1.
s`tI jumu1 _ jma18 `pmazNLilUef
s`tIk]6 p-iyi} Epayi jumu1 jma18ukLi} pe…fu6vanu- 1numti n}kiyt
1l|ahuvie[R RsU}<s>yaz. 1t hRama6uva[ oru mu1minay mus|imuM ty/aRavukyil|
te9. EkrL8iel mujahixuk] Ku{AnuM nbi<s>yuM k}„ic/t 1nusri6u9U. 1nuvxic/t
1nuvxi6u9u. sVhab8ie[R nfpfi`kmN] pi[pRRu9u. പണ്ടിt[maruef 2jma2en
pi[pRRu9u. `pmazN] kazuk.
‫وﻣﻦْ أﻇْﻠﻢ ﻣ ﱠﻦ ﻣﻨﻊ ﻣ َﺎﺟﺪ اﻟﻠﻪ َن ﻳﺬْآﺮ ِﻴ َﺎ اﺳْﻤﻪ َ َ َﻰ ِﻲ ﺧ َاﺑ َﺎ أوْ َـﺌﻚ َﺎ َﺎن ﻟﻬﻢْ َن ﻳﺪْﺧُﻮ َﺎ إﻻ َﺂﺋ ِﻴﻦ ﻟﻬﻢْ ِﻲ‬
‫ُ ُ وﺳﻌ ﻓ َﺮ ِﻬ ُ ﻟ ِ َ ﻣ آ َ َ ُ أ َ ُﻠ ه ِ ﱠ ﺧ ِﻔ َ ُ ﻓ‬ ‫َ َ َ َ ُ ِﻤ ﱠ َ َ َﺴ ِ َ ّ ِ أ ُ َ َ ﻓ ﻬ‬
ٌ ‫اﻟﺪﻧ َﺎ ِﺰْ ٌ وﻟﻬﻢْ ِﻲ اﻵﺧﺮة َ َا ٌ َ ِﻴ‬
‫ِ َ ِ ﻋﺬ ب ﻋﻈ ﻢ‬ ‫ﱡ ْﻴ ﺧ ي َ َ ُ ﻓ‬
1) Ku{Ani} : 1-ahuvie[R p-ikLi} 1ve[R namM `pkI{8i6e„fu9ti9
tf°muHa6ukyuM 1vyuef tk{c/6ayi `wmi6ukyuM ecytvEn6a] 1ti`kmkari AruH ?
1}bKR: !!$.
tPsI{ Ku{tubiyi} 2O Ay8inu- vYKYan8i} nms6ar8in p-ikLi} vru9 s`tIkeL
tfyu9veryuM 3]e„fu8iyi7uH. kazuk.
‫ﻗﺎل ﻋﻠﻤﺎؤﻧﺎ: وﻟﻬﺬا ﻗﻠﻨﺎ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻣﻨﻊ اﻟﻤﺮأة ﻣﻦ اﻟﺤﺞ إذا آﺎﻧﺖ ﺿ ُورة، ﺳﻮاء آﺎن ﻟﻬﺎ ﻣﺤْ َم أو ﻟﻢ ﻳﻜﻦ؛ وﻻ ﺗﻤﻨﻊ أﻳﻀﺎ ﻣﻦ اﻟﺼﻼة ﻓﻲ‬
ً ‫َ ﺮ‬ ‫َﺮ‬
‫اﻟﻤﺴﺎﺟﺪ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﺨﻒ ﻋﻠﻴﻬﺎ اﻟﻔﺘﻨﺔ؛ وآﺬﻟﻚ ﻗﺎل اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ: ﻻ ﺗﻤﻨﻌﻮا إﻣﺎء اﷲ ﻣﺴﺎ ﺟﺪ اﷲ‬
ّ
(‫ﻋﻦ أﺑﻲ هﺮﻳﺮة ر ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ )ص( ﻗﺎل ﻻ ﺗﻤﻨﻌﻮا إﻣﺎء اﷲ ﻣﺴﺎ ﺟﺪ اﷲ واﻟﻴﺨﺮ ﺟﻦ ﺗﻔﻼ ت )اﻟﺒﺨﺎري ﻓﻲ اﻟﺘﺎرﻳﺦ اﻟﻜﺒﻴﺮ‬
ഇജാബിെ ആയ ിന് േശഷം
2) അബു ൈററ (റ) വിൽ നി ് നബി സ പറ ു അലാ
ല് വിെ അടിയാതികെള അലാ
ല് വിെ പ ികളിൽ
നി ം നി ു
ൾ തടയ ത് അവർ സഗ ം പു ര ാെത പു റെ ടെ ു
(ബു ഖാരിയെട താരീഖു ൽ കബീർ
4:79 ) അബു ൈററ (റ ) മു സിമായത് ഹിജാബിെ
ല് ആയ ിന് േശഷമാണ്
(‫ﻋﻦ ﻋﺎﻋﺸﺔ ﻗﺎﻟﺔ: إن آﺎن ر ﺳﻮل ﷲ ﻟﻴﺼﻠﻲ اﻟﺼﺒﺢ ﻓﻴﻨﺼﺮ ف اﻟﻨﺴﺎء ﻣﺘﻠﻔﻌﺎ ت ﺑﻤﺮ و ﻃﻬﻦ ﻣﺎ ﻳﻌﺮ ﻓﻦ ﻣﻦ اﻟﻐﻠﺲ )اﻟﺒﺨﺎري‬
3)ആയിഷ (റ)വിൽനി ് അവർപറയു ു
നബി(സ) സബഹി നമസരിച്ചി ് സീകൾ മടപടം ധരിച്ച നിലയിൽ പിരി
്ക ൂ ു
ു േപാകുേ ാൾ ഇ ു
് കാരണം അവെര തിരിച്ചരിയമായി ില (ബു ഖാരി-867, മു സിം-232)
ല് ല്
ു
ഈ ഹദീസം ഇജാബിെ ആയ ിന് േശഷമാണ് കാരണം ആയിഷ റ പറയു സീകൾ മട പടം (ശരീരം
ൂ ു
മു ഴവൻ മറച്ചു ) ധരിച്ച നിലയിൽ എ
ു ാ
4) ഈ ഹദീസിെന വയ്ഖയ്ാനിച്ചെകാ
ു ് ഇബ ഹജർ അസ ലാനി (റ) എഴ
്ക ു ത് കാ ക:
‫و ﻓﻲ اﻟﺤﺪ ﻳﺚ ا ﺳﺘﺤﺒﺎ ب اﻟﻤﺒﺎ درة ﺑﺼﻼة اﻟﺼﺒﺢ ﻓﻲ أول اﻟﻮ ﻗﺖ و ﺟﻮا ز ﺧﺮوج اﻟﻨﺴﺎء اﻟﻲ اﻟﻤﺴﺎ ﺟﺪ ﻟﺸﻬﻮد اﻟﺼﻼة ﻓﻲ اﻟﻠﻴﻞ و ﻳﺆ ﺧﺬ‬
(‫ﻣﻨﻪ ﺟﻮازﻩ ﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎ ر ﻣﻦ ﺑﺎ ب أ و ﻟﻲ ﻷ ن اﻟﻠﻴﻞ ﻣﻈﻨﺔ اﻟﺮ ﻳﺒﺔ اآﺜﺮ ﻣﻦ ا ﻟﻨﻬﺎ ر ) ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎ ري‬

2.
ു
ഈ ഹദീസിൽ സബഹി നമസാരം അതിെ സമയ
്ക ് തെ തിെ ു നിർവഹിക്കലാണ് സു െ ്
അ േപാെല സീകൾ നമസാര
്ക ി പെ ടക്കാൻ േവ ി പ ിയിേലക്ക് പു റെ ടൽ അ വദനീയമാെണ മു
ു .
്
പകലിെല നമസാര
്ക ിൽ പെ ടക്കാൻ പു റെ ട ത് അ വദനിയമായിരിക്കാൻകൂടതല് അർഹമാെണ ം ഇതിൽ
ു ു ു
നി ് ഹിക്കാം കാരണം പകലിെനക്കാൾ സംശയ ിന് സാധയ്തയു ത് രാ ിയിലാണേലാ… (2bnuhj{ <R>
ല്
Pthu}bari 2 :478)
5) ഈ ഹദീസിെന വയ്ഖയ്ാനിച്ചെകാ
ു ് ഇമാം നവവി (റ) എഴു ത് കാ ക
( ‫و ﻓﻴﻬﺎ ﺟﻮاز ﺣﻀﻮر اﻟﻨﺴﺎء ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺠﺪ )ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ‬
ഈ ഹദീസിൽ സീകൾ പ ിയിൽ ഹാജരാവൽ അ വദനീയമാെണ ് (ശറഹ് മു സിം 3:157)
ല്
‫ﻋﻦ أم ﻋﻄﻴﺔ ﻗﺎﻟﺖ: اﻣﺮﻧﺎ رﺳﻮل ﷲ )ص( أن ﻧﺨﺮ ﺟﻬﻦ ﻓﻲ اﻟﻔﻄﺮ واﻷ ﺿﺤﻲ اﻟﻌﻮاﺗﻖ وا ﻟﺤﻴﺾ و ذوات اﻟﺨﺪور ﻓﺄ ﻣﺎ اﻟﺤﻴﺾ ﻓﻴﻌﺘﺰ ﻟﻦ‬
(‫اﻟﺼﻼة و ﻳﺸﻬﺪ ن اﻟﺨﻴﺮ و دﻋﻮت اﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ﻗﻠﺖ: ﻳﺎ رﺳﻮل ﷲ إ ﺣﺪاﻧﺎ ﻻ ﻳﻜﻮن ﻟﻬﺎ ﺟﻠﺒﺎ ب ﻗﺎل: ﻟﺘﻠﺒﺴﻬﺎ أ ﺧﺘﻬﺎ ﻣﻦ ﺟﻠﺒﺎ ﺑﻬﺎ )ﻣﺴﻠﻢ‬
6) ഉ ു അതിയയ് (റ) യിൽ നി ് അവർ പറയു : “െചറിയ െപ ാളി ം ബലി െപ ാളി ം ായപു ർതതി
എ ിയ സീകെളയം ആർ ു ു
വകാരികെളയം മണിയറയിൽ ഇരി ു
സീകെളയം േപാലു ം െകാ ു േപാകാൻ
ല് ൂ
അലാ വിെ റസല് ഞ േളാട് കലിച്ചു. ആർ ്പ വകാരികൾ നമസാര
്ക്ക ിൽ നി ് മാറിനിൽ മായി മ ു
ന കളിലു ം മു സിം ളെട െപാ വായ ാർ നകളിലു ം അവർ പെ ട ം. ഞാൻ േചാദിച്ചു: വാചകേര,
ല് ു ു
ഞ ളിൽ ഒ ിക്ക് ജിൽജാബ് (പർ ) ഇല ിൽ എ ് െചയയ്ം? നബി (സ) തയ്ു
ല് ു രം നൽകി അവളെട ു
സേഹാദരി അവളെട ജിൽജാബിൽ നി ് ഒ ് അവെള ധരി ിക്കെ . (മു സിം 890)
ു ല്
ു
ഈ ഹദീസം ഇജാബിെ വിധിക്ക് േശഷമാെണ ് വളെര വയ്ക്തമാണ് ഒ ിൽ കൂടതല് പർ യു
ു വർ
ഇലാ
ല് വർക്ക് നൽകി അവ ം െപ ാൾ നമസാര
്ക്ക ി വരെ എ ൂ
് വളെര വയ്ക്തമായി രസല് (സ)
പറ ു ഈ ഹദീസ് ബു ഖാരിയിലു ം വ ിു ് അതിെ വയ്ാഖയ്ാന ിൽ ഇബ ഹജർ അസ ലാനി (റ) എഴ
്ക ു ത്
കാ ക
‫و ﻓﻴﻪ اﺳﺘﺤﺎ ب ﺧﺮوج ا ﻟﻨﺴﺎء ا ﻟﻲ ﺷﻬﻮد اﻟﻌﻴﺪ ﻳﻦ ﺳﻮأ آﻦ ﺷﻮاب ام ﻻ و ذوات هﻴﺎت ام ﻻ و ﻗﺪ ا ﺧﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ اﻟﺴﻠﻒ و ﻧﻘﻞ ﻋﻴﺎ ض و‬
( ‫ﺟﻮ ﺑﻪ ﻋﻦ اﺑﻲ ﺑﻜﺮ و ﻋﻠﻲ وا ﺑﻦ ﻋﻤﺮ )ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎ ري‬
7) ഈ ഹദീസിൽ സീകൾ ര ു െപ ാളിന് പു റെ ടൽ നലതാെണ
ല് ്.
ു
ഇവിെട യവതികളം അലാ
ു ല് വ ം സൗ രയ്ം ഉ വ ം ഇലാ ല് വ ം സമമാണ് ഈ
വിഷയ ിൽ സലഫു സ ാലിഹീ ൾ ഭി ിച്ചിരി . അബു ബക്കർ, അലി, ഇബ ഉമർ (റ) മു തലായവരിൽ നി ്
അത് നിർബ മാെണ അഭി ായം ഇയാദ് (റ) ഉ രി . (ഫ ൽ ബാരി 3:541)
സീകൾ ര ു െപ ാളിന് പു റെ ടൽ നിർബ മാേണാ അതല സു
ല് ാേണാ എ തായി
സഹാബികൾക്കിടയിൽ ഉ ായി തർക്കം എ ാൽ േകരള ഖു ബു രികൾക്ക് ഇേ ാഴം
ു
ഹറാമായ ഒ വിഷയമാണിത്
ു
നബി (സ) യെട വഫാ ി േശഷം
(‫ﻋﻦ ﻋﺎ ﻋﺸﺔ ان اﻟﻨﺒﻲ)ص( آﺎن ﻳﻌﺘﻜﻒ اﻟﻌﺸﺮ ا ﻷ و ا ﺧﺮ ﻣﻦ ر ﻣﻀﺎ ن ﺣﺘﻲ ﺗﻮ ﻓﺎ ﻩ ﷲ ﺛﻢ ا ﻋﺘﻜﻒ أز وا ﺟﻪ ﻣﻦ ﺑﻌﺪﻩ )اﻟﺒﺨﺎري ﻣﺴﻠﻢ‬

3.
ു
8) ആഇഷ (റ) യിൽ നി ് തീർച്ചയായം വാചകൻ റമദാനിെല അവസാനെ പ ിൽ അലാ അേ ഹെ
ല്
മരി ി ത് വെര ഇഅതികാഫ് ഇരിക്കാറു ായി ു ു
. നബിയെട മരണ േശഷവു ം നബിയെട ഭാരയ്മാർ
ഇഅതികാഫ് ഇരിക്കാറു ായി . (ബു ഖാരി 2026, മു സിം1172)
ല്
(‫ﻋﻦ ﻋﺎ ﻋﺸﺔ ﻗﺎﻟﺖ: اﻟﺴﻨﺘﻪ ﻓﻴﻤﻦ. اﻋﺘﻜﻒ ان ﻳﺼﻮم و ﻻ اﻋﺘﻜﺎ ف إ ﻻ ﻓﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻤﺎ ﻋﺔ )اﻟﺒﻴﻬﻘﻲ ﻓﻲ اﻟﺴﻨﻦ‬
9) ആഇഷ (റ) പറയു ഇഅതികാഫ് ഇരി വയ്ക്തി േനാ ഷിക്കൽ സു
്ട ാണ് ജമാഅ ് നട
പ ു
ിയിലലാെത ഇഅതികാഫില (സനൻ ൈബഹഖി)
ല് ല്
‫أﻧﻪ ﻻ ﻳﺼﺢ اﻋﺘﻜﺎ ف ا ﻣﺮ أة ﻓﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻴﺘﻬﺎ و ﻷ ن ﻧﺴﺎء اﻟﻨﺒﻲ )ص( آﻦ ﻳﻌﺔآﻔﻦ ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺠﺪ و ﻟﻮ آﻔﻲ ﺑﻴﻮ ﺗﻬﻦ ﻟﻜﺎ ﻧﺖ ﻟﻬﻦ أ و‬
(‫ﻟﻲ )أﻟﻤﻐﻨﻲ ﺷﺮح اﻟﻤﻨﻬﺎج‬
ു
10) തീർച്ചയായം തെ വീ ിെല പ ിയിൽ സീ ഇഅതികാഫ് ഇ ാൽ സ ഹീഹാവു കയില. കാരണം വാചക
ല്
ഭാരയ്മാർ പ ിയിലായി ഇഅതികാഫ് ഇ ു
ത്. സീകൾക്ക് വീ ിെല പ ി മതിയാകുെമ ിൽ നബി (സ) യെട
ഭാരയ്മാർക്കാണ് അത് ഏ വു ം അ േയാജയ്മാകുക. (മു ി ശറ ൽ മിന്ഹാജ് 1:451 )
‫ﻋﻦ ﻣﺠﺎهﺪ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻗﺎل: ﻗﺎل رﺳﻮل ﷲ )ص( ﻻ ﺗﻤﻨﻌﻮا اﻟﻨﺴﺎء ﻣﻦ اﻟﺨﺮوج اﻟﻰ اﻟﻤﺴﺎﺟﺪ ﻳﺎ ﻟﻠﻴﻞ ﻓﻘﺎل اﺑﻦ ﻟﻌﺒﺪ ﷲ ﺑﻦ ﻋﻤﺮ: ﻻ ﺗﺪ‬
(‫ﻋﻬﻦ ﻳﺨﺮﺟﻦ ﻓﻴﺘﺨﺬ ﻧﻪ دﻏﻼ. ﻗﺎل: ﻓﺰ ﺑﺮﻩ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ و ﻗﺎل: ا ﻗﻮل ﻗﺎل رﺳﻮل ﷲ )ص( و ﺗﻘﻮل ﻻ ﺗﺪ ﻋﻬﻦ )ﻣﺴﻠﻢ‬
11) മു ജാഹിദ് (റ) ഇബ ഉമർ (റ) വിൽ നി ് നബി (സ) അ ളി സീകൾ രാ ിയിൽ പ ിയിേലക്ക്
േപാകു തിെന നി ൾ തടയ ത് അേ ാൾ ഇബ ഉമർ (റ) വിെ ഒ മകൻ പറ ു ഞ ൾ അവെര
പു റെ ടാൻ അ വദി കയില അവരത് കുഴ
ല് ിന് കാരണമാ ം അേ ാൾ ഇബ ഉമർ (റ) അവെന
ല് ു ു
കെലറിയകയം ഇ ു ു
കാരം പറയകയം െചയ അലാ
ല് വിെ ൂ
റസൽ (സ) പറ ു െവ ഞാൻ നിേ ാട് പറയു
ഞ ൾ അവെര വിടകയിെല
ു ല് നീ പറയു (മു സിം 138)
ല്
‫ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻗﺎل: ﻗﺎل رﺳﻮل ﷲ )ص( إ ﻋﺬ ﻧﻮ ا ﻟﻠﻨﺴﺎء ﺑﺎ ﻟﻠﻴﻞ اﻟﻲ ا ﻟﻤﺴﺎﺟﺪ ﻓﻘﺎل اﺑﻦ ﻟﻪ ﻳﻘﻮل ﻟﻪ واﻗﺪ: ا ذ ن ﻳﺘﺨﺬ ﻧﻪ ذ ﻏﻼ ﻗﺎل ﻓۻﺮ‬
(‫ب ﻓﻲ ﺻﺪرﻩ و ﻗﺎل: ا ﺣﺪ ﺛﻚ ﻋﻦ ر ﺳﻮل ﷲ )ص( و ﺗﻘﻮل ﻻ )ﺑﺴﻠﻢ‬
12) നി ൾ സീകൾക്ക് രാ ിയിൽ (േപാലു ം) പ ികളിേലക്ക് േപാകാൻ അ മതി നൽകുക എ ൂ
് റസൽ (സ)
പറ തായി ഇബ ഉമർ (റ ) ഉ രിച്ചേ ാൾ ഖാലിദ് എ ് േപ അേ ഹ ിെ ഒ മകൻ പറ ു അേ ാൾ
അവര കുഴ ിന് കാരണമാ ം നിേവദകൻ പറയു ഇബ ഉമർ (റ) അവെ െന ിൽ ഇടിച്ചു േശഷം പറ ു
ഞാൻ നബി (സ) യിൽ നി ് ഹദീസ് ഉ രിച്ചു നിേ ാട് സംസാരി നീ പറയു സീകെള വിടിെല
ല് ് (മു സിം )
ല്
‫ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ر ﻗﺎل: آﺎﻧﺔ إﻣﺮاﻩ ﻟﻌﻤﺮ ﺗﺸﻬﺪ ﺻﻼة اﻟﺼﺒﺢ و اﻟﻌﺸﺄ ﻓﻲ اﻟﺠﺎﻣﻌﺔ ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻓﻘﻴﻞ ﻟﻬﺎ: ﻟﻢ ﺗﺨﺮ ﺟﻴﻦ ان ﻋﻤﺮ ﻳﻜﺮﻩ ذﻟﻚ و‬
(‫ﻳﻌﺎر ﻗﺎﻟﺖ: و ﻣﺎ ﻳﻤﻨﻌﻪ ان ﻳﻨﻬﺎﻧﻲ ? ﻗﺎل ﻳﻤﻨﻌﻪ ﻗﻮل رﺳﻮل اﷲ )ص( ﻻ ﺗﻤﻨﻌﻮا إﻣﺎء اﷲ ﻣﺴﺎ ﺟﺪ اﷲ )اﻟﺒﺨﺎري‬

4.
3) ഇബ ഉമർ (റ) പറയു ഉമർ (റ) വിെ ഭാരയ് ആ ു
ിക്ക (റ) സബഹി ം ഇശാഇ ം പ ിയിയിൽ
ജമാഅ ിൽ പെ ടക്കാർഉ ായി
ു അേ ാൾ അവേരാട േചാദിക്കെ ു
ു
നി െള ിനാണ് പ ിയിൽ വ ത് ? ഉമർ (റ) അതിഷെ ട ിെല ം അേ ഹ
്ട ു ല് ി തിൽ
േരാഷമു െ ം നി ൾക്കറി ു കൂെട അവർ പറ ു എ ിൽ എെ വിലക്കാൻ അേ ഹ ി
എ ാണ് തിബ ം ഇബ ഉമർ (റ) പറ ു : “അലാ വിെ ദാസിമാെര അലാ വിെ പ
ല് ല് ികളിൽ നി ം
നി ൾ തടയ ത് “ എ നബി വചനമാണ് ഉമറി തിബ ം. (സ ഹീഹ് ബു ഖാരി 900)
വീടാണ് സീകൾക്ക് ഉ മെമ ാണ് നബിയിൽനി ം സ ഹാബിവനിതകൾ മനസിലാക്കിയെത ിൽ സ ഹാബിക
്സ
ളിൽ േ ഷരായ ഉമർ റ വിെ
്ട മു ഹാജിറതായ ഭാരയ് ആ ിക്ക (റ) ഉ മമായത് ഉേപക്ഷിച് പ ിയിേലക്ക്
അപകടം പിടിച്ച രാ ിയിൽ േപാലു ം പു റെ ടേമാ? ഉമർ (റ) അതി അ വദി േമാ ?
ു
പരി ഖു ർആനിൽസീകൾക്ക്പ ി അവകാശെ ല് ു
തല എ ് സചി ി ആയ കൾ ഉെ ിൽ ആ ആയ
കൾ ഉമർ (റ) വി ം ഭാരയ് ആ ിക്ക (റ) വി ം മനസിലായി ിേല ?
്സ ല്
ഉമർ (റ) വി വയ്ക്തി പരമായ അനിഷം ഉ
്ട ി ു േപാലു ം വാചകെ ഹദീസി
ായി
മു ിൽ തെ വയ്ക്തി പരമായ അനിഷം അടിയറവ് െവ കയാണ് ഉ ായാത് മാ മല ഉമർ (റ)
്ട ല്
മരി ു ു
വെരയം ഭാരയ്െയ തടയകേയാ ആ ിക്ക (റ) അത് സ യം നിറു കേയാ െചയി ില
്ത ല്
‫أ ﺧﺒﺮﻧﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﺣﺪ ﺛﻨﺎ ﻣﻌﻤﺮ ﻋﻦ اﻟﺰ ﺣﺮي ﻋﻦ ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺮ ﺣﻤﻦ ﺑﻦ ﻋﻮف أن ﻋﺎ ﺗﻜﺔ ﺑﻨﺖ زﻳﺪ ا ﻣﺮ أة ﻋﻤﺮ آﺎ ﻧﺖ ﺳﺖ أ ذ‬
‫ﻧﻪ إﻟﻰ اﻟﻤﺴﺠﺪ و آﺎن ﻋﻤﺮ ﻳﻘﻮل ﻟﻬﺎ إذا ا ﺳﺖ أ ذ ﻧﺘﻪ اﻟﻰ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻓﻘﺪ ﻋﺮﻓﺖ هﻮ اي ﻓﻲ اﻟﺠﻠﻮس ﻓﺘﻘﻮل ﻻ أدع إ ﺳﺖ أ ذ ا ﻧﻚ و آﺎن‬
(‫ﻋﻤﺮ ﻻ ﻳﺤﺒﺴﻬﺎ إذا ا ﺳﺖ أ ذ ﻧﺘﻪ ﻓﻠﻘﺪ ﻃﻌﻦ ﻋﻤﺮ وهﻲ ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺠﺪ )اﻟﻄﺒﻘﺎت اﻟﻜﺒﺮى‬
ു
4) ഇമാം ബു ഖാരിയെട ഉസാതായ ഇബസഅദ് (റ) വിെ
്ത കിതാബായ ത ബക്കാ ൽ കു ായിൽ പറയു
്ദ ു
അബറ ാൻ (റ) വിൽ നി ു
് “തീർച്ചയായം ഉമർ (റ) വിെ ഭാരയ് യായ ആ ിക്ക (റ) ഉമർ (റ) വിേനാട്
പ ിയിേലക്ക് േപാകാൻ അ വാദം േചാദിക്കാ ായി ു
ഉമർ(റ) പറയം നീ വീ ിൽ ഇരി താണ്
്ട ു
എനിക്കിഷെമ ് നിനക്കറിയാം അവർ പറയം ഞാൻ നി േളാട് അ വാദം േചാദിക്കൽ ഉേപക്ഷി കയില അവർ
ല്
അ വാദംേചാദി േ ാൾഉമർ(റ)ഭാരയ്െയ ഒരിക്കലു ംതടയാ മില ഉമർ(റ)വിെന െകാലെ ട
ല് ു ാൻ േവ ി ശ ു ക്ക
ൾ കുെ ല് ി സമയ േപാലു ം ഭാരയ് പ ിയിൽ ഉ ായി (ത ബക്കാ ൽ കു 8:267)
(‫ﻟﻢ ﻳﻨﻬﻬﺎ اﻟﻰ ان ﻃﻌﻦ ا ا ﻟﻄﻌﻨﺔ اﻟﺘﻰ ﻣﺎت ﺑﺴﺒﻬﺎ و زوﺟﺘﻪ ﻋﺎ ﺗﻜﺔ ﺣﺎﺿﺮة ﺑﺎ ﻟﻤﺴﺠﺪ )أﻟﻔﺘﺢ اﻟﺮ ﺑﺎ ﻧﻰ‬
5) ഉമർ (റ) വിെന െകാലെ ടു ാൻ േവ ി ശ ു ക്കൾ കുെ ല് ി സമയം വെര അേ ഹം ഭാരയ്െയ
തട ി ില കുെ
ല് ൽ സമയ ം ഭാരയ് ആ ിക്ക (റ) പ ിയിൽ ഉ ായി (ഫ ര ാനി 5:197)
‫ﻋﻦ ﺳﺎﻟﻢ ﻗﺎل آﺎن ﻋﻤﺮ رﺟﻼ ﻏۑﻮرا ﻓﻜﺎن إذا ﺧﺮج اﻟﻰ اﻟﺼﻼة إ ﺗﺒﻌﺘﻪ ﻋﺎ ﺗﻜﺖ إ ﺑﻨﺔ زﻳﺪ ﻓﻜﺎن ﻳﻜﺮﻩ ﺧﺮوﺟﻬﺎ و ﻳﻜﺮﻩ ﻣﻨﻌﻬﺎ و آﺎن ﻳﺤﺪ‬
(‫ث ان رﺳﻮل اﷲ ص ﻗﺎل إذا ا ﺳﺘﺄ ذ ﻧﻜﻢ ﻧﺴﺎﻋﻜﻢ اﻟﻰ اﻟﺼﻼة ﻓﻼ ﺗﻤﻨﻌﻮهﻦ )أﺣﻤﺪ‬
6) സാലിം (റ) പറയു ഉമർ (റ) ഏെറ േരാഷമു വയ്ക്തിയായി അേ ഹം നമസാര
്ക ി പു റെ ാൽ ഭാരയ്
ആ ു
ിക്ക (റ) യം അേ ഹെ പി ട ം അവർ പു റെ ടു ത് അേദഹ ിന് അനിഷമായി
്ട അവെര

5.
തടയു ം അനിഷമായി
്ട നബി (സ) ഇ കാരം അ ളിയതായി ഉമർ (റ) സ്ഥാവി മായി . നി ളെട
ു
സീകൾ നമസരിക്കാൻ േപാകു
്ക തി നി േളാട് അ മതി േചാദിച്ചാൽ അവെര നി ൾ തടയ ത് (അഹ ദ്)
ഉമർ റ വിെന ഘാതകൻ കഠാര െകാ ് കു സ ർഭ ിെല അേ ഹ ിെ ു
അവസാന സബഹി
നമസാര
്ക ിലു ം ഭാരയ് ആ ിക്ക (റ) പ ിയിൽ ഉ ായി (മു സ ്ദ ു ു
ഫ് അബരസാക് ബു ഖാരിയെട ഉസാത്)
്ത
( ‫ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ص إذا اﺳﺘﺄ ذ ﻧﻜﻢ ﻧﺴﺎ أآﻢ ﺑﺎ ﻟﻠﻴﻠﺔ اﻟﻰ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻓﺄ ذ ﻧﻮ اﻟﻬﻦ )اﻟﺒﺤﺮي وﻣﺴﻠﻢ‬
ഇബ് ഉമർ (റ) വിൽ നി ് നി ളെട സീകള് രാ ിയിൽ പ ിയിേലക്ക് േപാകാന് നി
ു േളാട് അ വാദം
േചാദിച്ചാൽ അവർക്ക് നി ള് അ വാദം നൽകുക (ബു ഖാരി, മു സിം)
ല്
(‫و ﻗﻮﻟﻪ ﺑﺎ ﻟﻠﻴﻠﺔ ﻓﻴﻪ اﺷﺎ ر ة اﻟﻰ اﻧﻬﻢ ﻣﺎآﺎﻧﻮا ﻳﻤﻨﻌﻮ ﻧﻬﻦ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر ﻣﻄﻨﻪ اﻟﺮﻳﺒﻪ ) ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري‬
രാ ിയിൽ എ ാവാചകെ വാക്ക് സ ഹാബിമാർ സീകെള പകൽ സമയ ് ഒരിക്കലു ം തട ി ില
ല്
എ ു
തിേലക്ക് സചന നൽകു ു
് തീർച്ചയായം രാ ിയാ സംശയ ി കുടതൽ സദയ്തയു
ു
സമയം (ഫ ൽ ബാരി 3:406)
‫ﻋﻦ أم ﺳﻠﻤﺔ ﻗﺎﻟﺔ آﺎن رﺳﻮل اﷲ )ص( إذا ﺳﻠﻢ ﻗﺎم اﻟﻨﺴﺎء ﺣﻴﻦ ﻳﻘﻀﻲ ﺛﺴﻠﻴﻴﻤﻪ و ﻣﻜﺜﻪ ﻳﺴﻴﺮا ﻗﺒﻞ ا ن ﻳﻘﻮم ﻗﺎل إﺑﻦ ﺷﻬﺎب ﻓﺄري واﷲ‬
(‫أ ﻋﻠﻢ ا ن ﻣﻜﺜﻪ ﻟﻜﻲ ﻳﻨﻔﺬ اﻟﻨﺴﺎء ﻗﺒﻞ ا ن ﻳﺪر آﻪ ن ﻣﻦ أﻧﺼﺮف ﻣﻦ اﻟﻘﻮم ) اﻟﺒﺨﺎري‬
ഉ ു സലാമ (റ) വിൽ നി ് അവർ പറയു . “നബി (സ) സലാം വീ ു േതാെട സീകൾ ഏഴേ
ു ് േപാകുമായി
സലാം വീ ിയ ഉടെന എഴേ
ു ൽ തി മു ായി നബി (സ) അൽപ സമയം അവിെട ഇരി ം .ഇബ ശിഹാബ്
(റ) പറയു . ജന ളിൽ നി ് പിരി ു േപാകു വർ ത ളമായി കൂടിക്കല
ു തി മു ായി സീകൾ എഴേ
ു ്
േപാകുവാൻ േവ ിയായി ആഇ ംഎ ് ഞാൻ ക (ബു ഖാരി 837)
ു
സേഹാദര െള 150 ലധികം സ ഹീഹായ ഹദീസകളം അ തെ ശാഫീ മദ്ഹബിെല ഉ രണികളം െവച്ച്
ു ു
ു
ഏത് സമസക്കാ മായം വാദ തിവാദം നട
്ത ി െതളിയിക്കാന് ഒ യാസവു മിലാല് വിഷയമാണ് സീ
പ ി േവശനവു മായി ബ െ വിഷയെമ ് തലേശരി സംവാദ
്ശ ിലു െട ഒരിക്കല് കുടി
െതളി ിരി കയാണ് അല്ഹംദു ലിലാഹ്
ല്