2. AJANS NEDİR?
Bir ticari kuruluşun
“iletişim ihtiyaçlarını”
sahip olduğu “uzmanlık” ve
yetişmiş insan kaynağı ile
karşılamaya yönelik olarak,
onun vereceği yetkiyle onun adına strateji üretme, planlama, üretim, satın alma,
yayınlama, ölçümleme ve raporlama gibi fonksiyonları üstlenen ve bu yolla kazanç
sağlayan “dış kaynaklı”
(taşeron, outsource) şirkettir.
3. AJANS NEDİR?
İletişim ihtiyacı
Kamusal alana çıktığı tüm vesilelerde…
Uzmanlık
Yetişmiş insan kaynağı
Strateji üretme, planlama (entelektüel iş) yani
FİKİR
Sürekli ulaşılabilirlik taahhüdü
Çözüm odaklılık ve proaktif yaklaşım
4. AJANS ÇEŞİTLERİ?
Halkla İlişkiler Ajansı
Reklam Ajansı
Dijital Reklam Ajansı
Sosyal Mecralar Yönetim Ajansı
Medya Planlama / Satın Alma Ajansı
Etkinlik Ajansı
6. HALKLA İLİŞKİLER AJANSI
Paydaşlarla ve eko sistemle ilişkiler (Basın dahil)
İletişim süreçlerini tasarlamak, planlamak, iletişim stratejisine katkıda bulunmak.
Mesajlar için bir iletişim platformu oluşturmak (uygulama, operasyon)
Kurum ile ilgili tüm haberleri tüm mecralarda izlemek, yorumlamak, uyarmak, harekete
geçmek (reaktif, proaktif)
Tüm yapılan iletişim raporlamak, analiz etmek.
İletişim adına yapılanları arşivlemek. (Kurumsal hafıza)
9. BİLME YÖNTEMLERİ
İnat
Babam da iletişim danışmanıyla çalışmazdı.
Sezgi
İletişim danışmanı ile çalışmanın iyi olduğunu hissetmiyorum
Otorite
Mahalle muhtarı öyle dedi. O zaman doğrudur…
10. BİLME YÖNTEMLERİ
Bilimsel Yöntem
Rasyonel (bebek adımlarıyla)
Topluma mal edilir
Tarafsız
Gözleme dayanır
Sistematik ve cumulative
Tahmin yapar
Veriye dayalı, stratejik ve analitik bilmek
12. AJANSTA BİR GÜN
Çıkan haberlerin ve ilgili her bilginin takibi ve analizi
(Konvansiyonel / sosyal mecra takibi)
Rutin işler (takip, raporlama, günlük yazışmalar, siparişler, vs)
Reaktif ve proaktif işler (Kriz yönetimi, konu yönetimi, içerik oluşturma, planlama,
uygulama)
Metin(lerin) yazımı
Toplantılar (Genelde müşterinin ofisinde)
Müşteri ilişkileri ve ziyaretleri
Medya/Gazeteci/Uzman ziyaretleri
Arşivleme
14. REKLAM AJANSI
HALKLA İLİŞKİLER AJANSI’NDAN FARKI NEDİR?
• Reklam genelde kısa vadeli; halkla ilişkiler uzun vadeli
• Reklam genelde ürün iletişimi (pazarlama iletişimi); halkla ilişkiler itibar iletişimi
• Reklam satın alınan yerde yayınlanır, halkla ilişkiler haber değeri üretir.
15. REKLAM AJANSI
NE HİZMET VERİR?
• Pazarlama stratejisi konusunda tavsiye vermek
• Stratejik planlama yapmak ve iletişim stratejisinin ana çerçevesini belirlemek
• Marka / stratejik konumlandırma ve kurumsal kimlik çalışmaları yürütmek
• Sinema/TV filmi, radyo spotu, gazete/dergi ilanı, afiş/poster/föy, POP gibi yaratıcı
çalışmalar üretmek
16. REKLAM AJANSI
SEÇİMİNDE KRİTERLER NELERDİR?
• Yaratıcılık
• Pazarlama / medya satın alma becerisi
• Coğrafi konum (yakınlık tercih sebebi)
• Etkin cevap verme yeteneği
• Geçmiş deneyimler
• Büyüklük (benzer büyüklük, benzer kültür)
• Etkin bütçe yönetimi (büyük miktarları emanet etme)
17. REKLAM AJANSI
SEÇİMİNDE KRİTERLER NELERDİR?
• Coğrafi konum (yakınlık tercih sebebi)
• Kimya uyumu
• Ajansta işletme ile ilgilenecek takımın kimlerden oluştuğu
• Ücret
• Müşterilerini elde tutma oranı
• Empati yeteneği
• Çıkar çatışması olmaması (aynı sektörden iki kuruma hizmet olmaz)
18. ORGANİZASYON YAPISI
Stratejik Planlama Müşteri Grubu Yaratıcı Grup Dijital Medya
Ajans Başkanı
- Yaratıcı Yönetmen
- Reklam Yazarı
- Art Direktör
-Müşteri Direktörü
- Müşteri Temsilcisi
Medya Satınalma
19. REKLAM AJANSI
NASIL ÇALIŞIR?
Müşteri grubu ve stratejik planlama, brief yani: reklamverenden gelen iletişim
problemi ve hedeflerini içeren iş siparişi dokümanını alır.
Stratejik Planlama, bu brief’i yaratıcı gruba verilmek üzere yaratıcı brief'e çevirir.
Yaratıcı çalışmaya yön verecek olan stratejik iletişim hedef ve taktikleri ile birlikte
yaratıcı grubun odaklanması istenilen, tüketici profili ve analizi, trend
değerlendirmeleri gibi içerikler de stratejik planlamacının yaratıcı brief'te
bulundurması gereken içeriklerdir.
Yaratıcı grup ise bu brief’ten yola çıkarak reklam içeriğini hazırlar.
21. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
1995 Effect İletişim Grubu'nun ilk şirketi Effect Halkla İlişkiler kuruldu.
1996 Türkiye'nin ilk Dijital ve Multimedia İletişim Entegrasyonu gerçekleştirildi.
2001 Ailem.com Portalı kuruldu.
2005 Türkiye'nin ilk Yatırımcı İlişkileri ve Finansal İletişim şirketi Karakaş İletişim
kuruldu.
2005 Effect Halkla İlişkilerin Kurumsal Sorumluluk Platformu Ailem Olsun Derneği,
evsiz ve çalışan çocukları destekleyen STK’ların varlıklarını sürdürebilmeleri için
sürekli gelir sağlamak amacıyla kuruldu.
2007 Effect, Türkiye ve Davos’ta düzenlenen World Economic Forum toplantılarına
Türkiye’den katılan ilk ve tek halkla ilişkiler şirketi oldu.
22. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
2009 Ailem Olsun Derneği T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel
Müdürlüğü'nün Danışma Kuruluna seçildi.
2010 Alman Kiel Üniversitesi Dünya Ekonomisi Enstitüsü’nün Global Ekonomik
Sempozyum’un uluslararası temsilcisi oldu.
2010 Sosyal Medya, Kurumsal Sorumluluk & Sürdürülebilirlik ve Lüks & Sanat
İletişimi alanlarında yeni hizmet birimleri hayata geçirildi.
2011 Effect, Türkiye’de Global Ekonomik Sempozyum düzenledi.
2012 Effect, Burson Marsteller ile ortak oldu.
23. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
Gonca Karakaş
1990 yılında Boğaziçi Üniversitesi Siyasal Bilgiler ve Uluslararası İlişkiler
Bölümü'nden mezun oldu. Aynı yıl West Deutsche Landesbank'ta profesyonel iş
yaşantısına başladı. Kariyerine TAIB Yatırımbank'ta Kurumsal Finans Departmanı
Yöneticisi olarak devam etti. Aynı dönemde Marmara Üniversitesi'nden MBA
Uluslararası Finans ve Bankacılık derecesini aldı.
Karakaş, 1995 yılında Effect Halkla İlişkiler ve Multimedia'yı kurdu. Kariyerine
iletişim sektörünün farklı alanlarında devam eden Gonca Karakaş, United Nations
European Economic Commission tarafından "en başarılı bilgi teknolojileri girişimcisi"
kategorisinde finalist oldu. Ailem Olsun Derneği'nin kurucusu ve Yönetim Kurulu
Başkanı, Türkiye Halkla İlişkiler Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
görevlerini üstlenen Karakaş'ın üye olduğu diğer dernekler arasında IPRA ve Türkiye
Kurumsal Yönetim Derneği bulunmaktadır.
24. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
Stratejik Planlama (Direktör Ali Akkın: aliakkin@effect.com.tr )
Brisa, Rolls-Royce, TÜGİAD Yönetim Kurulu, İsfalt, Hilton Worldwide Hotels,
Unicredit Menkul Değerler (kurumsal iletişim ağırlıklı danışmanlık çalışmaları).
Medya İlişkileri
(Finans ve Ekonomi Ayfer Karataş ayferkaratas@effect.com.tr - Yaşam ve Stil: Emin
Divriklioğlu:emindivriklioglu@effect.com.tr )
Müşteri İlişkileri (Müberra Hocaoğlu: muberrahocaoglu@effect.com.tr - Suna Çelik :
suna@karakas-ir.com )
Kurumsal Sorumluluk Yönetimi
Sosyal Medya Yönetimi (Onur Saraçoğlu : onursaracoglu@effect.com.tr )
Şekerbank sosyal medya takibi ve kriz iletişimi, Hilton için sosyal medya kriz iletişimi,
HHonors için Facebook gündem yönetimi, Numil için blogger iletişimi,
HP IPG için sosyal medya iletişimi
25. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
Etkinlik Yönetimi
Lüks ve Sanat İletişimi
Şekerbank "Açıkekran"
NetWork 2011 marka yüzü Sienna Miller ve 2011 İlkbahar-Yaz Koleksiyonu tanıtım
partisi
Aston Martin İstanbul Showroom Açılışı
Galeri Mana Açılışı
Müge Ersin Defile
26. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
Uluslararası İletişim (Ayşegül Seferoğlu : aysegulseferoglu@effect.com.tr )
Akbank Uluslararası Halkla İlişkiler ve Lider İletişimi çalışmaları
Lassa için yurtdışı pazarlara yönelik marka ilişkileri
İş geliştirme, teklif ve sözleşme süreçlerinin yürütülmesi
Burson Marsteller ve Effect arasında ilişki ve işbirliklerinin yürütülmesi,
Çeşitli düzeylerdeki Burson Marsteller eğitimleri ve örnek vaka çalışmalarından Effect
ekibi üyelerinin yararlanmasının sağlanması
27. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
Müşterileri
AKŞAN YAPI
BAUSCH + LOMB BAY İnşaat
BBDO
BNQ
BTO
The Grand Tarabya
BSA Türkiye
DEMSA Group
Finansbank
Frankie İstanbul
Fresenius Medical Care
HiltonPArkSA
Kurumsal İletişimciler Derneği
28. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
Müşterileri
Nestle
Nesquik
NUMİL Gıda Ürünleri Sanayi
Cacharel
Silk&Cashmere
Lipton İce Tea
Mövenpick Penti
Yedigün
ROMAN
Türk Telekom
Pepsi
Innovation Norway
DEICHMANN
era Gayrimenkul
Şekerbank
29. EFFECT İLETİŞİM GRUBU
Müşterileri
Şeker Finans
açıkekran yeni medya sanatları galerisi
SEPHORA
İŞ Girişim Sermayesi
Zurich Sigorta
ups
VARYAP
Pera Palace Hotel
Global Economic Symposium
Chaine de Rotisseurs
HP
İsfalt
Medyasoft
NCR
32. Giriş
İlk halkla ilişkiler (Hİ) uygulamaları olarak 19. yüzyılda
ABD’de başladı.
İlk olarak Thomas Jefferson “halkla ilişkiler” terimini,
ülkenin dış ilişkileriyle bağlantılı bir anlamda kullandı.
Bugünkü anlamına en yakın manada, avukat Dorman
Eaton tarafından 1882 yılında kullanıldı.
33. Giriş
İlk Hİ ajansları 20. yüzyılın 20’lü yıllarında ABD’de
kuruldu.
Bernays’in firması 1920’lerde…
John W. Hill’in Hİ ajansı 1927’de…
34. Giriş
1920’lerin başından itibaren Hİ faaliyetleri artmaya ve 20.
yüzyılın ortalarına kadar Hİ ajansları, İngiltere, Almanya
ve Fransa’da birbiri ardına kurulmaya başladı.
35. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
Türkiye’de, “halkla ilişkiler” ilk olarak 1946’da polisin
halkla ilişkileri anlamında kullanılmıştır.
Silahlı kuvvetlerin bazı birimlerinde…
Dışişleri Bakanlığı…
Genelkurmay Başkanlığı…
36. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
Çağdaş anlamda, ilk Hİ faaliyetleri DPT’nin
Koordinasyon Bürosu’na bağlı Temsil Şubesi’nin başladı.
Devlet kurumlarındaki diğer faaliyetlerle devam etti.
37. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
1950
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne bağlı Gazetecilik
Enstitüsü
1966
Ankara Üniversitesi SBF’ye bağlı Basın Yayın
Yüksekokulu
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne bağlı Gazetecilik
Enstitüsü’nde Hİ eğitiminin başlaması…
38. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
1968
İş Bankası Halkla İlişkiler Müdürlüğünü kurdu (Görev
yönetmeliğini hazırladı)
1969
Alaeddin Asna, Koç Holding’te Halkla İlişkiler Müdürü
olarak çalışmaya başladı.
39. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
Sabancı Holding, Eczacıbaşı Holding ve Yaşar Holding
Halkla İlişkiler Müdürlüklerini kurdular.
Mobil, Shell ve BP gibi firmaların Türkiye
temsilciliklerinde Hİ faaliyetleri yapılıyordu.
40. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
1974
Alaeddin Asna Türkiye’nin ilk Hİ ajansını kurdu.
Devlet ve özel sektör kuruluşlarından Hİ birimleri ve
faaliyetleri çoğalmaya başladı.
1980’ler
Birçok kuruluşta Hİ birimleri kuruldu ve Hİ ajanslarından
yararlanmaya başladılar.
41. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
1972
Hİ Derneği kuruldu
2004
Bakanlar Kurulu Kararıyla adının başına “Türkiye” adını
aldı
Bugün, Türkiye Halkla İlişkiler Derneği’nin (TÜHİD)
167 Hİ uzmanı üyesi bulunmaktadır (43 Hİ ajansı)
42. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
2004
11 iletişim danışmanlığı firması İletişim Danışmanlığı
Şirketleri Derneği’ni (İDA) kurdu.
Bugün, İDA’nın 600 kişiden fazla kadroya sahip, 300
sözleşmeli müşteriye hizmet veren 22 iletişim danışmanlığı
şirketi üyesi var.
43. Türkiye’de Hİ sektörünün gelişimi
Hİ sektöründe yaklaşık 4.000 Hİ uygulayıcısı çalışıyor.
Türk Hİ ajanslarının toplam ücret gelirinin 2011’de 80
milyon Euro olduğu tahmin ediliyor. (ICCO World Report
2012).
Karşılaştırmak için
Reklam ajansları - 155.4 milyon Euro
Araştırma sektörü - 116.1 milyon Euro
•İDA’nın üyesi olduğu ICCO’nun yayınladığı 2012 Yıllık Dünya Raporu’nda, İDA üyesi ajansların toplam ücret gelirlerinin,
Türkiye’deki halkla ilişkiler ajansları toplam pazarı büyüklüğünün %60’ını oluşturduğu tahmin edilmektedir.
•Reklamcılar Derneği her yıl düzenli olarak medya ve reklam harcamalarını yayınlamaktadır.
•Araştırma sektörünün cirosu ABD’de 2011’de 6.14 milyar dolar…
45. Metodoloji
Online arama: Marketing Turkiye, Mediacat ve Campaign
Turkey dergileri ile TÜHİD ve İDA’nın web siteleri
1 - 9 Aralık 2012 arasında yapılan tarama.
Sadece İstanbul’da yerleşik ajanslarda
46. Metodoloji
• Hizmet alanları
• İlgili alanlarda faaliyet gösteren Hİ ajanslarının sayısı
• Bu sayıların toplam rakama oranlanması
• Hİ Ajanslarının müşterilerinin sektörlere göre
sınıflandırılması
• Belirlenen müşterilerin hacmi
47. Bulgular ve Değerlendirme
116 adet Hİ ajansı
18 Hİ ajansının web sitesi kurulum aşamasından veya
ulaşılabilir değil.
Online tarama 98 ajansın web sitesinde...
49. Hi ajanslarının hizmet alanları
Türkiye’de Hİ ajansları,
toplam 53 tekil alanda hizmet veriyor.
50. Service Area # % Service Area # %
Media Relations 81 83
Direct Marketing
Events
5 5
Event Management 61 62
Media Planning
/Purchasing
5 5
Crisis Communication/
Management
53 54
Public offering
Communication
5 5
Corporate
Communication
47 48
International
Projects/EU Projects/
International PR
5 5
Internal
Communication
47 48
NGO Communication
Management
4 4
Integrated Marketing
Communication /
Marketing
Communication
46 47
Investor Relations
Management
4 4
Sponsorship
Communication/
Management
41 42
SME Communication
Consultancy
3 3
Corporate Social
Responsibility
32 33 Strategic Planning 2 2
Social Media
Communication /E-
marketing /Online PR
27 28
Culture&Art
Communication
/Luxury
2 2
Brand Communication
/Management /Building
26 27 Fashion Show 2 2
Corporate Reputation
Management
22 22 Media Monitoring 2 2
Issue Management 22 22 B2B Marketing 2 2
51. Personal Consultancy /
Leader Positioning
22 22 Fashion PR 2 2
Strategic Communication
Management/
Consultancy
17 17 Marketing Consultancy 2 2
Publishing / Corporate
Publishing
15 15
Restructuring
Consultancy
2 2
Training /Training
Consultancy
13 13 Target Group Building 1 1
Agenda Management 13 13
Problem Solving
Management
1 1
EU Project Consultancy 11 11 Medical PR 1 1
Financial Communication 10 10 Cause Related Marketing 1 1
Consultancy for Research
Measurement Evaluation
8 8
Management of
Influencing Influencers
1 1
Design Management /
Visual Design
8 8 Sport Management 1 1
Public Affairs 8 8
Political Communication
Management
1 1
Content Management /
Copy Writing
7 7 Advertising Consultancy 1 1
Lobbying 7 7 Health Communication 1 1
Project Management
Consultancy
6 6
Fair Organization 6 6
Below The Line
Advertising
5 5
Corporate Identity 5 5
52. Hi ajanslarının hizmet alanları
Türk Hİ ajansları genel olarak “medya ilişkileri” ve
“etkinlik yönetimi” alanında etkin. Daha sonra sırasıyla
“Kriz İletişimi / Yönetimi”, “Kurumsal İletişim
Yönetimi”, “İç İletişim” and “Entegre Pazarlama
İletişimi” geliyor.
53. Hi ajanslarının hizmet alanları
“Kurumal İletişim Yönetimi” and “Stratejik İletişim
Yönetimi” hizmetleri; sırasıyla 22 and 17 Hİ ajansında
veriliyor.
“Stratejik planlama” % 2 payıyla, Türk Hİ ajanslarının
kapsama alanı içinde değil.
54. Hi ajanslarının hizmet alanları
Hİ ajanslarının % 73’ü “Sosyal medya iletişimi / e-
pazarlama / Online Hİ“ alanında hizmet vermiyor.
Türk Hİ ajansları bazı özellikli uzmanlık alanlarında yer
almıyor: Örn: “Sağlık iletişimi", “Kültür-sanat iletişimi"
“finansal iletişim", “STK iletişimi" and "spor iletişimi".
Ayrıca, "lobicilik" ve “siyasal iletişim yönetimi” alanında
da faaliyet göstermiyor.
56. Müşteri profilleri ve sektörlere göre
dağılımı
Türk Hİ ajansları, 1.096 kuruluşa ait (şahıs, şirket, holding
ve ya şirketler gurubu) 1,451 marka, etkinlik, KSS
projeleri ve STK’ya hizmet veriyor.
57. Main Industry Sub-sector Number %
Real Sector / Large
Investment 8.55
Fuel 4 0.28
Packaging 3 0.21
Cement 2 0.14
Infrastructure
Investments 3 0.21
Military Technology 2 0.14
Iron & Steel 4 0.28
Electrical Equipment 4 0.28
Energy 11 0.76
Chemistry 16 1.10
Tire Production &
Marketing 6 0.41
Machinery
Manufacturing 5 0.34
Automotive Supply
Industry 3 0.21
Automotive 35 2.41
Industrial Production 14 0.96
Textiles 12 0.83
124
58. Retail 33.91
Shopping Malls 18 1.24
Baby Care Products 3 0.21
Consumer Durables 23 1.59
Hygiene Health 31 2.14
Pharmaceuticals 26 1.79
Food Products & Beverages
Production 111 7.65
Cosmetics – Personal Care
Products 25 1.72
Jewelry 15 1.03
Fashion & Accessories 48 3.31
Retail (ready to wear, etc) 133 9.17
Tobacco Products 3 0.21
Food & Beverages 56 3.86
492
Technology 9.58
IT 38 2.62
Call Center 3 0.21
Electronics 16 1.10
59. e-commerce 42 2.89
Technology 23 1.59
Telecommunications 17 1.17
139
Services 19.57
Consultancy 49 3.38
Training & Education 32 2.21
Entertainment 24 1.65
Fair Organization 9 0.62
Aviation &
Aeronautics 14 0.96
Logistics 13 0.90
Media 18 1.24
Car Rental 3 0.21
Health 36 2.48
Sport 15 1.03
Design 2 0.14
Transportation 6 0.41
Tourism 60 4.14
60. Publishing 3 0.21
284
Finance 5.93
Banking 58 4.00
Payment Systems 13 0.90
Insurance 15 1.03
86
Construction / Real
Estate / Ev Eşyası 9.03
Real Estate 33 2.27
Construction 42 2.89
Furniture 18 1.24
Kitchen Products 16 1.10
Construction Products 22 1.52
131
Culture & Arts
Culture & Arts 21 1.45
62. Müşteri profilleri ve sektörlere göre
dağılımı
Hİ ajanslarının müşterilerinin yarısından fazlası perakende
(33.1%) ve hizmet (19.57%) sektörlerine ait.
Daha sonra sırasıyla:
Teknoloji (9.5%),
İnşaat/Emlak(9%),
Reel Sektör / Büyük yatırımlar (8.5%)
Hİ ajanslarının müşterilerinin % 5.9’u Finans, % 6.6’su
STK’lar ve % 1.45’i Kültür – Sanat sektörlerine ait.
63. Müşteri profilleri ve sektörlere göre
dağılımı
KOSGEB kriterlerine göre Hİ ajanslarının
müşterilerinin % 73’ü (800 şirket) küçük, orta ve
büyük ölçekli firmalar.
KOSGEB‘in KOBİ Strateji Eylem Planı (2011-2013):
2009’da küçük ve büyük ölçekli işletme sayısı
19.533… Bunun yaklaşık 18.000’i Hİ ajanslarından
hizmet almıyor.
(% 95’a yakın)
• KOSGEB’e göre, çalışan sayısı 9 veya altında yıllık net satış hasılatı TRY 1 milyon ve altında olan işletmeler “mikro”,
çalışan sayısı 10 ile 49 arasında ve yıllık net satış hasılatı TRY 5 milyon ve altında olan işletmeler “küçük”, çalışan sayısı 50
ile 249 arasında ve yıllık net satış hasılatı TRY 25 milyon ve altında olan işletmeler “orta” ölçekli olarak kabul edilmektedir.
64. Müşteri profilleri ve sektörlere göre
dağılımı
Hİ ajansları, otomotiv yan sanayi sektöründe 3 şirkete
hizmet veriyor. Halbuki, TAYSAD 310 üyeye sahip
(sektörün %65’ini ve sektörün ihracatının % 70’ini temsil
ediyor)
Hİ ajanslarından 18 AVM hizmet alıyor. Türk Alışveriş
Merkezleri Potansiyel Raporu 2012-2014, Türkiye’de 265
faal AVM olduğunu gösteriyor.
65. Müşteri profilleri ve sektörlere göre
dağılımı
Hİ ajansları ISO’nun her yıl yayınladığı ISO 500
listesinde yer alan ilk 500 firmanın 85’ine hizmet veriyor.
İkinci 500listesinde yer alan firmaların
33’üne hizmet veriyor.
Türkiye2nin en büyük 882 şirketi veya grubu Türk Hİ
ajanslarının kapsamında değil.
