1. Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Vereniging van
Nederlandse Gemeenten
Vincent Simjouw
30 juni 2017
Pilotstarter
Leveranciersdag 2017
2. 2
Komende 30 minuten
- Context Gemeenten en
informatiesamenleving
- Wat is de pilotstarter?
- Voorbeeld
- Meedoen op de pilotstarter?
3. 3 3
Geluiden uit het veld
De samenleving
verandert ook
door
ontwikkelingen
in de
informatie-
technologie.
Gemeenten
onderscheiden
zich niet op
hun digitale
infrastructuur,
maar op wat zij
ermee doen.
Wat
samen of
collectief kan
ook
samen doen!
Hoe verhoud ik
me als
gemeente
tot die
veranderende
samenleving?
4. 4 4
Samen Organiseren
Door en voor gemeenten
“Vliegwiel voor verbinden en versnellen van
gezamenlijke gemeentelijke uitvoering”
Helpen en ondersteunen bij innovatie van
dienstverlening
• Bundelen krachten
• Slimme manier van werken
• Proces- en implementatiecapaciteit
poolen
5. 5
Ambities Digitale Agenda 2020
1. Open en transparant in de
participatiesamenleving staan.
2. Werken als één efficiënte overheid.
3. Massaal digitaal & maatwerk lokaal.
De VNG & KING faciliteren met
projecten in een collectieve
aanpak voor gemeenten
10. 1313
Van Pilot naar Opschaling
Taskforce
Selectie
Ontdekking
Uitwerking
Business case
Opschaling
Opschaling
Implementatie
Standaardisatie
Beheer
Pilotstarter
Criteria
1
2
3 4
11. 1414
Wat is het doel van een pilot in onze
ogen?
Leren
Vernieuwen
Experimenteren
Verkennen
Bewustworden
Oefenen en testen
Samenwerken en kennisdelen
Bedenken en toetsen
Doen en falen
Ontwikkelen
En ja ook.. samen bouwen
13. 16
Totaal: 100 pilots
Statistieken Pilotstarter
23%
21%
17%
16%
7%
6%
6%
2%2%
Verdeling thema’s
Sturen op resultaten
Innovatie
Verminderen administratieve lasten
Burgerregie
Bekostigingsmodellen
E-democratie
Omgevingswet
Privacy
Gamification
14. 17
Statistieken
Pilotstarter
Pilot Thema Paginaweergaven
Blockchain pilots overheid (2e
ronde)
Innovatie 754
Proeftuin e-mail bewaring Innovatie 193
Innoveer uw lokale
burgerbetrokkenheid met deze
e-democratietools!
(YourPriorities)
E-Democratie 173
Blockchain pilots overheid (1e
ronde)
Innovatie 173
Een geïntegreerde invoer voor
de beoordeling van een
intensieve veehouderij
Omgevingswet 120
De kwaliteit van de
gemeentelijke gegevens
vergelijken
Sturen op resultaten 104
Invoeren e-factureren bij Pink
gemeenten
Verminderen administratieve
lasten
94
Best practice: Adressen op
Orde: toepassing van
informatiegedreven sturing in
het verhuisproces
Innovatie 91
Toezicht-Apps om overtreders in
beeld te brengen
Omgevingswet 85
De Onderwijs- en
Arbeidsmarktmonitor
Sturen op resultaten 83
15. 18
- Context gemeenten en de
informatiesamenlaving
- Wat is de pilotstarter?
- Voorbeeld
- Meedoen op de pilotstarter?
22. 2626
Pilotcriteria - leverancier
1. Geen acquisitie van bestaand product
2. Binnen een maand een gemeente als
deelnemer
3. 1 gemeente is uiteindelijk trekker
en contactpersoon
4. Je product/dienst is nog niet af*
5. Vernieuwing
6. Geen logo’s of productleaflets
7. Inschrijving vanuit Gemeentelijk perspectief
http://depilotstarter.vng.nl/voorwaarden-voor-gebruik
23. 2727
Samen Innoveren: want….
Uit onderzoek blijkt dat innovatie bloeit als er
sprake is van deze factoren:
• Aanjager met sterk leiderschap
• Ontkokering
• Ruimte om te falen
• Marktpartijen die innovatie binnenbrengen
• Eigenaarschap en partnership
Dus: samen met een gemeente in cocreatie de
vraagstukken oplossen!
24. 2828
Starten
1. Je maakt een account en deelt je idee
2. Je kunt ondersteuning
krijgen met de tekst vanuit ons team
3. Je attendeert gemeenten op je idee
4. De gemeentelijke deelnemer kan
geïnterviewd worden voor PR
27. 3131
Ideeën?
- co-creatie met de lokale overheid
dat is de de toekomst
- Pilotstarter een mooie
marketingtool voor mijn bedrijf
Notas do Editor
Inleiding
Wij leven niet in een tijdperk van verandering, wij leven in een verandering van tijdperk. Mooie zin van hoogleraar Jan Rotmans. En waar ook. De bewegingen in onze samenleving zijn zonder weerga en ze raken de gemeenten steeds meer. De explosie van data en de toename van toepassingen, app’s en tools om data te ontsluiten en te gebruiken veranderen onze samenleving ingrijpend. De gemeentelijke ambities om bij deze nieuwe wereld aan te sluiten zijn groot, ook op het gebied van de dienstverlening. Mensen stellen daaraan nieuwe eisen en hebben nieuwe verwachtingen. Die verwachtingen gaan veel verder dan de mogelijkheid om digitaal met de gemeente te kunnen communiceren, maar ook op dat gebied wil men meer: als je 24 uur per dag kunt internetbankieren, waarom is het loket van de gemeente dan hoogstens 40 uur per week open?
Om onze diensten goed te verlenen moeten gemeenten hun informatiehuishouding op orde hebben: ze moeten correcte en actuele gegevens hebben, ze moeten hun beleid, diensten en uitvoering op die gegevens kunnen baseren, ze moeten er verantwoording mee kunnen afleggen, ze moeten de mensen niet lastig vallen met telkens dezelfde vragen als ze de antwoorden al hebben en ze moeten mensen niet meer drie keer naar het gemeentehuis laten komen voor één document. Het verlengen van een parkeervergunning is gemakkelijk en moet met een druk op de knop op een smartphone kunnen. Dat is de informatiemaatschappij vormgeven.
Het op orde brengen van de informatievoorziening van elke aparte overheidsinstantie is niet genoeg: het geldt voor de overheid als geheel dat de informatievoorziening moet worden geïntegreerd. Mensen willen heel veel zaken met de overheid digitaal en gemakkelijk kunnen afhandelen, en daarbij maken ze geen onderscheid tussen de gemeente, de provincie, het rijk of een uitvoeringsinstelling. Dat betekent nauwe samenwerking met medeoverheden en ook nauwe samenwerking tussen gemeenten.
Uitgangssituatie
Gemeenten komen vanuit een situatie waarin ze sterk autonoom opereerden. Waar het Rijk de uitvoering van wettelijke regelingen in handen van de gemeenten legde was er weinig vrijheid, maar verder konden gemeenten hun dienstverlening en processen naar goeddunken inrichten: lokale autonomie. Aan deze autonomie kleven ook nadelen. Voor de geautomatiseerde ondersteuning van processen kopen gemeenten zelf de benodigde ict-apparatuur en softwarepakketten, en laten die deels op maat maken. Informatie- en ICT-management en digitale gegevensuitwisseling binnen en buiten gemeenten blijkt complex en is om verschillende redenen lastig. Door de autonomie en vrijheden hebben gemeenten sterk van elkaar verschillende applicatielandschappen. Voor sommige applicaties zijn er veel verschillende aanbieders, voor andere applicaties slechts enkelen. Al deze applicaties moeten in staat zijn om gegevensuitwisseling op een goede manier mogelijk te maken. Nu gegevensuitwisseling binnen en tussen onverheidsinstanties steeds vaker voorkomt, is het des te belangrijker te zorgen dat noodzakelijke vernieuwingen mogelijk worden.
Bovendien gaan maatschappelijke, technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen steeds sneller. Dat vraagt om effectievere innovatie – niet zozeer de hoeveelheid innovaties moet groeien, maar het aantal herbruikbare, opschaalbare initiatieven moet sterk toenemen.
Op vele plaatsen zijn er altijd initiatieven voor verbetering van de dienstverlening, uiteenlopend van de ontwikkeling van een parkeer-app tot stroomlijning van de uitgifte van paspoorten. Nu gemeenten steeds meer taken in het sociaal domein erbij krijgen en binnenkort in het fysiek domein, met de invoering van de Omgevingswet, wordt de noodzaak van innovatie steeds meer gevoeld. Een systeem om te beoordelen of lokale initiatieven en pilots kansrijk zijn of mogelijk geschikt te maken voor meer of alle gemeenten, ontbrak.
Vaststelling van de Digitale Agenda 2020
De VNG-leden hebben met de grootst mogelijke meerderheid (zo’n 99%) in de ALV van juni 2015 een digitale agenda tot 2020 goedgekeurd, die volledig in het teken van ‘de kracht van informatie’ staat. Ambitieus omdat ze hebben gekozen voor het collectief boven de autonomie. Dat ‘samen doen wat samen kan’ is een principiële keuze geweest die gevolgen gaat hebben. Zonder verdergaande standaardisatie, van werkprocessen in de gemeenten maar ook van bijvoorbeeld inkoopvoorwaarden, blijft de huidige versnippering bestaan. Daar hebben inwoners last van maar ook de gemeenten zelf: alleen door als blok samen op te trekken kunnen de gemeenten hun ambitie waarmaken om voor inwoners en bedrijven de meest nabije overheid te zijn. En alleen dan kunnen gemeenten ook echt vernieuwend en agenderend zijn en regelgeving initiëren in plaats van alleen uitvoeren. Tenslotte wordt het door meer samenwerking mogelijk om bottom-up innovaties te versterken, herbruikbaar en opschaalbaar te maken. Dit vergroot daardoor het innovatievermogen van het gemeentelijke veld.
Tegelijkertijd is de agenda bescheiden: de gemeenten hebben er nadrukkelijk voor gekozen geen enorme ICT-projecten te starten en niet van bovenaf een great design voor de werkprocessen op te leggen. Integendeel: de vernieuwing moet vooral van onderop komen. Uiteraard zullen ook projecten vanuit de Rijksoverheid worden opgepakt (GDI, Omgevingswet), maar nooit voordat eerst uitvoeringstoetsen en impactanalyses zijn uitgevoerd.
‘wat samen kan ook samen doen’
Open en transparant in de participatiesamenleving
Ook digitaal
Werken als één efficiënte overheid
Ketens, hergebruik, standaarden
Massaal digitaal, maatwerk lokaal
Collectief organiseren
Tekst website VNG:
Transparant en efficiënt werken. Standaardiseren waar mogelijk en lokaal maatwerk bieden waar nodig; wat samen kan ook samen doen.
Dat is de ambitie van de Digitale Agenda 2020. De VNG en KING ondersteunen gemeenten vanuit de Digitale Agenda bij het zelf opzetten en uitvoeren van collectieve projecten. De projectorganisatie initieert zelf ook projecten, onder meer het standaardiseren van dienstverleningsprocessen (zoals het uitgeven van rijbewijzen, parkeervergunningen) en informatievoorziening en -deling in het sociale domein.
aanvraag van uittreksels en afschriften van enerzijds de basisregistratie personen en anderzijds van akten van de registers van de burgerlijke stand
Herontwerp van overheidsbrede werkprocessen
Ondersteuning schuldhulpverlening
Gezamenlijke persoonlijke dienstverlening
Verkenning Leer- en oefenomgeving voor niet-digivaardige inwoners
Wat is de Pilotstarter
Veel pilots in Sociaal Domein:
Doelgroepenvervoer
Zorgzwaarte verblijfpakket Jeugd
MAEX exchange (zichtbaar maken maatschappelijke waarde burgerinitiatieven)
Informatieuitwisselling leveranciers hulpmiddelen
PGB-app
Steunwijzer (diensten/leveranciers sociaal domein vergelijken)
Gedeelde informatiepositie jeugdzorg (informatie delen met gecertificeerde instellingen)
En nog veel meer!
De Pilotstarter is een online marktplaats voor gemeentelijke pilots rond informatievoorziening.
Gemeenten kunnen zien met welke innovaties andere gemeenten bezig zijn.
Bij elke pilot kan informatie opgevraagd worden, en kunnen gemeenten deelnemen of bijdragen aan de pilot, zodat het gezamenlijke innovatievermogen wordt vergroot.
In overleg met de initiatiefnemers, wordt onderzocht of bepaalde pilots ‘opgeschaald’ kunnen worden, waardoor meer oplossingen en toepassingen collectief worden ingevoerd.
Je hebt een heel goed idee, maar in je eentje maak je geen vaart
Je vindt een medestander die je idee deelt en meehelpt
Meer mensen volgen en je kunt je idee samen uitvoeren
Samen kom je verder
Constatering: Informatievoorziening is een succes- en faalfactor voor professioneel bestuur, beleid maken en handhaven, en hoogstaande dienstverlening. Het belang wordt groter, de eisen hoger en de benodigde expertise zwaarder. Dit overstijgt de mogelijkheden van (de meeste) individuele gemeenten. Daarom: wat niet onderscheidend is collectiviseren en innovatiekracht vergroten - dat is DA2020
*De maand juni is gemeten tot en met de 28e en is nog geen 100% totaal.
Als gemeente kun je op verschillende manieren meedoen aan de Pilotstarter.
Ga samen met andere gemeenten en/of organisaties (zoals o.a. zorgaanbieders) aan de slag met de vernieuwing van de informatievoorziening. Steun een pilot door als gemeente een pilot te ‘liken’ of mee te doen. Heb je zelf een idee voor een pilot? Maak dan je eigen pilot aan.
Door te stemmen op een pilot, geef je aan dat die pilot een probleem aanpakt waar ook jouw gemeente een oplossing voor wil. Hoe groter het aantal stemmen, des te groter de kans dat de pilot zal starten en zal slagen. Met jouw stem weten we welke ideeën kunnen rekenen op steun uit de samenleving. Dus stem vooral mee!
2 Meedoen
Meedoen is het actief willen participeren in de betreffende pilot. Hiermee kies je expliciet om mee te werken aan de oplossing voor het probleem. Je gaat als gemeente naar de pilot van jouw keuze en klikt op ‘Wij doen mee!’. Dan laat je je naam en e-mailadres achter. Natuurlijk kun je meedoen aan meerdere pilots.
Gemeenten die meedoen, zijn de drijvende kracht achter de vernieuwing die we willen bereiken met de Pilotstarter. Samen optrekken is essentieel. We houden daarbij rekening met onderlinge verschillen tussen gemeenten, maar creëren voldoende slagkracht. Gemeenten hoeven niet elk het wiel opnieuw uit te vinden. Door samen te werken, versnellen we de vernieuwing.
Als je hebt geklikt op ‘Wij doen mee!’ neemt de initiatiefnemer van de pilot, meestal een gemeente, contact met je op. Dan maken jullie afspraken over de vervolgstappen en hoe jouw gemeente of organisatie gaat meedoen. Waar kunnen gemeenten en organisaties die meedoen elkaar versterken? Dit proces wordt ondersteund door experts van VNG.
3 Zelf een pilot aanmaken
Bieden de bestaande pilotvoorstellen niet het antwoord op jouw vraag? Of denk je aan een andere oplossing voor een vraagstuk? Start dan een eigen pilot.
Je start een pilot door via Pilot aanmaken het formulier in te vullen. Geef een korte beschrijving van de kern van je idee. Maak andere gemeenten enthousiast om op jouw pilot te stemmen of actief mee te doen.
Aanmelden van een pilot kan richten we ons op gemeenten die samen met andere gemeenten een goed idee willen uitwerken of willen pilotten. Vanuit de pilotstarter begeleiden we indien nodig met communicatie, advies en hulp met het zoeken naar medestanders.
Aanmelden kan zowel vanuit overheid als vanuit bedrijfsleven. Hoewel we natuurlijk geen leveranciers zomaar kunnen bevoordelen willen we wel graag meedenken in het vergroten van kansen om een goed idee in overheidsland te laten door ontwikkelen.
Dat is wel een belangrijke voorwaarde. Er moet nog iets te maken en te ontwikkelen zijn. In deze pilotfase kan dat gekeken worden of het idee opschaalwaardig is en of we er een Standaard van kunnen maken binnen de lokale overheid.
Op dit moment zijn we samen met gemeenten en lokale leveranciers een praktijktest aan het uitvoeren mbt open raadsinformatie. Een stuk infrastructuur met een set aanregels waardoor alle raadsinformatie (die digitaal beschikbaar moet zijn) door iedereen die wil ontsloten kan worden. Software leveranciers weten waar ze aan toe zijn en gemeenten kunnen vanuit een gezamenlijk uitgangspunt de beste kiezen.