Mijn presentatie op de Nacht van de Journalistiek (23/05/2012 - #nvdj), gebaseerd op mijn artikel voor het Trendrapport 2012 van Netlash. Welke gevolgen hebben de intrede en het toenemend gebruik van nieuwe informatietechnologieën op de journalistiek in België?

1. Journalistiek in 2012
Frank De Graeve, Quadrant Communications

2. Journalistiek in 2012
Een flinke aanloop…

3. Journalistiek in 2012
De media zitten in een dip…

4. Journalistiek in 2012
Een serieuze dip…

5. Journalistiek in 2012
“
Ik lees geen krant of tijdschrift meer. Ik kijk
zelfs niet meer naar het nieuws op tv. Als er
iets gebeurt dat van belang is, dan zie ik dat
wel op Twitter of op Facebook. Nee jong, het
is game over voor de klassieke media.
”

6. Journalistiek in 2012
Maar waar komt dat
nieuws vandaan?

7. De populairste
media van 2011
Mijn zoontje (7)
Een kindje dat ik niet ken

8. De populairste
media van 2012
Mijn zoontje (7)
Een kindje dat ik nog altijd niet ken

9. Wat gebeurt er als men je Googelt?
Vanwaar die conservatieve houding?

10. Wat gebeurt er als men je Googelt?
Ethisch aspect: het moet waar zijn

11. Wat gebeurt er als men je Googelt?
Praktisch aspect: het moet op tijd af zijn

12. Weinig vertrouwen in nieuwe technologieën

13. Ervaren journalisten staan erg
wantrouwig tegenover hypes

14. Transparantie van social media
vloekt met journalistieke aanpak

15. Onderzoek naar gebruik
van social media
bij Belgische journalisten

16. Resultaten journalistenenquête
• Uitgevoerd in feb-maart 2012
• Follow-up onderzoek uit 2009 &
2010
• Ca. 2.000 professionele
journalisten (BE, fr-nl) via e-mail
uitgenodigd
• Ca 320 respondenten (diverse
media)

17. For professional reasons, I’m using ..
Twitter
2010: 18%
2009: 9%

18. For professional reasons, I’m using ..
Facebook
2010: 26%
2009: 15%

19. For professional reasons, I’m using ..
2010: 24%
2010: 16%
2010: 77%
2010: 86,5%

20. Conclusie
Gebruik van (sommige)
social media fors gestegen

21. Maar: nog niet algemeen aanvaard

22. Nochtans…
Peter Horrocks, BBC
Global News Director
"This isn't just a kind of fad from someone who's
an enthusiast of technology. I'm afraid you're
not doing your job if you can't do those things."

24. 7 trends in journalistiek

25. Wetenschappelijk? Heu…

26. Trends in 2012
God
Ziet
U!
En wij ook.

27. Wat gebeurt er als men je Googelt?

28. Trends in 2012
Overal vallen “journalistieke
conversaties” te volgen, ook op…

29. Trends in 2012
Journalistiek “en plein public”
• Scenario 1: vervelende vraag
• Scenario 2: “Feind hört mit!”
• Scenario 3: we wijken af
Nu ook: journalistiek in public

30. Trends in 2012
Journalistiek “en plein public”
Zowel journalisten als woord-
voerders zullen er moeten aan
wennen dat sommige van hun
conversaties “en plein public”
plaatsvinden…

31. Trends in 2012
Journalistiek “en plein public”
… en dat er niet alleen wordt
meegeluisterd, maar af en toe ook
wordt meegepraat.

32. Trends in 2012
Iedereen
woord-
voerder!

33. Niet helemaal nieuw…

34. Trends in 2012
Maar nu: makkelijker dan ooit om
alternatieve woordvoerders te…
• vinden
• volgen
• contacteren
(direct en toch discreet)

35. Een nachtmerrie voor
pr-verantwoordelijken

36. Trends in 2012
… maar ook positief.
Officiële woordvoerders niet altijd
zo geweldig:
• moeilijk te bereiken
• niet gemotiveerd
• te karig, te voorzichtig

37. Officieuze woordvoerders
kunnen soms wat druk
van de ketel halen…

38. Trends in 2012
Bye bye,
deadlines

39. “Geen publicatiedatum meer”

40. Tijdstip van publicatie wordt bepaald
door de gebruikte technologie…

41. … of een afgesproken tijdstip.

42. Maar wij zijn gewend
geraakt aan een
constante stroom
aan informatie, zoals
op Facebook…

43. … of op Twitter.

44. “Geen publicatiedatum meer”
Artikels, reportages
verschijnen als ze klaar zijn.
Met andere woorden:
ook geen deadlines meer!

47. Geen deadlines =
Geen artikels /
reportages

48. Hier nog een beetje…
Daar nog een beetje…

49. De klok rond
publiceren?
© Patrick Loonstra / Buxx on Flickr.com

50. Publicereren
via apps?

51. Misschien worden deadlines zelfs nog strakker…

53. Trends in 2012
Een leger
mede-
werkers

54. Het geheim wapen van elke
ervaren journalist: het adresboekje
© V4len on Flickr.com

55. Maar: het komt er niet meer van.

56. Beeld van eenzame luncher
© Ed Yourdon on Flickr.com
Geen tijd meer voor een gezellige lunch…

57. Geen tijd meer voor een gezellige drink…
Beeld van mannen a/d toog
© joanna8555 on Flickr.com

58. Trends in 2012
Social media kunnen dat voor een
deel compenseren.
Hoe?
• Contacten op Twitter of Facebook
inschakelen
• Vragen naar input, voorbeelden,
experts

59. Trends in 2012

60. Trends in 2012

61. Trends in 2012
Daar
zijn de
BJ’s

62. Trends in 2012
“BJ” staat voor
Bekende Journalist
Benaderbare Journalist

63. Trends in 2012
Ook hier: niet
helemaal
nieuw…

64. Trends in 2012
Promotie voor je
publicatie/zender…

65. Trends in 2012
Of… voor jezelf?

66. Maar dan echt…

67. Trends in 2012
De schaduwzijde: ook kritiek wordt publiek

68. Trends in 2012
Check,
Publish,
Dubbel-
check

69. #unconfirmed

70. Trends in 2012
Twitter gebruiken om nieuws te
“claimen”
•Daarna bevestigd proberen krijgen
•Niet alleen om andere journalisten
voor te zijn…

71. Gevaar! - symbool
• Opletten voor sloppy
journalism
• Geen excuus om elk
gerucht te publiceren

72. Trends in 2012
Waarom?
Daarom!

73. © Ronald Eikelenboom / woordenaar on Flickr.com
Social media worden steeds minder als een vijand gezien.
Integendeel, eerder als een bondgenoot.

74. Gevolg: wat begint als een tweet,
Trends in 2012
eindigt steeds vaker als een krantenartikel.

75. Trends in 2012

76. Trends in 2012

77. “News
travels
fast…”
Sociale netwerken verslaan klassieke media
steeds vaker qua snelheid.

78. Trends in 2012
Maar: traditionele media blijven
nieuws brengen
• Gisteren in het tv-journaal,
vandaag in de krant
• Vanmorgen in de krant, de hele
dag op de radio en vanavond
toch nog in het nieuws

79. Wat moesten kranten op de voorpagina
zetten op 19 augustus 2011?
© www.hbvl.be

80. Trends in 2012
Een nieuwe rol voor traditionele
media?
Vertel me niet WAT er
gisteren gebeurd is, maar wel:
HOE is dat kunnen
gebeuren?
WAAROM is dat
gebeurd?

81. Trends in 2012
De opkomst van het
“Waarom-stuk”

82. Begin er maar aan…

85. Trends in 2012
Je kunt van journalisten moeilijk
verwachten dat ze géén nieuws
meer gaan brengen, dat ze dat
zomaar overlaten aan Twitteraars
en Facebookers. Of wel?

86. Tijd om opnieuw
te gaan…
graven.

87. Tijd voor…
Onderzoeksjournalistiek?

88. De gebruikelijke reactie…

90. Journalistiek in 2012
Zoek het verband…
Onderzoeksjournalistiek

91. Journalistiek in 2012
Verkoopcijfers

93. Tijd om het roer om te gooien?
© Christian Evil / evil_ on Flickr.com

94. Trends in 2012
Niet:
“We zouden eigenlijk wat meer
middelen moeten vrijmaken om
aan onderzoeksjournalistiek te
doen.”

95. Trends in 2012
Wel:
“We gaan eindelijk werk maken
van onderzoeksjournalistiek
omdat we willen overleven.”

96. Journalistiek in 2012
En zo komt alles toch nog goed…

97. Trends in 2012
Bedankt voor het luisteren
fdg@quadrantcommunications.be