Дэлхийн монгол хэл судлаачдын тухай энд үгүүлнэ.

1. GUSTAV JOHN RAMSTEDT
(1873-1950)
J.Bat-Ireedui
IMS, NUM
info@batireedui.com

2. GJ RAMSTEDT (Oct 22 1873-Nov 25 1950)

3. Амьдрал
• Финляндын аялагч, эрдэмтэн, дипломат энэ
хүн бол орчин үеийн монгол хэлшинжлэлийн
үндсийг тавигчдын нэг билээ.
• Түүний аав ээж нь 11 хүүхэдтэй жирийн
үйлдвэрийн ажилчид байж.
• 1892 онд дунд сургуулиа дүүргэсэн. Эхлээд
Хелсинкийн ИС-д латин, герег, хэбрү хэлээр
сурахаар элссэн боловч удалгүй хэлшинжлэл
сонирхож эхлэжээ.
• Тэрбээр 1895 онд баклаврын, 1898 онд
мастерийн зэрэг хамгаалжээ.
• 1897 онд Ида Оливиа Александратай гэрлэжээ.

4. Ажил хөдөлмөр, аялал шинжилгээ
• Рамстедт 1898-1912 онд Сибирь, Төв
Ази, Монголоор тойрон хэд хэдэн удаа аялжээ.
• Анх 1898 оны 10 сард Волга орчим, Байгаль
далай, Монголын нутгаар аялаад 1901 онд буцжээ.
Харин цуглуулга галт тэргээр тээвэрлэх явцад
үрэгдэж алга болжээ.
• Тэрбээр 1902 онд доктор зэрэг хамгаалжээ.
• 1903 онд Каспийн тэнгис, Тажик, Туркмэн орчмоор
аялжээ.
• 1904 оны 4 сараас Волга, Дон орчмоор аялж.
• 1905 онд Хятадад Шинжаанаар аялж олон ном
хэвлүүлжээ.

5. Үргэлжлэл
• 1917онд тэрбээр Хэлсинкийн Их Сургуулийн
алтай хэлшинжлэлийн тэнхимийн
эрхлэгчээр томилогдож Лати хотоос Хэлсинк
рүү нүүжээ.
• Финлянд Улс тусгаар тогтнолоо олж тэрбээр
1919 онд Япон, Хятадыг хариуцсан
менежерээр томилогджээ. 1929 он хүртэл
ажиллахдаа тэрбээр Япон, хятад хэл сурчээ.
• Үүний дараа 1941 он хмүртэл
профессороор ажиллажээ.

6. Үргэлжлэл
• Фин Уйгарын нийгэмлэгийн тэргүүнээр
1941-1950 онд ажиллажээ.
• 1935 онд Фин-Японы нийгэмлэг байгуулж
нас барталаа даргаар нь ажиллажээ.
• 1946 онд Данийн хааны шинжлэх ухааны
нийгэмлэгийн гишүүн болж.
• 1948 онд Финийн Шинжлэх Ухааны
академийн хүндэт гишүүн болж.

7. Бүтээлийн номзүй
• Seven trip East from 1898-1912, 1944
• Ambassador in Nippon, memoirs for the years
1919-1929, 1950
• Japanese poems, 1953

8. Эрдэм шинжилгээний бүтээл
• “Монгол ном бичгийн хэл, хүрээний аман
аялгуу хоёрыг авианзүйгээр харшуулсан
нь”, 1903
• “Халимаг толь бичиг”, 1935
• “Монгол үйл үгийн цаглалын тухай”, 1903
• “Могол хэлний тухай үгүүлэл”, 1905
• “Алтай хэлшинжлэлийн удиртгал”, 1957
• “Уйгар улсын хураангуй түүх”,
• “Солонгос хэлний зүй”, 1939