1. Bài giảng TK&CĐM
Chương 1
Tiến trình xây dựng một
hệ thống mạng

2. • Thu thập và phân tích yêu cầu của khách hàng
• Thiết kế giải pháp
– Thiết kế sơ đồ mạng ở mức luận lý
– Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý
– Chọn hệ điều hành mạng và các phần mềm ứng dụng có
liên quan
– Lập kế hoạch thi công
• Cài đặt mạng
– Lắp đặt phần cứng máy tính
– Cài đặt phần mềm
• Kiểm thử mạng
• Bảo trì mạng sau khi đã thi công
Nội dung chính của chương

3. Thu thập các yêu cầu:
• Đối tượng khách hàng của các bạn là ai? Cơ quan,
doanh nghiệp, tư nhân, …
• Khách hàng của các bạn cần gì?
– Kết nối Internet…
– Có trang Web, Mail riêng…
– Có trao đổi dữ liệu trong đơn vị…
– Chia sẽ máy, máy Fax,….
• Khảo sát cơ sở hạ tầng của khách hàng…
• Khách hàng của các bạn đã nối mạng chưa?
– Nếu có thì mô tả về hệ thống mạng đó (hệ thống sử dụng
các thiết bị mạng gì, kết nối theo mô hình gì, có sử dụng
cable quang hay không…)
1.1 Thu thập và phân tích yêu cầu của khách hàng

4. – Khách hàng đã có máy server chưa? Máy chủ có cấu hình như thế
nào? Sử dụng các ứng dụng gì?
– Có bao nhiêu máy tính trong hệ thống này? Mô tả sơ đồ di mạng hiện
có
– Máy tính này đang chạy phần mềm cơ bản nào?
• Sau khi thu thập các thông tin, chúng ta cần lập bảng
thống kê để tiện cho việc đánh giá và đề xuất các
phương án!
Các khó khăn cần giải quyết
• Tốc độ đường truyền hiện tại có đáp ứng được các
yêu cầu trong tương lại hay không?
• Phần cứng của máy Server có đáp ứng được yêu cầu
trong tương lai hay không?
1.1 Thu thập và phân tích yêu cầu của khách hàng

5. • Phần mềm máy tính cần nâng cấp lên bảng mới hay
không?
• Những dịch vụ nào cần thiết trong tương lai….
– Mail…
– Web…
– Intenet ....
1.1 Thu thập và phân tích yêu cầu của khách hàng

6. Sau khi đã khảo sát hiện trạng, thu thập được đầy đủ
các yêu cầu cần thiết bạn hãy đưa ra nhiều giải pháp
phù hợp để cho khách hàng có thể chọn một giải pháp
phù hợp với đơn vị của họ. Mỗi một phương án các
bạn cần thực hiện các bước sau:
• Thiết kế sơ đồ mạng ở mức luận lý
• Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý
• Chọn hệ điều hành mạng và các phần mềm ứng
dụng có liên quan
1.2 Thiết kế giải pháp

7. • Thiết kế sơ đồ mạng ở mức luận lý: Dựa cơ sở hạ
tầng của khách hàng bạn hãy thiết kế sơ đồ mạng
tổng thể.
– Cơ quan có bao nhiêu phòng?
– Phòng nào, có bao nhiêu máy?
– Đường mạng đi giữa các phòng ra sao?
– Có kết nối internet không?
– Có phòng riêng máy chủ không, và nó sẽ đặt tại đâu?
– Trong phòng máy chủ sẽ có những gì? (Máy web, máy
mail, máy FTP…)
1.2.1 Thiết kế sơ đồ mạng ở mức luận lý

8. 1.2.1 Thiết kế sơ đồ mạng ở mức luận lý
Hội trường
(Có 20 máy)
Phòng họp
(Có 20 máy – Mạng
không dây)
Phòng giám
đốc
(2 Máy)
30 máy 5 máy 7 máy
50 máy 50 máy 50 máy
Sơ đồ mạng tổng thể của trường CSC
Dãy 1
(3 phòng)
Dãy 1
(3 phòng)
Phòng máy chủ
Mail, Web, FTP
Internet

9. • Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý: Sơ đồ mạng chi
tiết cho từng phòng…
– Chi tiết kết nối mạng đến tận các máy của từng phòng.
– Chi tiết kết nối giữa các phòng.
– Vị trí đặt các thiết bị mạng trong mỗi phòng.
– Vị trí đặt các máy tại phòng Server.
– Vị trí nào phải đi ngoài trời, đi xuyên tường…
1.2.2 Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý

10. 1.2.2 Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý

11. 1.2.2 Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý

12. 1.2.2 Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý

13. 1.2.2 Thiết kế sơ đồ mạng ở mức vật lý

14. • Chọn hệ điều hành mạng và các phần mềm ứng
dụng có liên quan
– Phần cứng
– Phần mềm
Phần cứng
– Các thiết bị mạng: Router, Switch, Hub, Các loại cáp:
STP, SCTP, Cáp quang…
– Lập bảng chi tiết thiết bị cần thiết
1.2.3 Chọn hệ điều hành mạng…
TT Thiết bị SL Đơn giá Thành tiền
1
2
Tổng thành tiền

15. Phần mềm
– Dựa trên các yêu cầu thực tế các bạn sẽ cho các phần
mềm phù hợp. Nên chọn mua các phần mềm có bản
quyền để đảm bảo tính ổn định cho hệ thống.
• Mail: MailDeanmon
• Chia sẻ Internet: ISA, Proxy…
• Hệ điều hành mạng: Win2003 server…
– Lập bảng chi tiết phần mềm cần mua
1.2.3 Chọn hệ điều hành mạng…
TT Phần mềm SL Đơn giá Thành tiền
1
2
Tổng thành tiền

16. • Lập kế hoạch thi công: Dựa trên các phương án, đề xuất của
đơn vị chúng ta lập kế hoạch để thi công.
Mẫu kế hoạch thi công
Chi tiết chi phí cho dự án
1.2.4 Lập kế hoạch thi công
TT Công việc Thời gian Ghi chú
1 Kéo dây mạng
2 Cấu hình mạng
3 Tổ chức các dịch vụ
.. …..

17. 1.2.4 Lập kế hoạch thi công
TT Mô tả Chi phí (USD) Ghi chú
1 Lập phương án thiết kế mạng
2 Thiết bị mạng
3 Máy tính
4 Phần mềm
5 Cấu hình, tổ chức dịch vụ mạng
6 Thi công mạng
7 Chi phí khác
Tổng tiền ?

18. 1.3 Cài đặt mạng
• Lắp đặt phần cứng
– Lắp card mạng vào máy tính
– Bấm dây cáp mạng
• Cài đặt và cấu hình các phần mềm mạng
– Cài đặt trình điều khiển cho card mạng
– Cấu hình địa chỉ cho card mạng

19. 1.3.1 Lắp card mạng vào máy tính
Laptop
PCI computer
USB computer
PCI computer
Main
PCI

20. 1.3.2 STP Cable
Thông số kỹ thuật

21. 1.3.2 ScTP Cable
Thông số kỹ thuật

22. 1.3.2 UTP Cable
Thông số kỹ thuật

23. 1.3.2 RJ45 Plug

24. 1.3.2 Các chuẩn bấm Cable

25. Straight-though cable Cross-over cable
- Switch to Router - Swich to Swich
- Switch to PC - Swich to Hub
- Hub to PC - Hub to Hub
- Router to Router
- PC to PC
- Router to PC
1.3.2 Bấm Cable vào RJ45 Plug
• Bấm thẳng (Straight-though cable): Hai đầu dây bấm cùng
chuẩn
• Bấm chéo (Cross-over cable): Hai đầu dây bấm khác chuẩn

26. 1.3.2 Ví dụ bấm Cable vào RJ45 Plug

27. RJ45 jack
27

28. RJ45 jack dùng tại đâu?
28

29. Bấm cáp vào RJ45 jack
29

30. • Dùng để truyền các xung ánh sáng trong lòng một sợi
thuỷ tinh phản xạ toàn phần. Môi trường cáp quang
rất lý tưởng vì:
– Xung ánh sáng có thể đi hàng trăm km mà không giảm
cuờng độ sáng.
– Không bị nhiễu điện từ.
• Nhược điểm là khó nối dây và giá thành cao.
30
OPTICAL CABLE

31. Singlemode fiber
31

32. Multimode fiber
32

33. Optical cable
33

34. Connector
34

35. Connector
35

36. Optical cable connect
36

37. 37
Optical cable

38. CHUẨN BẤM CÁP MẠNG
10, 100 Base ???
Gigabit
38

39. 39
Các chuẩn bấm Cable 10-100BaseT

40. Straight-through cable (Cáp thẳng)
40

41. Cross over cable (Cáp chéo)
41

42. Straight-though cable Cross-over cable
- Switch to Router - Swich to Swich
- Switch to PC - Swich to Hub
- Hub to PC - Hub to Hub
- Router to Router
- PC to PC
- Router to PC
• Bấm thẳng (Straight-though cable): Hai đầu dây bấm
cùng chuẩn
• Bấm chéo (Cross-over cable): Hai đầu dây bấm khác
chuẩn
42
Bấm cáp

43. 43
Thiết bị cần thiết

44. 44
Bấm cáp mạng

45. Cắt vỏ bọc một đoạn khoảng 5cm.
Bấm cáp mạng

46. Tách bốn đôi dây
5 cm
Bấm cáp mạng

47. • Giữ đúng mã màu và chiều thẳng của dây.
• Chèn các dây theo thứ tự vào phích cắm RJ-45.
• Kiểm tra lại mã màu và vị trí.
Bấm cáp mạng

48. • Chèn vào dụng cụ bấm và bấm thành nếp hoàn chỉnh.
• Kiểm tra cáp.
Bấm cáp mạng

49. Đầu bấm không tốt. Đầu bấm tốt.
Kết quả bấm cáp mạng

50. 50
Sử dụng thiết bị kiểm tra cáp

51. Test
51

52. CHUẨN GIGABIT
Có gì khác???
52

53. Straight through cable (Gigabit)
53

54. 54
Cross over cable (Gigabit)

55. 1.3.3 Cài đặt trình điều khiển cho Card mạng
• Trước tiên, bạn phải kiểm tra xem máy tính của bạn
có nhận card mạng hay chưa?
– Click phải chuột vào My computer chọn Manage
– Chọn Device manager
– Các thiết bị có dấu chấm hỏi hoặc chấm than màu vàng
xuất hiện phía trước là các thiết bị mà hệ điều hành chưa
nhận. Bạn phải cài đặt trình điều khiển cho các thiết bị
này!
• Nếu card mạng chưa được hệ diều hành nhận thì ta
phải cài đặt driver cho nó thì mới có thể sử dụng
được. Có nhiều cách để cài đặt driver cho card mạng,
hướng dẫn sau đây là 1 trong các cách:

56. 1.3.3 Cài đặt trình điều khiển cho Card mạng
– Cho CD Drive của card mạng vào ổ CD
– Tìm đến thư mục chứa Driver của card mạng
– Chạy tập tin Setup.exe
– Thực hiện các bước như yêu cầu xuất hiện trên giao diện
– Thực hiện đến khi nào máy báo là đã cài đặt thành công thì
dừng. Lúc này bạn hãy khởi động lại máy và kiểm tra lại xem
card mạng đã nhận chưa. Nếu vẫn chưa nhận thì có thể Driver
mà bạn cài đã không đúng cho card mạng này!

57. 57
• Cấu hình IP cho máy Client
Chọn Properties của
card mạng đang
được dùng
1.3.4 Cấu hình địa chỉ IP cho card mạng

58. 58
1.3.4 Cấu hình địa chỉ IP cho card mạng

59. 59
IP address
Subnet mask
Default getway
DNS Server ‘s IP
1.3.4 Cấu hình địa chỉ IP cho card mạng

60. 1.4 Kiểm thử mạng
Một số lệnh cơ bản để kiểm thử mạng:
• Lệnh Ping: Kiểm tra sự thông nhau của máy tính
• Lệnh IPConfig: Thực hiện một số thao tác trên địa chỉ
IP của máy tính hiện tại
• Lệnh HostName: Xem tên máy tính hiện tại

61. 1.4.1 Lệnh Ping
• Nếu có tính hiệu reply nghĩa là máy của bạn và máy ping
tới đã thông
• Hình trên cho thấy: máy của bạn đã thông với máy có IP là
192.168.1.100

62. 1.4.1 Lệnh Ping
• Nếu có kết quả là Request timed out là máy của bạn và
máy ping đến không thông nhau.
• Hình trên cho thấy: máy của bạn không thông với máy có IP
là 192.168.1.101

63. 1.4.2 Lệnh IPConfig
• IPConfig ?: Xem hướng dẫn
• Ipconfig: Xem thông tin cấu hình địa chỉ IP của máy
tính hiện tại
• IPConfig /ALL: Xem đầy đủ thông tin cấu hình địa
chỉ IP của máy tính hiện tại
• IPConfig /release: Hủy bỏ cấu hình địa chỉ IP của
máy tính hiện tại (nếu bạn cấu hình IP động)
• IPConfig /renew: Xin DHCP cấp lại địa chỉ IP mới
cho máy tính hiện tại (nếu bạn cấu hình IP động)

64. 1.5 Bảo trì hệ thống mạng
• Máy chủ không bị mất điện đột xuất.
• Không gian của phòng máy chủ phải luôn đủ mát.
• Các thiết bị kết nối tập trung (HUB or Switch) phải
có thùng đựng và có quạt làm mát.
• Các thiết bị mạng phải luôn sạch, không bụi và các
côn trùng bám vào.

65. Câu hỏi thảo luận cuối chương
• Một số lệnh kiểm tra mạng cơ bản là gì? Chức năng
của từng lệnh?
• Cài phải cài đặt trình điều khiển Card mạng? Quá
trình cài đặt như thế nào?
• Sơ đồ mạng được thiết ở mức luận lý khác với mức
vật lý như thế nào?