2. Sistema Eragilea
Zer
da?
Ordenagailua
eta erabiltzailearen
arteko harremana posible egiten
duen programa multzoa.
Erabiltzailea
Aplikazioak
Sistema Eragilea
ROM-BIOS
HARDWAREA
SOFTWAREA
3. >wikipedia
Sistema eragilea:
Sistema eragilea software bat da, programaz eta datuz osatua,
ordenagailuetan funtzionatzen duena eta ordenagailuaren
hardwarea kudeatzen duena, eta askotariko software aplikazioak
efizientziaz exekutatzeko zerbitzu komunak eskaintzen dituena.
Beharrezkoa da erabiltzailea ordenagailuarekin komunikatzeko.
Hardwarearen funtsezko kudeaketa oso konplexua da,
erabiltzailearentzat eta sistema eragileak sistemaren ulermena eta
erabilpena errazten dio. Makinaren zehaztasunak alde batera utziz,
honen baliabideak kudeatzeko aukera eskaintzen duen softwarea
da oro har.
Mota honetako softwarea, mikroprozesadoreak erabiltzen dituzten
sistema gehienetan aurki dezakegu, hala nola telefono
mugikorretan, DVDak ikusteko sistemetan, ordenagailutan, ...
4. Hiru
funtzio nagusi ditu Sistema Eragileak.
Periferikoak
erabili
Programak kontrolatu
Programak kontrolatu
Komandoak prozesatu
Komandoak prozesatu
Sistema
Sistema
Eragileak ezberdinak:
Eragileak ezberdinak:
Microsoft Windows (XP, Vista, Server, Mobile)
Microsoft Windows (XP, Vista, Server, Mobile)
GNU/Linux (Ubuntu, Red Hat, Debian)
GNU/Linux (Ubuntu, Red Hat, Debian)
Apple MacOS X
Apple MacOS X
BSD, Solaris, Unix, PalmOS…
BSD, Solaris, Unix, PalmOS…
5. Azken urteetan…
Sistema
eragileen ugaritzea. Telefono
mugikorretan…
Symbian, Android, Windows mobile…
Aplikazio
erabilgarri ugari.
Kode irekian (Android) erabiltzaileek aplikazioak
beraien beharretara moldatzeko edo eta berriak
garatzeko aukera.
7. Sistema eragilea aukeratzean:
Gure
hardwarearen araberakoa BETI.
Kontuan izan prozesagailuaren erlojuaren
abiadura, nukleo kopurua eta “familia”
besteak beste
Familiak:
36
Nagusiak intel eta amd
bit edo 64 bit
9. Azken urteetako joera
ordenagailuetan ordea…
Windows
Vista eskasaren ondoren Microsoftek
Windows 7 trinkoa kaleratu.
Software librearen hazkundea.Elkarlanean
egindako Ubuntu bezalako linux sistema
eragileen zabalkundea.
Zerbitzari sendoenek Linux edo Unix sistema
eragileak erabiltzen dituzte batipat. (Debian…)
Euskal Herrian harrera ona egin zaie Sistema
eragile libreei, besteak beste, gure hizkuntzara
moldatzeko aukera izatearren.
11. Nola eskuratu sistema eragilea?
1)Dendan erosita
- Apple-en ordenagailua erosiz gero, MacOS
sistema
eragilea berez instalatuta dator. EeePC eta ordenagailu
eramangarri txikietan ere sistema eragilea normalean
instalatuta dator, batzutan Linux edo Windows aukeran.
-
Dendan ordenagailu (PC) normal bat erostean, normalean
Windows-en bertsioren bat dakar instalatuta. Hau noski,
kobratu egiten dute.
2) Internetetik deskargatuta
- Software librea diren sistema eragileak, saretik
deskargatzeko aukera dago.Ondoren hau CD edo DVD
etara
pasatzea nahikoa da, hau gure ordenagailuan instalatu eta
gure makina berriari errendimendua ateratzeko. Hori bai,
denak ez dira dohainekoak.
http://www.espaciolinux.com/descargar-linux-espanol/
http://www.linux.com/directory/Distributions/LiveCD
12. Sistema eragileak instalatzeko modu
desberdinak…
CD
irakurgailua erabiliz.
USB memoria gailu batekin
Sare bidez ere instalatu daitezke
13. Live CD-ak
CD
ak dira, non sistema eragilea bertan
instalatuta dagoen
Oso erabilgarriak ordenagailuan instalatuta
dagoen sistema eragilea matxuratu eta bertako
datuak berreskuratu nahi ditugunean.
Mantenu lanetarako. Disko gogorren garbiketa,
ordenatzea, memoriaren berrantolaketa…
Ordenagailua kaltetu gabe sistema eragile
desberdin bat ikusteko, probatzeko…
Sistemaren abiadura motelagoa izan ohi da,
sistema eragilea CD-tik kargatzen da eta.
