namelijk dat ik niet te lang door moet blijven gaan met zoeken. Genoeg is genoeg, Anders
heb je te veel informatie en weet je misschien dan wel niet meer was je er nu wel of niet in
moet zetten.
Gijsbertus gaf ook aan dat het voor anderen ook niet erg boeiend is om een rapport te lezen
waar alleen maar feiten in staan opgesomd met de verwijzing naar allerlei verschillende
bronnen. Daarom is het ook beter is als ik doorga door vanuit eigen ervaring te spreken.

Marina Hoogeveen
8

3. DISC vs. JTI

Dit hoofdstuk is gebaseerd op de feedback die tijdens de tweede tussenpresentatie is
gegeven. Mijn persoonlijke ervaring met persoonlijkheidstesten heeft enkel betrekking op het
maken van de DISC en de JTI. In dit hoofdstuk zal een omschrijving worden gegeven van
beide testen.

3.1. De Jungian Type Index – JTI
De Jungian Type Index, kortweg JTI, is een vragenlijst gebaseerd op de theorieën van Carl
Jung en is ontwikkeld door de Noorse psychologen Hallvard E.Ringstad en Thor Ødegard.
De uitkomst van de vragenlijst geeft inzicht in iemands persoonlijke voorkeur en
persoonlijkheidstype. De JTI biedt zelfinzicht, groeimogelijkheden worden inzichtelijk en de
JTI biedt concrete aanknopingspunten om samenwerking en communicatie met anderen
direct te verbeteren. Er wordt veelvuldig gebruik gemaakt van de JTI bij coaching,
loonbaanadvies en persoonlijke begeleiding. Daarnaast wordt de JTI standaard ingezet als
workshop tijdens teamsessies en trainingen. Er wordt binnen de JTI gewerkt met vier
dimensies en deze leiden uiteindelijk tot zestien verschillende type beschrijvingen.
De JTI is gericht is op voorkeuren, de uitkomst is echter nooit goed of fout! Er wordt vooral
belang gehecht aan de volgorde van je voorkeuren en hoe deze optimaal te benutten.

3.1.1. De verschillende dimensies
1. Waar haal ik mijn energie vandaan? ( Extroversion / Introversion )
2. Hoe neem ik informatie tot mij? ( Sensing / Intuition )
3. Hoe is mijn besluitvorming? ( Thinking / Feeling )
4. Hoe organiseer ik mijn wereld? ( Judging / Perceiving )

De hieruit volgende typebeschrijvingen zijn;
ESTP, ISTP, ENTP, INTP, ESFP, ISFP, ENFP, INFP, ESTJ, ISTJ, ENTJ, INTJ, ESFJ, ENFJ, ISFJ, INFJ
Je krijgt een antwoord op vragen waardoor je je beter kunt begrijpen waarom je zaken
graag op een bepaalde manier aanpakt en hoe je gebeurtenissen beleeft. Je ziet waarom iets
je makkelijk af gaat en iets anders je juist veel moeite en energie kost.

3.1.2. Inzicht in Jungiaanse Typologie
Inzicht in het eigen voorkeurstypen en die van bijvoorbeeld collega‟s leidt tot:
 Een beter begrip in de diversiteit onder mensen Een beter inzicht in drijfveren en
motieven van jezelf en van anderen
 Inzicht in jouw natuurlijke sterke aspecten
 Inzicht in jouw ontwikkelingsmogelijkheden
 Inzicht in de meest passende werkomgeving
 Inzicht in de sterktes en zwaktes van een team

Marina Hoogeveen
9

3.2. Het DISC persoonlijkheids profiel assessment
Het DISC Persoonlijkheids Profiel Systeem® is een instrument om het eigen gedragsprofiel in
kaart te brengen. Het instrument is in 1920 ontwikkeld door William Marston en is sindsdien
steeds verder ontwikkeld. DISC heeft internationaal erkenning verworven vanwege de
nauwkeurigheid, gebruiksvriendelijkheid en betrouwbaarheid. Het is geen test en er is geen
sprake van het “beste” profiel.

De DISC bestaat uit twee vragenlijsten op grond waarvan zeer nauwkeurig kan worden
bepaald wat de persoonlijkheidssterkten van een persoon zijn en welke gedragsstijl bij
diegene de voorkeur heeft.
Door inzicht te krijgen in wat de eigen stijl is en welke effecten het gedrag kan hebben op
anderen, kan men de sterke kanten verder ontwikkelen en leert men het beste uit zich zelf te
halen!

3.2.1. DISC
D - Dominant of Directief
Gemotiveerd om problemen op te lossen en snel
resultaten te bereiken. De nadruk ligt op het vormen
van de omgeving door weerstand te overwinnen
voor het bereiken van eigen doelen en resultaten.
I - Invloedrijk of Interactief
Gemotiveerd om anderen mee te krijgen. Geven
open en optimistisch uitdrukking aan hun gedachten
en gevoelens. De nadruk ligt op het vormen van de
omgeving door anderen te beïnvloeden of te
overtuigen.
S - Stabiel of Servicegericht
Gemotiveerd om een voorspelbare omgeving te
creëren. Geduldig, kunnen goed luisteren. De
nadruk ligt op het samenwerken met anderen om de
taak uit te voeren.
C - Consciëntieus of Kwaliteitsbewust
Gemotiveerd om hoge kwaliteitsnormen te bereiken.
Willen moeilijkheden voorkomen en zijn daarom
precies en nauwkeurig. De nadruk ligt op het
consciëntieus werken volgens regels en procedures.

3.2.2. Toepassingsmogelijkheden
Binnen bedrijven en organisaties kan DISC worden ingezet bij assessment-trajecten. Ook is
het een uitstekend instrument bij het coachen van medewerkers. Gedrag wordt zichtbaar en
bespreekbaar gemaakt, waardoor relaties en verhoudingen worden geoptimaliseerd.
DISC kan ook goed worden ingezet bij teamcoaching. Door individuele verschillen te
begrijpen, te respecteren en te waarderen, wordt de samenwerking versterkt en kan een
team optimaal functioneren.

Marina Hoogeveen
10

4. Persoonlijke ervaring

Mijn ervaring met DISC en JTI zijn erg verschillend van elkaar. Zowel de instructie als het
invullen van de testen e.d. In Dit hoofdstuk zal ik beschrijven wat mijn ervaring is met de
diverse onderdelen die betrekking hebben op beide testen.

4.1. Instructie
Voordat ik aan een test begin lees ik meestal eerst de instructie door. Vooral wanneer het
gaan over persoonlijkheids testen, omdat ik ervan overtuigd ben dat als je niet weet waar je
op moet letten, het testresultaat misschien wel niet is als het hoort te zijn.

De JTI test bestond uit een vragenlijst die ik bij mijn studieloopbaan begeleidster op kon
ophalen nadat ik een voucher had besteld via selexzys. Op de eerste pagina van de
vragenlijst worden instructies gegeven zoals; er bestaan geen goede of fouten antwoorden,
dat er in de vragenlijst een aantal beweringen staan beschreven over hoe mensen denken,
voelen of handelen, waarbij er steeds twee beweringen zijn die bij elkaar horen, waarmee en
hoe je de test moet invullen. Naast de zojuist genoemde instructies worden en ook een
aantal instructie gegeven die ik persoonlijk als redelijk belangrijk ervaar. Hiermee bedoel ik
namelijk dat het niet nodig is om erg lang na te denken, en dat het normaal is als de
testpersoon moeite heeft met het kiezen tussen de twee alternatieven. Het is ook handig om
te weten dat wanneer het te lang duurt, de bewering gewoon even mag worden
overgeslagen om er later op terug te komen. Ook vond ik het belangrijk dat ik erop werd
gewezen dat ik me geen zorgen hoef te maken wanneer ik het lijkt alsof dezelfde bewering
meerder keren wordt herhaald. Er wordt uitgelegd dat men zich bij iedere keuze alleen hoeft
te concentreren op de beweringen op zich, zonder na te denken over vorige antwoorden.
De voor mij meest belangrijke instructie was dat wanneer er een antwoord moet worden
gegeven, ik niet moet kijken naar hoe ik zou moeten zij of hoe ik graag zou willen zijn. De
antwoorden dienen, voor zover als dat mogelijk is, te weerspiegelen aan hoe ik
daadwerkelijk denk dat ik ben. In zijn geheel zorgt de eerste pagina met instructies voor
duidelijkheid en wordt er gewezen naar belangrijke factoren waar opgelet moet worden bij
het invullen van de test.

De instructies bij DISC waren voor mij een heel stuk minder duidelijk. Niet alleen omdat de
test geheel in het Engels was, maar ook omdat er heel kort stond aangegeven wat je moest
doen. Waardoor vragen die mij naar boven kwamen niet werden beantwoord. In de korte
instructie stond uitgelegd dat de 4 woorden die je zag staan, die je moest rangschikken
waarbij de volgorde was dat bovenaan de woorden kwamen die persoonlijk het meest bij je
van toepassing zijn en onder de woorden die persoonlijk het minst toepasselijk zijn.

4.2. Het maken van de test
Het maken van de testen ging op twee compleet verschillende manieren. De JTI test was een
vragenlijst op papier waarbij geadviseerd werd om deze met balpen in te vullen en de pen
hard genoeg op het papier te drukken. De vragenlijst bestaat uit 56 vragen waarbij je bij elke
vraag 2 bewering, A en B, krijgt. Deze beweringen moet je lezen en vervolgens een kruisje
zetten bij de bewering die het meest aan jezelf weerspiegelt. Bij het invullen had ik bij diverse
vragen wel moeite en een keuze uit de 2 alternatieven. De belangrijkste instructie voor mij
persoonlijk was die over het invullen zodat het weerspiegelt aan jezelf, en niet in te vullen
hoe je denkt dat je moet zijn of wil zijn. Ik kon goed merken dat ik redelijk vaak geneigd was
om te kiezen voor een bewering omdat ik zo zou willen zijn. Dat is ook de reden waarom
deze instructie voor mij van belang is geweest om voorafgaan de test van op de hoogte te
zijn. Voor zover ik het me nog kan herinneren heb ik tijdens het maken van de test ongeveer
3 á 4 vragen opengelaten en pas op het eind beantwoord. Over het geheel bekeken verliep
het invullen van de test goed. Ik vond het ook leuk om erover na te denken omdat je na gaat
denken over situaties uit het verleden waarbij je, je op een bepaalde wijze hebt gedragen.

Marina Hoogeveen
11

Wanneer alle vragen waren ingevuld, is vanuit de docenten opgedragen contact op te
nemen met je studieloopbaan begeleider. Dat heb ik vervolgens dus gedaan, en er werd
uitgelegd wat ik al volgende moest doen en daarbij kreeg ik een boekje genaamd „Inzicht in
Jungiaanse typen‟. De papieren vragenlijst, van de JTI test, bevat aan de zijkant een scheurlijn
waardoor een klein randje eraf kan scheuren. Dat was ook het volgende wat ik moest doen.
Hierdoor kreeg je nog een pagina te zien met 4 rijen lichte en donkere hokjes onder elkaar.
De kruisje die ik had gezet bij het beantwoorden van de vragen waren hierop doorgedrukt,
zodat er in verschillende donkere en lichte hokjes kruisjes stonden. Per rij moest je het aantal
kruisjes in de lichte en in de donkere hokjes, apart van elkaar, tellen en onder aan de rij het
aantal invullen. Op de plek waar je de aantallen van de lichte en de donkere hokjes in moest
vullen stond elke keer een andere letten bij. Na alle rijen gehad te hebben moest je 4 letters,
van elke rij één invullen waarbij je de meeste kruisjes had.

Het maken van de DISC test ging erg moeizaam. De eerste factor was de instructie die voor
mij erg onduidelijk was. Vervolgens kreeg je 4 Engelse woorden, waarvan ik 95% eerst moest
vertalen naar het Nederlands. Van de (95% naar het Nederlands vertaalde) woorden waren
de betekenissen van ongeveer 75% van die woorden voor mij niet bekend. Dat wil dus
zeggen dat ik eerst 95% heb moeten vertalen en van ongeveer 75% van die woorden
vervolgens nog de definitie heb op moeten zoeken. Pas na het begrijpen van al deze
woorden kon ik beginnen met deze te rangschikken, wat ik ook erg lastig vond. De test
bestond uit 28 vragen waar bij elke vraag de bedoeling was 4 woorden te rangschikken. Ik
vond het niet alleen erg moeilijk maar het duurde ook ontzettend lang voordat ik hiermee
klaar was.

4.3. Het testresultaat
De uitkomst van de JTI test was de lettercode: INFP. In het boekje staan 16 verschillende
typeringen waarbij ook 16 verschillende lettercodes horen. Op het moment dat ik de
typering van mijn persoonlijke lettercode door aan het lezen was dacht ik echt bij mezelf;
“wat een onzin”. Alleen al bij de titel op zich kon het al niet kloppen. Want “stille kracht” is
nou niet echt iets waarin je mij terug zou kunnen zien. Bij het overlezen van de typering leek
het er nog veel minder op dat ik dat zou kunnen zijn. Na nog een keer de lettercode op mijn
vragenlijst te controleren, kwam ik erachter dat ik bij een andere typering had gekeken en
één van de letters had omgewisseld. De typering die wel bij mijn lettercode hoorde had de
titel “een hoger doel dienen”. Bij het doorlezen van de deze typering zag ik mezelf er wel
meteen terug. Het volgende staat beschreven bij INFP;

INFP-typen zijn idealistische, fantasierijk en onafhankelijke mensen. Zij zijn sterk verankerd in
hun innerlijke waarden en overtuigingen en toetsen ook de meeste aspecten van het leven
hieraan inclusief zichzelf. In hun leven en op hun werk zijn ze voortdurend opzoek naar
nieuwe manieren om hun innerlijke overtuigingen vorm te geven en ze zijn pas tevreden als
ze hun bezigheden zinvol vinden in termen van hogere doelen. In de regel zijn INFP‟s
veeleisender voor zich dan voor anderen en lijken ze op het eerste gezicht sociale,
aanpassingsgezinde mensen die niet snel geneigd zijn om over anderen de baas te spelen of
ze hun waarden op te leggen. Soms kan hun onafhankelijkheid in combinatie met het
openstaan voor nieuwe mogelijkheden echter er toe brengen op een volstrekt verassende
manier even “helemaal los te gaan”. Wanneer hun sterke innerlijke waarden aangesproken
of uitgedaagd worden, kunnen er innerlijke krachten ontketend worden waardoor ze weer
onvermurwbaar worden, weer vaak tot verassing van diegenen die dan tot toe alleen nog
maar hun flexibele en gemakkelijke kant hebben meegemaakt.

INFP‟s vereenzelvigen zich met hoge idealen en zijn tegelijkertijd rusteloos op zoek naar
nieuwe invalshoeken om idealen te interpreteren en nieuwe denkrichtingen om de
implicaties van deze idealen in termen van leven en als identiteit van iemands persoon vast te
stellen. Hierdoor lopen ze het risico om te verdwalen in een spiegelpaleis van gedachten en

Marina Hoogeveen
12

droombeelden waardoor er weinig van waarde wordt bereikt met als eindresultaat,
gelatenheid of in het allerergste geval gedesillusioneerde bitterheid. Het is daarom essentieel
voor INFP‟s om in hun leven en werk bewust een aantal terreinen te bepalen -en vast te
houden- waarop hun idealisme de kans heeft om concreet vorm te krijgen. Zelfs bij prestaties
van formaat lopen INFP‟s het risico dat zijzelf hun meest genadeloze criticus zijn. Anderen
kunnen hen misschien complimenteren maar zelf zijn ze allerminst tevreden, hun prestaties
voldoen immers nooit aan hun eigen innerlijke normen. Om deze reden kunnen INFP‟s baat
hebben bij het ontwikkelen van een realistisch, objectief oordeelsvermogen als tegenwicht
voor hun innerlijk perfectionisme.

Tijdens werk en activiteiten
Altijd op zoek naar nieuwe ideeën, mogelijkheden en toekomstvisies.
Stille pleitbezorgers voor waarden en idealen.
Willen ontwikkelingen in gang zetten door op nieuwe zinvolle manieren mensen en
activiteiten creatief bijeen te brengen.
Brengen hun ideeën en idealen overtuigd over op anderen.
Willen mensen bij elkaar brengen in een gemeenschap van waarden en doelen.

Als leider of manager
Onconventioneel, met weinig nadruk op de traditionele leiderschapsrollen.
Niet echt bezig met formele hiërarchie, vertrouwt meer op persoonlijke invloed en
teamgeest.
Uit liever complimenten en aanmoediging dan kritiek.
Waardeert hoge idealen en moed om ze na te treven.
Leidt door mensen via voorbeeldgedrag te motiveren om doelen te bereiken door
onafhankelijk te werken.

Voelen zich het meeste thuis bij
Vrijheid en ruimte om dingen op hun eigen manier te doen.
Mensen met teamgeest, gebaseerd op gemeenschappelijke doelen en waarden maar
ook met tijd en ruimte voor individualiteit en ongestoorde reflectie.
Minimale bureaucratie, routine en regelementen.
De vrijheid om zicht door inspiratie te laten leiden.
Rustige maar enthousiaste interactie met mensen die zijn gecommitteerd aan een doel
dat binnen een bredere context betekenis heeft.

Aandachtspunten voor INFP‟s – Gelden ze voor jou?
Onderwerpen hun visie niet aan de lakmoesproef van logica en feitelijkheden.
Gaan op in reflectie tot het punt van inactiviteit.
Staan toe dat overdreven perfectionisme afronding verhindert.
Vergen te veel van zichzelf door het iedereen naar het zin te willen maken.

Sommige INFP‟s hebben baat bij
Het kritisch afwegen van hun idealen en visiestegen kille logica en harde feiten.
Het leren om plannen te maken en zich eraan te houden.
Meer werkelijkheidszin en minder perfectionisme.
Het krijgen van een dikkere huid, het leren om “nee!” te zeggen.

Er zijn in de omschrijving van deze typering geen punten waarvan ik zou kunnen zeggen dat
het niet klopt. Over het algemeen komt de typering wel overeen met hoe ik ben. Wel zijn er
een aantal punten waarvan ik niet zou kunnen zeggen of dat voor mij geldt, maar ik kan ze
ook niet direct uitsluiten. De meest opvallende punten voor mij waren de aandachtspunten;

Marina Hoogeveen
13

Staan toe dat overdreven perfectionisme afronding verhindert.
Vergen te veel van zichzelf door het iedereen naar het zin te willen maken.
Het is bijzonder dat deze aandachtspunten in de typering staan omschreven aangezien ik er
bijna dagelijks mee geconfronteerd wordt, en tot mijn leerdoelen behoren. Met het eerste
aandachtspunt “staan toe dat perfectionisme afronding verhindert” kom ik het meest op
school in aanraking. Met de tweede “Vergen te veel van zichtzelf door het iedereen naar het
zin te willen maken” kom ik vooral thuis veel mee in aanraking.

Wat betreft de DISC test vond ik het in eerste instantie lastig om te begrijpen. Maar nadat ik
het testresultaat goed had bekeken vond ik het beeld dat er van mijn gedragsstijlen in de
twee omschreven situaties, gegeven werd ook wel degelijk realistisch. Mijn natuurlijke
gedragsstijl verschilt in mijn gedragsstijl die ik adopteer wanneer ik in een groep werk. Dat
was voor mij ook geen verassing. De volgende twee grafieken waren het resultaat van de
tetst:

In het DISC profiel zie ik dus ook wel degelijk wat overeenkomsten. Het meest logische
resultaat vindt in de D in DISC. Deze gaat over de dominante stijl. Mijn adoptiestijl komt
overeen omdat ik totaal niet het type ben om de leiderschapsrol op me te nemen. Dit kan
ook weer gerelateerd worden aan het stresstype dan betrekking heeft op mij. Zoals Lucia in
haar kennis kringen rapport beschrijft zijn er 4 soorten stress typen. De stress type die
betrekking heeft op mij is:
“De Hyper P is een extreem prestatie gericht type. Hun hoge cortisolniveau laat ze door
buffelen tot ze erbij neervallen, waarna ze het liefst nog even doorkruipen. Maar zodra ze
van zichzelf mogen relaxen, neemt hun parasympaticus het ook volledig over en weigert hun
lichaam botweg dienst. Vaak worden deze mensen dus uitgerekend in de vakantie ziek. Ze
zijn prikkelbaar en klagen vaak over wazig zien en misselijkheid. Een hyper P die zichzelf
genoeg rust gunt, raakt meestal wel weer in evenwicht.”4
Wanneer je de dominante stijl van de D uit DISC zou combineren met het stress type “de
hyper P” zou dat voor mij persoonlijk waarschijnlijk niet bevorderlijk zijn voor mijn
gezondheid.
Ook in de DISC uitslag zijn er geen onverwachte of verassende bevindingen waarin ik mezelf
niet terug zou kunnen zien.

4
K2 Kenniskringen Rapport van Lucia

Marina Hoogeveen
14

Conclusie

Met een persoonlijkheidstest worden de persoonlijkheidskenmerken van een persoon getest,
waardoor een beter inzicht wordt verkregen in bepaalde eigenschappen van die persoon.
De persoonlijkheid van iemand bestaat uit een combinatie van verschillende karakteristieke
eigenschappen, die iets kunnen zeggen over hoe iemand in verschillende situaties zal
reageren, de manier waarop hij denkt en waardoor hij gemotiveerd zal worden. Het karakter
wordt bepaald door de manier waarop iemand zich in verschillende situaties gedraagt.
Manieren om de persoonlijkheid van iemand te bepalen zijn door observatie en
persoonlijkheidstesten. Persoonlijkheidstesten zijn te onderscheiden in gestructureerde testen
door middel van een vragenlijst en ongestructureerde testen door projecties/beelden waar
vragen over worden gesteld. Persoonlijkheidsvragenlijsten bevatten ook items (de sociale
wenselijkheidschaal) om na te gaan in hoeverre degene die de test invult, erop uit is een heel
gunstig beeld van zichzelf te geven. De verschillende persoonlijkheidskenmerken zijn;
persoonlijkheid, karakter, persoonlijkheidstrek, temperament en motivatie.

Het bestaan van de persoonlijkheidstesten is terug te vinden in de geschiedenis van de
psychologie. Een persoonlijkheidstest is slechts een instrument dat gebruikt wordt bij een
klein onderdeel dat behoord tot de psychologie namelijk, de psychodiagnostiek.
Begin 20e eeuw werd de psychologie ook bij een breder publiek bekender door een van
haar praktische toepassingsvormen: de testpsychologie.
De persoonlijkheidsleer probeert tot een alles omvattende theorie te komen, die het gedrag
van mensen kan voorspellen in verschillende situaties, maar tot op heden is dit niet of
nauwelijks gelukt. Deze theorie heeft tot in de late middeleeuwen veel invloed gehad.
aanleg van een individu horen en die tot, op zekere hoogte, erfelijk zijn. Er bestaan in de

Mijn persoonlijke ervaring met persoonlijkheidstesten heeft enkel betrekking op het maken
van de DISC en de JTI. De uitkomst van de JTI vragenlijst geeft inzicht in iemands persoonlijke
voorkeur en persoonlijkheidstype. De JTI biedt zelfinzicht, groeimogelijkheden worden
inzichtelijk en de JTI biedt concrete aanknopingspunten om samenwerking en communicatie
met anderen direct te verbeteren. Daarnaast wordt de JTI standaard ingezet als workshop
tijdens teamsessies en trainingen. Er wordt binnen de JTI gewerkt met vier dimensies en deze
leiden uiteindelijk tot zestien verschillende type beschrijvingen.
De DISC bestaat uit twee vragenlijsten op grond waarvan zeer nauwkeurig kan worden
bepaald wat de persoonlijkheidssterkten van een persoon zijn en welke gedragsstijl bij
diegene de voorkeur heeft. Door inzicht te krijgen in wat de eigen stijl is en welke effecten
het gedrag kan hebben op anderen, kan men de sterke kanten verder ontwikkelen en leert
men het beste uit zich zelf te halen! Binnen bedrijven en organisaties kan DISC worden
ingezet bij assessment-trajecten. Ook is het een uitstekend instrument bij het coachen van
medewerkers. Gedrag wordt zichtbaar en bespreekbaar gemaakt, waardoor relaties en
verhoudingen worden geoptimaliseerd. DISC kan ook goed worden ingezet bij
teamcoaching. Door individuele verschillen te begrijpen, te respecteren en te waarderen,
wordt de samenwerking versterkt en kan een team optimaal functioneren.

Wat betref de instructie is mijn ervaring, op basis van duidelijkheid, met de JTI positiever als
met DISC. Een belangrijke factor die hierbij een grote rol mee speelt is dat DISC geheel
Engelstalig is, en voor mij persoonlijk dat zowel bij de instructie als bij de invulling in een
bepaal opzicht een belemmering geweest. Hoewel ik ben er wel van overtuigd dat de
invulling uiteindelijk toch wel redelijk weerspiegeld aan de realiteit.
De JTI test krijgt voor mij persoonlijk de volledige geloofwaardigheid aangezien ik mezelf er
helemaal ik kan terugvinden.

Marina Hoogeveen
15

Kennis K2 persoonlijkheidstesten

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Kennis K2 persoonlijkheidstesten

Semelhante a Kennis K2 persoonlijkheidstesten (20)

Mais de Marina Hoogeveen

Mais de Marina Hoogeveen (20)

Kennis K2 persoonlijkheidstesten