1. _Kujawski_Szlak_Ewangelicki
,
_Cmentarze_ewangelicko-augsburskie_w_miejscowosciach:
Porządkowane w 2013:
Dokumentowane w 2013:
Łęg Witoszyn, gm. Bobrowniki
Rybitwy, gm. Bobrowniki
Gnojno, gm. Fabianki
Osiek, gm. Fabianki
Dębniaki, gm. Kowal
Grodztwo /Rakutowo/ gm. Kowal
Mursk, gm. Włocławek
Zuzałka, gm. Włocławek
Goreń Duży, gm. Baruchowo
Świątkowice /Leonowo/, gm. Baruchowo
Kryńsk /Bachórka/, gm. Bądkowo
Białe Błota, gm. Bobrowniki
Stary Bógpomoż, gm. Bobrowniki
Czuple, gm. Boniewo
Dobrzyń n. Wisłą /woj. mazowieckie/
Karolewo, gm. Nowy Duninów /woj. mazowieckie/
Nowy Duninów /woj. mazowieckie/
Krzywy Kołek – Mokre Niemieckie, Gm. Nowy Duninów /woj. mazowieckie/
Wola Brwileńska, gm. Nowy Duninów /woj. mazowieckie/
Michałkowo, gm. Dobrzyń n. Wisłą
Modzerowo, gm. Włocławek
Wieniec, gm. Włocławek
Włocławek
Kujawski Szlak Ewangelicki to opowieść o społeczności ewangelickiej, jednej z grup wyznaniowych
o wielowiekowej historii w Polsce, a zarazem próba przedstawienia przestrzeni związanych
z ewangelikami – miejsc zazwyczaj zapomnianych i traktowanych jako kulturowe osobliwości.
Historia masowego osadnictwa ewangelickiego na Kujawach sięga XVIII w., szczególnie po drugim
rozbiorze Polski (1793), kiedy ziemie te znalazły się w zaborze pruskim. Podobnie masowo
ewangelicy opuszczali Kujawy – najpierw wraz z końcem II wojny światowej (1945), a następnie
w wyniku akcji przesiedleńczych prowadzonych do 1950/51 oraz emigracji po 1968.
Pozostałe po ewangelikach obiekty i miejsca straciły swój pierwotny charakter. W większości zostały
one przejęte i zagospodarowane w ramach reparacji wojennych czy „upaństwowienia”. Miejsca
takie jak cmentarze, po zniknięciu ewangelickich społeczności, uległy dewastacji i zapomnieniu.
Jednak ewangelickie nekropolie to dalej miejsca sakralne i świadectwa kulturowej różnorodności.
Celem naszych działań jest próba zachowania pamięci o obecności ewangelików na Kujawach.
Dokumentujemy i porządkujemy pozostałe jeszcze cmentarze, zabytki sakralne, budynki
mieszkalne, gospodarcze i publiczne. Prace porządkowe i konserwatorskie na cmentarzach ewangelicko-augsburskich, są podobnie jak wystawa, tworzeniem Kujawskiego Szlaku Ewangelickiego.
Zachęcany do jego przemierzania na rozmaite sposoby: czytania, przeglądania czy wyznaczania
tras zwiedzania istniejących jeszcze miejsc i obiektów ewangelickich na Kujawach.
www.ariari.org