2. Vandaag
Deel 1 - Inleiding op de NCV
• Uitleg over de methode
• Misvattingen over letterlijk vertalen
• Vergelijking met andere vertalingen
• Verdere ontwikkelingen
Deel 2 - Aan de slag met de app
Bijbelstudie met de NCV
5. Waarom Bijbelstudie?
Om Hem te leren kennen, te erkennen
Net als Paulus bidden:
opdat de God van onze Heer Jezus Christus, de Vader van de
heerlijkheid, jullie geeft een geest van wijsheid en onthulling in
erkenning van Hem (Efe 1:17)
Bijbelstudie met de NCV
10. De vertaalmethode
Concordant: 'eensluidend', 'overeenstemmend'
Zo veel mogelijk één Grieks/Hebreeuws woord met één
Nederlands woord vertalen
Waarom zou je zo willen vertalen?
Inleiding op de NCV
11. Voorbeeld
De NBV vertaling van twee verzen uit Romeinen:
Daarom is voor hem geen sterveling onschuldig omdat hij de
wet naleeft, want juist de wet leert ons de zonde kennen.
(3:20)
Ik druk me zo gewoon mogelijk uit, omdat het anders uw
begrip te boven gaat. (6:19)
De vertaalmethode
12. Voorbeeld
De (proeve van) NCV vertaling:
... omdat uit werken van de wet totaal geen vlees
gerechtvaardigd zal worden voor Zijn aangezicht, want door de
wet is de erkenning van zonde. (3:20)
Op menselijke wijze zeg ik dit, vanwege de zwakheid van jullie
vlees. (6:19)
De vertaalmethode
13. Voorbeeld
De NBV vertaalt vlees in Romeinen met:
‘nageslacht’, ‘lichamelijk’, ‘sterveling’, ‘begrip’, ‘eigen wil’,
‘zondige wil’, ‘eigen natuur’, ‘menselijke natuur’, ‘afkomst’,
‘afstamt’, ‘natuurlijke afstamming’, ‘volksgenoten’, of laat
het woord helemaal weg.
De vertaalmethode
15. Voorbeeld
Daarom is voor hem geen sterveling onschuldig omdat hij de
wet naleeft, want juist de wet leert ons de zonde kennen.
(NBV)
... omdat uit werken van de wet totaal geen vlees
gerechtvaardigd zal worden voor Zijn aangezicht, want door de
wet is de erkenning van zonde.
(NCV)
De vertaalmethode
18. Problemen met vertalen
Engels: 'Its raining cats and dogs.'
Vrijer: 'Het regent pijpenstelen.'
Letterlijk: 'Het regent katten en honden.'
De vertaalmethode
19. Problemen met vertalen
De vertaalmethode
Nederlands Engels
Een blad van een boom A leaf of a tree
Het blad van een zaag The blade of a saw
Een blad papier A sheet of paper
Een tijdscrift/blad A magazine
Keukenblad Kitchen top
...
20. Problemen met vertalen
Wat is het doel van een vertaling?
Woorden overzetten of betekenis overzetten?
De vertaalmethode
21. Problemen met vertalen
De NCV vertaling van 2Tim 1:3
Dankbaar✶ ben✶ ik God, ... wanneer ik onophoudelijk de
herinnering aangaande jou in mijn smeekbeden breng, nacht
en dag
De vertaalmethode
22. Problemen met vertalen
De NCV vertaling van 2Tim 1:3
Dankbaar✶ ben✶ ik God, ... wanneer ik onophoudelijk de
herinnering aangaande jou in mijn smeekbeden breng, nacht
en dag
Letterlijk: Genade heb ik aan/voor God
De vertaalmethode
24. Misvatting 1
Letterlijk vertalen is altijd beter
Bij te letterlijk vertalen wijk je juist af van de oorspronkelijke
betekenis!
De vertaalmethode
25. Interpretatie
Vertalingen van Rom 3:22
God schenkt vrijspraak aan allen die in Jezus Christus
geloven ... (NBV)
... een gerechtigheid echter van God door het geloof van
Jezus Christus ... (NCV)
De vertaalmethode
26. Interpretatie
Het doel van de NCV is zoveel mogelijk interpretatie uit te
sluiten
De vertaling wil gewoon weergeven wat er staat geschreven
De vertaalmethode
27. Interpretatie
Het doel van de NCV is zoveel mogelijk interpretatie uit te
sluiten
De vertaling wil gewoon weergeven wat er staat geschreven
Is de NCV vrij van interpretatie?
De vertaalmethode
28. Interpretatie
De NCV vertaling van Kol 2:12
In Hem ook werden jullie gezamenlijk opgewekt door het geloof
in de werkzaamheid van God Die Hem heeft opgewekt uit de
doden;
De vertaalmethode
29. Interpretatie
De NCV vertaling van Kol 2:12
In Hem ook werden jullie gezamenlijk opgewekt door het geloof
in de werkzaamheid van God Die Hem heeft opgewekt uit de
doden;
Ook hier staat eigenlijk: 'van'.
De vertaalmethode
31. Misvatting 2
De NCV is vrij van interpretatie
Er wordt zoveel mogelijk uitgesloten, maar een vertaling
zonder interpretatie is onmogelijk
De vertaalmethode
32. Misvatting 2
De NCV is vrij van interpretatie
Er wordt zoveel mogelijk uitgesloten, maar een vertaling
zonder interpretatie is onmogelijk
Wel wordt door tekens elke afwijking vastgelegd, is het met
het interlineair te controleren en worden alle keuzes
verantwoord
De vertaalmethode
34. Problemen met vertalen
Maar wanneer wijk je af, en wanneer niet?
Ook daarin kan je consequent zijn
De vertaalmethode
35. Problemen met vertalen
Maar wanneer wijk je af, en wanneer niet?
Ook daarin kan je consequent zijn
Niet alleen met woorden en naamvallen, ook met
werkwoorden
De vertaalmethode
36. Problemen met vertalen
De aorist in de NCV
Want om het werk van de Heer is hij tot aan de dood
─genaderd (Fil 2:30)
Maar toen God, Die mij ─afzonderde vanaf de schoot van
mijn moeder en ─riep, door Zijn genade, het ─goed achtte
(Gal 1:15)
God echter, Die rijk is aan barmhartigheid vanwege Zijn
onmetelijke liefde waarmee Hij ons ─liefheeft (Efe 2:4)
De vertaalmethode
38. Problemen met vertalen
De aorist in de NCV
Aorist: geeft gewoon de handeling, het feit aan, zonder
informatie over tijd of voortgang of afsluiting van de
handeling.
De vertaalmethode
39. Problemen met vertalen
De aorist in de NCV
Aorist: geeft gewoon de handeling, het feit aan, zonder
informatie over tijd of voortgang of afsluiting van de
handeling.
Daarom ook gebruikt in verhalen
Maar toen God, Die mij ─afzonderde vanaf de schoot van
mijn moeder en ─riep, door Zijn genade, het ─goed achtte
(Gal 1:15)
De vertaalmethode
40. Problemen met vertalen
De aorist in de NCV
Aorist: geeft gewoon de handeling, het feit aan, zonder
informatie over tijd of voortgang of afsluiting van de
handeling.
Daarom ook gebruikt in verhalen, feiten/handelingen uit het
verleden
Want om het werk van de Heer is hij tot aan de dood
─genaderd (Fil 2:30)
De vertaalmethode
41. Problemen met vertalen
De aorist in de NCV
Aorist: geeft gewoon de handeling, het feit aan, zonder
informatie over tijd of voortgang of afsluiting van de
handeling.
Daarom ook gebruikt in verhalen, feiten/handelingen uit het
verleden, of het heden
God echter, Die rijk is aan barmhartigheid vanwege Zijn
onmetelijke liefde waarmee Hij ons ─liefheeft (Efe 2:4)
De vertaalmethode
42. Problemen met vertalen
Zo kun je dus zelfs consequent afwijken. Voor de aorist:
• Als de aorist in een verhaal in het verleden gebruikt wordt:
gewone verleden tijd
• Als de aorist voor een feit/handeling uit het verleden
gebruikt wordt: voltooid tegenwoordige tijd
• In alle andere gevallen: tegenwoordige tijd
De vertaalmethode
43. Problemen met vertalen
Zo kun je dus zelfs consequent afwijken. Voor de aorist:
• Als de aorist in een verhaal in het verleden gebruikt wordt:
gewone verleden tijd
• Als de aorist voor een feit/handeling uit het verleden
gebruikt wordt: voltooid tegenwoordige tijd
• In alle andere gevallen: tegenwoordige tijd
Maar, werkwoordsvorm is altijd aangegeven met een ─
De vertaalmethode
45. Andere vertalingen
Je kunt vertalingen indelen op een schaal
De vertaalmethode
Makkelijk Moeilijk
Dicht bij de
grondtekst
Ver van de
grondtekst
BGT NBV NBG HSV SV NCV
46. Andere vertalingen
Je kunt vertalingen indelen op een schaal
Elke vertaling heeft een ander doel
De vertaalmethode
Makkelijk Moeilijk
Dicht bij de
grondtekst
Ver van de
grondtekst
BGT NBV NBG HSV SV NCV
47. Andere vertalingen
Doel NBV:
• Een leesbare, begrijpelijke vertaling in goed lopend
Nederlands
• Ook trouw aan de grondtekst, maar begrijpelijkheid gaat
voorop
De vertaalmethode
48. Andere vertalingen
Terug naar Rom 6:19
Op menselijke wijze zeg ik dit, vanwege de zwakheid van jullie
vlees. (proeve van NCV)
Ik druk me zo gewoon mogelijk uit, omdat het anders uw
begrip te boven gaat. (NBV)
De vertaalmethode
50. Misvatting 3
Een letterlijke vertaling is altijd beter dan een niet letterlijke
Ligt eraan welk doel de vertaling moet dienen
De vertaalmethode
51. Misvatting 3
Een letterlijke vertaling is altijd beter dan een niet letterlijke
Ligt eraan welk doel de vertaling moet dienen
De NBV is een leesvertaling, de NCV een studievertaling
De vertaalmethode
52. Problemen met vertalen
Op menselijke wijze zeg ik dit, vanwege de zwakheid van jullie
vlees. (proeve van NCV)
Heeft iedere lezer wel genoeg kennis om zo'n moeilijke
vertaling te begrijpen?
De vertaalmethode
53. Problemen met vertalen
Op menselijke wijze zeg ik dit, vanwege de zwakheid van jullie
vlees. (proeve van NCV)
Toekomst: voetnoten
op menselijke wijze - Paulus gebruikte in de vorige verzen
een menselijk beeld (slaaf zijn) om een geestelijke waarheid
uit te drukken.
de zwakheid van jullie vlees - Ons zwakke vlees mist de
geestelijke kracht om boodschap van Paulus, het evangelie,
echt te doorgronden. Zie onderwerp 'vlees'.
De vertaalmethode
54. Problemen met vertalen
Op menselijke wijze zeg ik dit, vanwege de zwakheid van jullie
vlees. (proeve van NCV)
Toekomst: voetnoten
op menselijke wijze - Paulus gebruikte in de vorige verzen
een menselijk beeld (slaaf zijn) om een geestelijke waarheid
uit te drukken.
de zwakheid van jullie vlees - Ons zwakke vlees mist de
geestelijke kracht om boodschap van Paulus, het evangelie,
echt te doorgronden. Zie onderwerp 'vlees'.
En natuurlijk commentaar
De vertaalmethode
60. Toekomst
Nieuwe vertaling van
• 1Timotheus
Revisie van bestaande vertaling
Proeve van vertaling van het NT
De vertaalmethode
61. Toekomst
Nieuwe vertaling van
• 1Timotheus
Revisie van bestaande vertaling
Proeve van vertaling van het NT
Nieuwe hulpmiddelen - voetnoten, uitgebreide omschrijving
keuze vertaalwoorden, eenvoudige uitleg grammatica etc.
De vertaalmethode
62. Toekomst
In de app:
• Al de nieuwe hulpmiddelen
• Mogelijkheid NBV of NBG te downloaden
• Meer uitleg over hoe je bijbelstudie kan doen
• etc ...
De vertaalmethode
63. Opdat we Hem en Zijn woord
beter leren kennen!
De vertaalmethode