2. สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต
บทบรรณาธิการ
World Think Tank Monitor ฉบับนี้ประกอบไปด้วย 1) เรื่อง One Belt One Road ในสายตา
ของภูมิภาคยูเรเซีย จากเวทีเสวนาของ World Economic Forum 2016 2) บทวิเคราะห์ถึงการ
ถดถอยของระเบียบโลกแบบเสรีนิยม จากสถาบัน Brookings ของสหรัฐอเมริกา และ 3) การวิจารณ์
บทบาทของตะวันตกในสงครามซีเรีย จากสถาบันการระหว่างประเทศแห่งนอร์เวย์
นอกจากนี้ จากที่ในช่วงที่ผ่านมา สถาบันคลังปัญญาฯ ได้จัดเวทียุทธศาสตร์ อันเป็นเวทีระดม
สมองของผู้ทรงคุณวุฒิและบุคคลสาคัญในภาครัฐ ธุรกิจ วิชาการ กองทัพ ในประเด็นต่างๆ ที่มี
ความสาคัญต่อเส้นทางการพัฒนาประเทศของไทย และความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับโลก มาอย่าง
ต่อเนื่อง ใน World Think Tank Monitor ฉบับนี้ จึงได้นาเสนอเนื้อหาบางส่วน จากเวทียุทธศาสตร์
ครั้งที่ 5 เรื่อง โอกาสของไทยกับยุทธศาสตร์ Belt and Road ของจีน และเวทียุทธศาสตร์ครั้งที่ 6
เรื่อง หลั่นล้า อีโคโนมี กับการสร้างเศรษฐกิจไทยให้เข้มแข็งยั่งยืน ที่จัดขึ้นในเดือนมีนาคมและ
เมษายน มาไว้ ณ ที่นี้ด้วย เชิญติดตามได้เลยค่ะ
ยุวดี คาดการณ์ไกล
บรรณาธิการ
3. สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต
สารบัญ
หน้า
บทบรรณาธิการ
WORLD ECONOMIC FORUM 2016
One Belt One Road ในสายตายูเรเซีย 1
BROOKINGS INSTITUTION
ฤาโลกเสรีจะถึงกาลล่มสลาย 5
NORWEGIAN INSTITUTE OF INTERNATIONAL AFFAIRS
ฤาโลกตะวันตกได้ทอดทิ้งซีเรีย 8
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ
เวทียุทธศาสตร์ครั้งที่ 5 เรื่อง โอกาสของไทยกับยุทธศาสตร์ Belt and Road ของจีน 11
เวทียุทธศาสตร์ครั้งที่ 6 เรื่อง หลั่นล้า อีโคโนมี กับการสร้างเศรษฐกิจไทยให้เข้มแข็งยั่งยืน 13
4. 1
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต
World Economic Forum 2016
One Belt One Road Belt & Road หรือ
New Silk Road เป็น “ความริเริ่ม” ของจีนที่จะ
กระตุ้นการค้าระหว่างทวีปเอเชีย ยุโรป และ
แอฟริกา เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจจีนและโลก ด้วย
การสร้าง ฟื้ น และพัฒนา “เส้นทางสายไหม”
ทางบกและทางทะเล ด้วยการพัฒนาเส้นทาง
คมนาคมขนส่งเชื่อมร้อยดินแดนเหล่านี้ขึ้นมา
ใหม่ ประกาศแผนอย่างเป็ นทางการโดย
ประธานาธิบดีสีจิ้นผิง ตั้งแต่ปี 2013 เป็นต้นมา
OBOR ถือได้ว่าเป็นมหายุทธศาสตร์ของ
จีนที่จะมีผลต่อโลกและไทยอย่างแน่นอน เพราะ
กินพื้นที่กว่าร้อยละ 55 ของ GDP โลกและ
ครอบคลุมร้อยละ 75 ของแหล่งพลังงานสารอง
ที่รู้จักกันในโลก ในประเทศไทยเองมีการพูดถึง
เรื่อง OBOR กันอยู่บ้างในหมู่ภาคธุรกิจ ภาครัฐ
และวงวิชาการถึงโอกาสผลกระทบและท่าทีของ
ไทยต่อมหาโครงการนี้ แม้ว่าไทยจะไม่ได้อยู่ใน
เส้นทาง OBOR โดยตรง
อย่างไรก็ดี ภูมิภาคหนึ่งที่ OBOR ผ่าน
โดยตรงมากที่สุดก็คือเอเชียกลาง หรือกว้างขึ้น
อีกหน่อยคือ “ยูเรเซีย” ดินแดนที่อยู่ระหว่าง
ยุโรปกับเอเชีย ซึ่งได้แก่ กลุ่มประเทศสถานแห่ง
เอเชียกลางและคอเคซัส World Think Tank
Monitor ฉบับนี้จะพาไปฟังความเห็นของคน
“ยูเรเซีย” หรือผู้ที่ทากิจการเกี่ยวข้องอยู่ในยูเร
เซีย ต่อ OBOR ซึ่งสรุปจากเวทีเรื่อง Eurasia
One Belt One Road ในสายตายูเรเซีย
5. 2
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต
and the Modern Silk Road ที่จัดขึ้นเป็นส่วน
หนึ่งของ World Economic Forum 2016 ที่
เมือง Davos ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
วงเสวนานี้ มี Kishore Mahbubani
อธิการ Lee Kuan Yew school of public policy
เป็นผู้ดาเนินรายการ มีผู้ร่วมเสวนาดังนี้ Giorgi
Kvirikashvili นายกรัฐมนตรีจอร์เจีย (ประเทศใน
คอเคซัส) Alexander Machkevitch ประธาน
กรรมการบริหารของ Eurasian Resource Group
จากลักเซมเบิร์กซึ่งทาธุรกิจอยู่ในเอเชียกลาง
(กลุ่มบริษัทระดับโลกที่ดาเนินกิจการด้าน
ทรัพยากรธรรมชาติ พลังงาน และเหมืองแร่ ซึ่ง
รัฐบาลคาซัคสถานมีหุ้นส่วน 40 เปอร์เซ็นต์ และ
เครือข่ายธุรกิจของกลุ่มนี้สร้างรายได้ร้อยละ 4
ของ GDP แก่คาซัคสถาน) Andrey Kostin
ประธานธนาคาร VTB กลุ่มธนาคารและธุรกิจ
การเงินชั้นนาของรัสเซีย และ Sultan Ahmed bin
Sulayem ประธาน DP world กลุ่มบริษัทดาเนิน
กิจการท่าเรือและโลจิสติกส์ระดับโลก ซึ่งมี
ศูนย์กลางอยู่ที่ดูไบ
ผู้ร่วมการเสวนาต่างมอง OBOR ในเชิง
บวกว่าเป็นโอกาสอันยิ่งใหญ่ทางเศรษฐกิจของ
ประเทศต่างๆ ที่อยู่บนเส้นทาง Andrey Kostin
ประธานธนาคาร VTB จากรัสเซียมองว่า ทิศ
ทางการพัฒนาโลกในยุคนี้ที่ประสบความสาเร็จ
คือการพัฒนาภายในภูมิภาค (Regional devel-
opment approach to the world) มากกว่าการ
พัฒนาระดับโลก (Global) ข้อตกลงพหุภาคี
ระดับโลกต่างๆ เช่น WTO แม้ดูเผินๆ จะมี
ประเทศใหม่เข้าเป็นสมาชิกเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แต่
การเจรจาพหุภาคีภายในนั้นก็มีแต่ล้มเหลว
ติดขัด ยากจะประสบความสาเร็จ มีทั้งการคว่า
บาตรสมาชิก ในขณะที่การเจรจาภายในภูมิภาค
และองค์กรระดับภูมิภาคกลับเติบโตและประสบ
ความสาเร็จกว่า เช่น AIIB Silk Road fund
สาหรับ OBOR เองก็น่าจะประสบความสาเร็จ
ในส่วนของรัสเซีย รัสเซียเองก็ตระหนักว่าการ
เติบโตของตนต้องผูกตัวเองเข้ากับเอเชียให้แน่น
แฟ้ นขึ้น ซึ่งรัสเซียก็กาลังดาเนินการอยู่ผ่าน
วิธีการต่างๆ เช่น การสร้ างกรอบ EEU
(Eurasian Economic Union) ก า ร เ ข้ า ร่ ว ม
OBOR ก็เป็นหนึ่งในวิธีเหล่านั้น
ขณ ะ ที่ Sultan Ahmed bin Sulayem
ประธาน DP World ให้เหตุผลที่เขามอง OBOR
เป็นโอกาสว่า การขนส่งโดยรถไฟจากจีนสู่ยุโรป
ใช้เวลา 12 วัน ขณะที่ทางเรือใช้เวลา 42 วัน
และค่ารถไฟก็ถูกลงเรื่อยๆ เพราะมี overcapac-
ity (oversupply) ในธุรกิจขนส่งทางรถไฟ มีการ
แข่งขันมาก ราคาจึงต่าลงมาก ฉะนั้น OBOR ซึ่ง
มากับการขนส่งทางบกข้ามทวีปจึงเป็นโอกาส
อย่างยิ่ง โดยเฉพาะการที่โครงการนี้มากับ
แนวคิดการเชื่อมต่อการค้าทั้งทางเรือ ราง ถนน
และอากาศ มองจากสายตาของผู้ประกอบการ
ด้านลอจิสติกส์ยักษ์ใหญ่ของโลกแล้วจึงเป็น
โอกาสอย่างยิ่ง
ต่อคาถามว่าชาวยูเรเซียมองความท้าทาย
ของโครงการ OBOR ว่าคืออะไร นายกรัฐมนตรี
จอร์เจียเห็นว่าคือความตกต่าของราคาน้ามันใน
ตลาดโลกในช่วงหลายปีมานี้ เพราะพลังงานเป็น
สินค้าส่งออกหลักและเป็นเสาหลักของเศรษฐกิจ