1. Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam
Hoofdvragen:
- Waarom gingen de Verenigde Staten over tot militair ingrijpen in
Vietnam?
- Waarom liet deze Vietnamoorlog diepe sporen na in de Amerikaanse
samenleving en in de internationale verhoudingen?
2.
3.
4. Officiële landstaal: Vietnamees
Hoofdstad: Hanoi
Regeringsvorm: Volksrepubliek
Staatshoofd: Nguyen Minh Triet
Regeringsleider: Nguyen Tan Dung
Religie: boeddhisme 93%, rooms-
katholicisme 6,7%
Oppervlakte: 331.689 km²(ongeveer
Italië) (1,3% water)
Inwoners: 86.967.524
(262,2/km², Nederland is
397/km²)
5. -Tropisch klimaat
-Vruchtbaar, vooral in het zuiden.
-Twee grote rivierdelta's, de Rode Delta in
het noorden en de Mekongdelta in het
zuiden.
-Dankzij irrigatie en bedijking is
rijstverbouw hier een belangrijk
bestaansmiddel.
-Noorden en midden erg bergachtig; de
omstandigheden voor landbouw zijn hier
moeilijker.
6. Ontwikkelingen in de 20e eeuw
-Strijd kapitalisme x communisme
-Kapitalisme: individu centraal, democratie, vrijheid, particuliere ondernemer,
winststreven
-Communisme: collectief centraal, staat beslist, centraal geleide planeconomie,
productie naar behoefte
-Probleem: systemen sluiten elkaar uit en zijn globalistisch
-Westerse waarden zijn universeel (overal geldig)
-Einddoel communisme is de wereldrevolutie en klasseloze maatschappij
7. Ontwikkelingen in de koloniale samenlevingen in Afrika , Azie en het Midden-
Oosten:
-tussen 1914 en 1945 opkomst nationalisme
- na 1945 snelle dekolonisatie
- Verenigde Staten en Sovjet-Unie willen nieuwe staten inlijven in hun kamp
- Sommige nieuwe landen kiezen een derde weg: de derde wereld
8. Hoofdstuk 1. Koude Oorlog en dekolonisatie in Indochina
Deelvraag: waarom raakten de Verenigde Staten betrokken bij de dekolonisatie van
Indochina?
1.1 Nieuwe internationale verhoudingen na 1945
Geallieerde bondgenoten (VS, SU, GB) vallen uiteen in een communistisch en
democratisch-kapitalisitsch kamp
IJzeren Gordijn voor Oost-Europa (Fulton Speech Churchill 1946)
Berlijn crisis (1948)
Russen hebben de atoombom ook (1949)
Communistische overwinning in China (1949)
10. 1.2 Vijandbeelden
Amerika: Sovjet-Unie is uit op wereldrevolutie. Onze antwoorden:
- Truman doctrine (1947)
- Containment (indammen communisme)
- Militaire confrontatie (kernoorlog) niet uitsluiten
Sovjet-Unie: Amerika is uit op wereldheerschappij door imperialisme.
Onze antwoorden:
- Revolutionaire bewegingen in Azië steunen
- Militaire confrontatie (kernoorlog) niet uitsluiten
China: Tussen 1945 en 1960 bondgenoot van Sovjet-Unie, daarna verwijdering
11. 1.3 Dekolonisatie in Zuid-Oost-Azië
Koloniale rijken in Azie:
- Brits-Indie
- Nederlands-Indie
- Frans Indochina
1920 – 1940: opkomend nationalisme
1942 – 1945: Deel Azie onder Japanse controle
augustus 1945: Japanse capitulatie na atoombommen Amerika
1945 – 1949: Kans voor nationalisten om de macht over te nemen
Vanaf 1949: Dekolonisatie komt in de schaduw van Koude Oorlog
Vietnam: Is het nationalisme of communisme?
12. 1.4 Azië raakt bij de Koude Oorlog betrokken
september 1949: Rusland heeft ook atoombommen
oktober 1949: Chinese communisten winnen burgeroorlog
januari 1950: Noord-Korea valt Zuid-Korea aan
Actievere opstelling Amerika in Zuidoost Azie:
- economische hulp
- militaire steun (dreigen met kernwapens)
- ingrijpen via marionettenregeringen
- Dominotheorie
13. Einde Hoofdstuk 1: Koude Oorlog en dekolonisatie in Indochina
Beantwoord nu de deelvraag:
Waarom raakten de Verenigde Staten betrokken bij de dekolonisatie van
Indochina?
14. Hoofdstuk 2. Kolonisatie en dekolonisatie van Vietnam
Deelvraag: op welke wijze voltrok het dekolonisatieproces zich in Vietnam?
2.1 Het Franse koloniale bestuur (1883 – 1954)
Zuiden (Mekong-delta welvarender) dan Noorden. Kleine Frans georiënteerde elite
van grootgrondbezitters
- producten: rijst, maïs, katoen, fruit, suikerriet, cassave, koffie, thee en rubber
- beperkte verbeteringen in infrastructuur en onderwijs
- kleine katholieke minderheid
Noorden en midden, meer kleine boeren, anti-Frans
15. 2.2 Nationalisme, communisme en dekolonisatie in Vietnam
Ho Chi Minh (1890 – 1969)
- 1911 - 1920 in West-Europa (vooral Parijs)
- 1920 mede-oprichter Franse communistische partij
- 1922 naar Moskou, opgeleid als Komintern-agent
- 1922 – 1927 werkt vanuit Zuid-China voor Vietnamese nationalisme
- 1930 oprichting Indochinese communistische partij
- 1941 oprichting Vietminh. Aanvallen vanuit Zuid-China
Ho in Moskou voor het vijfde congres van de Komintern, 1924
http://www.freerepublic.com/focus/news/2327849/posts
16. 2.2 Nationalisme, communisme en dekolonisatie in Vietnam
Ho Chi Minh (1890 – 1969)
- 28 augustus 1945 Democratische Republiek Vietnam (DRV)
uitgeroepen met Ho als president.
- 1946 Besprekingen met Frankrijk
17. 2.3 De Akkoorden van Genève
Fransen tegen onafhankelijkheid. Houden machtsbasis in het zuiden
` - 1954 Franse nederlaag bij Dien Bien Phu
- 1955 Akkoorden van Genève (Frankrijk en DRV):
- 1. Vietnam tijdelijk verdeeld langs de 17e breedtegraad
- 2. Beide delen neutraal (geen militaire banden of afspraken)
- 3. in 1956 nationale verkiezingen daarna hereniging
Wat kwam er van deze punten terecht?
18. Einde hoofdstuk 2: Kolonisatie en dekolonisatie van Vietnam
Beantwoord nu de deelvraag van hoofdstuk 2:
Op welke wijze voltrok het dekolonisatieproces zich in Vietnam?
19. Hoofdstuk 3. Noord en Zuid-Vietnam na 1954
Deelvraag: waarom kwam het opnieuw tot een oorlog in Vietnam?
3.1 Noord-Vietnam: Het regime van Ho Chi Minh
Opbouw communistische staat in het noorden:
- nationalisatie bedrijven
- planeconomie
- anticommunistische Vietnamezen vluchten naar het zuiden
- guerrillabeweging in Zuid-Vietnam gestart (NLF of Vietcong)
Beeld in het westen: bevestiging van de domino-theorie
20. 3.2 Zuid-Vietnam: het regime van Ngo Dinh Diem
Opbouw anticommunistische staat in het zuiden:
- militaire dictatuur onder Amerikaanse marionet
- Amerikaanse steun bij opbouw Zuidvietnamees leger
- verstrekte dorpen-politiek tegen Vietcong
- oppositie wordt met geweld onderdrukt
Beeld in het oosten:
Amerika voert koloniale politiek met foute dictator als marionet
21. 3.3 Noord en Zuid-Vietnam in het krachtenveld van de Koude Oorlog
Volgens Amerika:
- Zuid-Vietnam niet laten vallen (domino-theorie)
- gezichtsverlies (leider van de Vrije Wereld) voorkomen
- aan China en Sovjet-Unie laten zien dat we niet wijken
- eigen soldaten sturen om ARVN te helpen Vietcong te verslaan
Volgens Noord-Vietnam
- hulp Sovjet-Unie en China tegen imperialisme
- verenigd Vietnam einddoel
- uitbreiding strijd in het zuiden door NLF(Vietcong)
22. Einde hoofdstuk 3: Noord en Zuid-Vietnam na 1954
Beantwoord nu zelf de deelvraag van hoofdstuk 3:
Waarom kwam het opnieuw tot een oorlog in Vietnam?
23. Hoofdstuk 4. Een supermacht verliest een oorlog (1964-1973)
Deelvraag: waardoor bleef een militaire overwinning voor de Verenigde Staten in de
oorlog in Vietnam uit?
4.1 Uitgangspunten van de Amerikaanse strategie (1956 - 1963)
- Zuid-Vietnam moet zelfstandige staat worden
- Zuid-Vietnam moet anticommunistisch blijven
- militair isoleren van Noord-Vietnam door ARVN
- ARVN gaat Vietcong verslaan
- beperkte inzet Amerikaanse leger (adviseurs, luchtsteun)
Achtergrond strategie: domino-theorie en containment-opvatting
24. 4.2 Falende strategie
Escalatie oorlog vanaf 1964 (president Johnson) na incident in de Golf van Tonkin
Congres neemt Golf van Tonkin-resolutie aan: president mag alle noodzakelijke
maatregelen nemen om Zuid-Vietnam bij te staan.
Praktijk: oorlogshandelingen verrichten zonder een oorlogsverklaring
25. 4.2 Falende strategie (1965 – 1968)
Strategie Johnson:
- bombardementen op Noord-Vietnam (Rolling Thunder)
- infrastructuur vernietigen
- aanvoerlijnen Vietcong vernietigen
- Hanoi en Haiphong worden niet gebombardeerd
- luchtsteun voor ARVN
- beperkte inzet Amerikaanse troepen
- begin 1965: 20.000
- eind 1965: 200.000
- begin 1968: 500.000
26. 4.3 Steun van bondgenoten
Zowel China als de Sovjet-Unie steunen Noord-Vietnam:
- wapens
- technisch personeel
- geld
Een communistisch blok?
- China en Noord-Vietnam zijn eigenlijk oude vijanden, maar hebben nu
een gemeenschappelijke vijand
- verhouding China en Sovjet-Unie ook slecht
27. 4.4 Het einde van de Amerikaanse interventie in Vietnam
Waarom heeft de Amerikaanse strategie geen succes?
- steun China en Sovjet-Unie
-Vietcong blijft de baas op platteland in het zuiden
- geen democratisch alternatief in Zuid-Vietnam
- invloed bombardementen beperkt
-Ho Chi Minh-route
- Hanoi en Haiphong buiten schot
- wapens en middelen vanuit Sovjet-Unie en China
- effectieve guerrilla-oorlog Vietcong
- frustratie bij Amerikaanse soldaten
- luchtoorlog maakt veel burgerslachtoffers
-napalm, agent orange
- Amerikaanse thuisfront verliest vertrouwen in de oorlog
- rol media
28. Tet-offensief 1968 keerpunt
- Amerika: “oorlog is niet te winnen.”
- Strategie Nixon (1969 – 1974): “Peace with honour”
- vredesonderhandelingen in Parijs
- terugtrekking Amerikanen en vietnamisering oorlog
- zware bombardementen op Noorden
- uitbreiding oorlog naar Laos en Cambodja
- druk op China en Sovjet-Unie om Noord-Vietnam te laten tekenen
- Parijse Akkoorden, 1973
- Amerikaanse troepen uit Vietnam
- hereniging Vietnam na vrije verkiezingen
- de facto hetzelfde als Geneve 1954
- Val van Saigon (Ho Chi Minh-stad), 1975
- Noord en Zuid verenigd in Socialistische Republiek Vietnam
29. Hoofdstuk 5. Gevolgen van de Vietnam-oorlog in Vietnam
Deelvraag: welke gevolgen had de oorlog voor burgers en militairen in Vietnam?
5.1 Gevolgen van de Vietnam-oorlog voor de Vietnamese samenleving
Ca. 3 miljoen doden in heel Vietnam (militairen en burgers)
Noord-Vietnam:
- ondergrondse oorlogseconomie
- infrastructuur bovengronds vernield
- schade door ontbladeringsmiddelen, onontplofte bommen en mijnen
Zuid- Vietnam:
- onveilige platteland ontvolkt
- steden draaien op oorlogseconomie en corruptie
- dollareconomie zonder eigen productie
- leegloop na overwinning Noorden
30. 5.2 Gevolgen van de Vietnam-oorlog voor Amerikaanse militairen in Vietnam
- jonge dienstplichtigen kwamen terecht in een smerige guerrilla-oorlog
- oorlog was niet te winnen
- geen helden maar schurken
- My Lai
- verdeeldheid Amerikaanse samenleving komt aan het licht
-"The draft (dienstplicht) is: white people sending black people to fight yellow people to protect the
country they stole from the red people.“
- frustratie en onmacht soldaten live op tv gebracht door de media
31. Hoofdstuk 6. De oorlog aan het 'thuisfront'
Deelvraag: welke invloed had de oorlog op de Amerikaanse samenleving en in
welke mate beïnvloedde de Amerikaanse publieke opinie het verdere verloop van
de oorlog?