Visie gebiedsontwikkeling Inverdan West

1. Gebiedsvisie Nieuw West
Met je hoofd in de Stad en je voeten in het groen
mei 2011
1

2. Colofon
Gert Peter Vos Procesmanagement
Saskia Krieger Junior Procesmanager
Eric ten Napel Projectleiding
Jan Brouwer Stedenbouwkundige
Bella Pover Beleidsmedewerker verkeer
Robert Stam Planontwikkelaar
René Stam Beleidsmedewerker Volkshuisvesting
Bea van Voorhuizen Beleidsmedewerker Economische Zaken
Marieke Sloep Sociaal programma
Lya van Arum Wijkmanagement
Willem Totté Wijkmanagement
Hans Grotenbreg Beleidsmedewerker Water
Regina van de Berg Marketing en communicatie
Vincent Westzaan Redactie
Laura Hakvoort Beeldmateriaal en lay-out

3. Voorwoord
Voor u ligt de Gebiedsvisie Visie Nieuw West. Nu de voltooiing
van het stadscentrum steeds meer in zicht komt, moet het
onderscheidende karakter van Nieuw West meer dan ooit
tot de verbeelding gaan spreken en onderwerp van gesprek
gaan worden. Deze gebiedsvisie heeft tot doel inzichtelijk
te maken welke invulling voor Inverdan West de gemeente
voor ogen heeft en hoe zij het eindbeeld wil bereiken. Een
gebied tot ontwikkeling brengen kan de gemeente niet alleen,
ze heeft daar (markt)partijen bij nodig. Partijen die net als
de gemeente de kansen voor West zien en bereid zijn de
samenwerking aan te gaan en de visie in projecten om te
zetten.
Inverdan West komt er aan!
3
Robert Linnekamp,
Wethouder Inverdan.
Zaandam,
26 mei 2011

4. 4

5. Inhoudsopgave
Voorwoord 3
1. Inleiding 6
2. Visie 12
3. Ruimtelijk raamwerk 18
4. Deelgebieden 26
5. Ontwikkelstrategie 46
6. Investeringsprogramma 50
7. Marketing en branding 52
Literatuurlijst 56
5

6. 1 Inleiding
In de Gebiedsvisie Inverdan West, ‘Met je hoofd in de stad en
je voeten in het groen’, verwoordt de gemeente Zaanstad haar
ambities voor de wijk Zaandam Nieuw West. Onder Zaandam
Nieuw West verstaan we hier de optelsom van Westzanerwijk
en Westerwatering. Het is een woongebied met ruim 12.000
bewoners, enkele kleinschalige bedrijventerreinen en een paar
kantoren langs het spoor. Nieuw West heeft veel potentie door
de nabijheid van zowel groen als stedelijkheid en de ligging
ten opzichte van het station en het centrum, maar er zijn ook
Veenweide Zaan

7. minder sterke kanten, zoals het beperkte voorzieningenniveau In het oostelijk deel van Inverdan zijn al diverse projecten
in de bestaande wijk. opgeleverd, andere naderen hun voltooiing. Ook is de
opgetilde stadsstraat in het centrumdeel al bijna gereed. De
In Nieuw West vinden onder de noemer Inverdan uitvoering van de verbinding over het spoor en de projecten
nieuwe ontwikkelingen plaats. Inverdan is het aan de westkant moet nog starten. In het programma van
ontwikkelingsprogramma, vastgelegd in het Masterplan Inverdan West is de realisatie opgenomen van woningen,
Inverdan, voor het centrumgebied van Zaanstad, met als commerciële en niet-commerciële voorzieningen. Geeft
doelstellingen het verbeteren van de fysieke kwaliteiten Inverdan geheel Zaanstad een impuls, Inverdan West biedt
van het centrum en het versterken van de economische kansen om de ontbrekende kwaliteiten van Nieuw West aan te
en sociale structuur van Zaanstad. Belangrijk element vullen en de wijk als geheel te versterken.
van Inverdan is het slechten van de barrière die spoor en
Provincialeweg vormen tussen het stedelijk centrum aan de De gemeente geeft in dit document aan wat de kracht
oostkant van het station en de woonwijk aan de westzijde. van Nieuw West is en hoe Inverdan West dit zou kunnen
Nu bestaat de verbinding tussen beide stadsdelen nog uit versterken. Niet alle details zijn bekend. Dat hoeft ook niet
een matig bereikbaar tunneltje, straks kunnen fietsers en en kan ook niet. De gebiedsvisie beslaat een langere periode
voetgangers gebruikmaken van een opgetilde stadsstraat en moet flexibel genoeg zijn om mee te kunnen veranderen
die over Provincialeweg en spoor loopt. Aan die stadsstraat met de werkelijkheid. Flexibiliteit is ook nodig om ruimte te
komt een interessant programma, met onder meer woningen, bieden aan de inbreng van marktpartijen, investeerders en
het nieuwe stadhuis, de centrale bibliotheek, winkeltjes en andere ontwikkelpartners. Wel zijn er bepaalde gegevenheden
horeca. waarmee rekening gehouden moet worden: de ruimtelijke
7
[Soeters Van Eldonk architecten]

8. structuur van het gebied en de ontwikkelingen die al in het
kader van Inverdan West in gang zijn gezet. Al met al dient
de visie voor ons als gemeente als leidraad en inspiratiebron.
Tegelijk willen we investeerders, ontwikkelaars en andere
geïnteresseerden uitnodigen om gezamenlijk met ons deze
plannen te realiseren. De gebiedsvisie is een ‘richtinggevend’
raamwerk. Partijen die ideeën hebben voor Nieuw West of
hier projecten willen beginnen, kunnen aan de hand van de
gebiedsvisie nagaan in hoeverre hun plannen passen binnen
het karakter en de structuur van de wijk en de door de
gemeente gedachte ontwikkelrichting. Per deelgebied moet
8 een nadere uitwerking worden gemaakt binnen het ruimtelijke
raamwerk.
Een ambtelijke werkgroep heeft de Gebiedsvisie Nieuw West
opgesteld en daarbij gebruik gemaakt van eerdere studies die
voor het gebied zijn gedaan, zoals de Sociale Visie, de Kracht
van West, de ontwikkelstrategie van Site Urban Development
en een marktconsultatie. Voor Nieuw West is in 2010 samen
met belanghebbenden en maatschappelijke partners uit de
wijk een Wijk Uitvoeringsplan (WUP) opgesteld. Deze heeft
betrekking op de hele wijk. In het te ontwikkelen Inverdan
West wordt de WUP meegenomen, waaronder:
• uitbreiden faciliteiten voor jongeren, bijvoorbeeld door ver- [Soeters Van Eldonk architecten]
groting van het sportaanbod (fitness, gymzalen) of bouw
van een jongerencentrum; Een ander deel van de WUP-projecten vindt in overige delen
• veilige routes voor schoolgaande kinderen (kindlint); van Nieuw West uitvoering.
• ontwikkeling van Held Jozua, met een avonturenspeelplek
en eventueel horeca; Voor de verdere ontwikkeling van Inverdan West is het
• realisatie van een brede school in combinatie met een bu- bestemmingsplan kaderstellend. Dit is een bestemmingsplan
urtcentrum en naschoolse opvang. op hoofdlijnen met een uitwerkingsverplichting. Per
deelgebied moet een uitwerkingsplan worden gemaakt. De

9. Aanleiding
Voor het opstellen van de gebiedsvisie zijn meerdere redenen.
Om te beginnen het feit dat de gemeenteraad van Zaanstad in
september 2010 heeft ingestemd met wijzigingen ten opzichte
van het Masterplan voor Inverdan West. De wijzigingen
worden deels ingegeven door het nieuwe economische
klimaat, deels door de veranderende marktvraag. Het
ambitieniveau voor Inverdan West blijft echter gelijk, de
gemeente doet geen concessies aan de kwaliteit.
De belangrijkste wijzigingen zijn:
• de Houtveldweg blijft liggen op het huidige tracé; 9
• op de locatie ‘de Eilanden’ wordt een Brede School geves-
tigd;
• het kantorenprogramma op Zaanse strip B en Ebbehof is
vervangen door een woonprogramma;
• de gemeente gaat de Slinger, de opgetilde stadstraat tus-
sen Nieuw West en Zaandam Centrum, zelf uitvoeren, los
van vastgoed van derden;
• er wordt een stationsplein gerealiseerd.
Een tweede reden om de gebiedsvisie op te stellen, is de
naderende voltooiing van het centrumdeel van Inverdan. In
het deelgebied de Knoop is in 2010 een aantal grote projecten
gerealiseerd. Het nieuwe Inntel Hotel zorgde voor veel
uitwerkingsplannen bieden voldoende ruimte voor de eigen positieve publiciteit, in binnen- en buitenland. De Hermitage is
ideeën van marktpartijen. De uitwerking wordt vervolgens opgeleverd, een opvallende combinatie van wonen, winkelen,
getoetst aan het Beeldkwaliteitplan Inverdan en deze een bioscoop en een parkeergarage. In de tweede helft van
gebiedsvisie. De uitwerkingsplannen worden vervolgens 2011 komen daar nog enkele spraakmakende projecten bij,
voorgelegd aan Supervisie, de welstandcommissie die zich met als klap op de vuurpijl het nieuwe stadhuis van Zaanstad.
specifiek met Inverdan bezig houdt. Het uitwerkingsplan Zaanstad zal in 2011 opnieuw in de belangstelling komen te
vormt vervolgens het juridisch planologisch toetsingskader. staan, een goed moment om de aandacht te vestigen op de
mogelijkheden van Nieuw West, als wijk op zich en in relatie

10. met het centrum.
op de lange termijn naar behapbare ontwikkelingen op
Derde reden is dat de rol van Zaanstad in de Metropoolregio de korte termijn. Dit alles vraagt om een nieuwe aanpak,
Amsterdam steeds belangrijker maar vooral steeds met andere en creatieve businessmodellen, werkwijzen en
zichtbaarder wordt. In het ontwerp Ruimtelijke Structuurvisie samenwerkingsvormen. Deze visie sluit dan ook aan bij
Zichtbaar Zaans wordt Zaanstad als onderdeel van de de behoefte aan flexibiliteit, het benutten van kansen en
metropoolregio Amsterdam gepositioneerd. De ontwikkeling tijdig in beeld brengen van bedreigingen. Het is daarom
van woon- en werkmilieu’s lang de Zaan en het IJ die des te belangrijker in een richtinggevend en aansprekend
hierin beschreven wordt, vormt een fysieke verbinding document inzichtelijk te maken welke visie wij hebben op de
met Amsterdam en is een toevoeging van een interessant toekomstige ontwikkeling van Inverdan West en welke kansen
woonmilieu. Via de Zaan maakt Zaanstad de verbinding er bestaan.
met de IJ-oeverontwikkeling van Amsterdam en kan zich
10 nadrukkelijk profileren als vestigingsplaats voor nieuwe Leeswijzer
vormen van bedrijven en bewoners uit midden en hogere Voorop staat dat de gebiedsvisie een richting gevend
inkomensgroepen, en als toeristische ader. De huidige document is waarin de gemeente haar ambities verwoord. Het
aandacht voor deze ontwikkeling, waarin Zaanstad meer is geen in beton gegoten Programma van Eisen, maar ook niet
op de kaart gezet wordt, maakt dit een goed moment om geheel vrijblijvend. De gebiedsvisie ligt tussen Programma
ook met een visie voor Inverdan West te komen, waarin van Eisen en Nota van Uitgangspunten in.
een aanvullend woonmilieu aan de Metropoolregio wordt In hoofdstuk 2, de Visie, schetsen we een toekomstbeeld
toegevoegd. voor Nieuw West. In hoofdstuk 3 en 4 werken we dat
verder uit. Eerst in een ruimtelijk raamwerk waarbinnen
En tot slot, een vierde reden om een gebiedsvisie de ontwikkelingen zouden kunnen plaatsvinden, dan in een
op te stellen, is de manier waarop vandaag de dag kenschets en nadere invulling per deelgebied. In hoofdstuk
gebiedsontwikkelingen gestalte krijgen. Er zijn meer en 5 vertellen we meer over de ontwikkelstrategie ten aanzien
nieuwe partijen betrokken bij gebiedsontwikkeling, huidige van Nieuw West. In hoofdstuk 6 ten slotte geven we aan hoe
en toekomstige bewoners krijgen een grotere stem in de we als gemeente in grote lijnen de marketing van het gebied
ontwikkelingen, de scope verschuift van grote projecten zien.

11. 11

12. 2 Visie
In dit hoofdstuk staat eerst een kort toekomstbeeld van Nieuw
West. Het schetst in grote lijnen wat voor wijk Nieuw West
zou kunnen worden. Daarna doen we een aantal uitspraken
waarin we de contouren schetsen van de gewenste sociale en
fysieke structuren van de wijk.
Toekomstbeeld
Nieuw West is in de toekomst een gevarieerde wijk,
met voldoende voorzieningen, waarin verschillende
bevolkingsgroepen zich thuis voelen en de keuze hebben
om zelf vorm te geven aan hun leven. De jonge HBO’er
ziet zijn kinderen opgroeien in een prettige omgeving, de
zelfstandige zonder personeel treft er collega’s om mee samen
te werken, de dame en heer op leeftijd vinden er in de herfst
van hun leven voldoende voorzieningen om zich prettig te
voelen. Nieuw West is een wijk die de dynamiek van de stad
combineert met de rust en ruimte van het Zaanse groen.
Vanaf het Stationsplein heeft Nieuw West via Slinger
en Buiging een goede en snelle verbinding met het
spraakmakende stadscentrum. Shoppen met je vrienden
en een terrasje pikken in een stedelijke omgeving kan net
zo makkelijk als picknicken of kanovaren in het weidse
slagenlandschap. Wie nog meer dynamiek zoekt, kan acht
keer per uur een trein naar Amsterdam pakken en 12 minuten
later uitstappen op het centraal station van de hoofdstad. Tel
er een paar minuten bij op en je kunt de wijde wereld in, want
ook Schiphol ligt om de hoek. Omgekeerd geldt hetzelfde.
Bij Amsterdammers, andere regiobewoners en bedrijven in
de regio is het bekend dat Zaanstad met al zijn kwaliteiten
binnen handbereik ligt.

13. Uitspraken
Nieuw West wordt een levendige wijk met een sterke sociale
structuur
Inverdan West voegt verschillende functies aan Nieuw
West toe. De nieuwe functies sluiten aan op de bestaande
buurten en op het nabijgelegen centrum. Nieuw West wordt
een woongebied met aantrekkelijke voorzieningen voor de
dagelijkse behoeften, met mogelijkheden om te werken, te
leren en te recreëren. Nieuwe bewoners die een stedelijke
oriëntatie hebben, voelen zich er thuis, maar zeker ook de 13
huidige bewoners. Ook zij kunnen in hun eigen wijk terecht
voor hun boodschappen in de grote supermarkt en andere
winkels. Kinderen bezoeken de nieuwe brede school die
onderwijs, kinderopvang, naschoolse opvang en welzijnswerk
combineert en waar tevens een ontmoetingsplek wordt
gerealiseerd die als kloppend hart van de buurt functioneert.
Het woningaanbod is gevarieerd en bedient ook de hogere
inkomens. Op een aantal plekken is de mogelijkheid om via
particulier opdrachtgeverschap een eigen huis te bouwen. Als
je klimt op de maatschappelijke ladder, biedt Nieuw West je
de mogelijkheid om binnen de eigen buurt wooncarrière te
maken. En het mooie is dat de huizenprijzen onder die van
de omringende gemeenten liggen De openbare ruimte wordt
zorgvuldig ingericht, met aandacht voor veilige routes, zeker
voor kinderen, enkele pleinachtige ruimten en een royale
groene zone als verbinding van de stad met het landelijke
Functionele zonering tussen stad en land. gebied. Zo wordt de openbare ruimte het cement tussen de
bron: Studio Scale verschillende functies en ontmoetingsplekken.
Door het toevoegen van werkgelegenheid en commerciële
voorzieningen wordt de wijk levendiger en ontstaat een
sterkere band tussen bewoners en hun wijk.

14. In Nieuw West wonen veel mensen die hun werk aan huis aan, waardoor de wijk aan levendigheid en aantrekkelijkheid
hebben. Dat biedt ruimte voor nieuwe voorzieningen in wint.
de wijk, voorzieningen die op de behoeften van zzp’ers Inverdan West biedt een divers woningbouwprogramma,
aansluiten. Denk aan lichte horeca, vergaderruimten, aanvullend op de bestaande buurten, om verschillende
concepten voor tijdelijke werkplekken en ondersteunende groepen en leefstijlen (waaronder hogere inkomens) naar
dienstverlening. Deze voorzieningen versterken de de wijk te trekken. Deze mix verlevendigt het woonklimaat.
werkfunctie van het gebied, genereren levendigheid op straat Verschillende woningtypologieën in uiteenlopende prijsklassen
en maken Nieuw West een aantrekkelijker vestigingsplaats maken Inverdan West aantrekkelijk voor woningzoekenden
voor zzp’ers uit de regio. Hiervoor wordt zeker ook gekeken van binnen èn buiten Zaanstad. Voor ieder huishouden is
naar bestaande kantoorpanden en locaties in de directe een passende woning in een inspirerende woonomgeving te
omgeving van het station. vinden. In het masterplan is aangegeven dat Zaanstad graag
Een nieuwe supermarkt in de wijk betekent meer meer jonge hoger opgeleiden binnen de gemeentegrenzen
14 werkgelegenheid maar ook dat bewoners voor meer zaken in wil hebben. Deze groep draagt bij aan de economische
de wijk zelf terecht kunnen. Hierdoor ontstaat meer binding structuurversterking van de stad en verstevigt het draagvlak
met de wijk. Daarnaast verlevendigt een supermarkt de voor de stedelijke voorzieningen. Inverdan West is een
directe omgeving. interessante woonomgeving voor deze groep vanwege de
nabijheid van het centrum met zijn stedelijk voorzieningen
Inverdan West ligt centraal en is aantrekkelijk voor stedelijke en de ligging aan het station, zodat Amsterdam en Schiphol
voorzieningen. dichtbij zijn. Het rustige woonklimaat, met het buitengebied
en de stad binnen handbereik, maakt het mogelijk elk
De ligging ten opzichte van de rest van de stad, de
moment te kiezen voor stad of land. De situering van de brede
verdichting van functies en de komst van nieuwe huishoudens
school in het hart van de wijk is een extra vestigingsmotief
in een gevarieerde samenstelling, maakt van Inverdan
voor deze groep, omdat zij vaak jonge kinderen hebben.
West een potentiële locatie voor stedelijke voorzieningen.
Ook de huidige bewoners kunnen in Inverdan West een
Deze zullen de identiteit en het functioneren van geheel
aantrekkelijke stap in hun wooncarrière maken, bijvoorbeeld
Nieuw West versterken. Voorzieningen met een bovenwijkse
door een huis geheel naar wens te laten bouwen volgens
aantrekkingskracht brengen een bezoekersstroom van ‘de
het concept van particulier opdrachtgeverschap. Daarnaast
andere kant van het centrum’ op gang en vergroten daarmee
kunnen senioren uit de stad en regio comfortabel dicht bij alle
de levendigheid van de wijk. Ze vormen een welkome
voorzieningen wonen.
aanvulling op de voorzieningen die nu in Nieuw West zijn. De
voorzieningen kunnen zich bevinden op het terrein van sport,
cultuur of gezondheid, maar ook op andere terreinen. De inrichting en het netwerk van de openbare ruimte nodigen
uit tot verblijf en brengen vanzelfsprekende ontmoetingen tot
stand.
Het woningbouwprogramma is complementair met de om-
liggende wijken en trekt verschillende groepen en leefstijlen Als mensen elkaar regelmatig tegenkomen, leren zij elkaar

15. sneller kennen en ontstaat er een basis voor een sociaal worden geboden.
netwerk. Het netwerk van de openbare ruimte koppelt
Inverdan West aan de bestaande omgeving. In het hart van De brede school in combinatie met een welzijnscluster verbe-
Inverdan West, waar de brede school is gelegen, komen drie tert het voorzieningenniveau en biedt de wijk een levendige
langzaam verkeerroutes samen. Eén route voor langzaam ontmoetingsplek.
verkeer naar het zuiden verbindt Westerwatering via de
Goede voorzieningen zijn voor nieuwe bewoners een
brede school kruisingsvrij met het centrum, een andere route
belangrijke vestigingsvoorwaarde. Het Regio College is de
naar het westen verbindt de wijk met het buitengebied en
enige MBO-instelling in Zaanstad en gevestigd in de wijk.
de derde route naar het noorden koppelt Inverdan West aan
Daarnaast komt er een aansprekend onderwijs-welzijnscluster
Westerwatering. Langs deze routes zal een groot deel van
van circa 5.500 m2 BVO midden in Inverdan West. Het omvat
het openbare wijkleven plaatsvinden. Om dit te versterken
een brede school voor primair onderwijs met verschillende
komen de publieksfuncties op de begane grond bij de
maatschappelijke voorzieningen, zoals een Centrum Jong, een 15
belangrijke punten van de routes. De grootte en inrichting
peuterspeelzaal en ruimtes voor activiteiten van bewoners en
van de openbare ruimte grenzend aan de routes is afgestemd
verenigingen uit de wijk. In de brede school zijn meerdere
op de aanliggende functies en er wordt ruimte geboden
scholen gevestigd en komt ook buitenschoolse opvang. Het
voor verblijven en spelen. Een zorgvuldige inrichting van de
wordt een belangrijke ontmoetingsplek in de wijk, het sociale
openbare ruimte, afgestemd op de omgeving en met goede
hart. Hiertoe wordt het gebouw zo ontworpen dat er meerdere
verlichting, zorgt voor een goede straatbeleving, aantrekkelijk
functies mogelijk zijn, ook functies die we nu nog niet kunnen
en veilig, overdag en ‘s avonds.
bedenken. Niet alleen het gebouw zelf wordt multifunctioneel,
maar ook zijn omgeving. Ook de aansluiting van de openbare
De ligging aan het station is een vestigingsmotief voor bewon- ruimte op het gebouw is zodanig dat het gebruik van het
ers en bedrijven met een directe relatie met Amsterdam. Een gebouw kan variëren. Voor jongeren wordt gewerkt aan een
adequate oplossing voor de parkeervraag voor auto en fiets voorziening met stedelijke uitstraling: een plek waar jongeren
blijft ook op deze plek nodig om de leefbaarheid te vergroten. uit de wijk èn uit de stad graag komen voor uiteenlopende
Met een reistijd van 12 minuten en 10 treinen per uur ligt activiteiten, bijvoorbeeld op het terrein van sport, cultuur en
Amsterdam om de hoek. Dit maakt de stationsomgeving creativiteit.
een interessante plek om te wonen voor mensen die in
Amsterdam werken of studeren. Ook voor bedrijven die een Diverse en uitdagende speelplekken dragen bij aan de sociale
directe relatie hebben met Amsterdam is de stationsomgeving structuur van de wijk
een goede keuze. Het bieden van goede fietsroutes naar de
Speelplekken zijn belangrijk in een gebied met een
diverse voorzieningen binnen en buiten de wijk en het maken
woonfunctie, omdat ze kinderen de gelegenheid geven
van adequate stallingmogelijkheden bij die voorzieningen
om buiten te zijn, te bewegen, contacten op te doen en
verbeteren de leefbaarheid van de wijk. Ondanks de ligging bij
te leren samenspelen. Ook ouders en begeleiders komen
het station zal hier ook een gepaste parkeeroplossing moeten
elkaar daar tegen. Speelvoorzieningen hebben daarom een

16. belangrijke sociale functie in een wijk. Er komt daarom veel RPO en Stadskantoor zijn geschikt voor herontwikkeling, maar
gelegenheid tot spelen in Inverdan West. Dit vertaalt zich ook sloop-nieuwbouw is een optie.
in echte speelplekken, maar ook in een openbare ruimte Met de ingebruikneming van het nieuwe stadhuis zullen
die zo is ingericht dat kinderen daar zelf uit de voeten het RPO en Stadskantoor leeg komen te staan. Deze twee
kunnen. De gemeente realiseert in Inverdan West voldoende kantoren vormen samen met de Slinger en het stationsplein
speelvoorzieningen met een uitdagende inrichting. In het entreegebied van Inverdan West. Hierdoor, en door de
de speelplekken zal veel variatie zitten, zodat in de wijk nabijheid van het station, is deze locatie een unieke plek.
voldoende afwisseling is. Het speelplein van de school wordt De gemeente wil ruimte bieden voor herontwikkeling van
openbaar toegankelijk. De Groene Oase bij de kinderboerderij, de gebouwen, zowel programmatisch als qua aanzicht. Door
net op de grens van Inverdan West en Westerwatering, wordt de goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer ziet de
een natuurlijke avonturenspeelplek. Aan de Westzanerdijk ligt gemeente goede kansen voor publieksfuncties, kleinschalige
een boerderij die een educatieve functie zou kunnen krijgen bedrijvigheid (seats2meet), bedrijfsverzamelgebouwen of
16 en tot een betekenisvolle plek voor bewoners en bezoekers een zorgconcept, zoals zorgwoningen en voorzieningen die
zou kunnen uitgroeien. hier bij horen. In de plinten van de gebouwen is ruimte
voor (kleinschalige) publieksvoorzieningen en horeca.
De gemeente begint zelf met het creëren van fysieke Behalve herontwikkeling is ook sloop-nieuwbouw een optie,
verbindingen, het inrichten van de openbare ruimte en het eventueel gecombineerd met de locatie Ebbehof. Bij zowel
toevoegen van maatschappelijke voorzieningen, om zo andere herontwikkeling als sloop-nieuwbouw zal de parkeerbehoefte
partijen te inspireren en motiveren om ook energie en geld te voor auto en fiets in het programma moeten worden opgelost.
steken in het ontwikkelen van een levendige wijk.
Als gemeente nemen we onze verantwoordelijkheid door Bij de ontwikkeling van Inverdan West vormt duurzaamheid
invulling te geven aan een aantal ontwikkelingen die een belangrijk thema.
essentieel zijn voor het slagen van een nieuwe woonwijk. Bij de ontwikkeling van Inverdan West tot een kwalitatief
Concreet houdt dit in het realiseren van de Slinger, de hoogwaardige en toekomstbestendige locatie liggen er
opgetilde stadsstraat die voor langzaam verkeer een goede diverse kansen op het gebied van duurzaamheid en innovatie.
en snelle verbinding vormt met het centrum; het herinrichten Het begrip “duurzaamheid” kent vele dimensies. Zaanstad
van het stationsgebied, zodanig dat er een tijdelijke oplossing streeft naar een toekomstige klimaatneutraliteit. Hieronder
is voor het fietsparkeren in afwachting van een definitieve wordt verstaan dat het totale fossiele energiegebruik en de
oplossing; en een start maken met het hart van de wijk voor daaraan gerelateerde CO2-emissie op het grondgebied van
wat betreft de onderwijs- en welzijnsvoorzieningen. We willen de gemeente, over een jaar gemeten, netto nul is. Belangrijk
hiermee als gemeente aangeven dat het ons serieus is met is dat de nieuwbouw zeer energiezuinig wordt uitgevoerd
de plannen en hopen hiermee investeerders over de streep te en er zo mogelijk geen gebruik wordt gemaakt van fossiele
trekken en bewoners te interesseren voor Nieuw West. brandstoffen. Dit vereist een inzet van duurzame energie.
Onder duurzame energie wordt verstaan energie die wordt

17. opgewekt met behulp van vernieuwbare energiebronnen
zoals zon, wind, water, aardwarmte en biomassa. Dit past ook
uitstekend in de duurzame ambities van de gemeente.
Naast duurzame energie draagt het gebruik van hoogwaardige
materialen ook bij aan een duurzame wijk. Belangrijk is
ook dat bepaalde gebouwen zodanig gebouwd worden dat
ze geschikt zijn om wisselende functies te herbergen en zo
mee te evolueren met de wensen van de tijd. Duurzaamheid
in de openbare ruimte betekent dat het aanwezige groen
en water kwaliteit biedt en ontmoetingen tussen bewoners
stimuleert. Duurzaam is ook als bewoners wooncarrière in
de directe omgeving kunnen maken en een grote mate van 17
sociaal maatschappelijke betrokkenheid aanwezig is en blijft.
Al deze dimensies van duurzaamheid leveren op termijn een
meerwaarde op voor de wijk en het aanwezige vastgoed.
Hierdoor zal de afzetbaarheid van woningen en commerciële
voorzieningen op peil blijven dan wel vergroot worden. Het
goed benutten van deze kansen kan de ontwikkelingslocaties
onderscheidend maken ten opzichte van andere locaties.
Duurzaamheid en innovatie kunnen zeker in deze tijd
beschouwd worden als de unique selling points.
Om succesvolle toepassing van technische oplossingen
en duurzame innovaties te waarborgen zullen echter op
actieve wijze een aantal randvoorwaarden geformuleerd
moeten worden vanuit de betrokken partijen. Bij de concrete
planvorming zullen deze nader ingevuld worden.

18. 3 Ruimtelijk
raamwerk
In hoofdstuk 2 is op hoofdlijnen aangegeven wat onze visie
is op de ontwikkeling van Inverdan West. Met het ruimtelijk
raamwerk worden de kaders gegeven waarbinnen Nieuw
West zich kan ontwikkelen. Het ruimtelijk raamwerk wordt
gevormd door de hoofdinfrastructuur, de verbindingen voor
het langzaam verkeer en de groen- en waterstructuur.
Hierin of hierlangs hebben bestaande functies een plaats en
krijgen nieuwe een plek. Zo moet de brede school goed en
veilig zijn verbonden met de omliggende woongebieden en
speelplekken. Sommige elementen zijn al aanwezig, andere
bestaan nog alleen op de tekentafel. Het ruimtelijk raamwerk
18 is een gegeven voor de lange duur. Belangrijk is om het zo
vast te leggen dat omgevingskwaliteiten maximaal worden
benut. Tevens moet er genoeg flexibiliteit blijven voor een
vrije invulling van de deelgebieden. Dit raamwerk stelt de
Gemeente Zaanstad in staat een voorwaardenscheppende
en vervolgens regisserende positie in te nemen. Voor de
verschillende deelprojecten en deelgebieden binnen dit
raamwerk wordt in hoofdstuk 4. Deelgebieden nog concreter
aangegeven welk beeld wij voor ogen hebben bij de verdere
invulling.
Een aantal deelgebieden is al in ontwikkeling. Murano wordt al
gebouwd en Aurum en de aansluitende torens 1&2 zijn zelfs al
in gebruik.

19. 19
Legenda
kindlint bomenlaan
de Slinger langzaamverkeer openbaar groen
water hoofdinfra prive groen

20. Hoofdinfrastructuur
De Houtveldweg is de hoofdontsluiting van de wijk en
vormt de ruggegraat van het gebied. De belangrijkste
voorzieningen worden ontsloten via aftakkingen van de
Houtveldweg (school, supermarkt). Nu vormt de weg nog een
sterke scheiding tussen de gebieden aan weerszijden ervan.
Inzet is om die gebieden tot een wereld te smeden door
goede en logische oversteekvoorzieningen te realiseren. De
Houtveldweg krijgt een aantrekkelijk en groen profiel met een
middenberm met grote bomen.
20
Legenda
hoofdinfra langzaamverkeer (bestaand) kindlint
langzaamverkeer (nieuw) de Slinger

21. Groen- en waterstructuur
Het groene buitengebied van het Westzijderveld met het
waterrijke slagenlandschap en zijn bijzondere weidevogels
is vlakbij. Hier is, vlak bij de woning, ruimte voor
natuurbeleving. Bewoners kunnen vanuit de wijk zo het
buitengebied invaren. De inzet is om het landschap tot diep in
de wijk ervaarbaar te maken.
In de opzet van de wijk komen de watergangen tot aan de
Houtveldweg en zijn ze gericht op het landschap en de Belt,
in dezelfde richting als het slagenlandschap. Bij de eventuele
komst van een spoor ten behoeve van Lightrail verdwijnt de
watergang tussen het station en het RPO. In dat geval zal
een nieuwe watergang vanaf de spoorsloot bij Murano, tussen
Achmea en GG&GD door, de spoorsloot met de voorgestelde
waterlopen van de Eilanden kunnen verbinden. Indien de
spoorsloot wordt gedempt voor de aanleg van de lightrail is
deze verbinding van belang voor een goede waterhuishouding
in het gebied. De aanleg van deze verbinding is in eerste
instantie direct verbonden aan de realisatie van de lightrail,
maar ook bij herontwikkeling van het Achmea-terrein wordt
de gelegenheid geboden aan de ontwikkelaar deze verbinding
aan te leggen. 21
Een nadrukkelijke wens ten aanzien van de waterverbindingen
is dat deze zo worden aangelegd dat bewoners van de
Eilanden en C100 vanaf de woning het groene landschap in
kunnen varen. Dit is een toegevoegde waarde voor het wonen
op deze twee locaties.
Legenda
bomenlaan
groen openbaar groen
water prive groen

22. Langzaam verkeer
De bestaande fiets- en wandelpaden vallen deels samen
met de oost-west gerichte groen- en waterstructuur of
lopen parallel aan de noord-zuid gerichte Houtveldweg. De
aanvullende fiets- en voetverbindingen zullen aansluiten op
de bestaande kwaliteiten. Ze lopen langs nieuw aan te leggen
water en groen.
Spectaculair en essentieel voor de koppeling van Nieuw West
aan het centrum en vice versa, is de Slinger. Deze ‘opgetilde
stadsstraat’ voor fietsers en voetgangers loopt over het spoor
en de Provincialeweg heen en wordt een aantrekkelijke en
snelle verbindingsweg. De Slinger is het vliegwiel voor de
ontwikkelingen in Inverdan West. Het is de eerste ingreep die
een fysieke en zichtbare maar ook symbolische verbinding
vormt tussen West en het centrum. Op de Houtveldweg rij je
onder de Slinger door. Het is hierdoor letterlijk een poort van
West.
De verschillende routes voor langzaam verkeer verbinden
de bijzondere plekken en functies in het gebied. De routes
krijgen een inrichting die aansluit bij hun karakter. Zo krijgen
22 routes die het stedelijk centrum met het groene landschap
verbinden een groen karakter. De verbinding langs speel- en
verblijfsplekken door de langzaam verkeersroutes nodigt
wijkbewoners uit elkaar informeel te ontmoeten en te
leren kennen. Bijzondere route is het kindlint, een veilige
fietsroute voor kinderen, van huis naar school, supermarkt
en voorzieningen rond het stationsplein. Deze rijgt als een
kralensnoer scholen, ontmoetingsplekken en speelplekken
aan elkaar. Om het kindlint ook met Held Jozua en de
avonturenspeelplek te verbinden zal een brug moeten worden
aangelegd. Deze valt echter buiten de kaders van Inverdan
West.
Legenda
hoofdinfra langzaamverkeer (bestaand) kindlint
langzaamverkeer (nieuw) de Slinger

23. Bijzondere plekken en functies
Het stationsplein
Het stationsplein is de entree van Nieuw West. Het
is een klassiek kruispunt van routes: hier komen alle
verkeerssoorten samen. Het is nu een desolate plek, een
parkeerveld voor auto’s en fietsers. In de toekomst moet het
stationsplein meer verblijfskwaliteit bieden aan de fietser
en voetganger. Bijzonder zijn de verschillende niveaus: het
stationsplein op maaiveld en daarboven de Slinger, op bijna
8 meter hoogte. Op maaiveld langs de Houtveldweg komt
ruimte voor een Kiss & Ride en bushaltes. Boven sluit de
Slinger aan op de Buiging, het centrumdeel van de opgetilde
stadsstraat, zodat er een goede verbinding met het stadshart
is.
De inzet is om het stationsplein vrij te houden van
fietsenrekken en auto’s en de ruimte te laten aan de
veld 13, NS vastgoedstrook
voetganger en fietser. Veel mensen komen per fiets naar het
Vrodest
station en willen daar hun vervoermiddel veilig en comfortabel
stallen. De fietsers komen straks zowel op maaiveld als op
de Slinger aan. Hier bevindt zich ook de geplande toegang
Murano/ tot de fietsenstalling Hierdoor ontstaat een logische routing, 23
Vrodest
Spoor-
waarbij de fietser in één lijn van aanrijroute, via stalling
Murano
strip A&B
naar het station wordt geleid. Het fietsparkeren sluit aan op
zowel het pleinniveau als boven op de Slinger en verbindt de
onderwereld met de bovenwereld. De uiteindelijk benodigde
capaciteit voor de fietsenstalling is naar verwachting 1500 tot
veld 8
2000 plaatsen.
De eilanden
veld 9
Het plein ligt goed op de zon. Hierdoor is zowel op maaiveld
De Belt
als op de Slinger een goede uitgangssituatie voor horeca
Stationsplein eo
19,3
met terras. Het plein kan meer body krijgen als de geplande
veld 6
detailhandel (bv een supermarkt) hier zijn voordeur krijgt.
Stationsplein
Kenniswijk
kenniswijk
C100
De vanger; 16,2
In de plinten van de bestaande bebouwing is ruimte voor
publieksfuncties, zakelijke dienstverlening en horeca.
Waterboog; 17,2
Held Jozua
Dit groengebied met monumentale molen en kinderboerderij
biedt mogelijkheden voor een avonturenspeelplaats. Voor
de oudere bezoekers kan hier horeca met een terras worden
gerealiseerd. Door een goede verbinding met het langzaam
verkeersnetwerk kan Held Jozua voor alle wijkbewoners een
Legenda
bestaande bijzondere plek
plek van betekenis worden.
plek in ontwikkeling

24. Landelijk gebied: kracht van het Landschap
Aan de westkant wordt Nieuw West begrensd door het groene
slagenlandschap van de Polder Westzaan. De door vele sloten
doorsneden weilanden geven plek aan verschillende soorten
weide- en watervogels. Het biedt tevens de mogelijkheid te
wandelen, fietsen en sporten. Rust en ruimte in contrast met
de reuring van de stad. Voor de polder worden kansen gezien
voor natuureducatie en kleinschalige horeca, gekoppeld aan
De Belt de fietsroute op de scheidslijn tussen stad en landschap. Door
water uit de woonwijk te verbinden met de sloten in de pol-
der wordt het mogelijk om vanuit de woning het landschap in
te varen. Door de groen strook langs De Belt en de Eilanden
Held Jozua wordt het landschap de wijk ingetrokken.
Boerderij Westzanerdijk 150
Op deze plek ligt een boerderij, van oorsprong van boer
Fronik. Deze vormt het beginpunt van een mooie wandeling
langs het groene buitengebied. Voor de jeugd zou deze
boerderij een educatieve en recreatieve rol kunnen vervullen.
Door de goede verbinding via langzaam verkeersroutes met
de wijk, kan deze plek uitgroeien tot een bijzondere plek voor
bewoners en bezoekers.
24
De Belt
Deze groene heuvel is een bijzonder plek. Door hem beter
bereikbaar te maken vanuit de omliggende buurten, kan hij
zich verder ontwikkelen. Vanaf de Belt is een prachtig uitzicht
over het landschap aan de westkant en aan de oostkant over
de stad. In de toekomst kan de Belt gebruikt worden om te
recreëren.
Speelplek brede school
Bij de brede school is een openbare speelplek gepland.
Deze kan ook buiten schooltijden gebruikt worden. Door de
plaatsing van bankjes wordt de gelegenheid gemaakt hier te
verblijven en elkaar te ontmoeten.
Boerderij Westzanerdijk

25. Landelijk gebied
25

26. 4 Deelgebieden
Per deelgebied wordt onderstaand beschreven wat het
nagestreefde beeld is. Behalve in tekst wordt dit ook
door middel van referentiebeelden toegelicht. Deze
referentiebeelden zijn “geleend” van andere bestaande
situaties en zijn niet zondermeer te vertalen naar Inverdan
West. Ze geven echter wel inzicht in de beoogde beleving.
Stationsplein: entree van West
Uitgangspunten:
• Het stationsplein wordt voetgangers- en verblijfsgebied,
fiets te gast;
• Nodigt uit om te verblijven: informele zitplekken, terrasjes,
spelen;
• Het station heeft aan de westkant een tweede
stationsgezicht en geen stationsachterkant;
• Overstapgebied, van trein naar fiets, bus of auto;
• Stedelijk wonen met appartementen voor tweeverdieners
en/of senioren;
• Diversiteit in functies rond het plein, zoals detailhandel,
zakelijke dienstverlening en zorg;
• Functies in een hoge open plint trekken bezoekers, bij
voorkeur 24/7;
• Vestiging supermarkt met de toegang zo dicht mogelijk
aan het stationsplein;
• Parkeerplaatsen die op maaiveld komen te vervallen, zullen
worden gecompenseerd. Wanneer een functiewijziging
plaatsvindt, dienen eventueel extra parkeerplaatsen
gerealiseerd te worden in een (gebieds)garage. Ook het
parkeren van nieuwe functies dient te worden toegevoegd
aan een (gebieds)garage;
• Zorgvuldige verlichting en aanlichting passend bij de
verschillende functies van het gebied;
• Fietsenstalling is goed bereikbaar.

27. zit en speel
elementen
27
Terras
open en hoge plinten

28. De Slinger: landing in Nieuw West
Uitgangspunten:
• Langzaam verkeersverbinding centrum-station-Nieuw
West;
• Aansprekende architectuur, beeldmerk;
• Transparant, weinig contactpunten met de grond in
verband met sociale veiligheid en bijvoorbeeld graffiti;
• Meer dan alleen een ‘brug’ door aanvulling met
bijvoorbeeld zitgelegenheid of een kiosk gericht op de
reiziger;
• Comfortabele verharding ten behoeve van de fietser;
• Uitzichtpunt, met uitkijk over Nieuw West en het groene
landschap;
• Goede verlichting voor sfeer en veiligheid;
• Geeft toegang tot moderne, comfortabele en goed
bereikbare fietsenstalling.
28
bomenlaan
erkeer openbaar groen
prive groen

29. De Slinger: meer dan een brug
sfeer en veiligheid 29
slim stallen

30. Houtveldweg: laan met allure
Uitgangspunten:
• Groene wijkontsluitingsweg met vrijliggende fietspaden;
• Laan met allure;
• Door de stevige bomen, groene middenberm en maat van
het profiel de ‘ruggengraat’ van Nieuw West;
• Oversteekplaatsen op de goede plek.
30

31. Vrijliggende fietspaden
Zicht op boomkruinen
31
allure
Overzichtelijk & veilig
grote bomen

32. 16.2 De Vanger
Uitgangspunten:
• Woongebouw dat Slinger begeleidt en op afstand het
stationsplein begrenst;
• Op de begane grond en aan de Slinger eventueel
publieksfuncties;
• Sluit goed aan op omliggende bebouwing;
• Op maaiveldniveau en vanaf de Slinger een toegang;
• De parkeerplaatsen die vervallen in de Schavenbuurt als
gevolg van de aanleg van de Slinger en kennisboulevard
dienen in dit bouwplan gecompenseerd te worden, net
als de 28 parkeerplaatsen die worden opgeheven om de
bebouwing mogelijk te maken. Samen zijn dit ongeveer
38 parkeerplaatsen, die openbaar gerealiseerd moeten
worden.
32
bomenlaan
mverkeer openbaar groen
fra prive groen

33. 17.2 De Waterboog
Uitgangspunten:
• Begeleidt de Houtveldweg als wand met appartementen;
• Parkeren op te lossen in de plint;
• Ontsluiting vanaf de Houtveldweg;
• Aan de kant van het Wiel worden openbare steigers gedacht,
zodat makkelijk gebruik gemaakt kan worden van het water;
• Samen met de stationsoverbouwing de entree van de wijk.
33
bomenlaan
openbaar groen
prive groen

34. 19.3 De Cypres
Uitgangspunten:
• Landmark als verbinding tussen Eilanden, Kenniswijk en
Stationsplein;
• Appartementengebouw met in de plint (commerciële) pub-
lieksvoorzieningen.
34
kindlint bomenlaan
langzaamverkeer openbaar groen
hoofdinfra prive groen

35. School: meer dan school alleen
Uitgangspunten:
• De brede school staat op een belangrijke plek in West, niet
alleen ruimtelijk maar ook sociaal-maatschappelijk, en
vormt het scharnierpunt tussen verschillende deelgebieden
en doelgroepen;
• Ook na schooltijd heeft de school een functie, voor
naschoolse opvang, maar ook voor de buurt, met een
Centrum Jong, buurthuis ‘nieuwe stijl’ waarin alle
wijkbewoners terecht kunnen;
• Aan de voet van de Slinger;
• Spelen, leren en zorg, voor alle leeftijden;
• Openbaar speelplein in het groen;
• Open plint met waar mogelijk publieksfuncties;
• Vanuit omliggende woonbuurten veilig bereikbaar via
kindlint;
• Landelijk gebied, Belt en bijvoorbeeld kinderboerderij nabij.
35

36. De Eilanden: wonen in het groen en blauw
Uitgangspunten:
• Grondgebonden grote woningen in Zaanse stijl en in het
hogere marktsegment, met de tuinen grenzend aan het
water;
• Onderzoek naar Particulier opdrachtgeverschap;
• Groene buurt, waterrijk;
• Verbonden door brede groenstrook met het landschap, de
Belt en het station;
• Directe nabijheid school en winkelcentrum;
• Plekken voor ontmoeten;
• Woningen die ook geschikt zijn voor werken aan huis;
• Groene verbindingszone voor de buurt, voor spelen,
sporten en ontspannen;
• Het programma moet voorzien in zijn eigen
parkeerbehoefte, inclusief Kiss en Ride voor de school.
Langs de Aubade zijn 28 parkeerplaatsen. Hiervan dienen
er 10 terug te komen in de nieuwe situatie.
36
variant 1 variant 2

37. 37

38. De Belt
Uitgangspunten:
• Groene, natuurlijke icoon;
• Beleef de natuur, beleef de zonsondergang, landschap èn
de stad;
• Openbaar toegankelijk en nodigt uit om te verblijven;
• Goede wandelroutes naar boven;
• Buitensporten;
• Rust en reuring wisselen elkaar af;
• Kleine horeca aan de zonkant;
• Kleinschalige kunst- en/of cultuurevenementen op de top,
met inachtneming van Natura 2000;
• Samenwerking met broedplaats, Zaantheater e.d. voor
programmering evenementen.
38
Legenda
kindlint bomenlaan
de Slinger langzaamverkeer openbaar groen
water hoofdinfra prive groen

39. Kenniswijk: jeugdig en dynamisch
Uitgangspunten:
• De woonbuurt voor jongeren, waar genoeg voorzieningen
zijn om te kunnen studeren, sporten, muziek te maken of
samen te chillen;
• Kennisvoorzieningen en ruimte voor startende bedrijven;
• Studio’s en appartementen;
• Het Regiocollege met MBO-opleidingen waar ruim 7.000
studenten vrijwel dagelijks komen;
• Horecavoorzieningen, zoals een grand café of restaurant;
• Snelle verbinding met station, de Belt en winkels;
• Vierender: leren nieuwe stijl door school en bedrijven
bijeen te brengen;
• Diensten aanbieden aan de buurt en diensten uit de buurt
betrekken;
• Bedrijfsunits per maand te huren door ZZP’ers uit de buurt;
• Tijdelijke broedplaats C100 als proeftuin.
39

40. C100: ontspannen wonen
Uitgangspunten:
• Riant wonen, aan het water tegen het groene landschap
aan;
• Varen vanuit je woning het groene landschap in;
• Informele sfeer in groene ontsluitingsstraten;
• Diversiteit in woningen, verspringende rooilijnen met rijtjes
van maximaal 5woningen;
• Grondgebonden woningen in Zaanse stijl;
• Speelplekken voor de kinderen;
• Tijdelijke broedplaats als proeftuin, vooruitlopend op
woonbebouwing.
40
Legenda
kindlint bomenlaan
de Slinger langzaamverkeer openbaar groen
water hoofdinfra prive groen

41. Ebbehof: tussen wonen, zorg en werken
Uitgangspunten:
• Aantrekkende functies, commerciële functies, wonen en
uitgaan;
• Gericht op senioren en/of tweeverdieners;
• Kleinschalige bedrijvigheid;
• Grote parkeergarage, boven de plint met publieksfuncties,.
De garage die hier gebouwd wordt, vangt naast de
parkeerbehoefte vanuit het programma ook eventuele
tekorten in andere deelgebieden op. De garage fungeert
tevens als gebiedsgarage.
• Hoge plint met publieks-/winkelfuncties, flexibel en
attractief;
• Zorgconcept: verschillende zorgvoorzieningen gebundeld;
• Ontwikkeling in eventueel in samenhang met de bebouwing
van Achmea , GG&GD, Stadskantoor en RPO.
41
parkeergarage
bomenlaan

42. Zaanse strip: stedelijk wonen en werken
Uitgangspunten:
• Wonen, werken aan huis voor een brede doelgroep, van
starters tot senioren;
• Kleinschalige bedrijvigheid;
• Zaanse strip A en B voorzien samen in het geheel aan par-
keervraag;
• Appartementen en grondgebonden woningen;
• Verwijzing naar Zaanse pakhuizen;
• Nabij supermarkt, school en Groene Oase.
42 groene hofjes

43. Murano: stedelijk wonen
Uitgangspunten:
• Stedelijk wonen met appartementen;
• Overgang naar suburbaan woonmilieu;
• Parkeerdek vormt plint, openbare ruimte tussen de
woningen is autovrij;
• Openbare ruimte voor verblijven, spelen en ontspannen;
• (Speel)ruimte voor kinderen;
• Plekken voor ontmoeten.
43

44. Novicentre:
Uitgangspunten:
• Overgang naar suburbaan woonmilieu;
• Appartementen, eventueel een mix met grondgebonden
eengezinswoningen;
• Nabij held Jozua;
• Openbare ruimte voor verblijven, spelen en ontmoeten.
44

45. 45

46. 5. Ontwikkelstrategie
De gemeente heeft voor de ontwikkeling van Inverdan West
een investeringsprogramma opgesteld, vastgelegd in de
grond-exploitatie Inverdan en het Meerjaren Investerings
Programma (MIP). Door middel van gerichte investeringen
wil de gemeente de voorwaarden scheppen waaronder
de ontwikkeling van Inverdan West gestalte kan krijgen.
Sommige plannen liggen al min of meer vast, andere zijn
meer te betitelen als voornemens of wensbeelden en zijn
flexibeler. De gemeente wil de sterke punten van het gebied
benutten en meerwaarde creëren. Het is vervolgens aan de
markt om de potentie van het gebied te onderkennen en
samen met de gemeente te vertalen naar concrete projecten.
Vaste plandelen
Tot de plannen die al min of meer vastliggen, behoort de
aanleg van de hoofdstructuur qua openbare ruimte, wegen,
langzaam verkeersroutes, groen en water. De gemeente
gaat de Slinger realiseren. Deze loopt over het spoor naar
de Buiging en zorgt voor een prettige, snelle en veilige
verbinding voor fietsers en voetgangers tussen Nieuw West
en het stadscentrum. Om het stationsplein daadwerkelijk
als entree te laten functioneren en ook Nieuw West een
centrum te geven, laat de gemeente het stationsplein
versneld herinrichten. Mogelijk is dit een tijdelijke inrichting
in afwachting van de definitieve ontwikkeling van het RPO en
Stadskantoor. Met de herinrichting wordt het Stationsplein
een verblijfsgebied waar de voetganger een hoofdrol speelt.
In de plint van het RPO en het pand Van der Gragt bestaat
de gelegenheid om publiekstrekkende functies als horeca,
(kleinschalige) winkels en zakelijke dienstverlening te
vestigen. De brede school is een belangrijke functie voor
de bestaande wijken, maar ook voor de nieuwe bewoners
van het gebied. Daarom gaat de gemeente de brede school
snel realiseren. De gemeente vindt het daarnaast wenselijk

47. dat zo snel mogelijk wordt gestart met de realisatie van de omliggende bebouwing. Daarnaast moet voorkomen worden
Eilanden. Om dit mogelijk te maken, zal de gemeente zo snel dat veelbelovende locaties hun potentie verliezen doordat ze
als haalbaar het profiel voor de Houtveldweg aanpassen en de te vroeg een definitieve bestemming krijgen. Een mislukking
nieuwe Cypressenhout aanleggen. kan bovendien aan het imago van een dergelijke plek blijven
kleven. Het motto is dan ook klein beginnen en met minimale
Daarnaast investeert de gemeente komende jaren in meer investeringen tot een maximaal resultaat komen.
maatschappelijke projecten, samen met maatschappelijke
partijen vastgelegd in het WUP (Wijkuitvoeringsprogramma) Door locaties een tijdelijk invulling te geven en kleinschalige
zoals vermeld in hoofdstuk 1. projecten en evenementen snel te realiseren, kan de
gemeente ontwikkelingen stimuleren. Als de markt pas
Daar waar parkeerplaatsen (tijdelijk) verdwijnen zal de op de plaats maakt, is het aan de overheid het voortouw
gemeente deze compenseren indien dit de realisatie van te nemen. De gemeente neemt de (tijdelijke) invulling 47
projecten in de weg staat. Uiteindelijk is het de wenselijk dat van het stationsplein snel ter hand. Hierdoor ontstaat een
ieder project de eigen parkeerbehoefte binnen het project aantrekkelijker vestigingsklimaat voor beoogde functies in de
oplost. Dit komt de kwaliteit van de openbare ruimte ten plinten en een fraaier ogend entreegebied. Andere mogelijke
goede. tijdelijke invullingen/activiteiten zijn evenementen op/bij de
Belt, zoals Feestival, beachvolleybal en schoolwerktuinen.
Flexibele plandelen Vanuit de buurt komen regelmatig verzoeken om activiteiten
Niet alle plandelen zijn volledig uitgekristalliseerd. De te ontplooien. Om buurtbewoners te stimuleren actief iets
gemeente heeft zoals eerder geschetst wel een beeld van voor de wijk te organiseren en betekenen, zal de gemeente
de wenselijke ontwikkelingen, maar daagt de markt graag onderzoeken welke middelen zij heeft om deze initiatieven te
uit hier verder invulling aan te geven. Het betreft vooral faciliteren.
de locaties Ebbehof, de Cypres, Waterboog en de Vanger,
maar ook de bestaande gebouwen RPO en Stadskantoor. De Bestaande kantoorgebouwen, zoals RPO, Stadskantoor en de
waterverbinding over het Achmeaterrein is een nadrukkelijke panden van Van der Herk en Gragt kunnen tijdelijk gebruikt
wens, maar deze loopt over grond die geen gemeente- worden voor functies als Seats2meet en horeca in de plint, in
eigendom is. Bij eventuele herontwikkeling van dit terrein kan afwachting van eventuele herontwikkeling.
het water een toegevoegde waarde aan deze locatie geven.
Fasering
Tijdelijke invullingen Voor de ontwikkeling van Inverdan West zijn met het
Niet alle onderdelen van het programma zullen in één keer ruimtelijk raamwerk de kaders aangegeven. De gemeente
ontwikkeld worden. Van sommige plekken is nog niet aan gaat een aantal belangrijke onderdelen realiseren:
te geven hoe ze er uiteindelijk uit gaan zien, omdat nog
onzekerheid bestaat over de uiteindelijke invulling van de • (tijdelijke) herinrichting stationsplein, te realiseren in 2012;

48. • herprofilering Houtveldweg en herstructurering bij Verder is Murano al in uitvoering. Het Spirit Inn Hotel,
behorende kruispunten, te realiseren in 2012; gevestigd in het voormalige KPN-gebouw, staat op het punt
• bouw brede school. aansluitend op de herprofilering van de de deuren te openen. De verkoop Zaanse strip A is gestart,
Houtveldweg, in 2013; om aansluitend Zaanse strip B te realiseren.
• aanleg van de Slinger. te realiseren in 2013;
Selectie marktpartijen
Direct na de verhuizing van de gemeente naar het nieuwe Wij hebben in dit document aangegeven wat onze visie is op
stad-huis, medio 2011, ontstaat er ruimte voor nieuwe de ontwikkeling van Inverdan West, de kracht van West en de
publieksfuncties, detailhandel en horeca in de plinten van het versterking die dit betekent voor geheel Nieuw West. In deze
Stadskantoor en RPO. visie is aangegeven wat vastligt, het ruimtelijk raamwerk, en
waar nog ruimte is voor verdere uitwerking in deelprojecten.
48 Voor de overige planonderdelen ligt er nog geen harde Wij bieden ontwikkelende partijen graag de ruimte om hier
planning. De realisatie van deze onderdelen, zoals de vanuit hun eigen expertise invulling aan te geven. Om de in
Eilanden, de Cypres of bijvoorbeeld de herontwikkeling van West nog uit te geven locaties op de markt te brengen staan
RPO en Stadskantoor zijn afhankelijk van initiatieven vanuit de gemeente verschillende methoden ter beschikking:
de markt. Het heeft de voorkeur van de gemeente op korte
termijn te kunnen starten met de realisatie van C100, het • tender (op prijs en/of ideeën met vastgestelde prijs);
resterende deel van de Kenniswijk en de Eilanden. Vervolgens • bouwenveloppe;
dienen de plannen op Zaanse strip B en Ebbehof te worden • enkelvoudige uitnodiging;
gerealiseerd. De locaties 19.3 (Cypres), 16.2 (de Vanger) • particulier opdrachtgeverschap (PO).
en 17.2 (de Waterboog) kunnen pas op langere termijn
gerealiseerd worden omdat deze tijdens de ontwikkeling van Per ontwikkellocatie zal een nadere afweging worden gemaakt
bouwwerken in de omgeving behoefte aan werkterreinen en welke uitgifte methode het beste kan worden toegepast en
manoeuvreerruimte bestaat. welke eventuele combinatie van locaties te maken is.

49. 49

50. 6 Investerings-
programma
De gemeente Zaanstad neemt de openbare ruimte voor
haar rekening. Dit betekent dat zij de belangrijkste
hoofdinfrastructuur, groenvoorzieningen, waterpartijen,
speel- en verblijfsplekken zal aanleggen. Ook de aanleg van
de Slinger valt hieronder. Waar nodig zullen wij ook fiets- en
autoparkeerplaatsen aanleggen. Voor C100 en bijvoorbeeld
de Eilanden kan er voor gekozen worden ook de aanleg van
de openbare ruimte in de opgave voor de ontwikkelaar op
te nemen. Ten behoeve van de gemeentelijke investeringen
zijn budgetten in de grondexploitatie opgenomen. De (her)
inrichting van de openbare ruimte gebeurt in samenspraak
met bewoners.
Los van fysieke ingrepen zorgt de gemeente voor
investeringen in het sociaal maatschappelijk programma.
Deze zijn met name terug te vinden in het Meerjaren
InvesteringsProgramma (MIP). Hierbij wordt geïnvesteerd
in de voorzieningen voor jongeren in de vorm van
speelgelegenheid bij Held Jozua, activiteiten op de Belt,
sportvoorzieningen en ontmoetingsplekken voor de jeugd.
Voor een aantal in de visie benoemde onderdelen zijn
geen budgetten opgenomen. Dit zijn bijvoorbeeld de
horecavoorziening bij de Belt of Held Jozua. Wij bieden echter
graag de ruimte voor initiatieven vanuit de markt als deze
binnen de eerder geschetste visie en kaders passen.

52. 7. Marketing en
branding
Inleiding
Nu de voltooiing van het stadscentrum steeds meer in zicht
komt, moet het onderscheidende karakter van Nieuw West
meer dan ooit tot de verbeelding gaan spreken en onderwerp
van gesprek worden. Het doel is om projectontwikkelaars
uit te dagen mee te doen. Om de huidige bewoners te
behouden en nieuwe aan te trekken. Om er voor te zorgen
dat Nieuw West een van de versterkende krachten wordt voor
een centrum dat betekenis geeft aan Zaanstad. Met andere
woorden: de zichtbaarheid van het stadscentrum en de
aantrekkingskracht die daar van uitgaat, moeten de komende
jaren verzilverd worden.
Positionerings-aspecten
Die verzilvering moet plaatsvinden door voor Nieuw West een
positionering en promotiestrategie te ontwikkelen die inspeelt
op wat de markt wenst en slim meelift op de promotie van
Inverdan en de marketing voor Zaanstad en de Zaanstreek.
Dat is logisch want de uitstraling van het stadscentrum is van
invloed op het imago van de stad en vice versa.
In zijn algemeenheid zullen naast het wonen en werken in en
bij een ‘stedelijke omgeving’ met bijbehorende voorzieningen
inclusief mogelijkheden voor particulier opdrachtgeverschap,
de extra kwaliteiten op het gebied van groen (rust en ruimte),
bereikbaarheid en de strategische ligging ten opzichte van
Amsterdam maar ook Schiphol kunnen worden benadrukt.
Goede “verkooppunten” zijn ook de Belt en Jozua. Welke
aspecten van doorslaggevend belang zijn, hangt samen met
de keuze voor de doelgroepen en hun wensen.
Doelgroepenstudies
Het bepalen en kennen van die doelgroepen en samen met

53. de ontwikkelaars een aanbod ontwikkelen dat hen verleidt, is
mogelijk de grootste uitdaging. Deze visie heeft het in zich om
een range van doelgroepen aan te spreken variërend van de
jonge hbo-ers (startende gezinnen) tot senioren. Hoewel dat
zowel een kracht als een zwakte kan zijn, zal bij de uitwerking
van positionering en strategie nader bepaald worden op welke
doelgroepen we willen focussen. Het ligt in ieder geval voor de
hand liggend om aan te sluiten bij de marketingstrategie die
de stichting Marketing Zaanstreek voorstaat.
Uit hun concept-studie blijkt dat de focus-doelgroep voor de
stad en streek de jonge, hbo-opgeleide starters en gezinnen 53
zijn. Hoewel deze aanname nog geverifieerd moet worden
door onderzoek dat momenteel wordt uitgevoerd, is het juist
voor deze doelgroep van belang in een stedelijke omgeving
met aantrekkelijke woningen te kunnen neerstrijken, terwijl
het groen toch dichtbij is. Want, ‘deze doelgroep is gericht
op ontwikkeling en uitbouw van zijn sociaal maatschappelijke
status, met voldoende inkomen om het gemiddelde inkomen
in Zaanstad op te krikken en te laag om de gewenste
woonkwaliteit binnen de ring van Amsterdam te kunnen
Laat zien waar je van bent!
bekostigen. Vooral starters en jonge gezinnen zijn geneigd te
verhuizen naar een betere woonsituatie die de Zaanstreek kan Haarlemmermeer unieke kansen heeft om haar rijke cultuur-
bieden.’ en natuurhistorische achtergrond verder op te poetsen. Het
onderscheid met Haarlem en Hilversum ligt meer in het
Studies laten ook zien dat de kracht van de streek ligt in de stoere, authentieke karakter van de stad. Ook in de nieuwe
rijke historische mix van wonen, werken en recreatie en de bebouwing zijn deze elementen op traditionele, dan wel
ligging aan de oevers en kaders van de Zaan en het IJ. speelse wijze terug te zien, zoals in het nieuwe stadhuis.’
Een andere belangrijke conclusie die in observaties Samenwerking en onderzoek
vanuit Marketing Zaanstreek worden getrokken en die De exacte formulering van de positionering van Nieuw West
van belang is voor de promotie van Nieuw West, is ‘dat en daaruit voortvloeiende strategie wordt de komende tijd
Zaanstad in de concurrentie met steden als Almere en de nader uitgewerkt, in samenspraak met partijen waarmee

54. Marketing: Gewoon doen!
afstemming en samenwerking onontbeerlijk is: Inverdan,
ontwikkelaars en investeerders, Marketing Zaanstreek en
Zaan-IJ oever project, om er maar een paar te noemen.
Ook zullen onderzoeken die al gedaan zijn en momenteel nog
worden verricht, bepalend zijn voor een goede onderbouwing
voor het bepalen van de focusdoelgroepen en de juiste
tone-of-voice die terugkomt in de promotiemiddelen en
activiteiten. Het gaat onder meer om onderzoeken naar de
concurrentiepositie van Zaanstad met omliggende gemeenten
voor zover het de afzet van woningen betreft. Dit zal uitwijzen
in welke vijvers het best gevist kan worden om zowel huidige
54 doelgroepen te behouden en nieuwe te verleiden om in Nieuw
West te komen wonen. Daarnaast wordt momenteel voor
Inverdan als geheel een positionering en marketingstrategie
ontwikkeld. Dat zal van invloed zijn (en vice versa) op de
uitwerking van de marketing voor Nieuw West.
Het woon- werk- en leefaanbod zoals omschreven in deze
visie voor Nieuw West draagt in ieder geval in belangrijke
mate bij aan het interesseren van vasthouden van
verschillende doelgroepen. Er lijkt voldoende ruimte te zijn
om zowel in Inverdan als in Nieuw West waar nodig ‘aan de
knoppen’ te draaien en in overleg met ontwikkelaars een
succesvol aanbod te realiseren voor de focusdoelgroepen.

55. 55

56. Literatuurlijst
Literatuur/beleidsnota’s
Algemeen:
Masterplan Inverdan
Beeldkwaliteitsplan Inverdan
Inverdan West Site
Kracht van West
Sociale Visie, Stipo
Wonen:
Woonvisie Zaanstad 2008-2020 (Zaans Mozaïek)
Richtlijnen Basiskwaliteit Woningbouw Zaanstad
Nota Prijsdifferentiatie Woningbouw Zaanstad
Algemene randvoorwaarden woningbouw Zaanstad
Masterplan Inverdan
Inverdan Actualisatie X – De veranderende stad.
56

57. 57