SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 147
KATUTURAN
Ayon kay Henry Gleason:
“Ang wika ay masistemang balangkas
ng sinasalitang tunog na isinaayos sa
paraang arbitraryo. Ang mga tunog ay
hinugisan/binigyan ng mga
makabuluhang simbolo (letra) na
pinagsama-sama upang makabuo ng
mga salita na gamit sa pagpapahayag.”
Ayon kay Webster (1974, pahina 536)
“Ang wika ay isang sistema ng
komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa
pamamagitan ng mga pasulat o
pasaling simbulo.”
Ayon kay Archibald A. Hill
“Ang wika ang pangunahin at
pinakaelaboreyt na anyo ng
simbolikong pantao.”
Ang wika ay isang bahagi ng
pakikipagtalastasan. Kalipunan ito ng
mga simbolo, tunog, at mga kaugnay na
batas upang maipahayag ang nais sabihin
ng kaisipan.
Dagdag naman nina Mangahis et al (2005):
“Ang wika ay may mahalagang papel na
ginagampanan sa pakikipagtalastasan. Ito
ang midyum na ginagamit sa maayos
na paghatid at pagtanggap ng mensahe
na susi sa pagkakaunawaan.”
Wika mula sa wikang Malay.
Sa Kastila ang isa pang katawagan sa
wika: ang salitang lengguwahe.
Nagmula ang salitang lengguwahe o
lengwahe sa salitang lingua ng Latin,
na nangangahulugang "dila".
MGA KAUGNAY NA
TERMINOLOHIYA SA
PAG-AARAL NG WIKA
DIYALEKTO
Batay sa lugar, panahon at katayuan sa
buhay.
Nakikita ito kaugnay ng pinanggagalingang
lugar ng tagapagsalita o grupo ng
tagapagsalita sa isa sa tationg dimensyon:
espasyo, panahon at katayuang sosyal.
Nagkakaiba rin sa tono, bigkas, at
talasalitaan.
IDYOLEK
 Isang varayti na kaugnay ng personal na
kakanyahan ng tagapagsalita o wikang
ginagamit ng partikular na indibidwal.
 Kumakatawan din ito sa paraan ng
pananalita ng pamayanang ito.
 Pampersonal na gamit ito ng wika na
kadalasang yunik sa kanyang pagkatao ..
Indibidwal na pagkakaiba
SOSYOLEK
Ang sosyal na varayti ng wika.
Ito ay tumutukoy sa mga register o
jargon na salitang nabubuo.
Ito ay nagbabago o pabagu –bago.
Kabilang dito ang mga salitang balbal.
LINGUA FRANCA
Pagkakaroon ng wikang mag-uugnay
sa dalawa o higit pang tao o grupo ng
tao na may kanya-kanyang sariling
wika.
Ang malinaw na halimbawa nito ay
ang wikang Ingles na ngayo’y
tinuturing na lingua franca ng mundo.
l
 Formal
Pambansa.
 opisyal na wika ng bansa.
 Opisyal kapag naisabatas o
ginagamit na upang mabigyang-
kahulugan ang mga batas
 ituro sa mga paaralan, gamitin sa
pamahalaan
 kumatawan sa lahat ng wikang
matatagpuan sa ating bansa.
 Sa Pilipinas, ito ay ang wikang
Filipino.
- Pampanitikan.
- akdang pampanitikan
- talinghaga at masining na
pagpapahayag na karaniwang
malalalim at makukulay.
 Tayutay
 Idyoma
Informal
- Lalawiganin.
- Palasak at natural na ginagamit ang mga salitang ito sa
isang partikular na lugar, ngunit maaaring
maintindihan o iba ang ibig sabihin sa ibang lugar.
- Nahahaluan ng mga salitang ito ng kakaibang tono o
punto.
 DAGA (Bikol: lupa, Tagalog: isang uri ng hayop)
 INDAY(Bisaya: Magandang dalaga, Tagalog:
kasambahay)
 MANONG (Ilokano: kuya, Tagalog:tsuper)
Kolokyal.
- “kagaspangan” diumano ang pagkakagamit
- natural na phenomenon ng pagpapaikli ng mga salita
upang mapabilis ang daloy ng komunikasyon.
 ‘TOL (mula sa utol-kaputol-kaputol ng pusod na ang
ibig sabihin ay kapatid)
 MERON (mula sa mayroon)
 SA’YO (mula sa sa iyo)
 TEKA (mula sa hintay ka- maghintay ka- maghintay ka
muna)
Panghihiram sa salitang Katutubo o
Banyaga:
sibat (Cebuano) para sa “pagtakas”
chicks&cats(Ingles)para sa “babae at lalaki”
mujer at hombre (Espanyol) para rin sa “babae at
lalaki”
tong (Tsino) para sa “perang bigay” o “upa”
dorobo (Hapones) para sa “magnanakaw”
kosa (Ruso) para sa “kasamang bilanggo” o
“kabarkada”
wheels (Ingles) para sa “kotse”
Pagbibigay ng bagong
kahulugan:
 toyo (soy sauce) – may problema sa isip,
may sumpong
 lagay (to put) – magbigay nang ilegal
 bata (child) – nobya/nobyo, mga tagasunod
Pagpapaikli
 Promdi (from the province) –
probinsyano
 Munti (Muntinlupa) – bilangguan
 Ma at Pa (malay at pakialam) – walang
alam at di interesado
Pagbabaliktad
 Atik – kita (kinitang salapi)
 Tipar – parti (party)
 Etneb – bente (dalawampung piso)
 Bokal – kalbo
Akronim
 KSP (kulang sa pansin)
 TNT (tago nang tago)
Paggamit ng Numero
 Na1-2-3 – naisahan o tinakbuhan
50-50 pantay ang pagkakataon/ nasa bingit
ng kamatayan
143- I love you
Pagpapalit ng wika (madalas na
ginagamit sa usapang txt message sa
cellphone)
 Asan na u?
 And2 na me.
Sinonim- mga salitang
magkapareho ang kahulugan
Halimbawa-
payak _________________
magbili- _______________
magkatulad- ____________
mabilis- _______________
Antonim- mga salitang
magkasalungat ang kahulugan.
Mataas- _____________________
maliwanag- __________________
masaya- _____________________
tahimik- _____________________
maganda- ____________________
Polisemi- mga salitang may dalawa o
higit pang kahulugan na magka-ugnay
Mataas ang marka ng anak ko sa
Ingles.
Nag-iwan ng marka ang kanyang
kagat sa braso ng bata.
Homofon- salita magkapareho ng
tunog o anyo subalit magkaiba ang
kahulugan. Nagdudulot ng pagkalito o
di kalinawan ang homofon sa
pangungusap.
 Hal. Bangka
 ___________________________________
 ___________________________________
Parapreys- mga magkakaparehong
kahulugan ng mga pangungusap.
Naglalaro ang mga bata ng basketbol.
Nagbabasketbol ang mga bata.
Kumakanta ang koro ng mga lumang
kanta.
Mga lumang kanta ang kinanta ng
koro.
Mga Pangungusap na Walang Paksa
Penominal-tumutukoy sa kalagayang
pangkalikasan
Halimbawa: Umuulan!, Lilindol daw.
Temporal- Nagsasaad ng kalagayan o
panahong panandalian.
Halimbawa: Mainit! Kay init ngayon.
Mga Bahagi ng Pangungusap
 1. Subjek - simuno o paksa- bahaging pinag-uusapan sa
loob ng pangungusap
 2. Predikeyt- panaguri- bahaging tungkol sa
subjek.
 Hal. Napakahusay umawit
ni Sarah
Ayos ng Pangungusap
 Karaniwan o Natural na ayos ng pangungusap
kapag nauuna ang predikeyt o panaguri sa
sabjek o paksa.
 Di karaniwan o kabaligtaran naman ang ayos
ng pangungusap kapag nauuna ang sabjek sa
predikeyt o panaguri
 Halimbawa: Ang bahay ay maganda
 Maganda ang bahay.
The house is beautiful.
Ang bahay ay maganda.
Maganda ang bahay.
Beautiful is the house.
* Wasto ang instruktura ng
Filipino subalit nagkakaproblema
sa Ingles.
Payak o simple- kung ito ay
nagpapahayag ng iisang diwa o kaisipan.
Hal. Si Julie ay magaling umawit.
Ang pangulong Arroyo kasama ang mga
kongresista ay nagpulong sa Malacanang.
Ang mga Pilipino ay masisipag.
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA
WIKA

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a WIKA (20)

KATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptx
KATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptxKATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptx
KATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptx
 
KATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptx
KATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptxKATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptx
KATANGIAN NG WIKA-Q1 LESSON.pptx
 
ap modyul
ap modyulap modyul
ap modyul
 
1. Day 1 Q1L1 Wika (Kahulugan at Kabuluhan ng Wika).pptx
1. Day 1 Q1L1 Wika (Kahulugan at Kabuluhan ng Wika).pptx1. Day 1 Q1L1 Wika (Kahulugan at Kabuluhan ng Wika).pptx
1. Day 1 Q1L1 Wika (Kahulugan at Kabuluhan ng Wika).pptx
 
Konseptong Pangwika
Konseptong PangwikaKonseptong Pangwika
Konseptong Pangwika
 
PPT KOM ARALIN 3.pptx
PPT KOM ARALIN 3.pptxPPT KOM ARALIN 3.pptx
PPT KOM ARALIN 3.pptx
 
1_Q1-Komunikasyon.pptx
1_Q1-Komunikasyon.pptx1_Q1-Komunikasyon.pptx
1_Q1-Komunikasyon.pptx
 
pwrpt_wika_v1.pptx
pwrpt_wika_v1.pptxpwrpt_wika_v1.pptx
pwrpt_wika_v1.pptx
 
Katuturanngwika 120629072007-phpapp01
Katuturanngwika 120629072007-phpapp01Katuturanngwika 120629072007-phpapp01
Katuturanngwika 120629072007-phpapp01
 
wika-170620021158.pptx
wika-170620021158.pptxwika-170620021158.pptx
wika-170620021158.pptx
 
Wika todo
Wika todoWika todo
Wika todo
 
WIKA.pptx
WIKA.pptxWIKA.pptx
WIKA.pptx
 
aralin 1 fiilipino 11.pptx
aralin 1 fiilipino 11.pptxaralin 1 fiilipino 11.pptx
aralin 1 fiilipino 11.pptx
 
Teachingofliteraturedrama 120114030719-phpapp02
Teachingofliteraturedrama 120114030719-phpapp02Teachingofliteraturedrama 120114030719-phpapp02
Teachingofliteraturedrama 120114030719-phpapp02
 
komuniskasyon ppt.pptx
komuniskasyon ppt.pptxkomuniskasyon ppt.pptx
komuniskasyon ppt.pptx
 
KomPan Aralin 1.pptx
KomPan Aralin 1.pptxKomPan Aralin 1.pptx
KomPan Aralin 1.pptx
 
wer
werwer
wer
 
Introdusyon sa Pag-aaral ng Wika
Introdusyon sa Pag-aaral ng WikaIntrodusyon sa Pag-aaral ng Wika
Introdusyon sa Pag-aaral ng Wika
 
Filipino 3 Masining na Pagpapahayag
Filipino 3  Masining na PagpapahayagFilipino 3  Masining na Pagpapahayag
Filipino 3 Masining na Pagpapahayag
 
lesson 1.pptx
lesson 1.pptxlesson 1.pptx
lesson 1.pptx
 

Mais de JacobLabrador

Jen's and N (entrepreneurship).pptx
Jen's and N (entrepreneurship).pptxJen's and N (entrepreneurship).pptx
Jen's and N (entrepreneurship).pptxJacobLabrador
 
physical_science05.pptx
physical_science05.pptxphysical_science05.pptx
physical_science05.pptxJacobLabrador
 
UCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptx
UCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptxUCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptx
UCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptxJacobLabrador
 
( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptx
 ( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptx ( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptx
( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptxJacobLabrador
 
ppt_section_9.3.pptx
ppt_section_9.3.pptxppt_section_9.3.pptx
ppt_section_9.3.pptxJacobLabrador
 
Presentation (1)-1.pptx
Presentation (1)-1.pptxPresentation (1)-1.pptx
Presentation (1)-1.pptxJacobLabrador
 
Presentation-9-1.pptx
Presentation-9-1.pptxPresentation-9-1.pptx
Presentation-9-1.pptxJacobLabrador
 
World Religion ( Exam ) pptx
World Religion ( Exam ) pptxWorld Religion ( Exam ) pptx
World Religion ( Exam ) pptxJacobLabrador
 
CAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptx
CAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptxCAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptx
CAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptxJacobLabrador
 
National-Treasures-Award.pptx
National-Treasures-Award.pptxNational-Treasures-Award.pptx
National-Treasures-Award.pptxJacobLabrador
 
history_sample_research_paper.pdf
history_sample_research_paper.pdfhistory_sample_research_paper.pdf
history_sample_research_paper.pdfJacobLabrador
 
TYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptx
TYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptxTYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptx
TYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptxJacobLabrador
 
CAÑETE-DREAMERS.pptx
CAÑETE-DREAMERS.pptxCAÑETE-DREAMERS.pptx
CAÑETE-DREAMERS.pptxJacobLabrador
 
ENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptx
ENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptxENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptx
ENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptxJacobLabrador
 
Intro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdf
Intro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdfIntro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdf
Intro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdfJacobLabrador
 

Mais de JacobLabrador (20)

Jen's and N (entrepreneurship).pptx
Jen's and N (entrepreneurship).pptxJen's and N (entrepreneurship).pptx
Jen's and N (entrepreneurship).pptx
 
MIL_GROUP 8.pptx
MIL_GROUP 8.pptxMIL_GROUP 8.pptx
MIL_GROUP 8.pptx
 
physical_science05.pptx
physical_science05.pptxphysical_science05.pptx
physical_science05.pptx
 
UCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptx
UCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptxUCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptx
UCSP ( JEFFREY GAD REPORTING).pptx
 
( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptx
 ( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptx ( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptx
( ORG AND MANAGEMENT (GROUP 1).pptx
 
presentation.pptx
presentation.pptxpresentation.pptx
presentation.pptx
 
ppt_section_9.3.pptx
ppt_section_9.3.pptxppt_section_9.3.pptx
ppt_section_9.3.pptx
 
Entrepreneur.pptx
Entrepreneur.pptxEntrepreneur.pptx
Entrepreneur.pptx
 
Entrepreneur.pptx
Entrepreneur.pptxEntrepreneur.pptx
Entrepreneur.pptx
 
mikeG1-1.pptx
mikeG1-1.pptxmikeG1-1.pptx
mikeG1-1.pptx
 
Presentation (1)-1.pptx
Presentation (1)-1.pptxPresentation (1)-1.pptx
Presentation (1)-1.pptx
 
Presentation-9-1.pptx
Presentation-9-1.pptxPresentation-9-1.pptx
Presentation-9-1.pptx
 
World Religion ( Exam ) pptx
World Religion ( Exam ) pptxWorld Religion ( Exam ) pptx
World Religion ( Exam ) pptx
 
CAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptx
CAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptxCAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptx
CAÑETE-DREAMERS ( ENTREPRENEUR ).pptx
 
National-Treasures-Award.pptx
National-Treasures-Award.pptxNational-Treasures-Award.pptx
National-Treasures-Award.pptx
 
history_sample_research_paper.pdf
history_sample_research_paper.pdfhistory_sample_research_paper.pdf
history_sample_research_paper.pdf
 
TYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptx
TYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptxTYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptx
TYPES-OF-MEDIA-DELICANOG-SIGLOS-LATURNAS.pptx
 
CAÑETE-DREAMERS.pptx
CAÑETE-DREAMERS.pptxCAÑETE-DREAMERS.pptx
CAÑETE-DREAMERS.pptx
 
ENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptx
ENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptxENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptx
ENTREP_1st-sem-q1wk6477.pptx
 
Intro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdf
Intro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdfIntro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdf
Intro-to-World-Religions-Belief-Systems_Q1_Week2-for-Teacher.pdf
 

Último

ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4
ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4
ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4MarieClaireRanesesYa
 
AP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptx
AP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptxAP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptx
AP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptxvh27pvs4b5
 
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptxAraling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptxANNALYNBALMES2
 
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdfARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdfAizaStamaria3
 
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 studentsGRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 studentsJeielCollamarGoze
 
ARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptx
ARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptxARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptx
ARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptxVillasoClarisse
 
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptxDisenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptxgracedagan4
 
Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....jeynsilbonza
 
Cor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptx
Cor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptxCor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptx
Cor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptxLlemorSoledSeyer1
 
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKAAP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKALovellAzucenas
 
kagalingang pansibiko kagalingang pansibiko
kagalingang pansibiko kagalingang pansibikokagalingang pansibiko kagalingang pansibiko
kagalingang pansibiko kagalingang pansibikoErwinPantujan2
 
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptxEsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptxSundieGraceBataan
 
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdfPOLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdfdiannesofocado8
 
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechismDLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechismMyrrhBalanayFlorida
 
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptxMga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptxPundomaNoraima
 
Ayos ng pangungusap at mga uri ng pangungusap
Ayos ng pangungusap at mga uri ng pangungusapAyos ng pangungusap at mga uri ng pangungusap
Ayos ng pangungusap at mga uri ng pangungusapdhanjurrannsibayan2
 
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at BionotePagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at BionotePatriciaJamesEstrada1
 
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ededukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values edFatimaCayusa2
 
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanFourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanPaul649054
 
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdfKabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdfCamiling Catholic School
 

Último (20)

ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4
ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4
ARALING PANLIPUNAN LESSON PLAN FR GRADE 4
 
AP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptx
AP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptxAP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptx
AP 1 Q3 WEEK 8 Brigada Eskwela sa aming Paaralan.pptx
 
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptxAraling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
 
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdfARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
ARALING PANLIPUNAN MODULE 5 Q4-Q4-M5.pdf
 
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 studentsGRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
 
ARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptx
ARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptxARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptx
ARALIN 1_DALUMAT-AMBAGAN-SAWIKAAN-AT-SALITA-NG-TAON.pptx
 
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptxDisenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
 
Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....Lokal at global na demand ng trabaho....
Lokal at global na demand ng trabaho....
 
Cor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptx
Cor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptxCor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptx
Cor8-4th-Quarter-Semi-Final-Examination-2023.pptx
 
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKAAP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
 
kagalingang pansibiko kagalingang pansibiko
kagalingang pansibiko kagalingang pansibikokagalingang pansibiko kagalingang pansibiko
kagalingang pansibiko kagalingang pansibiko
 
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptxEsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
EsP 9 modyule 14. personal na misyon sa buhaypptx
 
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdfPOLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG PAGPAPATULOYP.E 5-WK2-Q4.pdf
 
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechismDLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
 
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptxMga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
 
Ayos ng pangungusap at mga uri ng pangungusap
Ayos ng pangungusap at mga uri ng pangungusapAyos ng pangungusap at mga uri ng pangungusap
Ayos ng pangungusap at mga uri ng pangungusap
 
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at BionotePagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
Pagbuo o Paggawa ng Portfolio at Bionote
 
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ededukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
 
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanFourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
 
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdfKabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
 

WIKA

  • 1.
  • 2. KATUTURAN Ayon kay Henry Gleason: “Ang wika ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na isinaayos sa paraang arbitraryo. Ang mga tunog ay hinugisan/binigyan ng mga makabuluhang simbolo (letra) na pinagsama-sama upang makabuo ng mga salita na gamit sa pagpapahayag.”
  • 3. Ayon kay Webster (1974, pahina 536) “Ang wika ay isang sistema ng komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa pamamagitan ng mga pasulat o pasaling simbulo.” Ayon kay Archibald A. Hill “Ang wika ang pangunahin at pinakaelaboreyt na anyo ng simbolikong pantao.”
  • 4. Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan. Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at mga kaugnay na batas upang maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan. Dagdag naman nina Mangahis et al (2005): “Ang wika ay may mahalagang papel na ginagampanan sa pakikipagtalastasan. Ito ang midyum na ginagamit sa maayos na paghatid at pagtanggap ng mensahe na susi sa pagkakaunawaan.”
  • 5. Wika mula sa wikang Malay. Sa Kastila ang isa pang katawagan sa wika: ang salitang lengguwahe. Nagmula ang salitang lengguwahe o lengwahe sa salitang lingua ng Latin, na nangangahulugang "dila".
  • 6. MGA KAUGNAY NA TERMINOLOHIYA SA PAG-AARAL NG WIKA
  • 7. DIYALEKTO Batay sa lugar, panahon at katayuan sa buhay. Nakikita ito kaugnay ng pinanggagalingang lugar ng tagapagsalita o grupo ng tagapagsalita sa isa sa tationg dimensyon: espasyo, panahon at katayuang sosyal. Nagkakaiba rin sa tono, bigkas, at talasalitaan.
  • 8. IDYOLEK  Isang varayti na kaugnay ng personal na kakanyahan ng tagapagsalita o wikang ginagamit ng partikular na indibidwal.  Kumakatawan din ito sa paraan ng pananalita ng pamayanang ito.  Pampersonal na gamit ito ng wika na kadalasang yunik sa kanyang pagkatao .. Indibidwal na pagkakaiba
  • 9. SOSYOLEK Ang sosyal na varayti ng wika. Ito ay tumutukoy sa mga register o jargon na salitang nabubuo. Ito ay nagbabago o pabagu –bago. Kabilang dito ang mga salitang balbal.
  • 10. LINGUA FRANCA Pagkakaroon ng wikang mag-uugnay sa dalawa o higit pang tao o grupo ng tao na may kanya-kanyang sariling wika. Ang malinaw na halimbawa nito ay ang wikang Ingles na ngayo’y tinuturing na lingua franca ng mundo.
  • 11. l
  • 12.  Formal Pambansa.  opisyal na wika ng bansa.  Opisyal kapag naisabatas o ginagamit na upang mabigyang- kahulugan ang mga batas  ituro sa mga paaralan, gamitin sa pamahalaan  kumatawan sa lahat ng wikang matatagpuan sa ating bansa.  Sa Pilipinas, ito ay ang wikang Filipino.
  • 13. - Pampanitikan. - akdang pampanitikan - talinghaga at masining na pagpapahayag na karaniwang malalalim at makukulay.  Tayutay  Idyoma
  • 14. Informal - Lalawiganin. - Palasak at natural na ginagamit ang mga salitang ito sa isang partikular na lugar, ngunit maaaring maintindihan o iba ang ibig sabihin sa ibang lugar. - Nahahaluan ng mga salitang ito ng kakaibang tono o punto.  DAGA (Bikol: lupa, Tagalog: isang uri ng hayop)  INDAY(Bisaya: Magandang dalaga, Tagalog: kasambahay)  MANONG (Ilokano: kuya, Tagalog:tsuper)
  • 15. Kolokyal. - “kagaspangan” diumano ang pagkakagamit - natural na phenomenon ng pagpapaikli ng mga salita upang mapabilis ang daloy ng komunikasyon.  ‘TOL (mula sa utol-kaputol-kaputol ng pusod na ang ibig sabihin ay kapatid)  MERON (mula sa mayroon)  SA’YO (mula sa sa iyo)  TEKA (mula sa hintay ka- maghintay ka- maghintay ka muna)
  • 16. Panghihiram sa salitang Katutubo o Banyaga: sibat (Cebuano) para sa “pagtakas” chicks&cats(Ingles)para sa “babae at lalaki” mujer at hombre (Espanyol) para rin sa “babae at lalaki” tong (Tsino) para sa “perang bigay” o “upa” dorobo (Hapones) para sa “magnanakaw” kosa (Ruso) para sa “kasamang bilanggo” o “kabarkada” wheels (Ingles) para sa “kotse”
  • 17. Pagbibigay ng bagong kahulugan:  toyo (soy sauce) – may problema sa isip, may sumpong  lagay (to put) – magbigay nang ilegal  bata (child) – nobya/nobyo, mga tagasunod
  • 18. Pagpapaikli  Promdi (from the province) – probinsyano  Munti (Muntinlupa) – bilangguan  Ma at Pa (malay at pakialam) – walang alam at di interesado
  • 19. Pagbabaliktad  Atik – kita (kinitang salapi)  Tipar – parti (party)  Etneb – bente (dalawampung piso)  Bokal – kalbo Akronim  KSP (kulang sa pansin)  TNT (tago nang tago)
  • 20. Paggamit ng Numero  Na1-2-3 – naisahan o tinakbuhan 50-50 pantay ang pagkakataon/ nasa bingit ng kamatayan 143- I love you Pagpapalit ng wika (madalas na ginagamit sa usapang txt message sa cellphone)  Asan na u?  And2 na me.
  • 21.
  • 22.
  • 23.
  • 24.
  • 25.
  • 26.
  • 27.
  • 28.
  • 29.
  • 30.
  • 31.
  • 32.
  • 33.
  • 34.
  • 35.
  • 36.
  • 37.
  • 38.
  • 39.
  • 40.
  • 41.
  • 42.
  • 43.
  • 44.
  • 45.
  • 46.
  • 47.
  • 48. Sinonim- mga salitang magkapareho ang kahulugan Halimbawa- payak _________________ magbili- _______________ magkatulad- ____________ mabilis- _______________
  • 49. Antonim- mga salitang magkasalungat ang kahulugan. Mataas- _____________________ maliwanag- __________________ masaya- _____________________ tahimik- _____________________ maganda- ____________________
  • 50. Polisemi- mga salitang may dalawa o higit pang kahulugan na magka-ugnay Mataas ang marka ng anak ko sa Ingles. Nag-iwan ng marka ang kanyang kagat sa braso ng bata.
  • 51. Homofon- salita magkapareho ng tunog o anyo subalit magkaiba ang kahulugan. Nagdudulot ng pagkalito o di kalinawan ang homofon sa pangungusap.  Hal. Bangka  ___________________________________  ___________________________________
  • 52. Parapreys- mga magkakaparehong kahulugan ng mga pangungusap. Naglalaro ang mga bata ng basketbol. Nagbabasketbol ang mga bata. Kumakanta ang koro ng mga lumang kanta. Mga lumang kanta ang kinanta ng koro.
  • 53. Mga Pangungusap na Walang Paksa Penominal-tumutukoy sa kalagayang pangkalikasan Halimbawa: Umuulan!, Lilindol daw. Temporal- Nagsasaad ng kalagayan o panahong panandalian. Halimbawa: Mainit! Kay init ngayon.
  • 54.
  • 55.
  • 56.
  • 57.
  • 58.
  • 59.
  • 60.
  • 61.
  • 62.
  • 63.
  • 64.
  • 65.
  • 66.
  • 67.
  • 68.
  • 69.
  • 70.
  • 71.
  • 72.
  • 73.
  • 74. Mga Bahagi ng Pangungusap  1. Subjek - simuno o paksa- bahaging pinag-uusapan sa loob ng pangungusap  2. Predikeyt- panaguri- bahaging tungkol sa subjek.  Hal. Napakahusay umawit ni Sarah
  • 75.
  • 76. Ayos ng Pangungusap  Karaniwan o Natural na ayos ng pangungusap kapag nauuna ang predikeyt o panaguri sa sabjek o paksa.  Di karaniwan o kabaligtaran naman ang ayos ng pangungusap kapag nauuna ang sabjek sa predikeyt o panaguri  Halimbawa: Ang bahay ay maganda  Maganda ang bahay.
  • 77. The house is beautiful. Ang bahay ay maganda. Maganda ang bahay. Beautiful is the house. * Wasto ang instruktura ng Filipino subalit nagkakaproblema sa Ingles.
  • 78. Payak o simple- kung ito ay nagpapahayag ng iisang diwa o kaisipan. Hal. Si Julie ay magaling umawit. Ang pangulong Arroyo kasama ang mga kongresista ay nagpulong sa Malacanang. Ang mga Pilipino ay masisipag.