Ιστορία Α΄ γυμνασίου

1. 2. ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝIΑΣ ΕΠΕΚΤΕIΝΕΤΑI
Μπακάλης Κώστας (history-logotexnia.blogspot.com)

2. ◄ Χάλκινο κράνος «θρακικού» τύπου από τη Βίτσα
Ιωαννίνων. Οι Μακεδόνες στρατιώτες φορούσαν
τέτοια κράνη, 4ος
αιώνας π.Χ. Ιωάννινα (Ήπειρος),
Αρχαιολογικό Μουσείο.
► Λάρνακα με
το άστρο,
σύμβολο της
μακεδονικής
δυναστείας
βρέθηκε στο
μεγάλο τάφο
της Βεργίνας
(Βεργίνα,
Αρχαιολογικό
Μουσείο).

4.  Παγγαίον όρος – χρυσός στατήρας
► Η κατοχή των μεταλλείων του Παγγαίου
π ππ πα ό τον Φίλι ο του ε έτρεψε να κόψει
νομίσματα και να χρηματοδοτήσει τις
π .στρατιωτικές του ε ιχειρήσεις

5.  Με ποιο τρόπο αναδιοργάνωσε το μακεδονικό στρατό;

6. ▲ π .Ανα αράσταση της μακεδονικής φάλαγγας Η μακεδονική
π π ππφάλαγγα ανα τύχθηκε α ό το Φίλι ο Β΄ και ακόμη π περισσότερο α ό το γιο
.του Αλέξανδρο Η βασική μονάδα 16της φάλαγγας ήταν το σύνταγμα με
.σειρές αντρών π ,Κάθε στρατιώτης ήταν ο λισμένος με τη σάρισα ένα δόρυ
4-7 . , π πμέτρα μακρύ Στη μάχη οι ρώτες έντε σειρές κρατούσαν τις σάρισες
π ,οριζόντια μ ροστά τους ενώ οι π π 11 .υ όλοι ες τις κρατούσαν όρθιες Σε κάθε
πλευρό τού π π ,συντάγματος υ ήρχε ελαφρύ εζικό καθώς και τοξότες για
π , προστασία ενώ τα λευρά της φάλαγγας συνολικά ππ .ενίσχυε το ι ικό

11. Ποιες ήταν οι σχέσεις του Φιλίππου με τους γειτονικούς
λαούς;
▲ ππ ’.Φίλι ος Β Χρυσό
π μετάλλιο ρωμαϊκής ε οχής
( ,Παρίσι Εθνική
).Βιβλιοθήκη
 Ασημένιο
νόμισμα του
βασιλιά των
.Παιόνων
,Αθήνα
Νομισματικό
.Μουσείο

13. β. Ποια κατάσταση στη νότια Ελλάδα επιτρέπει
την επέμβαση του Φιλίππου;

14.  Πανελλήνια ιδέα: Ισοκράτης - Δημοσθένης

15. Πανελλήνια Ιδέα
πΗ κρίση της όλης κράτους
πδημιούργησε ροβληματισμούς σε
π π π ,κά οιους νευματικούς ανθρώ ους
ποραματιστές ενός ανελλήνιου
π .συνασ ισμού
Ο Γοργίας π π 5ρώτος διατύ ωσε τον ο
.αι
.την ιδέα
Σύμφωνα με τον Αθηναίο
ρητοροδιδάσκαλο Ισοκράτη π πέ ρε ε να
δημιουργηθεί πένας συνασ ισμός των
Ελλήνων εναντίον των Περσών.
πΑρχικά υ οστήριξε ότι το ρόλο αυτό
π πέ ρε ε να τον αναλάβει η .Αθήνα
,Αργότερα εξαιτίας των αδυναμιών της
π , =όλης ένας ισχυρός μονάρχης
( π ),Ευαγόρας Κύ ρου Ιάσονας
( ),τύραννος των Φερών της Μαγνησίας
(Διόνυσος Α΄ τύραννος των
).Συρακουσών
πΣε βαθιά γεράματα ατένιζε με ελ ίδα την
πε ικράτηση του ππΦιλί ου Β΄ της
.Μακεδονίας

16.  π , π πΑντίθετος με την ολιτική αυτή ιστός άντα στην ιδέα του
πρωταγωνιστικού ρόλου της Αθήνας ήταν ο .ρήτορας Δημοσθένης

17. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΙΛΙΠΠΟ
Να θυμάσαι ότι όλοι τιμούν και θαυμάζουν κυρίως τους ανθρώπους που έχουν
την ικανότητα να είναι συγχρόνως και πολιτικοί και στρατηγοί. Όταν λοιπόν
βλέπεις σε μια πόλη να αυξάνονται εκείνοι που δείχνουν τα προτερήματα τούτα,
φαντάσου τους επαίνους που εσύ θα λάβεις, όταν προσφέρεις σε όλους τους
Έλληνες τις ευεργεσίες σου ως πολιτικός και υποτάξεις τους βάρβαρους χάρη
στα στρατηγικά σου προσόντα. Εγώ πιστεύω ότι αυτά θα έχουν καλό τέλος. Γιατί
κανένας δεν θα κατορθώσει ποτέ περισσότερα από σένα, ούτε θα γίνει ποτέ
στους Έλληνες τόσο μεγάλη ευεργεσία όσο είναι το να απαλλαγούμε από τόσους
πολέμους και να επέλθει ανάμεσά μας ομόνοια, ούτε φαίνεται πιθανό να
ξαναποκτήσουν οι βάρβαροι τόσο μεγάλη δύναμη, όταν καταλύσεις αυτή που
έχουν σήμερα. Ισοκράτης, Φίλιππος 140-141 (μετ. Σ. Παπαϊωάννου)
Ο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΦΙΛΙΠΠΟ
Yπάρχει ακριβώς αυτός ο φόβος, μήπως ο άνθρωπος αυτός, που είναι
πανούργος και φοβερός στην εκμετάλλευση των περιστάσεων, άλλοτε
υποχωρώντας, όταν τύχει, άλλοτε απειλώντας (και δικαιολογημένα θα φαινόταν
πιστευτός), άλλοτε συκοφαντώντας εμάς και την απουσία τη δική μας, ανατρέψει
και παρασύρει κάτι από την όλη κατάσταση. Δημοσθένης, Α’ Ολυνθιακός, 3
(μετ. Α. Σακελλαρίου)
α. Ποιες συμβουλές δίνει ο Ισοκράτης στο Φίλιππο και με ποιον τρόπο προσπαθεί
να τον πείσει; β. Πώς αξιολογούν την προσωπικότητα του Φιλίππου ο Δημοσθένης
και ο Ισοκράτης;

18. γ. Τι γνωρίζετε για τη μάχη της Χαιρώνειας;
 ππ πΟ Φίλι ος ε ιδιώκει
να κυριαρχήσει στη
νότια Ελλάδα και
αναζητά αφορμές για
π .να ε εμβαίνει
 Αφορμή του έδωσε το
αμφικτιονικό
,συνέδριο όταν
πκήρυξε όλεμο
εναντίον των
,Αμφισσέων για
πθέματα ου
σχετίζονταν με το
,μαντείο των Δελφών
και τον όρισε
.αρχιστράτηγο

22. ◄Τ ο μαρμάρινο "Λιοντάρι
της Χαιρώνειας" φυλάσσει
τον κοινό τάφο, όπου οι
άνδρες του Ιερού
Λόχου ετάφησαν, μετά την
νίκη του Φίλιππου, το 338
π.Χ. Λέγεται ότι όταν ο
Φίλιππος τους είδε όλους
πεσμένους στο χώμα,
ανάμεσα σε δάκρυα είπε: "Να
χαθεί ο άνθρωπος ο οποίος
έχει υποψίες ότι αυτοί οι
άνδρες έκαναν ή δέχθηκαν
οτιδήποτε ευτελές«. Χτίστηκε,
σύμφωνα με τον Παυσανία,
από τους Θηβαίους στην
μνήμη των πεσόντων.
Ανασκαφές στον τάφο,
έφεραν στο φως 254
σκελετούς, τοποθετημένους
σε επτά στρώματα.

24. δ. Τι γνωρίζετε για το συνέδριο στην
Κόρινθο(337 π.Χ.);
 337 π. .Χ έγινε συνέδριο στην
Κόρινθο.
 π πΑ οφασίστηκε α ό όλους τους
Έλληνες με εξαίρεση τους
πΣ αρτιάτες η εκστρατεία
πεναντίον των Περσών υ ό την
ππ .αρχηγία του Φιλί ου
 ,Η εκστρατεία αυτή ματαιώθηκε
πγιατί τον ε όμενο χρόνο ο
ππΦίλι ος δολοφονήθηκε.

25. ▲ Η δολοφονία του Φιλίππου Β σε γκραβούρα του 19ου αιώνα

27. Ερωτήσεις-Δραστηριότητες
1. Ο Φίλιππος ανέθεσε στον Αριστοτέλη τη διαπαιδαγώγηση του γιου του
Αλέξανδρου. Να κρίνετε την ενέργεια αυτή.
2. 405 π.Χ., 371 π.Χ. και 338 π.Χ.: Ποια γεγονότα έλαβαν χώρα κατά τα έτη
αυτά και πώς επηρέασαν την πολιτική ζωή των Ελλήνων;
3. «Λέγω ὑμῖν ἤ τοῖς ὅπλοις κρατεῖν ἤ τοῖς κρατοῦσι (με τους ισχυρούς) φίλους
εἶναι» (Πλούταρχος Φωκίων, 21): Αξιολογήστε τις συμβουλές που έδινε ο
στρατηγός Φωκίων στους Αθηναίους για τη στάση που έπρεπε να τηρήσουν
απέναντι στον Φίλιππο και να δικαιολογήσετε τον χαρακτηρισμό «συνετός»
που αποδιδόταν σ’ αυτόν.
405 π.Χ 371 π.Χ. 338 π.Χ.