2. NORVEÇ EĞĠTĠM SĠSTEMĠ
ĠÇERĠK
 Norveç Krallığı
 Demografi
 Tarihçe
 Norveç’te Hayat
 Norveç’te Eğitim
 Norveç ve Türkiye’de Eğitim Yönetimi
 Norveç Okul Sisteminin yapısı/Eğitim Basamakları
 Türk Eğitim Sisteminin yapısı
 Türk ve Norveç Eğitim Sistemlerinin Karşılaştırılması
 Sonuç ve Değerlendirme
Norveç Krallığı
Başkent: Oslo
Resmi Dil: Norveççe
Etnik Gruplar: 88.6% Norveçli ve Sami 11.4%
Milliyet: Norveçli
Yönetim Biçimi: Anayasal Monarşi – Parlamenter Demokrasi
Anayasa: 17 Mayıs 1814
Para Birimi: Norveç Kronu (NOK)
Slogan: “Alt for Norge”(“Herşey Norveç için")
Norveç, Ġskandinavya Yarımadasının kuzeyini ve batısını ihtiva eden, Batı Avrupa'nın en
kuzeyinde kalan bağımsız bir krallık.
Finlandiya, Ġsveç ve Rusya Federasyonu ile komşu olan ülkenin batıda Atlas Okyanusu'nun
bir kolu olan Norveç Denizi'ne kıyısı vardır. Kıyıları binlerce fiyordla çizilmektedir

3. .
DEMOGRAFĠ
Yüzölçümü: 323.878 km2dir.
Nüfus: 4.916.500
Nüfus Yoğunluğu: Km
2’
ye 13 kişi
Nüfus Artış Oranı: % 0.49
Mülteci Oranı: %2.11 / 1,000 kişi
Ortalama Hayat süresi: 78 – 79 yaş
Ortalama Çocuk sayısı: 1 Kadın – 1.81 Çocuk
Din: Evangelik Lutherciler %86, Protestanlar ve Roma Katolikleri %3,
diğer %1, bilinmeyen %10
Okur – Yazar Oranı: 15 yaş ve üzeri % 100
GSMH: 194.1 Milyar $
Ġşsizlik Oranı: %0.3
Tarihçe
8.-11. yüzyıl: Vikingler.
1030 : Danimarka işgali.
1397 : Kalmar Birliği (büyük bir Ġskandinav Ġmparatorluğu)

4. 1521 : Kalmar Birliği'nden ayrıldı ve 1821 yılına kadar Danimarka-Norveç.
1814 :Kiel Antlaşması.
1905 : Norveç'in bağımsızlığı.
1940 : Nazi Almanyası işgali.
8 Mayıs 1945 : Almanya'nın teslim olması.
 1700'lerin ortalarına kadar çoğu Norveçli okuma-yazma bilmiyordu. Kilise insanların
Ġncil'i okuyabilmesi için bunun önemli olduğu kanaatindeydi. Bu nedenle, Norveç
1739 yılında ilk eğitim yasasına kavuştu.
 1827 yılında, yazma, matematik ve şarkı söyleme konuları başlatıldı.
 1936 yılında, 7 yıllık zorunlu okul eğitimi uygulanmaya başlamıştır.
 Norveç 1940 ile 1945 yılları arasında Almanya tarafından işgal edilmiştir. Savaş
sırasında büyük bir yıkım yaşanmıştır.
 1969 yılında, zorunlu okul eğitimi 9 yıla, 1997 yılında da herkes için 10 yıla
çıkarılmıştır.
Norveç’te Hayat
Norveç Avrupa’nın 2. küçük ülkesidir. Nüfusun % 44,2'ye yakın bir bölümü
şehir merkezlerinde oturur. Nüfus dağılımı, bölgelere göre eşit değildir ve Toplam nüfusun
yaklaşık % 75'i Oslo-Trondheim arası bölgededir.
Norveç Neyiyle Ünlü
Fiyord
Kış Olimpiyatları
Ren Geyikleri
24 Saat Batmayan Güneş
AB yi Reddetmesi

5. Norveç idari olarak;
NORVEÇ EĞĠTĠM SĠSTEMĠNĠN KARAKTERĠSTĠK ÖZELLĠKLERĠ:
Fırsat eşitliği
Ġyi ve donanımlı halk eğitimi
Demokrasinin teşviki
Geniş eğitim amaçları: öğretim ve eğitim
Okulları bir merkeze toplamamak, dağıtmak; okul komşulukları
Uluslar arası düzeyde ortalama sonuçlar elde etmek
Ana mücadele: Öğretmen eğitiminin geliştirilmesi
NORVEÇ’TE EĞĠTĠM
• 900 bin insan aktif olarak eğitim görmektedir. Aynı zamanda her yıl yaklaşık 1 milyon
insan yetişkinlere yönelik eğitim veren kurumlarda çeşitli eğitimler almaktadır.
• 2003-2004 yılı verilerine göre 620 bin öğrenci okulöncesi ve ilköğretim düzeyinde,
200 bin civarında öğrenci ise ortaöğretimde eğitim görmektedir.
• 2002 verilerine göre üniversite düzeyinde 200 bin öğrenci eğitim görmektedir.
• Son on yıl içerisinde öğrenci sayısında %70 oranında artış olmuştur.
• Yaklaşık 15bin öğrenci yurtdışında eğitim görmek için devlet tarafından çeşitli
burslarla desteklenmektedir.
Mahalli idare
450’den fazla belediye
19 Eyalet
Eyalet Yönetimi Konseyi

6. • Devlet bütçesinden ayrılan eğitime ayrılan pay %6.6dır.
• Okul öncesi zorunlu değil.
• Zorunlu eğitim 10 yıl.
• Her çocuğun eğitim görme hakkı vardır ve ebeveynler sorumludur.
• Ġlk ve orta okullar ücretsizdir ve yerel yetkililer çocukların okul masraflarını
karşılamaktadır. Çocuklar 6 yaşına bastıkları yılın ağustos ayında okula başlar.
• Okullarda öğrencilere her konuda ders verilmektedir. Yalnızca ebeveynlerin isteği
doğrultusunda Hıristiyanlık bilgisi ve din ve ahlak eğitimi dersinden muaf
olabilmektedirler.
• Bunun dışında 1. Ve 2. Yıllarında okula normalde 4,5 saat gitmektedirler daha ileriki
yaşlarda bu süre artmaktadır. Ġlk yıllardan itibaren ev ödevi verilir ve ebeveynler
kontrolden sorumludur.
Norveç’te Eğitim Yönetimi
 Norveç eğitiminin yapısı parlamentonun ve hükümetin belirlediği kanunlarla ve
kurallarla belirlenir.
 En üst karar alma organı Eğitim ve Araştırma Bakanlığıdır.
 Temel eğitimi ve ortaöğretimi yerel yönetimler, yüksek öğretimi ise Eğitim ve
Araştırma Bakanlığı yönetmektedir.
Türkiye’de Eğitim Yönetimi
 Türkiye’de en yetkili organ Milli Eğitim Bakanlığıdır.
 MEB merkez örgütü, Bakanlık makamı, Ana hizmet birimleri, Danışma ve denetim
birimleri ve yardımcı birimlerden oluşmaktadır.
 Ġlköğretim ve ortaöğretim kurumları MEB’e, yükseköğretim kurumları YÖK’e
bağlıdır.
NORVEÇ
OKUL SĠSTEMĠNĠN YAPISI/ EĞĠTĠM BASAMAKLARI
Dört öğretim düzeyinden oluşmaktadır;
• Okul öncesi eğitim
• Temel eğitim (3 kademeye ayrılmaktadır.)
• Ortaöğretim

7. • yükseköğretim
OKUL ÖNCESĠ EĞĠTĠM
• Okul öncesi eğitim zorunlu değildir ve paralıdır.
• 3 yaşında başlamakta ve çocukların okula kabul edildiği 6 yaşa kadar devam
etmektedir.
• Yaklaşık 235.000 öğrenci, 6.440 okul öncesi eğitim kurumunda eğitim görmektedir.
Bu kurumların %55’i özeldir.
OKUL ÖNCESĠ EĞĠTĠM
• Norveç’te ilk gündüz bakım evi 1837 yılında kurulmuştur.
• Günümüzde bakım veya hem bakım hem eğitim amaçlı kurumlar vardır.
• Çocuk ve Aile Ġşleri Bakanlığına bağlıdır.
• Çocukları yaşama hazırlayıcı oyunlar ve serbest yaratıcı faaliyetler ön plandadır.
• Formal bir denetleme ve değerlendirme yoktur, kurumlar kendi kendilerini denetlemek
zorundadır.
• Okul öncesi olanakların bütün çeşitleri (gündüz bakım merkezleri) çocuk bahçesi ya
da anaokulu olarak bilinen BARNEHAGER’lerdir
NORVEÇ YASASINDA TEMEL EĞĠTĠM
 ” Temel eğitim, okul ile aile işbirliği içinde öğrencilere Hıristiyanlık ve ahlak eğitimi
verecek, kabiliyetlerini hem ruh hem de bedensel açıdan geliştirecek ve genel bilgi
verip toplumda ve ailede kendinden emin kişiler olarak yetişmelerini sağlayacaktır.”
 ” Okul, düşünce ve vicdan hürriyeti geliştirecek, öğretmenler arasında ve evle okul
arasında iyi bir işbirliği yaratılmasına ağırlık verecektir.”
ZORUNLU EĞĠTĠM
• 1997 Reformu ile okula başlama yaşı 7’den 6’ya indirilmiş ve zorunlu eğitim 9 yıldan
10 yıla çıkarılmıştır. 3 kademeden oluşmaktadır:

8. Ġlköğretim I.kademe 1. – 4. sınıflar (6 – 10 yaş)
Ġlköğretim II. Kademe 5. – 7. sınıflar (10 – 13 yaş)
Ġlköğretim III. Kademe
(Alt Ortaöğretim basamağı)
8. – 10. sınıflar (13 – 16 yaş)
 Kademeler arasında resmi bir ayırım yoktur. Bazı okullarda bu kademelerin tamamı
bulunur.
 Genellikle çocuk evinin bulunduğu bölge için belirlenmiş okula gönderilir ama
kontenjan varsa isteğe bağlı seçim de yapılabilir.
 Temel eğitim devlet okullarında ücretsiz, özel okullarda ücretlidir.
 1994 yılından beri akademik yıl öğretmenler için 39 hafta, öğrenciler için 38 haftadır.
Bir ders saati 45 dakikadır.
 Kanun ile ilköğretim I.ve II.kademelerde sınıf mevcutları maksimum 28 öğrenci,
III.kademede ise maksimum 30 öğrenci ile sınırlandırılmıştır.
 Çocuklar 1. ve 2. yıllarında 4-5 saat derse girerler, fakat bu sayı ilerleyen yıllarda
artmaktadır.
ZORUNLU EĞĠTĠMDE DERSLER
• Zorunlu dersler; Din bilgisi, Norveç dili, Matematik, Sosyal Çalışmalar, Resim ve El
Sanatları, Bilim ve Çevre, Ġngilizce, Müzik, Ev Ekonomisi, Beden Eğitimi.
• Zorunlu Seçmeli Dersler
1- Ġkinci yabancı dil: Fransızca veya Almanca.
2- Ġlave dil dersi; Ġngilizce, Norveç dili, Sami dili veya Ġşaret dili
3- Uygulamalı proje çalışması: Proje planlaması, Sınıf içi faaliyetler ve Serbest
faaliyetlerdir.

9. ZORUNLU EĞĠTĠMDE DEĞERLENDĠRME
 Ġlköğretim I. ve II. kademede (7. sınıfa kadar) sınav yoktur.
 Ġlköğretim III. kademede tüm derslerden yılda en az 2 kere not vermeye yönelik sınav
yapılmaktadır.
 III. Kademede 1-6 arasında not uygulaması yapılmaktadır. En yüksek not 6, en düşük
not 1’dir.
 Sınıfta kalma yoktur.
 III. kademenin sonunda tüm öğrenciler ulusal bir sınava girerek tüm notların yer aldığı
bir sertifika almaktadırlar.
 Ulusal sınavların uygulanmasından ”Öğrenim Departmanı” sorumludur.
ZORUNLU EĞĠTĠM
 Eğitim-öğretim sürecinin bir bölümü tema ve proje çalışmalarına ayrılmak zorundadır.
(I.kademede %60’ı, II.Kademede %30’u ve III. kademede %20’si).
 Mesleki rehberlik ve çalışma dünyası konusunda bilgilendirme eğitimin önemli
unsurlarındandır.
 Öğrencilerin neredeyse tamamı zorunlu eğitim almaktadır.
 %94-95’i zorunlu eğitimden sonra genel veya mesleki ortaöğretime başlamakta, geri
kalanı ise bir işe girmekte veya çalışmamaktadır.
REHBERLĠK HĠZMETLERĠ
• Belediyeler veya il yönetimleri tarafından sağlanmaktadır.
• Rehberlik hizmeti merkezi, özel durumları olan öğrencilerin bulunduğu okullara
pedagojik ve psikolojik danışmanlık hizmeti vermektedir.
• Rehberlik hizmeti ücretsizdir.
VELĠ BĠRLĠĞĠ
• Okul ve aileler arasında etkili işbirliği kurulması için çalışmalar yapmaktadır.

10. • Dört yıllık bir süreç için oluşturulur.
• Ebeveynler ve okul, çocukları yetiştirmek için beraber çalışırlar. Sınıftaki tüm
çocukların ebeveynleri yılda iki kez çocuklarının öğretmenleri ile görüşmeye
çağırılırlar. Buna veli toplantısı adı verilir.
• Ebeveynler tavsiyeye ihtiyaç duyduklarında ya da diğer meseleler hakkında görüşmek
istediklerinde çocuğun öğretmenleriyle görüşme talep edebilirler.
ORTAÖĞRETĠM
”Tüm öğrencilerin tanınmakta olan bir nitelik/kalifikasyonu(belge, sertifika) edinmelerini
sağlamak.”
 16 – 19 yaş gruplarından oluşmaktadır. (11-13.sınıflar). Bu kademede;
 liselerde genel ve mesleki öğretim,
 teknik okullarda mesleki eğitim ve çıraklık eğitimi verilir.
 Liseler (videregăende skole), başlıca okul türüdür ve illerin yönetimindedir. Bu
okulların büyük bir bölümünde hem genel eğitim hem de mesleki eğitim bir
arada verilmektedir.
 38 haftalık toplam eğitim süresi içinde haftalık 30 –35 saat ders yapılır.
 Eğitim 1 yıllık temel ve 2 yıllık ileri programlardan oluşmaktadır (ileri programlar
yalnızca mesleki eğitimde uygulanmaktadır) 15 temel (3 genel – yüksek öğrenime
geçiş-, 12 mesleki eğitim) ve daha fazla sayıda da ileri program vardır. Çıraklık
eğitiminde ise eğitimin son yılında (3.yıl) resmi onaylı bir eğitim kuruluşunda 1 yıllık
tam zamanlı eğitim verilir. Ardından aynı kuruluşta 1 yıl üretime yönelik faaliyetler
yaptırılır.
 Ders programları; bilgi ve becerilerin geliştirilmesi, etik değerler ve davranışlar,
sosyal rekabet/ iletişim becerileri, girişimcilik becerileri gibi niteliklerin
kazandırılması, uluslar arası ilişkiler, çevre bilinci ve bilgisayar teknolojisini
kapsamaktadır.
ORTAÖĞRETĠMDE DERS KĠTAPLARI
Ders kitapları ve yardımcı materyaller herhangi bir resmi onay olmaksızın serbest şekilde
kullanılabilmektedir. Piyasada birbiriyle rekabet eden çeşitli ders kitapları bulunduğundan
yetkili makamlar ders kitapları konusunda öneride bulunmamaktadır. Hangi ders kitabının
okutulacağına okul ve öğretmenler karar verir. Öğrenciler ders kitaplarını ve diğer ders
materyallerini kendileri satın alırlar.

11. ORTAÖĞRETĠMDE DEĞERLENDĠRME
• 2 farklı sertifika verilmektedir;
- Mesleki eğitim kanunundaki el sanatları ve zanaatlar için „Zanaat/ Kalfalık‟ sertifikası
- 3 yıllık ortaöğretimin sonunda verilen ve yükseköğretime götüren sertifika
• Ortaöğretimde süreç değerlendirmeleri ve yılsonu sınavları benimsenmiştir. Sınavlar
sınıf geçme performans gelişimine bağlı olarak yapılmaktadır. Okullardaki asıl amaç
yükseköğretime hazırlamaktır. Mesleki yeterlilikleri ise bölge sınav kurulu
değerlendirmektedir.
TEMEL MESLEKĠ EĞĠTĠM
• Kanun kapsamında merkezi organ Mesleki Eğitim Ulusal Konseyi’dir.
• Eğitim planları ve müfredatlar Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanır.
• Her ilde çıraklık sözleşmelerini düzenleyen, eğitim işletmelerini belirleyen, onaylayan,
sınavları düzenleyen Mesleki Eğitim Komiteleri bulunmaktadır.
• Okul eğitimi + Çıraklık (3 veya 4 yıl)
• 2 yıl okul eğitimi + 2 yıl işyerinde eğitim (laerebedrift)
• Çıraklara ücret ödenmektedir.
• Ġzleme ve sınav faaliyetleri devlet tarafından yapılmaktadır.
• Çıraklıktan sonra zanaat sınavına (fagproue) veya kalfalık sınavına (suenneproue)
girilmektedir. Başarılı olmaları halinde sertifikaları verilmektedir.
YÜKSEKÖĞRETĠM
• 3 yıllık genel veya mesleki ortaöğretimi tamamlayanlar yükseköğretime geçiş
yaparlar.
• Norveç halkının %3’ü üniversite veya dengi, %56’sı ise yetişkin eğitimi
programlarında eğitim görmüştür. (2004 yılı verileri)
• Günümüzde Norveç üniversitelerinde 195.000 öğrenci bulunmaktadır. (%60 bayanlar)

12. • Devlet üniversitelerine girişte kurumun öğrenci kontenjanı önemlidir.
• 3 yıllık ortaöğretim diplomasına sahip olmak üniversiteye kabulde yeterlidir.
• 23 yaşın üzerindekiler için ise 5 yıllık iş veya iş –eğitim-uygulama tecrübesi
aranmaktadır.
• Temel kriterler Ġngilizce, Tarih, Sosyal Bilgiler, Matematik ve Fen Bilimleri
alanlarında bilgi sahibi olmaktır.
• Toplumsal Eğitim sistemi 6 üniversite, 6 Özellikli Üniversite Enstitüsü, 26 Üniversite
Koleji ve 2 Ulusal Sanat Enstitüsünden oluşmaktadır.
• Üniversiteler büyük oranda akademik konular sunmaktadır.
• Özellikli Üniversite Enstitüleri iş hayatında, spor, ziraat, mimarlık, müzik ve
veterinerlik gibi birçok alanda eğitimler sunmaktadır.
• Üniversite kolejlerinin birçoğu özel meslek kursları sunmaktadır.Örneğin bunlar
öğretmenlik, hemşirelik, sosyal işler, gazetecilik v.b. dir.
• Lisans 3 yıl, master 2 yıldır. Master düzeyinde eğitim yapanlar 1 veya 2 sömestri tez
yazımına ayırmaktadır.Doktora eğitimi daha çok teori ve araştırma tekniklerini
kapsamaktadır.
BUNLARIN DIġINDA
 Özel Eğitim
 Yetişkin Eğitimi
- Devlet desteklemektedir.
- Yaşam boyu süren bir görev.
- 1976 Yetişkin Eğitimi Kanunu ve 1998 Eğitim Kanunu
YETĠġKĠN EĞĠTĠMĠ
 Study associations (kapsamlı program ve çalışma grubu faaliyetleri)
 Folk High schools (Genel eğitim veren dini kuruluşlara ait okullar)
 Uzaktan öğretim
 Ġkinci dil olarak Norveç dilinde kurslar (Göçmenler için)
 Ġş Piyasası kursları (Ġşi olmayanları işe hazırlar)

13.  Ġlköğretim düzeyi
 Lise düzeyi
Norveç Eğitim Sistemi Türkiye Eğitim Sistemi
Nüfus: 4.916.500 74.724.269
Doğum Hızı: % 0.49 %1.8
Ġşsizlik Oranı: % 0.3 %8.8
Yetişkin Okur-Yazarlık
Oranı:
% 100 % 86.15
Eğitime ayrılan pay: % 6.6 %2.74
Eğitim Yönetimi: Merkezi Merkezi
Eğitim Düzeyi: 4 Kademe 4 Kademe
Okul Öncesi: Zorunlu Değil Zorunlu Değil
Zorunlu Eğitim: 10 yıl 8 yıl
Ġlköğretim: 3 Kademe (4+3+3) 2 Kademe (5+3)
Ortaöğretime Geçiş: Merkezi Sınav Merkezi Sınav
Ortaöğretim: 3 yıl, Zorunlu değil 4 yıl, zorunlu değil
Yükseköğretime Geçiş: Sınav yok Merkezi Sınav
Lisans Eğitimi: 3 yıl 4 yıl

14. SONUÇ & DEĞERLENDĠRME
BENZERLĠKLER:
Eğitim sisteminin 4 kademe oluşu, ilköğretim zorunlu, okulöncesi zorunlu değil,
ortaöğretime geçiş için merkezi sınav, merkezden eğitim yönetimi, ortaöğretim zorunlu değil
FARKLILIKLAR:
Zorunlu eğitim süresi, ortaöğretim süresi, eğitime ayrılan pay, yüksek öğrenim süresi,
yükseköğretime geçiş sınavı