2. Բջիջներ
Բջիջ, համարվում է բոլոր կենդանի օրգանիզմների կառուցվածքի,
ֆունկցիայի և գենետիկական տարրական միավորը։ Բջիջը, որպես
օրգանիզմի կառուցվածքի տարրական միավոր, օժտված է կենդանի
նյութին բնորոշ հատկություններով, որոնք պահպանում ու փոխանցվում
են հաջորդ սերունդներին։
Շատ միկրոօրգանիզմներ կազմված են 1 բջջից։ Բազմաբջիջ
օրգանիզմները, որոնցից են բարձրակարգ բույսերն ու կենդանիները,
այդ թվում և մարդը, կազմված են մեծ քանակությամբ բազմազան
բջիջներից, որոնք միավորված են հյուսվածքներում ու օրգաններում։
Օրինակ՝ մարդու օրգանիզմը բաղկացած է մոտ 1014 բջիջներից։
Վերջիններիս կենսագործունեությունը հնարավոր է էներգիայի
արտաքին աղբյուրների և քիմիական նյութերի օգտագործման շնորհիվ,
որն անհրաժեշտ է բարդ կազմավորված ու փոխադարձ կապված
բջջային կառուցվածքների սինթեզի և վերականգման, ինչպես նաև
մասնագիտացված ֆունկցիաների կատարման համար։
3. Բջջի կառուցվածքը
Բջիջների ձևն ու կառուցվածքը կախված է կատարած
ֆունկցիայից: Բջջի մարմինը կոչվում է պրոտոպլազմա: Այն
կազմված է 2 հիմնական բաղադրամասերից՝
Ցիտոպլազմա
Կարիոպլազմա
Բացի այդ ցիտոպլազման արտաքինից պատված է թաղանթվ,
որին անվանում են ցիտոպլազմային մեմբրան կամ
պլազմոլեմ: Բուսական բջջի պլազմոլեմն արտաքինից
պատված է բջջապատով, որը հիմնականում կազմված է
ցելյուլոզից և պեկտինից: Կենդանական բջիջների պլազմոլեմն
արտաքինից պատված է 10-20 նմ հաստություն ունեցող
գլիկոկալիքսով, որի հիմնական բաղադրամասերն են՝
Գլիկոպրոտեինները
գլիկոլիպիդները