Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (20)
Destaque
Destaque (20)
Mais de GeoMedeelel
Mais de GeoMedeelel (20)
өндрийн системийн төрөл хэрэглээ
- 1. ӨНДРИЙН СИСТЕМИЙН ТӨРӨЛ ХЭРЭГЛЭЭ Доктор, дэд профессор Монгол улсын зөвлөх инженер Т.Балжинням
- 2. АГУУЛГА 1. Дэлхийн хэлбэр. Геоид, квазигеоид 2. Өндрийн системийн ойлголтууд 3. Өндөржилт хэмжилтийн аргууд 4. Монгол улсын өндрийн сүлжээ 5. ОХУ-ын өндрийн сүлжээ 6. Бусад улсын өндрийн сүлжээний тойм
- 4. ГЕОИД • Дэлхийн хэлбэрийг тодорхойлох гэдэг нь сонгодог ойлголтоор геоидын өндрийг тодорхойлох явдал юм. • Нам тайван байдалд байгаа далай тэнгисийн дундаж түвшний гадаргууг эх газар үргэлжлүүлэн татаж үүссэн биетийг геоид гэнэ. • Геоид нь олон тооны ижил потенциальтай гадаргуунуудын нэг юм. • Дэлхийн таталцлын орны ижил потенциалтай гадаргуу далайн дундаж түвшинтэй илүү төстэй • Геоид нь математик талаасаа судлагдаагүй зөв бус хэлбэр дүрс юм
- 5. Молоденскийн онол-Квазигеоид Дэлхийн дотоод бүтцийн мэдээлэл ашиглахгүйгээр дэлхийн хэлбэрийг түүний гадаргуу дээр хийгдсэн гравиметрийн ба астрономийн хэмжилтийн үр дүнгээр тогтоож болох онолын санааг дэвшүүлсэн. • Онолоор дэлхийн хэлбэрийг дэлхийн дараах солбицлуудтай эргэлтийн эллипсоидон тооллын биеттэй холбогдсон зарим орон зайн солбицлын системээр тодорхойлогдсон цэгүүдийн байрлалаар тодорхойлж болох юм. Үүнд: • хавтгай дээрх солбицол—геодезийн өргөрөг ба уртраг • -босоо дээрх солбицол-геодезийн өндөр
- 6. Геодези, навигацийн солбицлын үндсэн системүүд
- 7. Молоденскийн онол-Квазигеоид • Геодезийн өндрийн систем боловсруулж шинэ нэр томьёоллуудыг бий болгосон байна. Үүнд: • нормаль өндөр - тоон утгаараа тухайн цэг дээрх геопотенциалын хэмжээг дэлхийн хүндийн нормаль хүчний хэмжээтэй харьцуулсан хэмжээ буюу дэлхийн гадаргуугийн цэгээс эллипсоид хүртэлх зай [ГОСТ 22268–76]. • Квазигеоидын гадаргуу геоидын гадаргуутай бараг давхцана. • Квазигеоидын гадаргуугийн байрлалыг тодорхойлохын тулд өндрийн аномали тодорхойлох шаардлагатай.
- 8. Өндрийн аномали • өндрийн аномали ө.х нормаль өндөр ба геодезийн өндрийн ялгаа буюу эллипсоид квазигеоид хоорондын зай юм
- 9. ӨНДӨР Тооллын гадаргаас сонгосон цэг хүртэл энэ гадаргуугийн нормалиар хэмжигдсэн зайг өндөр гэнэ. Цэгийн өндөр тооллын гадаргаас дээш хэмжигдсэн бол эерэг харин доош хэмжигдсэн бол сөрөг . [ГОСТ Р 52572–2006]
- 10. Өндрийн системийн ойлголт • Геодезийн өндөр - нормалын чиглэлээр тухайн цэгээс референц эллипсоид хүртэлх зай. Энэ зай нь хоёр хэсгээс бүрдэнэ Үүнд: • 1. эллипсоидын нормаль чиглэлээр тухайн цэгээс өндрийн тооллын эхлэлийн гадаргуу (Балтийн футшток) хүртэлх зай (нормаль өндөр) • 2. референц эллипсоидоос өндрийн тооллын эхлэлийн гадаргуу хүртэлх зай (аномали) • Ф.Н.Красовскийн төслийн аргаар геодезийн сүлжээний хэмжсэн элементүүдийг референц эллипсоидын гадаргуу дээр хөрвүүлэхэд геодезийн өндрийг ашигладаг байна. Бодит байдал дээрээ нормаль өндөр нь дундаж түвшиний өндөртэй давхцдаг байна • Нормаль өндөр – нормаль чиглэлээр тухайн цэгээс эхлэлийн тооллын гадаргуу-квазигеоид хүртэлх зай [ГОСТ 22268–76].
- 11. Өндрийн системийн ойлголт • Ортометрийн өндөр (H) – тухайн цэгээс эхлэлийн тооллын гадаргуу (геоид) хүртэл эгц босоо шугмын чиглэлээр хэмжигдсэн зай. Геоидын гадаргуу дээрх цэгийн өндөр [ГОСТ 22268–76]. Тэнгисийн дундаж түвшинтэй харьцуулагдсан өндөр • Динамик өндөр - Тухайн цэг дээрх геопотенциалийн хэмжигдэхүүнийг дэлхийн хүндийн хүчний хурдатгалын зарим нэг тогтмолтой харьцуулсан тоон хэмжигдэхүүн [ГОСТ 22268–76]. • Эллипсоидон өндөр (h) - Газрын гадаргуу дээрх цэгийн байрлал ба эллипсоидын гадаргуу хоорондын босоо зай. • Геоидын өндөр (N) – Эллипсоид дээрх геоидын өндөр бөгөөд эллипсоидын өндрөөс ортометрийн өндрийг хассантай тэнцүү (h=N+H). • Геоид ба эллипсоидын зөрүү-Геоидын загвар
- 12. Дэлхийн геоидын загвар EGM96
- 13. Монгол орны геоидын загвар Монгол орны хүндийн хүчний аномалийг агаарын гравиметрийн хэмжилтээр тодорхойлж дэлхийн геоидын загвар EGM96-ийг ашиглан геоидын загвар үүсгэх агаарын гравиметрийн төсөл хэрэгжүүлсэн
- 15. Өндрийн тулгуур тогтолцоо • Өндрийн тулгуур тогтолцоо (Vertical Reference Frame) нь нивелирдлэгийн сүлжээний реперүүдээр тодорхойлогдоно. • ETRS өндрийн тулгуур тогтолцоо нь эх газрын хэмжээний нивелирдлэгийн хоёр сүлжээний бааз дээр бий болсон Үүнд: • 1. Төвийн ба Баруун Европын улс орнууд – өндрийн Амстердамын систем (1973) • 2. ЗХУ-д нэгдэж байсан улсууд, Монгол ба Зүүн Европын улсууд- Өндрийн Балтийн систем • АНУ, Канад, Мексик ба Төв Америкийн нивелирдлэгийн сүлжээг тэгшитгэн бодсоны үр дүнд гаргасан Хойд Америкийн- Өндрийн систем NAVD-88 (Nortn American Vertical Patum, 1988). Дэлхийн хэмжээнд: – Юуны түрүүнд Австрали, Бразил, Европын ба Хойд Америкийн орнуудын өндрүүдийг хөрвүүлэх замаар хүндийн хүчний өгөгдсөн потенциалын нэгдсэн тооллын түвшний гадаргууд шилжүүлж даяарчилсан нэгдмэл өндрийн тооллын тулгуур тогтолцоо GVRF (Giobal Vertical Reference Fram) байгуулахад гол асуудал оршиж байна. •
- 16. Өндрийн тооллын эхлэл • Балтийн тэнгисийн систем • Балтийн тэнгисийн Кронштадтын хойгийн Обводной сувгийн цэнхэр гүүрийн тулгуур гантиг чулуун багананд бэхлэгдсэн ширмэн футшток (усны түвшин тэмдэглэсэн зураас) өндрийн эхлэлийн тэг цэг болно.
- 17. 1939-1950 онуудад хийсэн Монгол улсын өндрийн анхны сүлжээ • Монгол орны өндрийн сүлжээ Балтийн тэнгисийн өндрийн системд, ортометрийн өндрийн тогтолцоонд хийгдсэн. • Өндрийн сүлжээ нивелирийн II ангиар байгуулагдсан • Өндрийн сүлжээний II анги 52 шугам, 22 полигонтой • Харсний реперийг 6-12км, суурь реперийг 70-150км тутамд суулгасан байдаг • ЗХУ-ын өндрийн системтэй (Ирвэстэйн гол, Тэс, Ханх, Алтанбулаг, Дадал, Эрээнцав) 6 цэгээр холбогдоно • хөрсний реперийг дунджаар 1.3-2.0 метрийн гүнд суулгасан байна. • тэгшитгэн бодолтоос гарсан 1 км нивелирдлэгийн дундаж квадрат алдаа ±4 мм
- 18. Монголын геодезийн өндрийн анхны тулгуур сүлжээ
- 19. 1974 - 1990 онуудад хийсэн давтан нивелирдлэгийн хэмжилт • øóãàìûí òîî 51, ïîëèãîíû òîî 17, ïîëèãîíû äóíäàæ ïåðèìåòð 1000êì, ñóóðü ðåïåð õîîðîíäûí çàé äóíäàæààð 56.89êì, õàìãèéí èõ íü 74.45êì, ðåïåð õîîðîíäûí çàé äóíäàæààð 4.28êì, õàìãèéí èõ íü 7.72êì, öýã ñóóëãàëòûí äóíäàæ ã¿í íü 1.5-3.9ì байсан . • 41 шугам II ангийн, • 8 шугам III ангийн, • 2 шугам IY ангийн нарийвчлалыг тус тус хангасан • Ýõíèé òýãøèòãýí áîäîëòûã 2000 îíä “Nivelir” ïðîãðàìмыã àøèãëàí íóòàã äýâñãýðèéí õýìæýýíä á¿õýëä íü õèéñýí • 1êì í¿¿ëò äэх äóíäàæ êâàäðàò àëäàà íü II àíãèéí õóâüä +6ìì, III àíãèéí õóâüä +10.1ìì • Äàðààãèéí òýãøèòãýí áîäîëòûã 2004 îíä ßïîí óëñûí Ãàçàð ç¿éí õýìæèëò, çóðàãëàëûí èíñòèòóòýä ßïîíû Lev-3 ïðîãðàìмààð õèéñýí • 1км нүүлт дэх дундаж квадрат алдаа íèâåëèðäëýãèéí II àíãèéí õóâüä +7.05мм, III àíãèéí õóâüä +11.51ìì • í
- 20. Нивелирдлэгийн II ангийн сүлжээ (1974-1991он)
- 21. 2017-2018 онуудад хийгдэхээр төлөвлөгдсөн өндрийн сүлжээний ажлууд
- 22. Өндрийн I ангийн сүлжээний схем
- 23. Монгол улсын өндрийн тулгуур сүлжээний төлөвлөлт
- 25. Монгол орны газрын царцдас босоо хөдөлгөөний анхны зураг Энэ зургийг сүүлийн 15 жилийн /1970-1985/ хөрсний босоо хөдөлгөөний амплитудыг өгөгдлийг ашиглан 1985 онд зохиожээ
- 27. ОХУ-ын өндрийн сүлжээний тойм • Балтийн систем, нормаль өндөртэй • 100000 гаруй репертэй • Нивелирийн шугам-321000км • I анги-148000км • II анги-173000км • Нэлэнхүйлсэн полигоны системтэй үүнд: • 169 битүү полигон, 1000 полигон I,I ангийн холимог полигон • Балтийн системийн нормаль өндрийг Зүүн Европын улсуудад түгээсэн. 17 цэгээр холбогдсон • 2006 онд Финлянд улстай өндрийн сүлжээ 8 цэгээр холбогдсон
- 28. Эхлэл цэгээс нормаль өндөр дамжуулсан нарийвчлал
- 29. Нивелирийн сүлжээ байгуулсан тухай тойм мэдээлэл • 1857–1864 — Франц. • 1867–1868 —Герман. • 1873 г. — геометрийн нивелирдлэгийн аргаар өндрийн нэгдсэн сүлжээ Орос орон. • 1875 —Голланд. • 1876 — Итали. • 1881 г. — Орос орон Прусстэй нивелирийн сүлжээгээ холбосон. • 1883 г. — Орос орон нивелирийн сүлжээгээ Австр-Венгрийн сүлжээтэй холбосон. • 1884 — Япон. • 1890 —АНУ. • 1894 г. —Орос орон 1871-1893 онуудын хэмжилтээр улсын нивелирийн сүлжээний өндрийн анхны каталоги зохиосон.