Mindfulness voor kinderen. Introductie tot mindfulness en de training voor ouders.

1. Mindful Kids
Introductie voor ouders

2. Mindful Kids – Introductie voor ouders
• Mindfulness – algemeen
• Wat?
• Waarom?
• Hoe?
• Mindfulness – kinderen
• Mindfulness voor kinderen
• Mindful Kids training

3. Mindfulness – algemeen

4. Wat?
“Mindfulness is bewust aandacht schenken aan het hier en nu zonder
oordeel.”
Jon Kabat-Zinn
• Bewust = intentie. Je kiest er zelf voor in plaats van op automatische piloot te
handelen.
• Aandacht schenken = je aandacht richten.
• Zonder oordeel = met een zekere mildheid, zonder verlangen of afkeer.

5. Wat NIET?
• Positief denken
• Een ontspanningstechniek
• In een trance gaan
• Je geest proberen leeg te maken

6. Wat? - Is het wel iets voor mij?
“You don’t have to like it, you just have to do it.”
Jon Kabat-Zinn
Het beoefenen van mindfulness is zoals het trainen van je spieren door
te sporten.
• Je hoeft het niet leuk te vinden om te oefenen en het te kunnen leren.
• Je leert het niet door er een boek over te lezen. Je moet het ervaren en doen.
• Geef het tijd en hou vol, ook als je niet meteen ‘resultaat’ ziet.
• Het motiveert om het in groep en onder begeleiding te leren.

7. Waarom?
• We leven een groot deel van ons leven op automatische piloot. We
denken, spreken en handelen automatisch, onbewust. We leven in
ons hoofd, afgesneden van onze lichamelijke ervaring en wat er zich
hier en nu afspeelt.
Als we mindfulness beoefenen merken we de automatische piloot
sneller op. Zo kunnen we een bewustere keuze maken in wat we
zeggen of doen.
• Onze gedachten gaan meestal over het verleden of de toekomst. We
piekeren over het verleden of maken ons zorgen over de toekomst.
Mindfulness kan ons helpen bij onze ervaring in het hier en nu te
blijven.

8. Waarom?
• Onze geest oordeelt voortdurend. We reageren met verlangen of
afkeer op onze ervaringen.
Mindfulness kan ons helpen bij de ervaring zelf te blijven zonder in
oordelen te vervallen.
• Pijn (gewaarwording) is onvermijdelijk. Lijden (onze reactie op de
gewaarwording) is optioneel. Door te piekeren, ons zorgen te maken
en met verlangen of afkeer te reageren op wat er gebeurt maken we
de gebeurtenis voor onszelf vaak erger dan dat het is.
Als we louter bij onze ervaring blijven, in plaats van er op te reageren
met verlangen of afkeer, creëren we geen extra lijden.

9. Waarom?
• Niets is blijvend… En toch denken we dat we eeuwig liefdesverdriet
zullen hebben en zijn we teleur gesteld als ook wij ouder worden.
Mindfulness kan ons hier meer bewust van maken en zo meer rust
brengen.

10. Waarom? - Wetenschappelijk onderzoek
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat mindfulness beoefenen
verschillende fysieke, psychologische en sociale voordelen kan brengen,
zoals:
• Ons lichaam
• Mindfulness kan ons immuun systeem versterken om ziektes te overwinnen.
• Onze geest
• Mindfulness vermeerdert positieve emoties en vermindert negatieve emoties
en stress.
• Mindfulness helpt ons minder afgeleid te zijn en verbetert ons geheugen en
onze aandacht.

11. Waarom? - Wetenschappelijk onderzoek
• Onze hersenen
• Mindfulness vergroot de grijze massa in hersengebieden gelinkt aan leren,
geheugen, reguleren van emoties, en empathie.
• Onze relaties
• Mindfulness helpt ons meer (zelf)mededogen en altruïsme te ontwikkelen.
• …
• Meer weten?
http://greatergood.berkeley.edu/topic/mindfulness/definition#why_practi
ce

13. Hoe? – In een notendop
• We leren om te ‘stoppen’, uit de automatische piloot of
gedachtenmolen te stappen en bewust te reageren.
• (H)erken wat er zich hier en nu aandient.
• Accepteer wat er zich aandient. Laat verlangen en weerstand los.
• Blijf ‘aanwezig’ en nieuwsgierig. Onderzoek je ervaring.
• Kijk vanop een afstand naar je ervaring. Laat je er niet door
meeslepen.
• Probeer op een vriendelijke en milde manier naar jezelf en anderen te
kijken.

14. Hoe? - Oefeningen
• Formele oefening
• Zitmeditatie
• Stapmeditatie
• Bodyscan
• Mindful yoga
• Informele oefening. Mindful …
• Eten
• Bewegen
• Luisteren & communiceren
• Afwassen, tanden poetsen, douchen, …

15. Hoe? – Programma’s volwassenen
• MBSR-programma, ontwikkeld door Jon Kabat-Zinn
• Mindfulness Based Stress Reduction
• 8 weken in groep, sessies van 2,5 uur
• Dagelijks 45 à 60 minuten oefenen
• Retraites
• Meerdere dagen
• Al dan niet volledig in stilte
• Zitmeditatie, al dan niet afgewisseld met stapmeditatie, yoga, …

16. “You can’t stop the waves,
but you can learn to surf.”
Jon Jabat-Zinn

17. Mindfulness – kinderen

18. Mindfulness voor kinderen
• Ook kinderen kunnen heel wat stress ervaren in hun leven en vaak
afgeleid zijn door gedachten en zorgen. Ze kunnen overspoeld raken
door hun gevoelens omdat ze deze nog niet zo goed onder woorden
kunnen brengen.
• Om echt te kunnen ervaren wat mindfulness voor je kind kan
betekenen is het belangrijk er een tijdje mee aan de slag te gaan.
• Ondersteuning van de ouders, tijdens en na de training, is erg
belangrijk. Bijvoorbeeld door het lezen van boeken gerelateerd aan
de training, door samen met je kind te oefenen of door zelf één of
meerdere sessies mindfulness te volgen.

19. Mindful Kids training
• Training: 8 sessies van 1,5 uur.
• Doelgroep: kinderen van 6 tot 12 jaar (lagere school), opgesplitst:
• 6 tot 9 jaar: sessies met deelname van één van de ouders
• 9 tot 12 jaar: sessies zonder deelname van de ouders
• Oefeningen
• Begeleide meditaties
• Mindful eten, bewegen, luisteren
• Oefeningen specifiek gericht op een thema (hier en nu, gedachten, gevoelens,
onprettige ervaringen, …)
• Dagelijks thuis oefenen met oefenblaadjes en geluidsbestanden op CD

20. Mindful Kids training – sessie 1
Aandacht voor het hier en nu
• Afstappen van de automatische piloot.
• De mindfulnessbril: iets met aandacht eten of doen.
• Kennis maken met een nieuwe vriend: onze adem.
• Aandacht voor ervaringen in ons lichaam.

21. Mindful Kids training – sessie 2
Ontdekken van onze stille rustige plek
• Onze stille rustige plek: rust vinden in de adembeweging. We kunnen
dit plekje opzoeken wanneer me maar willen.
• We leren dat we zelf onze aandacht kunnen richten en dat we ervoor
kunnen kiezen waar onze aandacht naartoe gaat.
• Het lichaam leren voelen met de bodyscan.

22. Mindful Kids training – sessie 3
Kwebly
• Kwebly is een stemmetje in ons hoofd waarvan de kwebbel nooit stil
staat. Daarmee maakt Kwebly soms veel drukte. Ze geeft op alles
commentaar en zegt wat ze wel en niet leuk vindt.
• We leren opmerken welke gedachten er allemaal zijn. Meestal gaan
onze gedachten over het verleden of de toekomst.
• We leren dat we de drukke Kwebly niet per sé aandacht hoeven te
geven. We kunnen ook naar onze stille rustige plek.

23. Mindful Kids training – sessie 4
Grommy
• Grommy is ook een stemmetje in ons hoofd. Hij kan best wel
onvriendelijk en bazig zijn. Hij doet kinderen twijfelen over zichzelf. Of
soms zet hij kinderen aan tot ruzie maken. Als kinderen hem volgen,
geraken ze vaak in grotere moeilijkheden.
• Grommy-gedachten hebben een sterke invloed op hoe we ons voelen
en hoe we ons zullen gedragen.
• Wat Grommy zegt is niet altijd waar.
• We leren zelf kiezen hoe we met Grommy-gedachten omgaan.

24. Mindful Kids training – sessie 5
Het stoplicht
• Soms hebben we piekergedachten die blijven hangen of gedachten
waardoor we ons schuldig voelen. Dat is OK! Die gedachten horen er
bij. We kunnen uit het denken stappen met het ‘stoplicht’.
• Stoplicht: stoppen, opmerken, stille rustige plek opzoeken, actie
vanuit rust.
• Bij eenzelfde gebeurtenis hebben verschillende mensen verschillende
gedachten.
• Als we ons goed voelen doen we andere dingen dan wanneer we ons
slecht voelen.

25. Mindful Kids training – sessie 6
Allemaal gevoelens
• We hebben heel wat verschillende gevoelens. Je kan ze in je lichaam
voelen. Meestal komen er ook gedachten bij gevoelens. Alle
gevoelens zijn OK.
• Vaak slepen onze gevoelens ons mee of duwen we onze gevoelens
weg.

26. Mindful Kids training – sessie 6
Voorbeeld: gevoelsthermometer
Doorheen sessie 6 duiden de kinderen een 4-tal keer aan hoe ze zich
voelen, door een lijn te trekken vanuit het bolletje naar het gezichtje
met het passend gevoel.
Tijdens de sessie trekken kinderen meestal lijnen naar verschillende
gezichtjes -> verschillende gevoelens.
De kinderen leren dat gevoelens niet blijvend zijn en zelfs op korte tijd
kunnen veranderen. Ze leren dat gevoelens mee bepaald worden door
onze gedachten.

27. Mindful Kids training – sessie 7
Wijze hartenlief
• Mindful luisteren en spreken zorgt ervoor dat we, als we spreken,
bewust antwoorden in plaats van te reageren zonder na te denken.
• We leren hoe je vanuit rust in gesprek kan gaan met anderen.
• We maken kennis met Hartenlief: de kracht van liefdevolle
vriendelijkheid voor onszelf, anderen en de wereld.

28. Mindful Kids training – sessie 8
Verder heel wijs in je leven
• Kwebly en Grommy hoeven we niet te volgen. We kunnen
altijd naar onze stille rustige plek, ook als we boos, bang of
verdrietig zijn.
• In onze stille rustige plek kunnen we Hartenlief horen.
• Hoe kunnen we zelf verder oefenen?

29. Mindful Kids training – Je kind ondersteunen
• Toon interesse in wat je kind leert tijdens de training
• Samen oefenen met je kind
• Oefenblaadjes en geluidsbestanden die kinderen meekrijgen in de training
• Literatuur
• ‘Mindfulness voor je kids’ (David Dewulf) samen met je kind doornemen. Dit boek
sluit volledig aan bij de ‘Mindful Kids’ training.
• ‘Stilzitten als een kikker’ (Eline Snel) biedt je ook oefeningen die je samen met je kind
kan doen met een andere invalshoek.
• Meer: mindsurfing.weebly.com
• Zelf met mindfulness aan de slag gaan
• Aanrader: Thea Wienese van be-mindful geeft trainingen voor volwassenen in
Lommel. Meer info: www.be-mindful.be

30. Mindful Kids training - Over de training
• Ontstaan: Mindful Kids is het 8-wekenprogramma van het Instituut
voor Aandacht & Mindfulness (I AM). De fundamenten van de
training Mindful Kids kwamen rond 2010 tot stand vanuit een
samenwerkingsverband tussen I AM en Kiddy Minds.
• Tekeningen: De ‘Mindful Kids’ tekeningen kwamen uit de tekenpen
van Roel Renmans. Voor meer werk kan je terecht op
ww.roelrenmans.be.

31. Mindful Kids training - Over de training
• Trainer: de trainingen worden gegeven door Greet Sleurs. Neem een
kijkje op Mindsurfing.weebly.com, ‘Over mij’, voor meer informatie
over haar achtergrond en de opleidingen die ze volgde.
• Data en deelnameprijs: Mindsurfing.weebly.com. Klik op ‘Mindful
Kids’ en vervolgens op ‘8-wekentraining’.
• Contact: greet.sleurs[at]gmail.com

32. Meer weten?
Mindsurfing.weebly.com