Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Trị Tài Chính Tại Vietsovpetro.doc

Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ TÀI
CHÍNH TẠI LIÊN DOANH VIỆT – NGA VIETSOVPETRO
NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH
NGUYỄN TỐ NINH
TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ TÀI
CHÍNH TẠI LIÊN DOANH VIỆT – NGA VIETSOVPETRO
NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH
Chương trình: Điều hành cao cấp – EMBA
Mã số: 8340101
Họ và tên học viên: Nguyễn Tố Ninh
Giảng viên hướng dẫn: TS. Lê Trung Thành
TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

i
LỜI CAM ĐOAN
Luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, được thực hiện dưới sự
hướng dẫn khoa học của TS. Lê Trung Thành. Các số liệu, những kết luận nghiên cứu
được trình bày trong luận văn này hoàn toàn trung thực, khách quan. Các thông tin trích
dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc tham khảo theo đúng quy định. Tôi xin
hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Tp. HCM, ngày tháng năm 2022
Học viên thực hiện

ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu để hoàn thiện luận văn “Giải pháp nâng cao hiệu quả
quản trị tài chính tại Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro”, tôi đã nhận được rất nhiều
sự giúp đỡ, động viên, và đóng góp ý kiến của các cá nhân và tập thể.
Trước tiên, tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến giáo viên hướng dẫn
- TS Lê Trung Thành đã tận tình hướng dẫn, chỉ dạy trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Đồng thời, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo của khoa sau
đại học trường Đại học Ngoại Thương – Cơ sở II đã giảng dạy, giúp đỡ tôi trong thời
gian học tập và nghiên cứu.
Một lời cảm ơn gửi đến Ban lãnh đạo Công ty, các anh chị em trong phòng Kế toán
tại Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro, đã thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin, số
liệu và đóng góp ý kiến cho bài Luận văn của tôi. Đặc biệt cảm ơn tới các thành viên
trong gia đình đã luôn sát cánh bên tôi, hỗ trợ, động viên, khuyến khích để tôi hoàn thành
được mục tiêu.
Do hạn chế về kiến thức, kinh nghiệm, thời gian tìm hiểu và thực hiện nên luận văn
chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Tôi rất mong sẽ nhận được nhiều ý kiến đóng góp của
thầy, cô và các bạn để tôi có được cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này.
Xin chân thành cảm ơn!

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................................ii
MỤC LỤC ......................................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU....................................................................................viii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ........................................................................................... ix
TÓM TẮT LUẬN VĂN..................................................................................................... x
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................................... 1
1.Tính cấp thiết của đề tài................................................................................................... 1
2.Mục đích nghiên cứu ....................................................................................................... 2
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài...................................................................... 2
4. Phương pháp nghiên cứu của đề tài................................................................................ 3
5. Cấu trúc của Luận văn .................................................................................................... 3
CHƯƠNG 1 LÝ THUYẾT VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP.................. 4
1.1. Quản trị tài chính doanh nghiệp ........................................................................... 4
1.1.1. Khái niệm tài chính doanh nghiệp....................................................................4
1.1.2. Khái niệm về quản trị tài chính doanh nghiệp .................................................4
1.1.3. Vai trò của quản trị tài chính doanh nghiệp .....................................................5
1.1.4. Các quyết định quản trị tài chính......................................................................6
1.1.5. Nhiệm vụ của quản trị tài chính .......................................................................7
1.2. Hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp ............................................................ 8
1.2.1. Khái niệm hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp........................................8
1.2.2. Các chỉ tiêu đo lường hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp......................9
TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ................................................................................................... 23

iv
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH TẠI LIÊN DOANH
VIỆT – NGA VIETSOVPETRO...................................................................................... 24
2.1. Giới thiệu về Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro (Vietsovpetro).................... 24
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Vietsovpetro......................................... 24
2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Vietsovpetro.................................................................... 27
2.1.3. Chức năng nhiệm vụ của Vietsovpetro .......................................................... 28
2.2. Phân tích tình hình thực hiện các nhiệm vụ quản trị tài chính tại Vietsovpetro
giai đoạn 2016-2020 và 9 tháng đầu năm 2021 ............................................................ 28
2.2.1. Mô hình quản trị tài chính của Vietsovpetro.................................................. 28
2.2.2. Tình hình công tác hoạch định tài chính tại Vietsovpetro.............................. 29
2.2.3. Tình hình thực hiện các quyết định tài chính tại Vietsovpetro ...................... 30
2.2.4. Tình hình kiểm soát tài chính tại Vietsovpetro .............................................. 44
2.3. Phân tích hiệu quả quản trị tài chính tại Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020..... 45
2.3.1. Tình hình biến động tài sản và nguồn vốn ..................................................... 45
2.3.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của Vietsovpetro ........................................... 54
2.3.3. Khả năng tài trợ của Vietsovpetro.................................................................. 65
2.3.4. Khả năng thanh toán của Vietsovpetro........................................................... 66
2.3.5. Hiệu quả sinh lời của của Vietsovpetro.......................................................... 67
2.4. Đánh giá thực trạng hiệu quả quản trị tài chính tại Vietsovpetro ...................... 68
2.4.1. Những kết quả đạt được ................................................................................. 68
2.4.2. Những tồn tại hạn chế..................................................................................... 70
2.4.3. Nguyên nhân của những tồn tại....................................................................... 72
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ................................................................................................... 73
CHƯƠNG 3 ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH
TẠI LIÊN DOANH VIỆT – NGA VIETSOVPETRO..................................................... 74
3.1. Các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện................................................................................. 71
3.1.1. Giải pháp cải thiện kết quả kinh doanh của Vietsovpetro.............................. 74
3.1.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện các quyết định tài chính................... 76

v
3.1.3. Giải pháp cải thiện khả năng thanh toán ........................................................ 80
3.1.4. Giải pháp hỗ trợ cải thiện thực hiện nhiệm vụ quản trị tài chính tại
Vietsovpetro .............................................................................................................. 80
3.2. Điều kiện thực hiện giải pháp............................................................................. 90
3.2.1. Những điều kiện về phía Vietsovpetro........................................................... 90
3.2.2. Những điều kiện của cơ quan QLNN............................................................. 90
TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ................................................................................................... 92
KẾT LUẬN....................................................................................................................... 93
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................ 95

vi
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Nguyên nghĩa
BCĐKT Bảng Cân đối kế toán
DN Doanh nghiệp
EBIT
Earnings Before Interest and Taxes – Lợi nhuận trước lãi vay
và thuế
HĐKD Hoạt động kinh doanh
HĐTC Hoạt động tài chính
JOC Joint Operating Company – Công ty Điều hành chung
KNSL Khả năng sinh lời
MVA Market Value Added -Giá trị gia tăng của thị trường
NSNN Ngân sách nhà nước
Petrovietnam Tậo đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam
PVOIL Petrovietnam Oil Corporation – Tổng công ty Dầu Việt Nam
QTTC Quản trị tài chính
ROA Return on Assets - Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản
ROE Return on Equity – Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu
ROS Return On Sales – tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu
SXKD Sản xuất kinh doanh
TCDN Tài chính doanh nghiệp
TS Tài sản
TSCĐ Tài sản cố định
TSNH Tài sản ngắn hạn

vii
TTS Tổng tài sản
VCSH Vốn chủ sở hữu
VLĐ Vốn lưu động
Vietsovpetro Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro
Zarubezhneft Công ty Cổ phần mở AO Zarubezhneft

viii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1. Kế hoạch tài chính ngắn hạn tại Vietsovpetro.................................................. 29
Bảng 2.2. Biến động tài sản ngắn hạn của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020................ 31
Bảng 2.3. Chỉ tiêu kinh tế tài chính của Lô 09-1 trong 9 tháng đầu năm 2021 và dự báo cả
năm 2021
................................................................................................................................
34 Bảng 2.4. Chi phí đầu tư thăm dò các Lô dầu khí của Vietsovpetro giai đoạn 2016-
2020 .................................................................................................................................... 39
Bảng 2.5. Biến động TSCĐ của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020 ................................. 41
Bảng 2.6. Tình hình tài sản của Vietsovpetro giai đoạn 2016 -2020................................. 46
Bảng 2.7. Tình hình nguồn vốn của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020 ........................... 50
Bảng 2.8. Kết quả kinh doanh khai thác dầu thô của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020 . 55
Bảng 2.9. Kết quả kinh doanh khai thác condensate của Vietsovpetro giai đoạn 2016-
2020 .................................................................................................................................... 57
Bảng 2.10. Kết quả kinh doanh khai thác khí thiên nhiên của Vietsovpetro giai đoạn
2016-2020 .......................................................................................................................... 59
Bảng 2.11. Kết quả kinh doanh dịch vụ ngoài của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020 .... 61
Bảng 2.12. Tình hình nguồn tài trợ của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020 ..................... 65
Bảng 2.13. Tình hình nguồn tài trợ của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020 ..................... 66
Bảng 2.14. Chỉ tiêu phân tích hiệu quả kinh doanh dầu của Vietsovpetro giai đoạn 2016 -
2020. ................................................................................................................................... 68

ix
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Hình 1.1. Khung phân tích hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp ……………..9
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức của Vietsovpetro.............................................................27
Sơ đồ 2.2. Quy trình quản lý hàng tồn kho...............................................................37
Biểu đồ 2.1. Cơ cấu tài sản của Vietsovpetro...........................................................48
Biểu đồ 2.2. Cơ cấu nguồn vốn của Vietsovpetro ....................................................52
Biểu đồ 2.3. So sánh mức trích lập quỹ và sản lượng khai thác dầu khí qua các thời kỳ
……………………………………………………………………………………...53

x
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Quản trị tài chính (QTTC) có vai trò hết sức quan trọng, nó quyết định sự thành bại
của mỗi doanh nghiệp, mỗi quốc gia.
Đối với Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro (sau đây gọi tắt là Vietsovpetro) trong
giai đoạn hiện nay, khi sản lượng dầu khai thác và giá dầu giảm đáng kể, công tác quản
trị tài chính là vấn đề hết sức bách thiết. Vì thế, tôi lựa chọn đề tài “Giải pháp nâng cao
hiệu quả quản trị tài chính của Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro”.
Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu tình trạng công tác quản trị tài chính, chỉ ra những
hạn chế còn tồn tại, để từ đó đưa ra các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả
quản trị tài chính tại Vietsovpetro, giúp công ty tiếp tục phát triển trong tương lai.

1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường phụ
thuộc vào rất nhiều yếu tố như môi trường kinh doanh, trình độ quản lý của các
doanh nghiệp, đặc biệt là trình độ quản lý tài chính.
Được thành lập và hoạt động theo Hiệp định Liên chính phủ giữa 2 nước Cộng
hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết
(nay là Liên bang Nga), trải qua hơn 40 năm xây dựng và phát triển, Vietsovpetro
đã đạt được những thành tựu to lớn về kinh tế, chính trị, xã hội, đặt nền móng đầu
tiên cho nền công nghiệp dầu khí mang tầm chiến lược tại Việt Nam.
Cùng với sự phát triển chung, hệ thống quản lý tài chính, kế toán của
Vietsovpetro cũng ngày càng được hoàn thiện, xứng đáng là công cụ hữu hiệu trong
quản trị doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, trước những khó khăn
về sản lượng khai thác dầu tại Lô 09-1 không như kỳ vọng, giá dầu sụt giảm, dẫn
đến nguồn tài chính để lại cho Vietsovpetro để trang trải các hoạt động cũng bị
giảm đáng kể. Với đặc thù là doanh nghiệp hàng năm được Hội đồng phê duyệt
ngân sách hoạt động, vì thế việc quản lý hiệu quả dòng tiền, kiểm soát và tối ưu hóa
chi phí là một vấn đề hết sức cấp thiết.
Ngoài hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí tại Lô 09-1,
Vietsovpetro còn thực hiện cung cấp dịch vụ kỹ thuật dầu khí cho các công ty khác.
Trong thời kỳ hội nhập hiện nay, bên cạnh việc nghiên cứu các biện pháp nhằm gia
tăng hệ số thu hồi dầu tại Lô 09-1, mở rộng tìm kiếm thăm dò các Lô mới, vùng mới,
Vietsovpetro đã và đang tận dụng những lợi thế sẵn có về cơ sở vật chất kỹ thuật hiện
đại, nguồn nhân lực chất lượng cao để cung cấp dịch vụ cho các công ty trong lĩnh vực
dầu khí. Khác với hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí tại Lô 09-1 phải tuân thủ
theo Hiệp định Liên chính phủ, các hoạt động khác Vietsovpetro tuân thủ theo Luận
pháp Việt Nam. Ngoài việc tận dụng được những nguồn lực sẵn có, Vietsovpetro cũng
rất cần thực hiện công tác quản trị tài chính đối với hoạt động cung

2
cấp dịch vụ này, để có thể bảo toàn vốn, sử dụng vốn một cách có hiệu quả, và đặc
biệt là không gây ảnh hưởng đến hoạt động chính là thăm dò và khai thác dầu khí
của Vietsovpetro.
Tuy nhiên, công tác quản trị tài chính tại Vietsovpetro vẫn bộc lộ những hạn
chế, chưa thực sự là một hệ thống quản trị tiên tiến, năng động, chưa phát huy và
tận dụng hết được những nguồn lực sẵn có. Chính vì vậy, tác giả lựa chọn thực hiện
đề tài “Giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị tài chính của Liên doanh Việt - Nga
Vietsovpetro” để có thể đi sâu vào phân tích đầy đủ thực trạng công tác quản trị tài
chính tại Vietsovpetro. Từ đó, đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt
động, gia tăng giá trị của Công ty, đồng thời để hạn chế các rủi ro kinh doanh của
Vietsovpetro trong thời gian tới.
2. Mục đích nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nâng cao hiệu quả quản trị tài chính tại
Vietsopetro, giúp công ty tiếp tục phát triển vững mạnh.
Để thực hiện được mục tiêu trên, đề tài có nhiệm vụ thực hiện các nội dung
nghiên cứu sau:
- Thứ nhất, tổng hợp lý thuyết về QTTC trong doanh nghiệp hiện đại, nêu rõ
các đặc điểm trong công tác quản trị tài chính của ngành thăm dò và khai thác dầu
khí.
- Thứ hai, phân tích thực trạng của công tác QTTC chính tại Vietsovpetro, chỉ
ra những thành tựu cũng như những hạn chế còn tồn tại của Công ty.
- Thứ ba, đề xuất các giải pháp nhằm phát huy những thành tự, cũng như các
biện pháp để khắc phục những hạn chế trong công tác QTTC tại Vietsovpetro.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác quản trị tài chính tại Vietsovpetro.
- Phạm vi nghiên cứu của đề tài các số liệu trong báo trong giai đoạn từ 2016
đến 9 tháng đầu năm 2021.

3
4. Phương pháp nghiên cứu của đề tài
Luận văn sử dụng phương pháp chính là thống kê, phân tích kết hợp với
phương pháp định tính, phương pháp suy diễn và quy nạp, dựa trên các số liệu sơ
cấp. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua các báo cáo tài chính, qua kết luận của
các cuộc họp nội bộ và với hai Phía tham gia về chủ đề cải tiến mô hình quản trị tài
chính tại Vietsovpetro.
5. Cấu trúc của Luận văn
Ngoài phần mở đầu, phụ lục và tài liệu tham khảo, tác giả trình bày Luận văn
thành 3 chương, bao gồm:
Chương 1: Lý thuyết về quản trị tài chính doanh nghiệp
Chương 2: Thực trạng của công tác quản trị tài chính tại Liên doanh Việt – Nga
Vietsovpetro
Chương 3: Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị tài chính tại Liên doanh Việt
– Nga Vietsovpetro

4
CHƯƠNG 1 LÝ THUYẾT VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1. Quản trị tài chính doanh nghiệp
1.1.1. Khái niệm tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp là một khâu trong hệ thống tài chính của nền kinh tế
thị trường; tính chất và mức độ phát triển của TCDN cũng phụ thuộc vào tính chất
và nhịp độ phát triển của nền kinh tế hàng hóa (Lưu Thị Thu Hương, 2010). TCDN
được đặc trưng bằng những nội dung chủ yếu sau đây:
Thứ nhất, TCDN phản ánh những luồng chuyển dịch giá trị trong nền kinh tế.
Luồng chuyển dịch đó chính là sự vận động của các nguồn tài chính gắn liền với
hoạt động SXKD của DN.
Thứ hai, sự vận động của các nguồn TCDN là sự vận động chuyển hoá từ các
nguồn tài chính hình thành nên các quỹ, hoặc vốn kinh doanh của DN và ngược lại.
Sự chuyển hoá qua lại đó được điều chỉnh bằng các quan hệ phân phối dưới hình
thức giá trị nhằm tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ phục vụ cho các mục tiêu
SXKD của DN.
Từ những đặc trưng trên của TCDN, chúng ta có thể rút ra kết luận về khái
niệm TCDN như sau: “Tài chính doanh nghiệp là hệ thống các luồng chuyển dịch
giá trị phán ánh sự vận động và chuyển hóa các nguồn tài chính trong quá trình
phân phối để tạo lập hoặc sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đạt tới các mục tiêu kinh
doanh của doanh nghiệp.”
1.1.2. Khái niệm về quản trị tài chính doanh nghiệp
Quản trị tài chính doanh nghiệp là việc lựa chọn và đưa ra các quyết định tài
chính, tổ chức thực hiện các quyết định đó nhằm đạt được mục tiêu HĐTC của
doanh nghiệp. Mục tiêu đó là tối đa hoá giá trị cho chủ doanh nghiệp hay là tối đa
hóa lợi nhuận, liên tục làm tăng giá trị DN và khả năng cạnh tranh của DN trên thị
trường (Phạm Quang Trung, 2012).

5
Quản trị tài chính là một trong các chức năng cơ bản của QTDN. Chức năng
QTTC có mối liên hệ mật thiết với các chức năng khác trong doanh nghiệp như:
chức năng quản trị sản xuất, chức năng quản trị marketing, chức năng quản trị
nguồn nhân lực. Quản trị TCDN bao gồm các hoạt động liên quan đến đầu tư, tài
trợ và quản trị tài sản theo mục tiêu chung của công ty. Vì vậy, chức năng quyết
định của QTTC có thể chia thành ba nhóm: quyết định đầu tư, tài trợ và quản trị tài
sản, trong đó quyết định đầu tư là quyết định quan trọng nhất trong ba quyết định
căn bản theo mục tiêu tạo giá trị cho các cổ đông (Phạm Quang Trung, 2012).
Như vậy, “Quản trị tài chính doanh nghiệp là các hoạt động nhằm phối trí
các dòng tiền tệ trong doanh nghiệp nhằm đạt được mục tiêu của doanh nghiệp.
Quản trị tài chính bao gồm các hoạt động làm cho luồng tiền tệ của công ty phù
hợp trực tiếp với các kế hoạch.”
1.1.3. Vai trò của quản trị tài chính doanh nghiệp
Theo giáo trình quản trị Tài chính doanh nghiệp của tác giả Phạm Quang
Trung (2012), Quản trị TCDN đạt hiệu quả góp phần rất lớn đối với việc nâng cao
hiệu quả quản lý tài chính quốc gia. QTTC luôn giữ một vị trí trọng yếu trong hoạt
động QLDN. QTTC đóng vai trò rất quan trọng, quyết định tính độc lập, sự thành
bại của doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh. Các vai trò của quản trị TCDN
trong hoạt HĐKD bao gồm:
- Một là, huy động đảm bảo đầy đủ và kịp thời vốn cho HĐKD của doanh
nghiệp: Vai trò của TCDN trước hết thể hiện ở chỗ xác định đúng đắn các nhu
cầu về vốn cho HĐKD của doanh nghiệp trong thời kỳ. Vai trò của quản trị
TCDN ngày càng quan trọng hơn trong việc chủ động lựa chọn các hình thức
và phương pháp huy động vốn đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt động nhịp
nhàng và liên tục với chi phí huy động vốn ở mức thấp.
- Hai là, tổ chức sử dụng vốn tiết kiệm và hiệu quả: Việc hình thành và sử dụng tốt
các quỹ của doanh nghiệp, cùng với việc sử dụng các hình thức thưởng, phạt vật
chất hợp lý sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy CBNV gắn liền với doanh

6
nghiệp từ đó nâng cao năng suất lao động, góp phần cải tiến SXKD nâng cao
hiệu quả sử dụng tiền vốn.
- Ba là, kiểm tra, giám sát các mặt hoạt động SXKD của doanh nghiệp một cách
chặt chẽ: Thông qua các tình hình tài chính và việc thực hiện các chỉ tiêu tài
chính, các nhà QTDN có thể đánh giá khái quát và kiểm soát được các mặt
hoạt động của doanh nghiệp, phát hiện được kịp thời những tồn tại vướng mắc
trong HĐKD, từ đó có thể đưa ra các quyết định điều chỉnh các hoạt động phù
hợp với diễn biến thực tế kinh doanh.
1.1.4. Các quyết định quản trị tài chính
QTTC bao gồm các hoạt động liên quan đến việc đầu tư, tài trợ và quản trị tài
sản theo mục tiêu chung của công ty. Vì vậy, chức năng quyết định của QTTC có
thể chia thành ba nhóm: quyết định đầu tư, tài trợ và quản trị tài sản (Phạm Quang
Trung, 2012).
Quyết định đầu tư: Quyết định đầu tư là quyết định quan trọng nhất trong ba
quyết định căn bản của QTTC. Để duy trì một cơ cấu tài sản hợp lý, các nhà QTTC
không chỉ ra các quyết định đầu tư mà còn ra các quyết định cắt giảm, loại bỏ hay
thay thế đối với các tài sản không còn giá trị kinh tế. Các quyết định này tác động
trực tiếp lên KNSL và rủi ro của doanh nghiệp. Các nhà QTTC phải ra các quyết
định nhằm xác định quy mô tăng trưởng của công ty và đảm bảo một cơ cấu tài sản
thích hợp bằng các hoạt động đầu tư, cắt giảm...Các quyết định này tác động trực
tiếp lên KNSL và rủi ro của doanh nghiệp.
Quyết định tài trợ: Để tài trợ cho tài sản, các nhà QTTC phải tìm kiếm các
nguồn vốn thích hợp thông qua các quyết định tài trợ. Các nguồn vốn để tài trợ cho
tài sản bao gồm các khoản nợ ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, vốn chủ..... Khi đã
quyết định tài trợ, nhà QTTC phải xác định phương án tốt nhất để thu hút nguồn
vốn cần thiết và cần phải hiểu được các cơ chế để nhận được các khoản vay ngắn
hạn, ký kết các hợp đồng vay dài hạn hay thương lượng để bán cổ phiếu, trái phiếu.

7
Quyết định quản trị tài sản: Quyết định thứ ba đối với nhà QTTC là quyết
định quản trị tài sản. Nhà QTTC sẽ quan tâm nhiều hơn đến việc quản trị các tài sản
lưu động so với TSCĐ trong khi phần lớn trách nhiệm quản lý TSCĐ thuộc về các
nhà quản trị sản xuất, những người vận hành trực tiếp TSCĐ.
1.1.5. Nhiệm vụ của quản trị tài chính
Mục tiêu tạo giá trị: Mục tiêu cơ bản được thừa nhận ở hầu hết các công ty là
tối đa hóa giá trị cho các cổ đông. Giá trị của cổ đông được tăng tối đa bằng cách
tăng tối đa khoản chênh lệch giữa giá trị thị trường của toàn bộ cổ phiếu và lượng
vốn chủ do cổ đông cung cấp.
Cũng có những ý kiến tranh cãi về việc chọn giá trị cho cổ đông làm mục tiêu
của QTTC. Song, nếu suy cho cùng thì đây là mục tiêu phản ánh tổng hợp nhất
mong muốn của chủ - nhóm hữu quan quan trọng nhất của doanh nghiệp.Mục tiêu
này không phản ánh ảnh hưởng của chính sách cổ tức đến giá thị trường của cổ
phiếu. Giá trị thị trường tính đến cả thu nhập hiện tại và thu nhập kỳ vọng của cổ
phiếu, thời gian, thời hạn và rủi ro của các dòng thu nhập, chính sách cổ tức của
công ty cũng như các nhân tố khác liên quan đến giá thị trường của cổ phiếu.
Các bên hữu quan: Cũng đã từ lâu, người ta nhận ra rằng sự tách biệt giữa
quyền sở hữu và quyền kiểm soát trong các công ty hiện đại dẫn đến những mâu
thuẫn tiềm ẩn giữa những người chủ và những người quản lý. Đặc biệt là mục tiêu
của các nhà quản trị có thể khác với mục tiêu của các cổ đông. Sự tách biệt giữa
quyền sở hữu với hoạt động quản lý tạo ra một tình huống để các nhà quản trị có thể
hành động vì lợi ích của họ hơn là vì lợi ích của các cổ đông.
Các cổ đông hy vọng rằng các đại diện sẽ hành động vì lợi ích cao nhất của
họ nên ủy quyền ra quyết định cho đại diện. Việc kiểm soát được thực hiện bằng
cách kiểm tra các đại diện, xem xét lại một cách hệ thống các đặc quyền quản lý.
Thị trường vốn hiệu quả là nơi cung cấp các dấu hiệu về giá trị chứng khoán nên nó
cũng phản ánh thành tích của các nhà quản trị.
Trách nhiệm xã hội: Tối đa hóa giá trị cổ đông không có nghĩa là các nhà quản
trị phải từ bỏ các trách nhiệm xã hội như bảo vệ người tiêu dùng, trả lương công bằng,

8
duy trì chính sách thuế trung thực và điều kiện làm việc an toàn, hỗ trợ giáo dục và
quan tâm đến các vấn đề môi trường. Bên cạnh lợi ích cổ đông, các nhà quản trị còn
phải tính đến lợi ích của tất cả các bên hữu quan. Các bên hữu quan bao gồm chủ
nợ, nhân viên, khách hàng, nhà cung cấp, cộng đồng nơi công ty hoạt động… có thể
nói, công ty chỉ có thể đạt được mục tiêu cuối cùng là tối đa hóa giá trị cổ đông khi
họ quan tâm đến lợi ích chính đáng của các bên hữu quan.
1.2. Hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp
1.2.1. Khái niệm hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp
Hiệu quả kinh tế tính bằng đơn vị hiện vật (năng suất lao động, máy móc thiết
bị và hiệu suất tiêu hao vật tư) và hiệu quả kinh tế tính bằng đơn vị giá trị (hiệu quả
của hoạt động quản trị chi phí).
Hiệu quả kinh tế của một quá trình kinh tế là một phạm trù kinh tế phản ánh
trình độ lợi dụng các nguồn lực để đạt mục tiêu đã xác định. Khái niệm này phản
ánh tương đối đầy đủ tính hiệu quả kinh tế của hoạt động SXKD.
Hiệu quả kinh tế của các hoạt động SXKD là một phạm trù kinh tế phản ánh trình
độ lợi dụng các nguồn lực (lao động, máy móc, thiết bị, tiền vốn và các yếu tố khác)
nhằm đạt được mục tiêu mà doanh nghiệp đã đề ra (Nguyễn Năng Phúc, 2011).
Bộ phận tài chính trong doanh nghiệp nếu có thể đạt được mục tiêu tài chính
đề ra như: Mang lại giá trị gia tăng của doanh nghiệp hay tối đa hóa lợi nhuận và tối
thiểu rủi ro tài chính, thì đạt được hiệu quả trong công tác QTTC. Vậy, hiệu quả
QTTC doanh nghiệp phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực tài chính nhằm đạt
được mục tiêu TCDN (Phạm Quang Trung, 2012). Nội dung phân tích hiệu quả
quản trị tài chính bao gồm 02 nội dung chính là: phân tích tình hình thực hiện các
nhiệm vụ quản trị tài chính tại doanh nghiệp và phân tích các chỉ tiêu phản ánh hiệu
quả quản trị tài chính doanh nghiệp.

9
Phân tích hiệu quả QTTC
Phân tích tình hình thực hiện các
nhiệm vụ QTTC

Mô hình QTTC của doanh nghiệp



Công tác hoạch định tài chính



Công tác thực hiện các quyết định
tài chính



Tình hình kiểm soát tài chính

Phân tích các chỉ tiêu phản ánh
hiệu quả QTTC

Đo lường biến động tài sản nguồn
vốn



Đo lường KQKD của doanh
nghiệp



Đo lường khả năng tài trợ của
doanh nghiệp


Đo lường khả năng thanh toán



Đo lường hiệu quả sử dụng vốn



Đo lường khả năng sinh lời



Đo lường HQHĐKD bằng

phương pháp phân tích Dupont

Nguồn: Phạm Quang Trung (2012)
Hình 1.1. Khung phân tích hiệu quả quản trị tài chính của doanh nghiệp
1.2.2. Các chỉ tiêu đo lường hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp
1.2.2.1. Đo lường biến động tài sản và nguồn vốn
Phân tích sự biến động và cơ cấu tài sản: Phân tích sự biến động tài sản là
phân tích sự thay đổi của tài sản qua 2 năm và những nhân tố tác động tới sự biến
động đó (Nguyễn Năng Phúc, 2011).
Phân tích cơ cấu tài sản của doanh nghiệp là phân tích tỷ trọng của các loại tài
sản/Tổng tài sản. Công việc được thực hiện bằng cách tính ra và so sánh tình hình
biến động giữa kỳ phân tích và kỳ gốc về tỷ trọng của tong bộ phận tài sản chiếm
trong tổng số tài sản.
Qua phân tích sự biến động và cơ cấu tài sản cho thấy được sự biến động của loại
tài sản nào có ảnh hưởng lớn đến sự biến động của tổng tài sản; qua đó thấy được sự
biến động về quy mô kinh doanh, năng lực kinh doanh của doanh nghiệp. Giúp cho nhà
quản lý có thể tìm hiểu sự hợp lý trong việc phân bổ và sử dụng các loại tài

10
sản của doanh nghiệp, qua đó đánh giá một cách đầy đủ quy mô TS, năng lực và
khả năng quản lý nguồn vốn của doanh nghiệp và từ đó đề ra các biện pháp nhằm
nâng cao hiệu quả trong việc dùng các TS và hoạt động của doanh nghiệp.
Phân tích sự biến động và cơ cấu nguồn vốn: Nguồn vốn phản ánh nguồn
hình thành tài sản hiện có của doanh nghiệp tại thời điểm lập báo cáo.Cơ cấu của
từng nguồn vốn trong tổng nguồn vốn phản ánh trách nhiệm pháp lý của doanh
nghiệp đối với các khoản vốn mà doanh nghiệp đang quản lý và sử dụng (Nguyễn
Năng Phúc, 2011).
Phân tích sự biến động nguồn vốn là phân tích sự thay đổi của tổng nguồn vốn
của kỳ hiện tại so với kỳ năm trước liền kề và những nhân tố tác động tới sự biến
động đó; từ đó biết được sự biến động của loại nguồn vốn nào có ảnh hưởng lớn
đến sự biến động của tổng nguồn vốn.
Phân tích cơ cấu nguồn vốn là phân tích tỷ trọng của từng loại hình nguồn
vốn/Tổng nguồn vốn. Phân tích cơ cấu nguồn vốn và sự biến động của chúng để xác
định số vốn cần huy động, nguồn huy động, thời gian huy động, chi phí huy động...
sao cho vừa đảm bảo đáp ứng nhu cầu về vốn kinh doanh, vừa tiết kiệm được chi
phí huy động, tiết kiệm chi phí sử dụng vốn, và đảm bảo an ninh tài chính cho
doanh nghiệp.
Phân tích nguồn vốn giúp người phân tích đánh giá được khả năng xoay trở,
tính chủ động trong HĐKD của doanh nghiệp.
- Phần nguồn vốn gồm: A: Nợ phải trả, B: Nguồn vốn chủ sở hữu
- Nếu nguồn vốn chủ sở hữu chiếm tỷ trọng cao trong tổng số nguồn vốn thì
doanh nghiệp có đủ khả năng tự bảo đảm về mặt tài chính và mức độ độc lập về mặt
TCDN cao. Ngược lại nếu công nợ phải trả chiếm tỷ trọng chủ yếu trong tổng số
nguồn vốn thì khả năng bảo đảm về mặt TCDN sẽ thấp.
1.2.2.2. Đo lường kết quả kinh doanh của doanh nghiệp
Báo cáo kết quả HĐKD là báo cáo tổng hợp, phản ánh tổng quát tình hình và
kết quả HĐKD trong một kỳ kế toán của doanh nghiệp. Báo cáo kết quả HĐKD
được phản ánh chi tiết theo hoạt động SXKD chính và các HĐTC (Nguyễn Năng
Phúc, 2011).

11
- Thông qua các chỉ tiêu trên báo cáo kết quả HĐKD có thể đánh giá khái quát
lợi nhuận của doanh nghiệp dựa trên các chỉ tiêu doanh thu, giá vốn hàng bán, lợi
nhuận gộp, lợi nhuận trước và sau thuế.
- Việc so sánh lợi nhuận của các kỳ kế toán liên tiếp theo số tuyệt đối và số
tương đối sẽ cho thấy xu hướng biến động của chỉ tiêu này. Hơn nữa, theo như
nhóm tác giả Ngô Kim Phượng, Lê Thị Thanh Hà, Lê Mạnh Hưng, chúng ta cũng
có thể đánh giá sự biến đổi của cơ cấu lợi nhuận bằng cách so sánh tỷ suất lợi nhuận
của từng dịch vụ trên tổng tỷ suất lợi nhuận qua các năm để xem xét nguồn lợi
chính của doanh nghiệp là do công việc nào mang lại.
- Phân tích doanh thu: Phản ánh kết quả hoạt động SXKD của một doanh
nghiệp trong một kỳ kế toán. Doanh thu của một doanh nghiệp có thể bao gồm các
thu nhập từ việc buôn bán sản phẩm, cung ứng dịch vụ và thu nhập từ HĐTC hoặc
là thu nhập từ các nguồn khác khác. Việc phân tích doanh thu chủ yếu dựa trên cơ
sở việc đối chiếu, so sánh và đánh giá dữ liệu qua các năm với nhau để xác định
mức độ ảnh hưởng và các nguyên nhân dẫn đến sự biến động đó.
- Phân tích chi phí: Nhằm mục đích nhận thức và đánh giá chính xác, toàn
diện và khách quan tình hình quản lý và sử dụng chi phí, qua đó thấy được sự phản
ảnh hưởng của nó đến quá trình và kết quả kinh doanh. Chi phí được đánh giá trên
cơ sở so sánh với tổng chi phí năm trước và phân tích các yếu tố ảnh hưởng.Qua
phân tích cần tìm ra những mặt tồn tại, bất hợp lý từ đó đề xuất những biện pháp
khắc phục nhằm quản lý và sử dụng chi phí HĐKD tốt hơn.
- Phân tích tỷ trọng từng loại chi phí trên doanh thu và so sánh tỷ lệ biến
đổi của doanh thu đối với tỷ lệ biến đổi của chi phí.
- Phân tích lợi nhuận: Lợi nhuận của doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của
bộ phận sản phẩm thặng dư do kết quả SXKD của doanh nghiệp mang lại. Nó chỉ là
tiêu chuẩn chất lượng tổng hợp biểu hiện kết quả của quá trình SXKD. Qua chỉ tiêu
lợi nhuận thấy rõ về mặt số lượng và chất lượng hoạt động của doanh nghiệp, thấy
rõ kết quả sử dụng các yếu tố sản xuất tiền vốn, lao động, vật tư...
1.2.2.3. Đo lường khả năng tài trợ của doanh nghiệp

12
Hệ số nợ: Tỷ lệ nợ trên tài sản là tỷ lệ đòn bẩy đo lường tổng số tài sản được
tài trợ bởi các chủ nợ thay vì các nhà đầu tư. Nói cách khác, nó cho thấy tỷ lệ phần
trăm tài sản được tài trợ bằng cách vay so với tỷ lệ phần trăm tài nguyên được tài
trợ bởi các nhà đầu tư. Chỉ số này cho biết mức độ doanh nghiệp sử dụng vốn vay
để tài trợ cho các tài sản của mình (Nguyễn Năng Phúc, 2011).
Hệ số nợ =
Tổng nợ phải trả
Tổng tài sản
Hệ số nợ/vốn chủ sở hữu: Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu đo lường quy mô tài
chính của một doanh nghiệp, cho biết trong tổng nguồn vốn của doanh nghiệp thì
nợ chiếm bao nhiêu phần trăm. ... Về nguyên tắc, hệ số này càng nhỏ, có nghĩa là
nợ phải trả chiếm tỷ lệ nhỏ so với tổng tài sản hay tổng nguồn vốn thì nghiệp ít gặp
khó khăn hơn trong tài chính (Nguyễn Năng Phúc, 2011).
Tổng nợ phải trả
Hệ số nợ/vốn chủ sở hữu =
Vốn chủ sở hữu
Hệ số tài trợ thường xuyên:
Nguồn vốn dài hạn
Hệ số tài trợ thường xuyên =
TSCĐ
Nguồn vốn dài hạn = Vốn chủ sở hữu + Nợ dài hạn.
Nếu hệ số tài trợ thường xuyên lớn hơn 1 nghĩa là chính sách tài trợ của doanh
nghiệp khá an toàn, phần dư thừa của nguồn vốn dài hạn được sử dụng để đầu tư ngắn
hạn. Tuy nhiên tài trợ nhiều thì chi phí sử dụng vốn thông thường sẽ cao. Nếu hệ số
này tài trợ thường xuyên bằng 1 thì tình hình tài trợ hợp lý, nếu chỉ tiêu này nhỏ hơn 1
thì chứng tỏ tình hình tài trợ của doanh nghiệp đang khá mạo hiểm vì sử dụng một
phần nguồn vốn ngắn hạn để tài trợ cho tài sản dài hạn (Nguyễn Năng Phúc, 2011).
Hệ số tự tài trợ dài hạn:
Hệ số tự tài trợ tài sản dài hạn =
Tài sản dài hạn
Chỉ tiêu này cho biết khả năng tự tài trợ cho tài sản dài hạn bằng vốn chủ sở
hữu của doanh nghiệp trong kỳ.

13
1.2.2.4. Đo lường khả năng thanh toán
Khả năng thanh toán hiện hành: Khả năng thanh toán hiện hành thể hiện
mức độ đảm bảo của TSNH với nợ ngắn hạn. Tỷ số này cho thấy doanh nghiệp có
bao nhiêu tài sản có thể chuyển đổi để đảm bảo thanh toán cho các khoản nợ ngắn
hạn, đồng thời chỉ số này cũng cho biết trước được khả năng trả nợ của doanh
nghiệp (Phạm Quang Trung, 2012).
Khả năng thanh
=
TSNH
toán hiện hành Nợ ngắn hạn
Tỷ số khả năng thanh toán hiện hành của doanh nghiệp cho thấy khả năng đáp
ứng các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp là cao hay thấp. Nếu tỷ lệ nói trên bằng 1
thì doanh nghiệp có đủ khả năng thanh toán nợ ngắn hạn và tình hình tài chính là khả
quan. Chỉ số khả năng thanh toán hiện hành của doanh nghiệp được chấp nhận hay
không tuỳ thuộc vào sự so sánh với giá trị trung bình ngành mà doanh nghiệp đang
kinh doanh.Bên cạnh đó, nó cũng được so sánh với các giá trị của chỉ số này của những
năm trước đó. Khi giá trị của chỉ số thanh toán hiện hành giảm chứng tỏ khả năng thanh
toán nợ của doanh nghiệp đã giảm và báo hiệu trước những khó khăn tài chính trong
thời gian tới. Ngược lại, khi chỉ số thanh toán hiện hành của doanh nghiệp có giá trị lớn
cho thấy khả năng thanh toán nợ của doanh nghiệp là lớn.
Tuy nhiên, nếu chỉ số này khá cao, thì có nghĩa là doanh nghiệp đã đầu tư quá
nhiều vào TSNH hay đơn giản là việc quản lý TSNH của doanh nghiệp không đạt
hiệu quả bởi có quá nhiều tiền mặt nhàn rỗi gây lãng phí cho việc sử dụng vốn vì nó
có thể làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp.
Khả năng thanh toán nhanh: Chỉ tiêu này được dùng để đánh giá khả năng
thanh toán ngay các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp. Qua đó, có thể thấy được
khả năng đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp là cao hay thấp (Phạm
Quang Trung, 2012).

14
Khả năng thanh toán
=
TSNH - hàng tồn kho
nhanh Nợ ngắn hạn
Chỉ số này cho biết khả năng thanh toán thực sự của doanh nghiệp trước
những khoản nợ ngắn hạn và được tính toán dựa trên các TSNH có thể chuyển đổi
nhanh thành tiền để đáp ứng nhu cầu thanh toán khi cần thiết.Nếu hệ số thanh toán
nhanh >1 thì tình hình thanh toán tương đối khả quan, nếu hệ số thanh toán nhanh
<1 thì doanh nghiệp gặp khó khăn trong vấn đề thanh toán nợ. Ngay cả trong trường
hợp năng lực thanh toán ở mức cao nhưng bên cạnh đó nếu tỷ lệ các khoản phải thu
nhiều và khoảng thời gian thu hồi của các khoản phải thu thì doanh nghiệp vẫn gặp
khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ đến hạn.
Chỉ tiêu này càng lớn sẽ thể hiện khả năng thanh toán của doanh nghiệp càng
cao.Tuy nhiên, nếu chỉ tiêu này quá cao, sẽ được hiểu rằng số lượng vốn bằng tiền
tại doanh nghiệp đang rất lớn. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến tốc độ luân chuyển vốn,
do đó có thể kết luận doanh nghiệp hiện tại có hiệu quả sử dụng vốn thấp. Nhưng
nếu chỉ tiêu này quá thấp thì DN có thể gặp khó khăn trong việc thanh toán công nợ
và do đó, có thể bán gấp hàng hóa, sản phẩm để trả nợ vị không đủ tiền thanh toán.
Khả năng thanh toán cao thì rủi ro thanh khoản sẽ thấp, tuy nhiên lợi nhuận có
thể thấp vì tiền mặt nhiều, phải thu nhiều và hàng tồn kho nhiều.
Khả năng thanh toán thấp thì rủi ro thanh khoản sẽ cao, tuy nhiên lợi nhuận có
thể cao vì TSNH được sử dụng hiệu quả.
Khả năng thanh toán tức thời: Hay còn gọi là tỷ lệ thanh toán bằng tiền, chỉ
số thanh toán tiền mặt,... Tỷ số này nhằm đánh giá sát hơn tình hình thanh toán của
doanh nghiệp (Phạm Quang Trung, 2012).
Khả năng thanh toán tức
=
Tiền + các khoản tương đương tiền
thời Nợ ngắn hạn
Tiền và các khoản tương đương tiền ở đây bao gồm tiền mặt, tiền gửi ngân
hàng, tiền đang chuyển, các khoản đầu tư chứng khoán ngắn hạn và các khoản đầu
tư ngắn hạn khác có thể dễ dàng chuyển đổi thành tiền trong thời hạn 3 tháng mà
không gặp rủi ro lớn.

15
Hệ số này đặc biệt hữu ích khi đánh giá tính thanh khoản của một doanh
nghiệp trong giai đoạn nền kinh tế đang gặp khủng hoảng (khi mà hàng tồn kho
không tiêu thụ được, các khoản phải thu khó thu hồi). Tuy nhiên, trong nền kinh tế
ổn định, dùng tỷ số khả năng thanh toán tức thời đánh giá tính thanh khoản của một
doanh nghiệp có thể xảy ra sai sót. Bởi lẽ, một doanh nghiệp có một lượng lớn
nguồn tài chính không được sử dụng đồng nghĩa do doanh nghiệp đó sử dụng không
hiệu quả nguồn vốn.
Khả năng thanh toán lãi vay: Hệ số khả năng thanh toán lãi vay còn được gọi
là hệ số thu nhập trả lãi định kỳ, cho biết mức độ lợi nhuận đảm bảo khả năng trả lãi
như thế nào. Nếu Công ty quá yếu về mặt này, có thể làm giảm uy tín với các chủ
nợ, các chủ nợ có thể gây sức ép đối với doanh nghiệp, tăng rủi ro trong hoạt động
và có thể làm doanh nghiệp phá sản (Phạm Quang Trung, 2012) .
EBIT
Khả năng thanh toán lãi vay =
Nợ ngắn hạn
- Chỉ tiêu này thể hiện cho biết một đồng lãi vay đến hạn có thể được thanh
toán bằng bao nhiêu đồng lợi nhuận trước thuế và lãi vay EBIT
- Lãi vay là một trong các nghĩa vụ ngắn hạn rất quan trọng của doanh nghiệp.
Khả năng thanh khoản lãi vay của doanh nghiệp thấp cũng thể hiện khả năng
sinh lời của tài sản thấp. Khả năng thanh toán lãi vay thấp cho thấy tình trạng nguy
hiểm, suy giảm trong hoạt động kinh tế có thể làm giảm lãi trước thuế và lãi vay
xuống dưới mức nợ lãi mà công ty phải trả, do đó dẫn tới mất khả năng thanh toán
và vỡ nợ.
1.2.2.5. Đo lường hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp
Hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp là một phạm trù kinh tế phản ánh trình
độ khai thác, sử dụng và quản lý nguồn vốn làm cho chúng sinh lời tối đa nhằm mục
tiêu tối đa hóa khả năng sinh lời của chủ sở hữu (Nguyễn Trọng Cơ và Nghiêm Thị
Thà, 2017). Hiệu quả sử dụng được đánh giá thông qua tốc độ quay vòng vốn. Một
doanh nghiệp có vốn quay vòng càng nhanh thì doanh nghiệp được xem là sử dụng vốn
có hiệu quả. Tuy nhiên, vòng quay vốn phụ thuộc vào các tiêu thức tiêu thụ hàng hóa,
thanh toán... và nhiều yếu tố khách quan khác như chính sách kinh tế nhà nước.

16
 Chỉ tiêu luân chuyển hàng tồn kho
Tốc độ luân chuyển hàng tồn kho được thể hiện qua 2 chỉ tiêu: Số vòng luân
chuyển hàng tồn kho và số ngày của một vòng quay hàng tồn kho. Số vòng hàng
tồn kho càng lớn hoặc số ngày một vòng quay hàng tồn kho càng nhỏ thì tốc độ
luân chuyển hàng tồn kho càng nhanh, hàng tồn kho tham gia vào luân chuyển được
nhiều vòng hơn và ngược lại (Nguyễn Trọng Cơ và Nghiệm Thị Thà, 2017).
Giá vốn hàng bán
Vòng quay hàng tồn kho =
Bình quân hàng tồn kho
Số ngày của một vòng quay Số ngày trong năm (360 ngày)
hàng tồn kho =
Vòng quay hàng tồn kho
 Chỉ tiêu luân chuyển vốn lưu động
Vốn lưu động thường xuyên là một chỉ tiêu tổng hợp rất quan trọng để đánh
giá tình hình TCDN, chính vì vậy số vòng quay vốn lưu động càng lớn chứng tỏ
vốn lưu động luân chuyển càng nhanh, HĐTC càng tốt, doanh nghiệp càng ít cần
vốn và tỷ suất lợi nhuận càng cao (Nguyễn Trọng Cơ và Nghiêm Thị Thà, 2017).
Doanh thu thuần
Số vòng quay vốn lưu động =
TSNH – nợ ngắn hạn
=
vốn lưu động Số vòng quay vốn lưu động
Hiệu quả sử dụng vốn lưu động: nói lên một đồng VLĐ làm ra bao nhiêu
đồng lợi nhuận.
Hiệu quả sử dụng vốn lưu Lợi nhuận thuần
=
động Vốn lưu động

17
 Chỉ tiêu luân chuyển nợ phải thu
Tốc độ luân chuyển nợ phải thu vừa thể hiện khả năng thanh toán vốn - khả
năng thu hồi nợ và dòng tiền dùng thanh toán. Số vòng nợ phải thu càng lớn và số
ngày một vòng quay càng nhỏ thể hiện tốc độ luân chuyển nợ phải thu càng nhanh,
khả năng thu hồi nợ nhanh, hạn chế bớt vốn bị chiếm dụng để đưa vào hoạt động
SXKD và doanh nghiệp có được thuận lợi hơn về nguồn tiền trong thanh toán.
Ngược lại số vòng quay nợ phải thu càng nhỏ và số vòng quay càng lớn thì tốc độ
luân chuyển nợ phải thu chậm, khả năng thu hồi vốn chậm, gây khó khăn hơn trong
thanh toán của doanh nghiệp và nó cũng có thể dẫn tới những rủi ro cao hơn về khả
năng không thu hồi được nợ (Nguyễn Trọng Cơ và Nghiêm Thị Thà, 2017).
Tổng doanh thu bán chịu trong kỳ
Số vòng quay nợ phải thu =
Số dư nợ phải thu bình quân trong kỳ
=
khoản phải thu Số vòng quay nợ phải thu
 Chỉ tiêu luân chuyển TSCĐ
Tốc độ luân chuyển TSCĐ thể hiện khả năng thu hồi vốn đầu tư vào TSCĐ
của doanh nghiệp. Số vòng quay của TSCĐ càng lớn và số ngày quay càng nhỏ thể
hiện khả năng thu hồi vốn TSCĐ của doanh nghiệp càng nhanh hơn từ đó dễ tạo
điều kiện tích lũy, tái đầu tư TSCĐ mới đảm bảo cho nâng cao và cải thiện tư liệu
sản xuất, cơ sở vật chất. Ngược lại, nếu như số vòng quay TSCĐ càng nhỏ và số
ngày một vòng quay lớn thể hiện khả năng thu hồi vốn TSCĐ của doanh nghiệp
chậm khó thu hồi vốn, khó có điều kiện tích lũy, tái đầu tư TSCĐ mới đảm bảo
nâng cao và cải thiện tư liệu sản xuất, cơ sở vật chất của doanh nghiệp.
Doanh thu thuần
Số vòng quay TSCĐ =
Giá trị còn lại của TSCĐ bình quân trong kỳ

18
=
TSCĐ Số vòng quay TSCĐ
 Chỉ tiêu luân chuyển tổng tài sản
Số vòng quay của tổng tài sản càng lớn và số ngày một vòng quay càng nhỏ
thể hiện khả năng thu hồi vốn của doanh nghiệp càng nhanh và từ đó để tạo điều
kiện hạn chế bớt vốn dự trữ, bị chiếm dụng, tích lũy, tái đầu tư tài sản mới đảm
bảo tiết kiệm vốn, nâng cao và cải thiện tư liệu sản xuất, cơ sở vật chất.
Tổng doanh thu trong kỳ
Vòng quay tài sản =
Giá trị tài sản bình quân trong kỳ
=
tài sản Số vòng quay tài sản
1.2.2.6. Đo lường khả năng sinh lời của doanh nghiệp
Theo Nguyễn Trọng Cơ và Nghiêm Thị Thà (2017), khả năng sinh lời hay tỷ
suất lợi nhuận (là khái niệm phản ánh mối quan hệ giữa lợi nhuận và quy mô doanh
nghiệp. KNSL là thước đo hiệu quả bằng tiền, là điều kiện cần nhưng chưa đủ để
duy trì cân bằng tài chính. Việc đánh giá KNSL phải dựa trên một khoảng thời gian
tham chiếu. Khái niệm KNSL được áp dụng trong mọi hoạt động kinh tế sử dụng
các phương tiện vật chất, con người và tài chính, thể hiện bằng kết quả trên phương
tiện. KNSL có thể áp dụng cho một hoặc một tập hợp tài sản.
 Doanh lợi sau thuế (Lợi nhuận biên) - ROS
Lợi nhuận sau thuế
Doanh lợi doanh thu sau thuế =
Doanh thu thuần
- Chỉ số này cho biết trong một trăm đồng doanh thu thuần có bao nhiêu đồng
lãi cho chủ sở hữu.
- Chỉ số này giúp nhận biết tỷ lệ giữa lợi nhuận thực tế của doanh nghiệp so với
doanh thu của doanh nghiệp là bao nhiêu phần trăm. Có thể nói, chỉ số ROS càng cao

19
phản ánh hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp càng ấn tượng, khả năng sinh lợi
nhuận từ doanh thu cao.
 Doanh lợi trước thuế (Sức sinh lợi cơ sở) - BEP
Lợi nhuận trước lãi vay và thuế (EBIT)
Doanh lợi trước thuế =
TTS bq
- Chỉ số này cho biết một đồng vốn đầu tư vào doanh nghiệp tạo được bao
nhiêu lợi nhuận trước thuế và lãi vay. Lợi thế của chỉ số này cho phép so sánh
KNSL đối với xã hội của các doanh nghiệp có cơ cấu nguồn vốn khác nhau và thuế
suất thu nhập khác nhau.
 KNSL tài sản - ROA
Sức sinh lợi tài sản (ROA) =
Tổng tài sản bq
- Chi số này cho biết tương quan giữa tài sản của doanh nghiệp tạo được bao
nhiêu lợi nhuận cho doanh nghiệp. Hệ số này càng cao chứng tỏ khả năng sử dụng
tài sản của doanh nghiệp càng hiệu quả.
 KNSL vốn chủ sở hữu - ROE
KNSL VCSH (ROE) =
Vốn chủ sở hữu bq
- Chỉ số này biểu thị khả năng sinh lời từ một đồng vốn mà doanh nghiệp đã
bỏ ra để đầu tư tạo ra bao nhiêu lợi nhuận cho doanh nghiệp. Có thể nói là chỉ số
này đo lường sự hiệu quả trong việc sử dụng vốn của doanh nghiệp.
Đây là chỉ số quan trọng nhất và thiết thực nhất đối với chủ sở hữu. Chỉ số
ROE càng cao càng chứng tỏ công ty sử dụng hiệu quả đồng vốn của cổ đông, có
nghĩa là Công ty cân đối một cách hài hòa giữa vốn cổ đông với vốn đi vay để khai
thác lợi thế cạnh tranh của mình trong quá trình huy động vốn, mở rộng quy mô.
Cho nên hệ số ROE càng cao thì các cổ phiếu càng hấp dẫn các nhà đầu tư hơn.
 Tỷ suất sinh lời giá vốn hàng bán
Chỉ tiêu này được xác định như sau:

20
Tỷ suất sinh lời của giá
=
Lợi nhuận gộp về bán hàng x 100
vốn hàng bán Giá vốn hàng bán
Chỉ tiêu này cho biết trong kì phân tích doanh nghiệp đầu tư 100 đồng giá vốn
hàng bán thì thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận gộp, chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ
mức lợi nhuận trong giá vốn hàng bán càng lớn, thể hiện các mặt hàng kinh doanh
có lời nhất, do vậy doanh nghiệp càng đẩy mạnh khối lượng tiêu thụ. Chỉ tiêu này
thường phụ thuộc vào đặc điểm kinh doanh của từng ngành nghề cụ thể.
 Tỷ suất sinh lời chi phí bán hàng
Tỷ suất sinh lời của chi phí Lợi nhuận thần từ HĐKD
=
bán hàng Chi phí bán hàng
Chỉ tiêu này cho biết trong kỳ phân tích doanh nghiệp đầu tư 100 đồng chi phí
bán hàng thì thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận, chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ
mức lợi nhuận trong chi phí bán hàng càng lớn, doanh nghiệp đã tiết kiệm được chi
phí bán hàng.
 Tỷ suất sinh lời chi phí QLDN
Tỷ suất sinh lời của chi Lợi nhuận thuần từ HĐKD
=
phí QLDN Chi phí QLDN
Chỉ tiêu này cho biết kỳ phân tích doanh nghiệp đầu tư 100 đồng chi phsi QLDN
thì thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận, chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ mức lợi nhuận
trong chi phí QLDN càng lớn, doanh nghiệp đã tiết kiệm được chi phí quản lý.
 Tỷ suất sinh lời tổng chi phí
Lợi nhuận kế toán trước thuế
Tỷ suất sinh lời của tổng chi phí =
Tổng chi phí
Chỉ tiêu này cho biết trong kỳ phân tích doanh nghiệp đầu tư 100 đồng chi phí thì
thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận kế toán trước thuế, chỉ tiêu này càng cao chứng

21
tỏ mới lợi nhuận trong chi phí càng lớn, doanh nghiệp đã tiết kiệm được các khoản
chi phí chi ra trong kỳ.
1.2.2.7. Đo lường hiệu quả hoạt đông kinh doanh của doanh nghiệp bằng
phương pháp phân tích Dupont
Phương pháp phân tích Dupont có thể đánh giá được tác động tương hỗ giữa
các tỷ số tài chính nhằm phục vụ cho việc sử dụng vốn chủ sở hữu sao cho hiệu quả
sinh lợi là cao nhất. Đẳng thức Dupont là sự kết nối các báo cáo tài chính để cho
biết các nhân tố cấu thành và ảnh hưởng đến hai chỉ tiêu tài chính quan trọng là
ROA và ROE (Nguyễn Năng Phúc, 2011). Sử dụng 3 đẳng thức Dupont như sau:
 Đẳng thức Du-Pont thứ nhất
Sức sinh lợi tài sản Lợi nhuận sau thuế
=
(ROA) Tổng tài sản bq
Sức sinh lợi tài sản Lợi nhuận sau thuế Doanh thu thuần
= X
(ROA) Doanh thu thuần Tổng tài sản bq
Sức sinh lợi tài sản
ROS X VQTTS
(ROA)
- Dựa vào công thức ta thấy có 2 hướng tăng ROA: tăng ROS và VQTTS
+ Muốn tăng ROS cần phấn đấu tăng lợi nhuận sau thuế bằng cách tiết kiệm
chi phí và tăng giá bán.
+ Muốn tăng VQTTS cần phấn đấu tiết kiệm tài sản, tăng doanh thu bằng cách
giảm giá bán và tăng cường các hoạt động bán hàng, chấp nhận lợi nhuận thấp hơn
trên mỗi đơn vị sản phẩm.
 Đẳng thức Du-Pont thứ hai
Sức sinh lợi vốn chủ sở Lợi nhuận sau thuế
hữu =
Vốn chủ sở hữu bình quân
(ROE)
Sức sinh lợi vốn chủ sở Lợi nhuận sau thuế Tổng tài sản bq
hữu = X
Tổng tài sản bq Vốn chủ sở hữu bq
(ROE)

22
Sức sinh lợi vốn chủ sở Tổng tài sản bq
hữu ROS X
Vốn chủ sở hữu bq
(ROE)
- Dựa vào công thức có 2 hướng tăng ROE: tăng ROAvà tỷ số (Tổng tài
sản/vốn chủ sở hữu)
- Muốn tăng ROA cần làm theo đẳng thức Du-Pont 1
- Muốn tăng tỷ số (Tổng tài sản/Vốn chủ sở hữu) cần phấn đấu giảm vốn chủ
sở hữu và tăng nợ. Đẳng thức này cho thấy tỷ số nợ càng cao lợi nhuận của chủ sở
hữu càng cao. Tuy nhiên khi tỷ số nợ tăng thỉ rủi ro cũng sẽ tăng.
 Đẳng thức Du - Pont tổng hợp
Doanh thu
thuần
ROE = x X
Doanh thần thuần Tổng tài sản bq
bq
ROE = ROS x VQTTS X Vốn chủ sở hữu
bq
Như vậy, qua ROE có thể thấy chỉ tiêu này được cấu thành bởi 3 yếu tố chính
là Lợ nhuận biên ROS, Vòng quay TTS và tỷ số Tổng Tài sản bq/VCSHbq (đòn
bẩy tài chính). Tuy nhiên các nhân tố này có thể ảnh hưởng trái chiều nhau đối với
ROE. Để tăng hiệu quả SXKD doanh nghiệp có thể sử dụng 3 sự lựa chọn cơ bản là
tăng 1 trong 3 yếu tố trên.
- Một là,, doanh nghiệp có thể gia tính cạnh tranh nhằm để nâng cao doanh thu
và đồng thời tiết giảm chi phí để gia tăng lợi nhuận biên.
- Hai là, doanh nghiệp hiệu quả các tài sản sẵn, nâng cao vòng quay tài sản .
Nghĩa là doanh nghiệp cần tạo ra nhiều doanh thu hơn từ những tài sản sẵn có.
- Ba là, doanh nghiệp tăng thêm vốn đầu tư bằng cách vay nợ (tạo đòn bẩy tài
chính). Nếu mức lợi nhuận trên tổng tài sản của doanh nghiệp cao hơn so với mức
lãi suất cho vay thì việc vay tiền để đầu tư của doanh nghiệp là hiệu quả.

23
Phân tích Dupont là xác định ảnh hưởng của 3 nhân tố này đến ROE của
doanh nghiệp để tìm hiểu nguyên nhân làm tăng giảm chỉ số này.
Việc phân tích ảnh hưởng này được tiến hành theo phương pháp thay thế liên
hoàn.
TÓM TẮT CHƯƠNG 1
Trong chương này, nghiên cứu đã hệ thống hoá cơ sở lý thuyết về quản trị tài
chínhdoanh nghiệp, xây dựng khung phân tích hiệu quả quản trị tài chính bao gồm
phân tích tình hình thực hiện các nhiệm vụ QTTC và các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả
QTTC bao gồm: phân tích tình hình biến động tài sản và nguồn vốn; kết quả
HĐKD; khả năng tài trợ; khả năng thanh toán và hiệu quả sinh lời, đo lường bằng
phương pháp phân tích Dupont. Đây là cơ sở lý thuyết quan trọng để tác giả thực
hiện phân tích thực trạng hiệu quả QTTC tại Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro.

24
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH TẠI
LIÊN DOANH VIỆT – NGA VIETSOVPETRO
2.1. Giới thiệu về Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro (Vietsovpetro)
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Vietsovpetro
Xí nghiệp Liên doanh dầu khí Việt - Xô (nay là Liên doanh Việt – Nga
Vietsovpetro, gọi tắt là Vietsovpetro) là một tổ chức kinh tế, xã hội được thành lập trên
cơ sở Hiệp định Liên chính phủ ký ngày 19/06/1981 giữa Liên bang Cộng hòa Xã hội
Chủ nghĩa Xô Viết (nay là “Liên bang Nga”) và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam
về lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí tại thềm lục địa phía Nam Việt
Nam. Ngày 19 tháng 11 năm 1981, Quyết định số 136/HĐBT được ký bởi Hội đồng
Bộ trưởng cho phép Vietsovpetro chính thức thành lập và đi vào hoạt động.
Những thành tích lớn lao của Tập thể Vietsovpetro trong suốt chặng đường 40
năm hình thành và phát triển đã được ghi nhận:
- Đã thực hiện được một khối lượng rất lớn trong công tác tìm kiếm và
thăm dò địa chất dầu khí trên thềm lục địa Việt Nam, khảo sát hàng trăm nghìn kilomet
tuyến địa chấn 2D và hàng chục nghìn kilomet vuông địa chấn 3D, đặc biệt năm 2015
đã tiến hành khảo sát toàn bộ Lô 09-1 với diện tích gần 900 kilomet vuông bằng công
nghệ địa chấn tiên tiến 3D-4C; đã khoan trên 600 giếng khoan thăm dò và khai thác
dầu khí với tổng chiều dài trên 2.500 kilomet. Sau mỏ Bạch hổ, Vietsovpetro đã phát
hiện 8 mỏ dầu, khí khác có giá trị công nghiệp là Rồng, Đại Hùng, Nam Rồng
– Đồi Mồi, Thiên Ưng, Gấu Trắng, Thỏ Trắng, Cá Tầm và Sói Vàng, với tổng trữ
lượng thu hồi trên 300 triệu tấn dầu quy đổi.
- Đã xây dựng hệ thống cơ sở trang thiết bị hoàn chỉnh, hiện đại phục vụ cho
các khâu trong chuỗi hoạt động, tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí: hệ thống
cảng chuyên dùng có khả năng tiếp nhận tàu với trong tải đến 10.000 tấn DWT và năng
lực xếp dỡ hàng hóa thông qua cảng đạt 600.000 tấn/năm; hệ thống công nghệ liên
hoàn để duy trì khai thác dầu khí bao gồm: 05 giàn tự nâng, 20 tàu dịch vụ và tàu công
trình các loại, 55 công trình biển phụ vụ khai thác dầu, thu gom khí, 13 giàn khai thác
cố đinh, 32 giàn đầu giếng, 02 cum giàn công nghệ trung tâm, 03 giàn nén

25
khí, 02 giàn bơm pé nước duy trì áp suất vỉa, 03 tàu chứa dầu và các công trình phụ
trợ khác; cùng hàng trăm kilomet cáp điện và hơn 800 kilomet đường ống ngầm nội
mỏ, liên mỏ tại Lô 09-1. Tại Lô 04-3, đưa vào khai thác mỏ khí Thiên Ưng từ năm
2016. Tại Lô 09-3/12, đưa vào khai thác mỏ Cá Tầm từ tháng 01/2019.
- Đã phát hiện và đưa vào khai thác thành công, hiệu quả thân dầu trong đá móng
granit nứt nẻ mỏ Bạch Hồ với trữ lưỡng lớn. Vietsovpetro có công đầu tìm ra và khẳng
định một loại thân dầu mới phi truyền thống trong công nghiệp dầu khí thế giới, làm
thay đổi quan điểm tìm kiếm thăm dò, khai thác dầu khí ở Việt Nam và trong khu vực.
Vietsovpetro đã đi đầu sáng tạo và áp dụng các giải pháp công nghệ phù hợp để khai
thác dầu trong đã móng một cách hoàn toàn mới, góp phần vào khoa
học dầu khí thế giới, thu hút các công ty dầu khí nước ngoài đầu tư vào hoạt động
tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí ở thềm lục địa Việt Nam, đạt được nhiều kết
quả khả quan, góp phần quan trọng thúc đẩy mở rộng hợp tác đa phương và đẩy
mạnh chuyển giao công nghệ hiện đại trong ngành dầu khí.
- Vietsovpetro là đơn vị khai thác sản lượng dầu khí lớn nhất Việt Nam. Tính
đến nay, Vietsovpetro đã khai thác trên 242 triệu tấn dầu thô, chiếm gần 60% tổng
sản lưởng dầu khai thác của toàn ngành. Tổng doanh thu từ hoạt động dầu khí đạt
84 tỷ USD, trong đó nộp NSNN (bao gồm nộp thuế và lợi nhuận phía Việt Nam)
hơn 54 tỷ USD, và lợi nhuận phía Nga đạt 11,6 tỷ USD. Ngoài ra, hơn 36 tỷ mét
khối khí đồng hành đã được Vietsovpetro thực hiện thu gom và vận chuyển về bờ.
Đây được coi là nguồn nguyên liệu quý giá do Vietsovpetro chuyển giao cho
PetroVietnam mà không phải trả tiền, cung cấp cho cụm công nghiệp khí – điện –
đạm. Ngoài việc bổ sung khoản thu nhập đáng kể cho Nhà nước Việt Nam, phần
khí đồng hành khai thác được từ các mỏ dầu của Vietsovpetro đã góp phần phát
triển các ngành Công nghiệp khác như Khí, điện, đạm, đảm bảo an ninh năng
lượng, an ninh lương thực, cũng như phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
- Từ các công việc thực tế, hiện tại Vietsovpetro đã có được một cơ số cán bộ,
các nhà khoa học, kỹ sư, công nhân có trình độ cao và lành nghề trong nhiều lĩnh vực
phục vụ cho công tác tìm kiếm thăm dò, thiết kế, vận hành dầu khí. Có thể nói, đến thời
điểm hiện tại, các cán bộ Việt Nam đã hoàn toàn làm chủ được tất cả các khâu

26
từ nghiên cứu ứng dụng khoa học đến khâu quản lý, vận hành các công trình khai
thác dầu khí. Đặc biệt, nhiều cán bộ lãnh đạo cao cấp của Tập đoàn dầu khí Việt
Nam đều có quá trình rèn luyện và phá triển từ Vietsovpetro.
- Trong lĩnh vực dầu khí, Vietsovpetro luôn là đơn vị đi đầu trong việc áp
dụng sử dụng các trang thiết bị tối tân hiện đại, áp dụng các giải pháp kỹ thuật –
công nghệ tiên tiến vào sản xuất để đạt hiệu quả kinh tế cao. Một số công trình tiêu
biểu đã đạt giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước và các giải cao tại cuộc
thi Sáng tạo khoa học – công nghệ toàn quốc và của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới.
Đặc biệt phải kể đến việc sử dụng giải pháp bơm ép nước để bảo tồn áp suất vỉa đã
làm tăng hệ số thu hồi dầu khí từ 18% lên trên 40% đối với thân dầu trong đá móng.
- Hoạt động của Vietsovpetro đã làm thay đổi cơ cấu kinh tế - xã hội, cơ sở hạ
tầng, sự tăng trưởng của tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu và góp phần bảo vệ chủ quyền và an
ninh trên biển, là đơn vị chủ lực thiết kế, xây dựng, sửa chữa, nâng cấp hầu hết các
nhà giàn DK1 trên biển.
- Ngoài những thành tựu trong hoạt động sản xuất, Vietsovpetro còn là đơn vị
đóng góp rất lớn vào công tác an sinh xã hội của đất nước: hỗ trợ gần 70 triệu đô la Mỹ
cho các địa phương trên cả nước để xây dựng cơ sở hạ tầng (điện, đường, trường, trạm
…); nhận phụng dưỡng suốt đời 177 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, hỗ trợ hàng nghìn
thân nhân gia đình chính sách; xây dựng hơn 2050 căn nhà tình nghĩa, nhà tình
thương, nhà đại đoàn kết; hỗ trợ thiết bị cho các trường học, hỗ trợ quỹ khuyến học;
ủng hổ các bệnh viện, trung tâm điều dưỡng thương binh, trung tâm nuôi dưỡng
người cao tuổi; cứu trợ đồng bào vùng bị thiên tai, bão lụt ….
Qua 40 năm xây dựng và phát triển, Vietsovpetro đã hai lần vinh dự được Nhà
nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân
chương Sao Vàng và nhiều phần thưởng cao quý khác, nhiều tập thể và cá nhân
trong Vietsovpetro được hai Nhà nước Việt Nam và Liên bang Nga tặng thưởng
Huân chương cao quý. Những phần thưởng cao quý đó là niềm động viên to lớn,
khuyến khích và cổ vũ tập thể lao động quốc tế Vietsovpetro tiếp tục phấn đấu, đạt
nhiều thành tựu mới, đưa đơn vị bước vào một thời kỳ phát triển mới, rực rỡ hơn,
vững chắc hơn.

27
2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Vietsovpetro
Hiện nay, Vietsovpetro đã có trên 8000 nhân viên với cơ cấu tổ chức bộ máy
điều hành và 16 đơn vị trực thuộc. Cơ quan quản lý cấp cao nhất là hội đồng
Vietsovpetro bao gồm 05 thành viên bên phía Việt Nam và 05 thành viên đại diện
cho Nga, hoạt động trên nguyên tắc đồng thuận. Các thành viên hội đồng
Vietsovpetro không phải là thành viên thường trực mà là luân phiên.
Nguồn: Báo cáo thường niên Vietsovpetro,2020
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức của Vietsovpetro

28
2.1.3. Chức năng nhiệm vụ của Vietsovpetro
Vietsovpetro đã và đang thực hiện tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí tại
8 lô trên thềm lục địa của Việt Nam với lô 09-1, 04-3, 04-1; 09-3/12, 12/11, 125,
126, 42 trên cơ sở ký kết hợp tác với các hợp đồng dầu khí giữa Liên Bang Nga và
Việt Nam. Vietsovpetro thực hiện chức năng như một doanh nghiệp cung cấp dịch
vụ dầu khí cho các công ty bên ngoài với các dịch vụ như: Nghiên cứu khoa học về
dầu khí, thăm dò dầu khí, phát triển mỏ, kết nối mỏ, điều hành khai thác mỏ, khoan
và dịch vụ địa chất giếng khoan dầu khí, dịch vụ phân tích thí nghiệm, thiết kế, chế
tạo , lắp ráp các công trình dầu khí biển, dịch vụ cảng biển, vận tải biển, phòng
chóng và thu gom dầu tràn.
2.2. Phân tích tình hình thực hiện các nhiệm vụ quản trị tài chính tại
Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020 và 9 tháng đầu năm 2021
2.2.1. Mô hình quản trị tài chính của Vietsovpetro
Trong hoạt động tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí, tương tự như các
Công ty điều hành chung (JOC) hoạt động theo Luật dầu khí, Vietsovpetro đóng vai
trò là nhà điều hành (Operator) đối với Lô 09-1 và hoạt động phi lợi nhuận. Khung
pháp lý và mô hình hoạt động của Vietsovpetro là theo điều ước quốc tế, Hiệp định
liên chính phủ và như một tổ hợp đồng bộ các khâu của chuỗi hoạt động thăm dò và
khai thác dầu khí. Mô hình QTTC của Vietsovpetro đã được xây dựng tương thích
với đặc thù hoạt động, phức tạp với các mục tiêu đa dạng, không đơn thuần chỉ là
giám sát tài chính như tại các công ty điều hành chung. Chế độ kế toán được áp
dụng là chế độ kế toán của Việt Nam, có bổ sung và điều chỉnh được Bộ Tài Chính
chấp thuận. Công ty cổ phần Mở AO Zarubezhneft và Tập đoàn dầu khí Việt Nam
cung cấp vốn hoàn toàn cho Vietsovpetro trong hoạt động thăm dò. Phần doanh thu
bán dầu sẽ sau khi thực hiện nghĩa vụ NSNN, sẽ được để lại đến 35%/45% (tùy
thuộc vào giá dầu) để thực hiện trang trải chi phí cho Vietsovpetro.
Tuy nhiên, điểm khác biệt của Vietsovpetro so với các JOC khác là ngoài hoạt
động khai thác dầu khí, Vietsovpetro được phép cung cấp các dịch vụ cho các công
ty bên ngoài. Hoạt động này sẽ phải tuân thủ theo Luật doanh nghiệp, được quyết

29
toán theo báo cáo kế toán dồn tích và quyết toán chi tiêu trên cơ sở dòng tiền.
QTTC trong loại hình dịch vụ này cũng hướng tới các mục tiêu như các doanh
nghiệp khác đang hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam và theo luật doanh nghiệp hiện
hành. Hệ thống QTTC bao gồm phòng Kinh tế kế hoạch, phòng Kế toán tại Bộ máy
điều hành và phòng kế toán tại các đơn vị trực thuộc của Vietsovpetro. Điều này đòi
hỏi ban lãnh đạo của công ty cần phải chủ động sáng tạo, linh hoạt vận dụng những
lợi thế, đồng thời biết hạn chế, khắc phục những bất cập của mô hình cơ chế để phát
triển bền vững.
2.2.2. Tình hình công tác hoạch định tài chính tại Vietsovpetro
2.2.2.1. Công tác hoạch định tài chính ngắn hạn
Trong hoạt động khai thác dầu khí, Vietsovpetro lập các kế hoạch tài chính theo
dòng tiền căn cứ vào tình hình thực tiễn và công tác kế hoạch hoạt động SXKD hằng
năm. Hội đồng của Vietsovpetro sẽ họp ít nhất 1 lần/năm để thống nhất phê duyệt các
nội dung liên quan đến kế hoạch hoạt động SXKD của Vietsovpetro. Hiện nay, công
tác xây dựng kế hoạch tài chính ngắn hạn vẫn đang được thực hiện theo phương thức
truyền thống mà chưa quan tâm đến quản trị rủi ro và các phương án dự phòng trong
trường hợp nguồn thu thực tế của công ty không đáp ứng kế hoạch hoạch đề ra.
Bảng 2.1. Kế hoạch tài chính ngắn hạn tại Vietsovpetro
Dòng thu Dòng chi
Là dòng tiền bán dầu thô và các kế hoạch Là dòng tiền chi cho các hoạt động sản
bán dầu thô được lập trên cơ sở sản xuất, chi cho công tác đầu tư và trích quỹ
lượng dầu dự định khai thác theo kế thu dọn mỏ. Tổng cộng kế hoạch chi
hoạch SXKD và đơn giá dầu cho chính không vượt quá 35% kế hoạch dòng tiền
phủ Việt Nam quy định căn cứ vào dự thu bán dầu.
báo giá dầu trong những năm kế tiếp. + Kế hoạch chi cho các đơn vị sản xuất
được các đơn vị xây dựng dựa trên khối
lượng công việc dự định trong năm để
đạt sản lượng khai thác theo kế hoạch
được vạch ra

30
+ Kế hoạch trích Quỹ thu dọn mỏ được
xây dựng dựa vào sơ đồ công nghệ, thực
chất là phần dự phòng cho công tác thu
dọn mỏ để hoàn nguyên môi trường biển
+ Kế hoạch chi cho công tác đầu tư bị
hạn chế bởi tổng nguồn tiền 35% khi kế
hoạch chi cho sản xuất tăng thì nguồn
tiền cho công tác đầu tư sẽ bị cắt giảm.
Đối với loại hình cung cấp dịch vụ ra bên ngoài, Vietsovpetro có lợi thế rất lớn
do tận dụng được những nguồn lực sẵn có, tạm thời nhàn rỗi từ Lô 09-1 (nhân lực,
thiết bị, vốn) để thực hiện. Tuy nhiên hiện nay, việc lập kế hoạch dịch vụ cho bên
ngoài (doanh thu, chi phí và dòng tiền thu, chi) vẫn chưa chuyên nghiệp và đồng bộ
dẫn đến công ty chưa khai thác được triệt để tiềm năng sẵn có của mình để đạt được
lợi nhuận như mong muốn.
2.2.2.2. Công tác hoạch định tài chính dài hạn
Hội đồng của Vietsovpetro chỉ phê duyệt quyết toán bằng dòng tiền hằng năm
và kế hoạch thu chi theo dòng tiền dài hạn được công ty đánh giá rất quan trọng
nhất trong hoạt động sản xuất thăm dò, khai thác dầu khí. Tuy nhiên, công tác lập kế
hoạch tài chính dài hạn của Vietsovpetro dường như chưa được chú trọng. Các tài
liệu kế hoạch 05 năm của công ty chỉ có một vài con số khá đơn giản chưa phản ánh
được mức độ phức tạp của lĩnh vực hoạt động, quy mô doanh nghiệp và mô hình
QTTC hiện đại.
2.2.3. Tình hình thực hiện các quyết định tài chính tại Vietsovpetro
2.2.3.1. Tình hình thực hiện các quyết định đầu tư tài chính ngắn hạn tại
Vietsovpetro
Để tìm hiểu các quyết định đầu tư tài chính ngắn hạn tại Vietsovpetro, nghiên
cứu này tiến hành phân tích các khoản mục trên TSNH của Vietsovpetro trên bảng

31
cân đối kế toán đã được kiểm toán giai đoạn 2016-2020 và báo cáo 9 tháng đầu năm
2021.
 Tiền và đầu tư tài chính ngắn hạn
Tiền và các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn chiếm tỷ trong khá lớn trong cơ cấu
TSNH của Vietsovpetro. Để tối đa hoá hiệu quả sử dụng vốn bằng tiền, sau khi cân đối
thu chi Vietsovpetro ký kết hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn với ngân hàng số tiền tạm thời
nhàn rỗi. Công ty thường xây dựng điều khoản tiền gửi kỳ hạn ngắn trong một tháng tự
quay vòng khi không có nhu cầu. Vốn bằng tiền mặt của Vietsovpetro còn bao gồm số
dư quỹ thu dọn mỏ được đảm bảo bằng tiền dưới hình thức hợp đồng tiền gửi tại các
ngân hàng thương mại. Đây là nguồn kinh phí được trích vào chi phí hoạt đồng hằng
năm cho việc thu dọn mỏ để hoàn nguyên môi trường sau khi kết thúc khai thác và dời
mỏ. Trên BCĐKT, phần Quỹ Thu dọn mỏ được quản lý tài tập đoàn dầu khi Việt Nam
thể hiện trên số dư khoản phải thu khác (138).
Bảng 2.2. Biến động tài sản ngắn hạn của Vietsovpetro giai đoạn 2016-2020. Đơn
vị tính: nghìn USD
STT Chỉ tiêu
Năm Năm Năm Năm Năm
2016 2017 2018 2019 2020
1.
Tiền và các khoản tương
312.430 535.904 506.515 635.707 490.831
đương tiền
2. Đầu tư tài chính ngắn hạn 857 300 251 792 44.695
3. Phải thu ngắn hạn 257.548 357.261 266.058 266.519 204.489
3.1.
Phải thu ngắn hạn của
214.837 323.337 233.859 220.903 172.691
khách hàng
3.1.1.
Phải thu khách hàng mua
147.748 232.873 147.676 152.501 107.236
dầu thô
3.1.2. Phải thu dịch vụ 67.089 90.464 86.213 68.402 65.455
3.2.
Trả trước cho người bán
5.767 4.058 7.994 8.093 3.744
ngắn hạn

32
3.2.1.
Trả trước người bán
3.145 2.788 7.982 4.738 2.769
trong nước
3.2.2.
Trả trước người bán nước
2.662 1270 12 3.355 975
ngoài
4. Hàng tồn kho 212.413 124.409 154.052 141.804 146.345
5. TSNH khác 23.472 19.968 23.325 26.875 29.730
6. TSNH
Nguồn: Báo cáo tài chính Vietsovpetro 2016-2020
Quản lý dòng tiền chi: Toàn bộ các khoản chi ngoại tệ và phần lớn các khoản
chi bằng đồng Việt Nam được thực hiện thông qua phòng Kế toán của Bộ máy điều
hành. Vietsovpetro đã sử dụng dịch vụ tài khoản trung tâm của Vietcombank để
quản lý dòng tiền. Toàn bộ các đơn vị trực thuộc Vietsovpetro chỉ được mở tài
khoản chuyên chi. Dòng tiền chi được kiểm soát thông qua việc so sánh với kế
hoạch tài chính được phê duyệt bởi Hội đồng Vietsovpetro hằng năm.
Quản lý dòng tiền thu: Tiền thu từ bán dầu thô được trả về Vietsovpetro khoảng
30-35 ngày sau khi xuất bán dầu và việc bán dầu được uỷ quyền cho tổng công ty dầu
Việt Nam (PVOil). Sau khi nhận tiền từ khách hàng, PVOil có trách nhiệm nộp các
khoản nghĩa vụ thuế cho NSNN, chuyển lợi nhuận cho hai phía tham gia và chuyển
tiền về tài khoản của Vietsovpetro với 35%/ 45% tiền doanh thu bán dầu thực tế.
Doanh thu bán dầu trong 9 tháng đầu năm 2021 là 1.102,2 triệu USD (đạt 103,3
% kế hoạch cả năm). Doanh thu bán khí và condensate trong 9 tháng đầu năm 2021
là 17,6 triệu (đạt 122,2 % kế hoạch cả năm). Doanh thu bán dầu khí vượt mức kế
hoạch là do:
- Giá bán dầu/cond thực tế cao hơn giá dầu/cond. kế hoạch: giá dầu trung bình
thực tế của giai đoạn báo cáo là 502,8 USD/tấn (66,2 USD/thùng), cao hơn
130,9 USD/tấn (17,3 USD/thùng) so với giá dầu kế hoạch 9 tháng đầu năm
2021 là 371,9 USD/tấn (48,9 USD/thùng).

33
- Khối lượng dầu/condensate thực tế bán thu tiền cao hơn so với kế hoạch: khối
lượng dầu/condensate xuất bán trong kỳ báo cáo đạt 2.280,5 nghìn tấn, cao
hơn 86,5 nghìn tấn so với kế hoạch trong kỳ (là 2.194 nghìn tấn).
- Trong 9 tháng năm 2021 phần thu ngân sách của Nhà nước Việt Nam đạt
604,9 triệu USD, trong đó: thuế và các khoản trích nộp là 516,1 triệu USD,
Lợi nhuận phía VN 88,7 triệu USD. Lợi nhuận Phía Nga đạt 93,3 triệu USD
(trong đó phần lợi nhuận bổ sung theo Nghị quyết Hội đồng 53 kỳ trước
chuyển sang 2021 là 8,035 triệu USD).
- Dự kiến đến cuối năm 2021, doanh thu bán dầu khí đạt 1.595,6 triệu USD,
vượt 514,0 triệu USD so với kế hoạch đề ra (đạt 147,5% KH). Nộp ngân sách
của Nhà nước Việt Nam ước đạt 866,1 triệu USD, vượt 286,7 triệu USD so
với kế hoạch (đạt 149,5 % KH). trong đó: thuế và các khoản trích nộp là 733,4
triệu USD, Lợi nhuận phía VN đạt 132,7 triệu USD. Lợi nhuận Phía Nga đạt
135,3 triệu USD (176,0% KH) (trong đó phần lợi nhuận bổ sung theo Nghị
quyết Hội đồng 53 kỳ trước chuyển sang 2021 là 8,035 triệu USD).
Dự báo thực hiện chỉ tiêu kinh tế - tài chính năm 2021 Lô 09.1 của
Vietsovpetro theo bảng 2.3 dưới đây:
Bảng 2.3. Chỉ tiêu kinh tế tài chính Lô 09-1 trong 9 tháng đầu năm 2021 và
dự báo cả năm 2021

34
DỰ BÁO THỰC HIỆN CHỈ TIÊU KINH TẾ - TÀI CHÍNH LÔ 09-1 NĂM 2021
№
1
1
2
3
4
5
6
6.1
6.2
7
8*
8
9
9,1
9,2
9,3
10
10,1
10,2
11
12
13
14
Danh mục
2
Sản lượng dầu/cond. khai thác
Sản lượng khí thiên nhiên khai thác
Giá bán dầu xuất bán
Giá bán dầu (thu tiền)
Doanh thu từ dầu, khí & cond. (*)
Tổng nộp NSNN (từ hoạt động dầu khí) (*)
Thuế nộp ngân sách
Lợi nhuận phía Việt Nam
Lợi nhuận phía Nga
Qũy DP giá dầu tăng (theo dòng tiền)
Qũy DP giá dầu tăng (theo dồn tích)
Tổng thu từ phần dầu/khí-cond. để lại cho VSP theo giá KH
- Phần dầu/khí-cond. để lại cho VSP gía
KH -Thu hồi từ dịch vụ thu dọn mỏ
- Thu khác
Tổng chi phí SX và đầu tư lô 09.1 (**)
Dầu
-Chi cho hoạt động sản xuất lô 09-1
-Chi cho dự án Nam Rồng-Đồi Mồi
-Đầu tư thiết bị và công trình mới
-Trích kinh phí thu dọn mỏ
- Chi cho TDM theo QĐ 49
- Trích quỹ phúc lợi từ dầu
Khí-cond.
Tỷ lệ chi phí /doanh thu (m10/m5)
Cân đối tài chính VSP từ phần dầu để lại theo giá KH (sau
khi thực hiện GP gia tăng SL và tối ưu CP) (m9-m10)
Đề xuất giải pháp tài chính cân đối thiếu hụt: Sử dụng quỹ dự
phòng giá dầu tăng 2021
Phần qũy DP giá dầu tăng 2021 còn lại sau khi bù đắp thiếu
hụt 2021 (theo dồn tích) (m8-m13)
Đ/v tính
3
ng. tấn
tr. m3
USD/thùng
USD/thùng
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
%
nghìn USD
nghìn USD
nghìn USD
Kế hoạch
2021
(HĐ 53)
4
2.865
76,6
47,0
48,5
1.081.619
579.427
499.387
80.040
76.901
-
-
487.022
485.290
1.732
-
549.859
548.403
480.406
5.712
7.148
52.592
1.131
1.415
1.457
50,7%
-62.837
-
Dự báo 2021
5
3.020
82,1
72,7
69,9
1.595.615
866.082
733.382
132.700
135.310
205.956
230.740
458.186
452.198
1.011
4.977
538.015
536.633
448.185
4.763
3.378
78.814
28
1.465
1.381
33,7%
-79.828
79.828
150.912
Thực hiện
9 tháng
2021
6
2.290
62,9
69,2
64,4
1.119.766
604.878
516.146
88.731
93.287
129.181
147.107
341.784
341.573
211
-
308.418
307.241
262.680
2.094
1.890
39.444
28
1.104
1.177
27,5%
-
So sánh chênh lệch
dự báo 2021 so với KH 2021
% (+/-)
7=5/48=5-4
105,4%154,7
107,1%5,5
154,7%25,7
144,1%21,4
147,5%513.996
149,5%286.655
146,9%233.995
165,8%52.660
176,0% 58.409
- 205.956
0,0%230.740
94,1% -28.836
93,2% -33.092
58,4% -721
0,0% 4.977
97,8% -11.845
97,9% -11.769
93,3% -32.221
83,4% -949
47,3% -3.770
149,9% 26.223
2,5% -1.102
103,5% 50
94,8% -76
Nguồn: Báo cáo quản trị Vietsovpetro,2021
Ghi chú:

+ (**): Chi phí SX và đầu tư Lô 09-1: không bao gồm các khoản chi từ nguồn
số dư phần dầu năm 2020 chuyển sang 2021.
+ Các khoản thu, chi không tính các khoảng hoàn ứng thuế dầu, khí (do bảng
cân đối thu chi chỉ tính nguồn từ phần thu từ dầu để lại cho VSP).
+ Dự báo theo kịch bản giá dầu Brent 80$/thùng các tháng 11 & 12 năm 2021.

Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Trị Tài Chính Tại Vietsovpetro.doc

Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Trị Tài Chính Tại Vietsovpetro.doc

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Trị Tài Chính Tại Vietsovpetro.doc

Semelhante a Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Trị Tài Chính Tại Vietsovpetro.doc (8)

Mais de Nhận Viết Đề Tài Trọn Gói ZALO 0932091562

Mais de Nhận Viết Đề Tài Trọn Gói ZALO 0932091562 (20)

Último

Último (20)

Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Trị Tài Chính Tại Vietsovpetro.doc