5. Alegorya ng Yungib:
Ang kwento ng alegorya ng yungib ay tungkol sa isang tao
na matatagpuan sa loob ng kweba na nakatali at
nakaharap sa dingding ng yungib. Sa kanyang likuran ay
may apoy at ang tanging nakikita niya ay ang mga anino
ng mga bagay na nasa labas ng kweba. upang makita niya
ang katotohanan sa mga aninong ito, kinakailangan na
siya ay makakawala sa pagkakagapos at makalabas ng
kweba.
6. Mensahe:
Ano nga ba ang nais iparating ni Plato sa kanyang sanaysay na "Alegorya
ng Yungib"? Nais ipabatid ni Plato na ang karunungan ay matatamo lamang
kung sisikapin ng tao na pangatwiranan ang mga konsepto ng mga bagay
bagay na nasa ating isipan mula ng tayo ay ipanganak dito sa mundo. Tulad
ng tao sa loob ng yungib, kinakailangan na tayo ay kumawala sa
pagkakagapos at tuluyan ng lumaya mula sa kwebang ating kinaroroonan.
Sa ganitong paraan, malalaman natin ang katotohanan sa kabila ng mga
anino na nakikita natin mula sa labas ng kweba. upang maunawaan ang
mensaheng ito, kinakailangan na maunawaan natin ang kanyang konsepto
ng rasyonalismo.
7. Kahalagahan:
Bakit isinulat ni Plato ang sanaysay na "Alegorya ng Yungib?" Sa pagnanais ni
Plato na maunawaan ng tao ang kahalagahan ng pagkatuto at karunungan, ginamit
niya ang sanaysay na ito upang ihalintulad ang mga tao sa tao sa yungib na pilit na
kumakawala upang makita ang realidad sa labas ng yungib. Nais niya na makita ng
mga tao ang kaibahan ng mga anino na nakikita ng taong sa yungib sa loob na
nagmumula sa labas at ng mga totoong bagay sa labas ng yungib na lumilikha ng
mga anino sa pamamagitan ng apoy na nagsisilbing liwanag para sa taong nasa
loob ng yungib. Sapagkat ito ay isang alegorya, hayaan ninyo na isa - isahin ko ang
mga simbolismong ginamit ni Plato.
8. Simbolismo:
Ang yungib sa "Alegorya ng Yungib" ay sumisimbolo sa bahagi ng mundo
na humahadlang sa tao para makita ang realidad o ang katotohanan. Ang
tao sa yungib ay kumakatawan sa lahat ng tao sa mundo. Ang apoy sa
likuran ng tao sa yungib na nagsisilbing liwanag sa loob ng kuweba ay ang
mga karunungang natatamo ng tao dito sa mundo. Dahil sa mga
karunungang ito, nakikita ng tao ang mga bagay sa mundo ngunit hindi ang
kanilang kabuuan sapagkat sila ay nakagapos at nakakulong sa loob ng
yungib. Sa oras na sila ay kumawala sa pagkakagapos at lumabas sa yungib,
dito pa lang nila matatamasa ang kabuuan ng karunungang natamo.
9. Depinisyon:
Ang rasyonalismo ay sangay ng pilosopiya na nagsasabing ang
pangangatwiran ang siyang pinagmumulan at basehan ng
karunungan. Ayon kay Plato, kinakailangan na magkaroon ang tao
ng basehan ng kanyang karunungan at ito ay matatamo lamang
sa pamamgitan ng paglabas sa yungib na kanyang kinaroroonan.
Patunay lamang na ang personal na karanasan ay mahalaga
sapagkat ito ang matibay na batayan ng pagkatuto higit sa
karunungan na natamo sa pagbabasa at pagmumuni muni
lamang.
10. Alegorya ng Yungib
Ang Alegorya ng Yungib ay isang kwento kung saan ang mga tauhan,
tagpuan at kilos ay nagpapakahulugan ng higit pa sa literal nitong
kahulugan. Tayong mga tao sa mundo ay kagaya ng isang tao na nasa
loob ng isang yungib o kuweba habang naka-tanikala at nakaharap sa
dingding.
Si Plato na isang iskolar, pilosopo at awtor ang may-akda ng Alegorya
ng Yungib. At pagkatapos ay may apoy sa ating likuran at ang tanging
nakikita lamang natin ay ang mga anino ng mga bagay sa labas ng
kuweba. Ito ang magiging dahilan ng pangangailanganing humulagpos
sa tanikala at lumabas ng kuweba para lang makita ang katotohanan
tungkol sa mga bagay-bagay.
11. Sa katunayan, ang mga larawang itong ibinuod ng
rasyonalismo ni Plato kaya ito ay tinagurian niyang “Alegorya
ng Yungib” Ayon pa kay Plato , ang totoong pag-iral ay nasa
‘Mundo ng mga Ideya.’ Malawak ang kaniyang pananaw,
kadalasan na hindi ito naaayon sa kung ano ang inaasahan at
tinatanggap ng karamihan. Matagal pa bago ito nagiging
praktikal sa karunungan ng tao. Kaya naman
napakaimpluwensya niya sa lipunan ngayon.
12. Ang Kapanganakan
At ang mga konsepto ng mga bagay-bagay ay naroroon
na sa isipan na natin mula kapanganakan.
Kakailanganin lang gamitin ang ating pangangatwiran o
pagka-rasyonal para sila ay matuklasan. Taliwas man sa
mga turo ni Aristotle, si Plato ay nagbukas pinto sa
pagtahak sa mundo ng rasyunalismo ang pagtingin
lampas sa realidad na ating nakikita.
13. Ang ganitong mga alegorya ay maaaring magpahayag
ng:
ideyang abstract
mabubuting kaugalian
tauhan
pangyayaring makasaysayan
panrelihiyon
panlipunan
platonic love
14. Para sa kaalaman ng lahat, ang alegorya ay dapat binabasa sa
dalawang pamamamaraan. Ito ay ang literal at simboliko o
masagisag.
Ang alegorya ay naisulat o nilikha para magturo ng mabuting
asal sa mga tao o magbigay ito ng mga komento tungkol sa
kabutihan o kasamaan. Ang paksa ng sanaysay na Alegorya
ng Yungib ay nagpaliwanag na mayroong pagkakaugnay ng
kapaligiran sa karunungang tinataglay ng mga tao at ano ang
pagkakaiba nito sa sariling kaisipan.
15. Ang Aral
Tinawag na bilanggo ni Plato ang mga tauhan dahil di sila
pinahihintulutang gumalaw maging ang kanilang ulo at ang
mga binti at leeg nila'y nakakatanikala. May mga bagay din
na dapat lamang dalhin sa paraang dapat lamang makita ang
anino.
Sa kwento, ang mahalagang natutunan ng bilanggo mula sa
pagtingin sa liwanag ay harapin ang masakit na katotohanan
ng realidad.
16. Natutuhan nitong bilanggo na tumuklas ng mga
bago sa kanyang paningin.
Naging uhaw siya sa kaalaman nang lumabas ang
bilanggo sa Yungib at dapat di agad naniniwala sa
mga nakikita ng ating mata dahil ang laging mas
maganda ay ang alamin muna ang katotohanan at
huwag matatakot sa ano mangyayari sa resulta o
paglabas.
