Presentatie die Enduris heeft gehouden over het onderwerp van energietransitie tijdens de bijeenkomst van de avond Vereniging Kleine Zeeuwse Kleine Kernen op 21 oktober 2018.
Agenda
• Kennismaking / introductie
• Wat is Energietransitie?
• Ontwikkelingen en doelstelling Energietransitie
• Organisatie: RES & warmtetransitievisie
• Wat kunnen wij samen doen?
4
7
Energietransitie – persoonlijke ervaring:
Warmtepomp
2010 woning
gekocht
1e PV-set:
2880Wp - Zuid 2e PV-set:
1800Wp - West
Energie uit
aardgas
19%
Elektrisch
verbruik
warmtepomp
21%
Energie uit
buitenlucht
60%
Na verbouwing
120m3 aardgas
(ruimteverwarming)
Warmte: 25.6GJ
Energie uit
aardgas
100%
Voor verbouwing:
600m3 aardgas
(ruimteverwarming)
Warmte: 21.1GJ
8
Het ‘dilemma’ van zon-PV:
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
450000
500000
jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
Historische PV-opwek 'Prelaatweg'
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
0
20
40
60
80
100
120
140
-600
-400
-200
0
200
400
600
nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov
2017 2018
Gasverbruik(m3)
Elektriciteit(kWh)
‘verbruik’ versus ‘opwek’
Zonnepanelen totaal 2e set PV Warmtepomp
Netto Elektriciteit Gasverbruik
Oplossing??
batterij opslag?
capaciteit
13,5kWh
9
Wie zijn wij?
Enduris B.V. is uw netbeheerder in de
provincie Zeeland.
Wij zorgen voor de aanleg, het onderhoud
en de ontwikkeling van de Zeeuwse gas- en
elektriciteitsnetten.
Wij staan voor veilig, betrouwbaar en
kostenefficiënt beheer van deze netten.
Enduris is onderdeel van Stedin Groep.
• Veilig
• We werken veilig of we werken niet
• Altijd en overal
• Aandacht voor eigen medewerkers
• Aandacht voor de omgeving
• Betrouwbaar
• Betrouwbare netwerken
• Afspraak is afspraak
• Partner voor de klant
• Vakmanschap
• Persoonlijk
• Open en eerlijk
• We helpen elkaar
• Dichtbij de Zeeuw
• Vertrouwd beeld in de straat
10
Overgang van fossiele brandstoffen naar
volledig duurzame en hernieuwbare
energiebronnen
Waarom energietransitie?
Verbranding van fossiele brandstoffen wordt
gezien als belangrijke aanjager van CO2
uitstoot.
13
Wat is energietransitie?
Duurzame energie
in 2020
14
Opwarming aarde
maximaal 2 graden
Doelstellingen energietransitie
CO2-uitstoot
in 2050
-80%
Duurzame energie
in 2020
+14%
Energieverbruik
per jaar
-1,5%
Energieverbruik
per jaar in 2020
-100 PJ
Werkgelegenheids-
groei in 2020
+90.000
max.+2max+2o
Stap 1: Samen starten
Stap 2: Karakteriseren
Stap 3: Afwegen en vergelijken
Stap 4: Ontwerpen en plannen
Stap 5: Besluitvorming
19
Wat kunnen wij samen doen…?
Voor de nieuwe
energiegeneratie
samen werk maken
van een leefwereld van
nieuwe energie
20
Wat gaat u ‘thuis’ doen… ?
Bijna de helft van de Nederlanders
geeft aan al maatregelen te nemen
om klimaatverandering tegen te
gaan…
Veelgenoemde maatregelen zijn
zonnepanelen aanschaffen, afval
scheiden, alternatief vervoer
gebruiken en zuiniger omgaan met
elektriciteit en water.
Bron:
WAT KUNNEN WIJ BIJDRAGEN?
• Partijen verbinden
• Meedenken in slimme
samenwerkingsverbanden
• Adviseren, doorrekenen
mogelijkheden
• Samen energie geven aan deze
mooie uitdaging!
SAMEN MET U GAAN
WIJ DAAR GRAAG
MEE AAN DE SLAG
Notas do Editor
Uitleggen. Zon-opwek is in de zomermaanden.
Piek aan energie in de winter.
Veel mensen denken aan batterijen. 1550kWh opslaan. 1,5MW oftewel 114 batterijen die per stuk €7000,- kosten.
In 2017 had een Zeeuws huishouden gemiddeld minder dan 17 minuten geen stroom.
Voor gas gaat het slechts om seconden. Gemiddeld had een Zeeuws huishouden in 2017 22 seconden geen gas.
17 Minuten = 99,999.968%
22 seconden = 99,999.995%
Veiligheid: Aandacht voor arbeidsveiligheid (veiligheid medewerkers), ontwerpveiligheid (installaties) én procesveiligheid (netwerken in relatie tot mens en milieu). We werken veilig of we werken niet
Betrouwbaar: Onze netwerken zijn betrouwbaar; We zijn een solide partner voor onze klanten en voor elkaar (intern); Afspraak is afspraak; Goede werkgever met aandacht voor ontwikkeling medewerkers
Persoonlijk: Dichtbij onze Zeeuwse klant; Medewerkers die klanten helpen; Collega’s die elkaar helpen; Vakmanschap; Open en eerlijk; Toegankelijk; Meteropnemers komen al jaren aan de deur; Monteurs in de straat: bekend & vertrouwd gezicht
Route van ‘Den Haag’ ‘uw huis’
Klimaatwet: 50% reductie 2030 en 95% in 2050…
Ambitie: 2050 alleen hernieuwbare energiebronnen.
Ruim 30’RES-en
1 RES voor Zeeland ofwel Zeeuws Energieakkoord
Daarmee gaan 13 Zeeuwse gemeenten aan de slag voor warmteplan op wijkniveau.
Gemeenten zitten aan het stuur. Als Enduris staan we de gemeenten met ‘raad’ en ‘daad’ bij.
De meeste huizen hebben nu een elektriciteit en aardgasaansluiting
Gemiddeld gebruikt een huishouden 3500kWh en 1500m3 aardgas.
Als we dat in dezelfde energiewaarde uitdrukken: 12,6GJ elektriciteit en 54 GJ aardgas. Dus energietechnisch gaat er bijna 4á 5x zo veel energie door de ‘gasmeter’ dan de elektriciteitsmeter
Straks zijn er eigenlijk 3 scenario’s.
Of huizen worden volledig verelektrificeert. Dit is eigenlijk ook nu bij nieuwbouwwoningen zo… Woning moet dan wel geschikt zijn voor ‘laag temperatuurwarmte’. Dat betekend heel goed geïsoleerd.
Of woning komt op een warmtenet. Dan moet leiding voor gas er uit en komt er Dat betekent dan een collectieve warmtebron. (Bodemwarmte, centrale warmtepomp, warmte uit oppervlaktewater. Etc.)
Of woning houdt de elektriciteitskabel en de gasaansluiting. Waarbij dan uit de ‘buis’ geen fossiel maar duurzame gas uit hernieuwbare bron komt. Met bijvoorbeeld een hybride CV-ketel, zoals bij mij thuis is dit een. Het elektriciteitsverbruik stijgt wel maar als warmtepomp het niet trekt dan wordt met ‘duurzaam gas’ bijgestookt.
Hoe dan ook… kan je stappen ondernemen om de woning te isoleren om het energieverbruik te verlagen is dat in alle gevallen aan te bevelen en niet alleen goed voor het milieu maar ook voor de portemonnee
Rol weggelegd voor de Vereniging Kleine Zeeuwse kernen. Dorpsraden… Tussen gemeente en bewoners
Bijvoorbeeld dorspraden
Kantar Public
Alleen als wij weten welke ontwikkelingen op onze netten afkomen kunnen we blijven zorgen dat het ‘licht’ niet uit gaat en we betrouwbare netten in de toekomst houden.
Samengevat: Als Enduris zitten wij niet ‘aan het stuur’ dat de lokale gemeente die moet uiteindelijk met een warmteplan komen om op wijkniveau