Presentatie webrichtlijnen en geo - Ron Bloksma

1. Webrichtlijnen en interactieve
kaarten…
Ron Bloksma
Grontmij Nederland
Adviseur GIS & ICT
06 – 224 227 24
ron.bloksma@grontmij.nl
Webrichtlijnen

2. Maandag 6 februari:
GeoWeb gebruikersdag,
Raadzaal
Webrichtlijnen:
Regels voor ontwerpen, bouwen, beheren van websites
voor overheden en bedrijfsleven

3. Webrichtlijnen: ‘t waarom
Regels voor ontwerpen, bouwen, beheren van websites
voor overheden en bedrijfsleven
Toegankelijkheid: overheidsinformatie voor iedereen
– Mensen
Vindbaarheid
– Zoekmachines
Bruikbaar
– Systeem- en specifieke technologie onafhankelijk
– Gebruiksvriendelijkheid: ○ teksten
○ performance
Bouwkwaliteit: het volgen van webstandaarden
Webrichtlijnen: ‘t wat
Inhoud gescheiden van structuur en opmaak
titel <h1>titel</h1> .h1 {FONT-SIZE: 15px; COLOR: #ffffff; FONT-FAMILY: Arial}
tekst <p>tekst</p> .p {FONT-SIZE: 11px; COLOR: #000000; FONT-FAMILY: Arial}

4. Webrichtlijnen: ‘t wat
Inhoud gescheiden van structuur en opmaak
titel <h1>titel</h1> .h1 {FONT-SIZE: 15px; COLOR: #ffffff; FONT-FAMILY: Arial}
tekst <p>tekst</p> .p {FONT-SIZE: 11px; COLOR: #000000; FONT-FAMILY: Arial}
nadruk <b>nadruk</b> <em>nadruk<em>
Gelaagd bouwen
Inhoud & werking onafhankelijk van bepaalde, optionele
technologie
– Basis is goed genoeg
– Extra technologische mogen wel meer gebruiksvriendelijkheid realiseren
Webrichtlijnen: ‘t wat (2)
Gebruik…
– valide HTML4.0, XHTML1.0
– CSS level 2.1
– Gestandaardiseerd JavaScript (ECMAscript)
URL’s
– Uniek en onveranderbaar
– Gebruik vriendelijk & leesbaar
Gebruik geen…
– iframes

5. Webrichtlijnen: ‘t hoe (voldoe je?)
= Goed op weg
Webrichtlijnen: ‘t hoe (voldoe je?)
Web Content Accessibility Guidelines (W3C)
Webrichtlijnen >> WCAG
Liever geen Nederlandse aanvullingen op internationale standaarden: dat
maakt de implementatie in internationale (open source en closed source)
software lastiger

6. Webrichtlijnen: wanneer?
Het moet per 2015
– Eind 2012 voldoen aan minimale eisen
– 1 januari 2015 volledig
– Maar geen sanctie!
Webrichtlijnen: stand van zaken (1)
Eind 2010, bij 33 onderzochte gemeenten
Geen enkele voldoet aan de Webrichtlijnen!
Frames komen nog steeds voor
Gebruikte multimedia op een niet toegankelijke manier geïmplementeerd
80% deugdelijke koppenstructuur.
70% heeft onbruikbare pagina’s als JavasScript uit staat
45% niet zonder muis te bedienen. Begin 2009:
88% niet volgens de webstandaarden Eind 2010 zijn
67% geen eenvoudig leesbare URL’s webrichtlijnen
verplicht
67% heeft geen tekstalternatief voor afbeeldingen
18/1/2012
Volkskrant:
Van de gemeentelijke websites voldoet maar 10 procent aan de eisen van
toegankelijkheid
Register:
11 van de 415 gemeenten (=3%)

7. Webrichtlijnen: stand van zaken (2)
Webrichtlijnen: stand van zaken (3)

8. Webrichtlijnen: stand van zaken (4)
Webrichtlijnen: conclusies
Webrichtlijnen dienen een goed doel!!
Webrichtlijnen gericht op ‘standaard websites’
Webrichtlijnen is meer dan techniek
Voldoen aan het beleidsdoel << Voldoen de webrichtlijnen
Toegankelijkheid. Ook opgesteld om
Het 'recht op overheidsinformatie’ duurzaamheid,
uitwisselbaarheid,
onderhoudbaarheid en
vindbaarheid van
overheidssites te verbeteren.
Verplichten? AMvB?
Legt de nadruk op afvinken van lijstje en niet op het behalen
van het beleidsdoel!

9. Webrichtlijnen en interactieve
kaarten…
Over drempelvrij en drempelverlagend
Kaartviewers: ‘t waarom
NORA
Voor de publieke dienstverlening voor burgers en bedrijven
en de administratieve lastenverlichting neemt geo-informatie
in de elektronische basisvoorzieningen van de overheid een
prominente plaats in.
De combinatie van administratieve en geografische
informatie in alledaagse toepassingen, als TomTom, Google
Maps, Funda, heeft de kracht van geo-informatie ook buiten
de traditionele vakgebieden aangetoond.

10. Kaartviewers: ‘t waarom
NORA
Voor de publieke dienstverlening voor burgers en bedrijven
en de administratieve lastenverlichting neemt geo-informatie
in de elektronische basisvoorzieningen van de overheid een
prominente plaats in.
De combinatie van administratieve en geografische
informatie in alledaagse toepassingen, als TomTom, Google
Maps, Funda, heeft de kracht van geo-informatie ook buiten
de traditionele vakgebieden aangetoond.
Kaartviewers: ‘t hoe
Interactief
– Verplaatsen & verschalen
Dynamisch
– Aanpassen van thema’s
Twee fundamentele toepassingen
– Kaart is resultaat:
Toont locatie/ligging van object/verschijnsel
– Kaart is ingang tot informatie

11. Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Lever een tekstequivalent voor elk niet-tekstueel element
Het tekstequivalent moet alle bedoelde informatie weergeven. Als dat niet
kan in woorden dat moet het tekstequivalent beschrijvend zijn
– Een kaart zegt meer dan 1.000 woorden!
– Verschalend, verplaatsend: 1.000 mogelijkheden
1.000 * 1.000 = 1.000.000 woorden
– Van 100 dynamisch te bepalen kaartlagen
1.000.000 * 100 = 100.000.000 = woordmogelijkheden
Zorg ervoor dat equivalenten voor dynamische content
worden geactualiseerd, als de dynamische content verandert
Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Pagina’s zijn bruikbaar, zonder scripts
Sites zijn niet afhankelijk van optionele technologie
Er wordt alternatieve toegankelijke pagina geboden met equivalente
informatie
Bedienbaar via toetsenbord
– Map Tips?
– Punt selectie?
– Kaartnavigatie?

12. Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Pagina’s zijn bruikbaar, zonder scripts / Toetsenbord bedienbaar
Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Pagina’s zijn bruikbaar, zonder scripts / Toetsenbord bedienbaar

13. Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Pagina’s zijn bruikbaar, zonder scripts / Toetsenbord bedienbaar
Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Vertrouw niet op kleur alleen (voldoende contrast)
Zorg ervoor dat alle informatie die met behulp van kleur wordt
overgebracht ook beschikbaar is zonder kleur, bijvoorbeeld uit de context
of uit de opmaak
Wet ruimtelijke ordening (Wro) bepaald juist exacte
omschrijving van kleurgebruik voor online
bestemmingsplankaarten
Wro >> Webrichtlijnen!
Praktijkrichtlijn Webcartografie (Geonovum)

14. Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Vertrouw niet op kleur alleen (voldoende contrast)
Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Vertrouw niet op kleur alleen (voldoende contrast)

15. Webrichtlijnen & geo: ‘t wat
Andere problemen:
URL’s zijn leesbaar en herkenbaar
– Handig om specifieke verschalingen en lagen te communiceren
Webrichtlijnen >> WCAG
– iframes
Niet alle webrichtlijnen objectief: bij implementatie
tegenstrijdigheden
– Helpdesk is uit de lucht!
Webrichtlijnen & geo(zet)
Gerealiseerde viewer doet minder dat aanvankelijk bedacht
– Geen implementatie binnen kaarttoepassing, maar workaround
Slechts monothematisch!
Ontsluit indirecte geo-informatie
Heeft aandacht voor geo & webrichtlijnen opgezogen (logisch
beide Min. BZK)
Maar zie ook
– Website Krimpen aan de IJssel (o.b.v. Google Maps)
– Website Den Haag

16. Webrichtlijnen & geo: conclusies
Webrichtlijnen en interactieve kaartviewer zijn 2 werelden
– Geo’s
– CMS-beheerders
Beogen hetzelfde:
Drempelvrij & Laagdrempelige informatieontsluiting
Communiceren niet/slecht met elkaar
Wat nu?
En wat in de toekomst?

17. Beslisboom: wel/niet webrichtlijnen
1. Wat voegt ruimtelijke toegang toe aan een website? Waarom zou
ik de webinformatie ook ruimtelijk tonen?
2. Is het een intranet toepassing?
• Ja: webrichtlijnen wel meerwaarde, niet verplicht
• Nee: dan voldoen aan de webrichtlijnen?
3. Is het op externe professionals gerichte informatie?
• Specifieke context, specifieke doelroep (niet iedereen ;-)
• Maar die kunnen ook kleurenblind zijn…
4. Op de burgers gerichte informatie?
• Kaart als ingang of als resultante?
• Pionieren? Afwachten? Of interactieve kaartviewer niet opnemen?
• Workarounds: datadump, PDF
De toekomst?
Slechte nieuws
Er komt voorlopig geen geautomatiseerde beschrijving van dynamische
kaartbeelden op basis van inzoomactie en toetsenbord opgave van de
priklocatie
Onduidelijk
Als je in basislaag conform webrichtlijnen voldoet, moet je dan hogerop
ook nog voldoen?
Goede nieuws
Het wordt in GeoWeb dit jaar verder opgepakt!
Automatische beschikbaarheid van equivalenten van de dynamische
content op basis van opgegeven geografische locaties?

18. Webrichtlijnen en interactieve
kaarten…
Een slecht huwelijk? Nee, potentiële partners
die toegevoegde waarde bieden bij de
ontsluiting van informatie!
Websites
Webrichtlijnen:
Stichting Waarmerk drempelvrij.nl:
http://www.drempelvrij.nl/
Webrichtlijnen:
http://www.webrichtlijnen.nl/
Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 2.0):
http://www.w3.org/TR/WCAG/
Bekijken met/zonder JavaScript enabled:
Gemeente Krimpen aan de IJssel (Google Maps & AED’s):
http://www.krimpenaandenijssel.nl/Int/Gemeente/Krimpen-op-de-kaart.html
Gemeente Den Haag (alle thema’s in een lijst)
http://www.denhaag.nl/home/Den-Haag-op-de-kaart.htm
Openbare bekendmakingen (Geozet)
http://geodata.nationaalgeoregister.nl/apps/geozetviewer/

19. Webrichtlijnen en interactieve
kaarten…
Ron Bloksma
Grontmij Nederland
Adviseur GIS & ICT
06 – 224 227 24
ron.bloksma@grontmij.nl