2. จัดทาโดย
นางสาว อนุธิดา ชนะบัว
เลขที่ ๒๕ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕/๒

3. ประวัติ
กุหลาบเกิดในปลายสมัยรัชกาลที่ ๕ เป็นชาวกรุงเทพฯ พ่อชื่อ
สุวรรณ เป็นเสมียนเอก ทางานอยู่กรมรถไฟ แม่ชื่อสมบุญ เป็นชาวนาอยู่
จังหวัดสุพรรณบุรี นายสุวรรณกับนางสมบุญ ได้ให้กาเนิดบุตรสองคน
คนโตเป็นหญิง ชื่อ จารัส นิมาภาส (แต่งงานกับนายกุหลาบ นิมาภาส)
ส่วนคนเล็กเป็นชาย ชื่อ กุหลาบ สายประดิษฐ์ สี่ชีวิตพ่อแม่ลูกได้แยก
ครอบครัวมาเช่าห้องแถวที่เป็นของพระยาสิงหเสนาอยู่แถว ๆ หัวลาโพง

4. เมื่อกุหลาบมีอายุได้สี่ขวบ เขาได้เริ่มต้นเรียนหนังสือครั้งแรกที่โรงเรียนวัดหัว
ลาโพง จนถึงชั้นประถม ๔ นายสุวรรณได้ช่วยสอนหนังสือให้ลูกชายคนเดียวก่อนเข้าโรงเรียนด้วย
แต่พ่อของกุหลาบอายุสั้น ป่วยเป็นไข้เสียชีวิตแต่เมื่ออายุเพียงแค่ ๓๕ ปี ตอนนั้นกุหลาบเพิ่งอายุ
หกขวบ แม่และพี่สาวจึงได้เลี้ยงดูเขาต่อมา โดยแม่ได้รับจ้างตัดเย็บเสื้อผ้า และส่งพี่สาวไปฝึกเล่น
ละครรา และละครร้อง เพื่อหาเงินมาช่วยจุนเจือและส่งเสียให้กุหลาบได้เรียนหนังสือโดยไม่ติดขัด

5. กล่าวคือเมื่อจบชั้นประถม ๔ แม่ก็ได้เอากุหลาบไปฝากเข้าเรียนต่อที่ โรงเรียนทหาร
เด็ก ของกรมหลวงนครราชสีมา โรงเรียนแห่งนี้เป็นโรงเรียนประจา สอนทั้งวิชาทั่วไปและ
วิชาทหาร กุหลาบได้เรียนอยู่ที่โรงเรียนนี้สองปี แม่ก็รู้สึกสงสาร เพราะเห็นว่าลูกชายต้อง
อยู่เวรยามแบบทหาร และเห็นว่าอยากให้กุหลาบได้เรียนวิชาทั่วไปมากกว่า ดังนั้นจึงเอา
ออกจากโรงเรียนทหาร ให้มาอยู่ที่โรงเรียนเทพศิรินทร์ โดยเริ่มต้นเรียนในชั้นมัธยม ๒
และได้เรียนเรื่อยมาจนจบชั้นมัธยม ๘ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๘ เข้าสู่วงการ

6. พ.ศ. ๒๔๖๕ อายุได้ ๑๗ ปี เริ่มฝึกหัดการแต่งหนังสือ และทาหนังสือ โดยใช้พิมพ์ดีด
จากนั้น ใน พ.ศ. ๒๔๖๖ เมื่ออายุได้ ๑๘ ปี เขาได้เริ่มเขียนบทกวี และเขียนเรื่องจาก
ภาพยนตร์ ส่งไปให้หนังสือพิมพ์ ภาพยนตร์สยาม ในช่วงนั้นใช้นามปากกา เช่น "ดาราลอย"
"ส.ป.ด. กุหลาบ" "นางสาวโกสุมภ์" "หนูศรี" "ก. สายประดิษฐ์" "นายบาเรอ" และ "หมอต๋อง"
เริ่มต้นใช้นามปากกา "ศรีบูรพา" เป็นครั้งแรก ในเขียนงานชื่อ แถลงการณ์ ลงตีพิมพ์ใน
หนังสือพิมพ์ ทศวารบันเทิง ไม่ทราบเป็นงานเขียนประเภทใด

7. ในปีนั้นได้เป็นครูสอนภาษาอังกฤษอยู่ที่ โรงเรียนรวมการสอน และเป็นนัก
ประพันธ์อยู่ใน สานักรวมการแปล ของนายแตงโม จันทวิมพ์ กุหลาบ สายประดิษฐ์
ได้มาฝึกการประพันธ์อยู่ที่ "สานัก" นี้ด้วยความมุ่งหวังอยากเรียนรู้ และหารายได้จาก
งานเขียนไปจุนเจือครอบครัว ที่มีฐานะค่อนข้างยากจน พร้อมกันนั้นก็ได้ชักชวนเพื่อน
ร่วมรุ่นอีกสองคน คือ ชะเอม อันตรเสน และ สนิท เจริญรัฐ ให้มาช่วยกันที่ สานักรวม
การแปล ด้วย

8. พ.ศ. ๒๔๖๗ อายุได้๑๙ ปี เรียนอยู่ชั้นมัธยม ๘ กุหลาบ สายประดิษฐ์ ได้ใช้นามจริง
ของตัวเองเป็นครั้งแรกในการเขียนกลอนหก ชื่อ "ต้องแจวเรือจ้าง" พิมพ์ครั้งแรกใน
หนังสือพิมพ์ของโรงเรียน ชื่อ แถลงการณ์ศึกษาเทพศิรินทร์ หนังสือพิมพ์โรงเรียนเล่มนี้ มี
หลวงสาเร็จวรรณกิจ (บุญ เสขะนันท์) ซึ่งเป็นครูวิชาภาษาไทยของเขาเป็นบรรณาธิการ
เป็น ในปีเดียวกัน กุหลาบก็เริ่มใช้นามปากกา "ศรีบูรพา" เขียนบทประพันธ์ขายอย่างเป็น
เรื่องเป็นราว

9. พ.ศ. ๒๔๖๘ อายุ ๒๐ กุหลาบเรียนจบชั้นมัธยม ๘ เริ่มชีวิตการเป็นบรรณาธิการ
ครั้งแรกหนังสือรายทส(รายสิบวัน) ชื่อ สาส์นสหาย แต่ออกมาได้แค่ ๗ เล่ม ก็ต้องเลิกไป
ต่อมาวันที่ ๒๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๖๘ กุหลาบได้เข้าทางานที่กรมยุทธศึกษาฯ โดยเป็น
ผู้ช่วยบรรณาธิการหนังสือพิมพ์ เสนาศึกษาและแผ่วิทยาศาสตร์ โดยมีตาแหน่งเป็น "เจ้า
พนักงานโรงวิทยาศาสตร์" ได้เงินเดือนเดือนละ ๓๐ บาท การที่กุหลาบไปเป็นผู้ช่วย
บรรณาธิการที่ เสนาศึกษาและแผ่วิทยาศาสตร์ เพราะสืบเนื่องมาจากเคยส่งเรื่องไปลง
พิมพ์ที่นี่

10. จนเป็นที่พอใจของ พ.ท. พระพิสิษฐพจนาการ (ชื่น อินทรปาลิต) ผู้เป็นบรรณาธิการ
ในขณะนั้น ซึ่งต้องการ "ผู้ช่วย" ที่มีความรู้ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษไปทางาน
พ.ศ. ๒๔๖๙ อายุ๒๑ เริ่มเขียนงานประพันธ์อีกหลายชิ้น ได้ลงตีพิมพ์ที่ เสนาศึกษา
และแผ่วิทยาศาสตร์ (รายเดือน) สมานมิตรบันเทิง (รายปักษ์) มหาวิทยาลัย (รายเดือน)
สวนอักษร (รายปักษ์) สาราเกษม (รายปักษ์) ปราโมทย์นคร (รายสัปดาห์) ดรุณเกษม
(รายปักษ์) เฉลิมเชาว์(รายเดือน) วิทยาจารย์(รายเดือน) ฯลฯ

11. ขณะที่ กุหลาบ สายประดิษฐ์ ได้ทางานเป็นผู้ช่วยบรรณาธิการหนังสือพิมพ์เสนา
ศึกษาและแผ่วิทยาศาสตร์ อยู่ประมาณสองปีเศษนั้น ได้มีเหตุการณ์บางอย่างที่ทาให้
"Young กุหลาบ" ตัดสินใจเลิกคิดที่จะเอาดีทางรับราชการ และได้เบนชีวิตหันมา
ประกอบอาชีพนักเขียน นักหนังสือพิมพ์โดยอิสระเพียงอย่างเดียว โดยเป็นหนึ่งในคณะ
สุภาพบุรุษร่วมกับนักเขียนชื่อดังท่านอื่นๆเช่น ยาขอบ ฮิวเมอริสต์ จัดทาหนังสือพิมพ์ชื่อ
สุภาพบุรุษ รายปักษ์เมื่อวันที่ ๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๒ ออกจาหน่ายทุกวันที่ ๑ และ ๑๕
ของเดือน

12. มี กุหลาบ สายประดิษฐ์ เป็นบรรณาธิการและเจ้าของ มียอดพิมพ์ครั้งแรก ๒๐๐๐
เล่ม หนังสือ สุภาพบุรุษ รายปักษ์ฉบับสุดท้าย คือปีที่ ๒ ฉบับที่ ๓๗ วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน
พ.ศ. ๒๔๗๓หลังจากนั้นตานานแห่ง คณะสุภาพบุรุษ ยังคงมีสืบต่อมา แต่ทว่ามิได้เป็นไป
ในลักษณะของการจัดทา Literary Magazine อีกต่อไป การยุติลงของ สุภาพบุรุษ
เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๕ ถูกจับกุมด้วยข้อหากบฏภายในและภายนอกราชอาณาจักรหรือ "กบฏ
สันติภาพ” และได้รับนิรโทษกรรมใน พ.ศ. ๒๕๐๐ ในช่วงปลายชีวิตได้ลี้ภัยไปอยู่ที่
สาธารณรัฐประชาชนจีน

13. การศึกษา
-ระดับมัธยมศึกษา โรงเรียนเทพศิรินทร์
-ธรรมศาสตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง
เกียรติประวัติ
-ประธานกรรมการก่อตั้งสมาคมหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย
-รองประธานคณะกรรมการสันติภาพแห่งประเทศไทย
-บุคคลดีเด่นของโลกจากองค์การยูเนสโก พ.ศ. ๒๕๔๘

14. ผลงาน
ของ
กุหลาบ สายประดิษฐิ์

15. ไปสหภาพโซเวียต พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๕๐๑ หลังจากการไปเยือนสหภาพโซเวียตใน
ปี พ.ศ. ๒๕๐๐
การเมืองของประชาชน พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๕๐๐ กุหลาบใช้นามปากกา "อิสสรชน"
สาหรับงานเขียนบทความด้านการเมือง
จ้าวหัวใจ งานเขียนเมื่อ "ศรีบูรพา" เป็นนักประพันธ์ในคณะ รวมการแปล ขณะยังเรียน
อยู่ชั้นมัธยม ๘ จัดพิมพ์ พ.ศ. ๒๔๖๗ มีสี่เล่ม
ปราบพยศ เป็นอีกเรื่องหนึ่งของ "ศรีบูรพา" ที่ผู้ร้ายคือขุนนางหรือชนชั้นสูงในสังคม
พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๔๗๑

16. มารมนุษย์ เมื่อพิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๔๗๑ ใช้สะกดว่า มารมนุสส์ เรื่องนี้"ศรีบูรพา"
วิพากษ์ค่านิยมเกี่ยวกับการแต่งงานและชีวิตสมรสตามประเพณีคลุมถุงชน
ผจญบาป พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๔๗๗ เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่สะท้อนปัญหาเรื่องของความ
รักกับการแต่งงานที่ผู้หญิงไม่มีสิทธิ์เลือกเอง
ลูกผู้ชาย นาเสนอแนวคิดในอุดมคติของ "ลูกผู้ชาย" ที่ไม่ได้อยู่ที่ยศตระกูล แต่อยู่ที่การ
เป็นผู้มีคุณธรรม เป็นนวนิยายที่สร้างชื่อเสียงให้แก่ "ศรีบูรพา" พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๔๗๑

17. ข้างหลังภาพ นวนิยายที่ได้รับความชื่นชอบจากนักอ่านทุกยุคสมัย เรื่องราวแห่งความ
รักของสตรีชนชั้นสูงที่ต้องอยู่ในกรอบประเพณีเก่า กับชายหนุ่มที่อยู่ในโลกสมัยใหม่
จนกว่าเราจะพบกันอีกจัดพิมพ์ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.๒๔๙๓ โดยเป็นผลงานเล่มแรกของ
สานักพิมพ์สุภาพบุรุษ นวนิยายขนาดสั้นเรื่องนี้ถือเป็นจุดเริ่มต้นของนวนิยายเพื่อชีวิต
แลไปข้างหน้า มีสองภาค คือภาคปฐมวัย เขียนเมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๘ ขณะถูกจาคุก และ
ภาคมัชฌิมวัย เขียนภายหลังได้รับอิสรภาพ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๐ แต่ไม่จบ ต่อมาพิมพ์เป็นเล่ม
ครั้งแรก