2. Նախաբան
2000-ականների սկզբին ԱՄՆ-ում հայտարերվեց,
որ կարմրուկ հիվանդությունն ամբողջովին
վերացել է։ Այնուամենայնիվ, այսօր կարմրուկը
հանդիսանում է մանկահասակ երեխաների
շրջանում մահվան հիմնական պատճառներից
մեկը։ Աշխարհի տարբեր երկրներում տեղի են
ունենում բռնկումներ։ Միայն պատվաստումն է, որ
կարող է կանխարգելել և կանխել հիվանդության
տարածումը։
3. Ինչ է
կարմրուկը
Կարմրուկը սուր վիրուսային
խիստ վարակիչ անթրոպոնոզ
հիվանդություն է, որը բնորոշվում
է ցիկլիկ ընթացքով,
արտահայտված
ինտոքսիկացիայով, կատարային
և ցանային
համախտանիշով,ինչպես նաև
յուրահատուկ էնանթեմայով։
4. Պատճառ
Հիվանդության հարուցիչը միքսովիրուսների ընտանիքին և
Morbillivirus ցեղին պատկանող 120-250 նմ չափերով ֆիլտրվող
վիրուսն է: Ունի բարդ անտիգենային կառուցվածք և ինֆեկցիոն,
կոմպլեմենտ կապող, հեմագլյուտինացնող և հեմոլիտիկ
հատկություններ: Այս անտիգենները օրգանիզմում առաջացնում են
համապատասխան հակամարմիններ: Կարմրուկի վիրուսը
պարունակում է ՌՆԹ: Այն առաջին անգամ` 1954 թվին ստացել են
ամերիկացիներ Էնդերսը և Պիբլսը, որոնք մշակել են վիրուսի
աճեցման մեթոդը հյուսվածքային կուլտուրաներում: Հարուցիչը
խիստ անկայուն է արտաքին միջավայրում, արագ ոչնչանում է
ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից և տեսանելի լույսից:
Խիստ զգայուն է չորացման հանդեպ: Արագ ինակտիվանում է
56°C-ից բարձր ջերմաստիճանում, թթու միջավայրում ,
ախտահանիչների ազդեցությունից: Համեմատաբար կայուն է ցածր
ջերմաստիճանում: Մինչև -72°C հիվանդի սառեցված արյունը
պահպանում է իր վարակիչ հատկությունները 14 օր:
5. Համաճարաք
Կարմրուկը անթրոպոնոզ, դասականորեն մանկական վարակ է: Վերջին 10-15 տարիներին
հիվանդացությունը աճել է 16-17 տարեկանների և մեծահասկների շրջանում:Վարակի փոխանցման
մեխանիզմը աէրոգենն է` օդա-կաթիլայինը: Վիրուսն արտաքին միջավայր է թափանցում հազալու,
փռշտալու, խոսակցության ժամանակ: Չի բացառվում կարմրուկի տրանսպլացենտար փոխանցումը:
Ընկալունակությունը կարմրուկի նկատմամբ համընդհանուր է, մոտենում է 100%-ի: Անընկալունակ ե
մինչև 3 ամսեկան երեխաները: 99% դեպքերում կրած հիվանդությունից հետո ձևավորվում է կայուն
իմունիտետ ողջ կյանքի ընթացքում:
6. Բուժում
ՊատՃառագիտական բուժում չկա:
Հակակարմրուկային իմունոգլոբուլինն ունի միայն
կանխարգելիչ ազդեցություն: Կարմրուկի
կլինիկական արտահայտման ժամանակ այն լրիվ
անարդյունավետ է: Չբարդացված դեպքերում
հիվանդները բուժվում են տանը: Ցուցված է
անկողնային ռեժիմ, խնայող դիետա, առատ
հեղուկներ, պոլիվիտամինային բուժում: Բերանի
խոռոչի և աչքերի մշակումը պարտադիր է:
Հոսպիտալացման են ենթակա բարդացած
կարմրուկով հիվանդները և համաՃարակային
ցուցումով հիվանդները ։ Համառ չոր հազի
դեպքում նշանակվում են խորխաբերներ:
