3. სხვა ვირუსებთან შედარებით С ჰეპატიტის ვირუსი (HCV) მცირე
ზომისაა
C ჰეპატიტის ვირუსით ინფიცირება უმთავრესად ხდება
სისხლის სისხლთან უშუალო კონტაქტის გზით
ვირუსი გამოირჩევა მაღალი ინფექციურობით და დაავადების
გავრცელება სისხლის უმცირესი წვეთის მეშვეობით ხდება
გარემო პირობებზე დამოკიდებულებით (მაგ. ოთახის
ტემპერატურა), ვირუსი ინარჩუნებს
ინფექციურობას დაახლოებით 16 საათის განმავლობაში,
საგნების ზედაპირზე - 4 დღემდე, შპრიცის შიგნით კი ძლებს 63
დღეც
4. C ვირუსი ძალზე არასტაბილურია და ხასიათდება
გამორჩეულად მაღალი მუტაგენობის
(სახეცვლილების) უნარით. ამის გამო, იმ სამედიცინო
აპარატურასა და ინსტრუმენტებს (მაგ. ტატუს იარაღს),
ყოველი მოხმარების შემდეგ გულდასმით უნდა
ჩაუტარდეს სტერილიზაცია.
ითვლება, რომ C ჰეპატიტს ნელი ინფექციის მსგავსი -
ხანგრძლივი, დუნე, მაგრამ პროგრესირებადი
განვითარება ახასიათებს
5. • C ვირუსი ფლავივირუსების ოჯახს მიეკუთვნება,
რომელშიც შედიან: დენგესა და ყვითელი ცხელებების,
ასევე იაპონური და ტკიპისმიერი ენცეფალიტების
გამომწვევები.
• მუტაციის უნიკალური უნარი ართულებს რნმ
ვირუსების საწინააღმდეგო ვაქცინებისა და
სამკურნალო პრეპარატების შექმნას
6. • C ჰეპატიტი სისხლის გზით გადამდები (სისხლ-
კონტაქტური) ვირუსია
• მას შეუძლია გამოიწვიოს ღვიძლის ანთება და მისი
მნიშვნელოვანი დაზიანება.
• შედეგი- ღვიძლის ფუნქციების დარღვევა
ბოლოდროინდელმა კვლევებმა აჩვენა, რომ C
ვირუსი ადამიანის სხვა ორგანოებზეც
მოქმედებს. C ჰეპატიტის ღვიძლგარეშე
გამოვლინებები მოიცავს: საჭმლის
მომნელებელი, ლიმფური და იმუნური
სისტემების ფუნქციის დარღვევას, ასევე, თავის
ტვინის დაზიანებას.
7.
8. • C ჰეპატიტის ვირუსი 1980 წელს აღმოჩინეს.
• 1989 წლამდე, ვირუსის შესწავლამდე დაავადებას “არა
A ან B ჰეპატიტს” უწოდებდნენ
• ჰეპატიტის ვირუსის დეტექცია (აღმოჩენა) და
პაციენტთა სკრინინგული კვლევა შესაძლებელი გახდა
მხოლოდ 1991 წლიდან
9. მთელ მსოფლიოში C ვირუსით 130-დან 170
მილიონამდე ადამიანია ინფიცირებული. C ჰეპატიტის
გამომწვევი რნმ-ის შემცველი ვირუსია
მისი გენეტიკური მასალა წარმოდგენილია
რიბონუკლეინის მჟავით
ასეთი ვირუსები, დნმ ვირუსებისაგან განსხვავებით,
მაღალი მუტაგენობით (სახეცვლილების
უნარით) ხასიათდებიან. ამის გამო გაცილებით დიდ
გავლენას ახდენენ ორგანიზმის იმუნურ სისტემაზე
10. C ჰეპატიტის ვირუსის 7 ძირითადი ტიპი არსებობს
ისინი „გენოტიპების“ სახელით არის ცნობილი
მსოფლიოს სხვადასხვა რეგიონში სხვადასხვა
გენოტიპია გავრცელებული
იშვიათად, თუმცა მაინც, გვხვდებიან პაციენტები,
რომლებიც ერთდროულად ერთზე მეტი გენოტიპით
არიან ინფიცირებული
11.
12. • HCV ინფექციის მიმდინარეობაში არჩევენ
ორ სტადიას
I - ინფექციის მწვავე ფაზა
II -ქრონიკული ინფექციაა
ინფექციის მწვავე სტადია ვირუსით
ინფიცირებიდან პირველი 6 თვე
გრძელდება
13. • C ვირუსით ინფიცირებულთა დაახლოებით 20%-
ში ორგანიზმი თავად ახერხებს ვირუსისაგან
განთავისუფლებას, დანარჩენ 80%-ში ვირუსი მთელი
ცხოვრების მანძილზე რჩება ორგანიზმში – ვითარდება
ქრონიკული ინფექცია
14. • ქრონიკული C ჰეპატიტის მიმდინარეობა სხვადასხვა
პაციენტში სრულიად
განსხვავებული და არაპროგნოზირებადია
• რიგ შემთხვევებში ვითარდება ღვიძლის ფიბროზი და
ციროზი (ღვიძლში ნაწიბურების განვითარება),
ღვიძლის კიბო ანუ ღვიძლის დაავადების ბოლო
სტადია.
ზოგ პაციენტს ინფიცირებიდან
მრავალი წლის შემდეგაც კი ღვიძლის
უმნიშვნელო დაზიანება აღენიშნება.
15. • კიდევ ერთი იმის მიზეზი, თუ რატომ ვერ
ხერხდებოდა წლების განმავლობაში C ჰეპატიტის
დიაგნოზის დადგენა, არის ის, რომ მისი სიმპტომები
ხშირად სხვა დაავადებებს მიეწერება. მაგალითად:
• დეპრესია,
• დაღლილობა,
• კანის დაზიანება,
• უძილობა,
• ტკივილი და კუჭ-ნაწლავის პრობლემები
16. რისკის გაცნობიერება
იმისთვის, რომ გავიგოთ, თუ რა წარმოქმნის რისკს და
რამდენად მიეკუთვნება პიროვნება მაღალი რისკის
ჯგუფს, მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, რომ მთელი რიგი
ფაქტორებია საჭიროა ინფექციის განვითარებისათვის.
ვირუსმა უნდა შეძლოს ორგანიზმში შეღწევა;
ვირუსების რაოდენობა უნდა იყოს საკმარისი;
უნდა იყოს გარკვეული სახის ვირუსი.
სამივე ამ ფაქტორის გათვალისწინება ქმნის
ინფიცირების რისკის შემცირების საფუძველს
17. • C ჰეპატიტით ინფიცირებულთა რაოდენობა
განსაკუთრებით მაღალია ნარკოტიკების ინექციურ
მომხმარებლებს შორის
• არსებობს უამრავი გზა, რითაც შესაძლებელია ადამიანი
აღმოჩნდეს ინფიცირების რისკის ქვეშ.
• დაბალი ცნობიერების დონე-ინფიცირებულთა ნაწილს
არა აქვს ინფორმაცია რისკ-ფაქტორების შესახებ.
18. ქრონიკული C ჰეპატიტის სიმპტომები
C ჰეპატიტი ასოცირდება ღვიძლის დაავადებათა
ფართო სპექტრთან - უმნიშვნელო ანთებიდან
დაწყებული და დამთავრებული ღვიძლის ციროზით
ქრონიკული C ჰეპატიტით პაციენტთა უმრავლესობას
აღენიშნება კონცენტრაციის უნარის დაქვეითება. ამ
სიმპტომს „ტვინის დანისვლას“ უწოდებენ
კონცენტრაციის გაღარიბება,
მეხსიერების გაუარესება
კომპლექსური გონებრივი დავალებების შესრულებასთან
დაკავშირებული პრობლემები
19. • ქრონიკული დაღლილობა
• სხვადასხვა ლოკალიზაციის ტკივილი და კანის
ქავილი
• სახსრების ტკივილი (ზედა კიდურებისა და მაჯების
სახსრების ტკივილი)
• მუცლის ზედა არეში ტკივილი
• ფარისებრი ჯირკვლის დაავადება
20. დაავადების სტადიების მიმოხილვა
• „მწვავე ფაზა“- გრძელდება 6 თვე
• „ქრონიკულ ფაზა”
• C ჰეპატიტის მოქმედება ღვიძლზე ფასდება ღვიძლის
სტრუქტურის ცვლილებით და მასში შემაერთებელი
ქსოვილის (ფიბროზის ანუ ნაწიბურის და ციროზის)
განვითარებით
– პორტული ჰიპერტენზია
– ვარიკოზული სისხლდენა
– შეშუპება
– ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათია
21. სამეცნიერო კვლევები ადასტურებენ, რომ ქრონიკული
HCV ინფექცია ერთმნიშვნელოვნად იწვევს ღვიძლის
ციროზის განვითარება
პაციენტების [ინფიცირებულთა 70-80%] 20-30%-ს
ინფიცირებიდან 20-30 წლის შემდეგ ღვიძლის ციროზი
უვითარდება
ზოგ შემთხვევაში ეს პროცესი შედარებით უფრო
სწრაფად ვითარდება
ზოგ შემთხვევაში კი ციროზის განვითარებას
შესაძლოა 50-60 წელი დასჭირდეს
