แนวคิดสุขภาพองค์รวมในสังคมไทย

1. สุขภาพองค์รวม
ในสังคมไทย

2. ทําไมต้ององค์รวม ?

3. เพราะองค์ความรู้ในรูปแบบของวัฒนธรรมตะวันตก
ซึ่งเน้นการรักษาตัวโรคเป็นหลัก
นั้นไม่เพียงพอ
แต่ต้องมองไปที่ สาเหตุของโรคแบบรอบด้าน

4. แนวคิดสําคัญ

5. มาจากความคิดพื้นฐานที่ว่า มนุษย์
แต่ละคนนั้นประกอบด้วย
กายและใจ
ขณะเดียวกันก็มิอาจแยกตัวอยู่โดด ๆ
ได้ หากยังต้องมีความสัมพันธ์กับ
ผู้คน เริ่มจากพ่อแม่ ญาติพี่น้องไป
จนถึงผู้คนในสังคม

6. สุขภาพองค์รวม (Holistic Health)
หมายถึง
ตาม (ราง) พระราชบัญญัติสุขภาพ แหงชาติระบุไววา เปนสุขภาวะที่สมบูรณและเชื่อมโยงกัน
เปนองครวม ทั้งรางกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ สุขภาวะทั้ง 4 ดานนี้เกี่ยวเนื่อง เชื่อมโยง
สัมพันธและสงผลกระทบตอกัน เปนหนึ่งเดียว ประกอบรวมกันเปน "สุขภาพองครวม" ที่มิอาจ
แยกจากกัน

7. 01
04
02
03
องค์ประกอบของสุขภาพองค์รวม
มิติทางกาย มิติทางจิตใจ
มิติทางสังคม มิติทางจิตวิญญาณ

8. 1. มิติทางกาย (Physical Health)
เปนผูที่มีรางกายแข็งแรง ซึ่งจะตองอาศัยองคประกอบของปจจัยดานตาง ๆ ไดแก การ
รับประทานอาหารที่มีประโยชนตอสุขภาพ ที่อยูอาศัยดีสิ่งแวดลอมที่ไมเปนพิษ และมีปจจัยเกื้อหนุน
ทางเศรษฐกิจที่เพียงพอ

9. 2. มิติทางจิตใจ (Mental Health)
คือมิติที่บุคคลมีสภาพทางจิตใจที่มีความสุขโดยปราศจากสิ่งที่ทําใหวิตก
กังวลไมมีความเครียด จิตใจแจมใส มีความเมตตาตอผูอื่น

10. 3. มิติทางสังคม (Social Health)
คือมิติที่ครอบครัวอยูรวมกันอยางมีความสุข สภาพสังคม หรือชุมชนที่อาศัยอยูมีค
วามเอื้ออาทร รักใคร ชวยเหลือซึ่งกันและกัน มีระบบการบริการที่ดีและทั่วถึง
ตลอดจนมีความยุติธรรมภายใน

11. 4. มิติทางจิตวิญญาณ (Spiritual Health)
เปนความสุขที่เกิดจากการเขาใจธรรมชาติเขาใจความจริงแหงชีวิตและสรรพสิ่ง จน
เกิดความรอบรูมีปญญา เขาใจความจริงของโลกและชีวิต

12. Holistic
Health
Physical
Health
Mental
Health
Social Health
Spiritual
Health
สุขภาพองครวม (Holistic Health) จึง
เปน สุขภาวะที่สมบูรณและเชื่อมโยงกัน เปนองค
รวม ทั้งรางกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ สุข
ภาวะทั้ง 4 ดานนี้เกี่ยวเนื่อง เชื่อมโยง สัมพันธและ
สงผลกระทบตอกัน เปนหนึ่งเดียว ที่มิอาจแยกจาก
กันได

13. สุขภาพองค์รวม แบ่งเป็นความสัมพันธ์ 3 ระดับ
1. ระดับบุคคล : เกิดความสมดุลภายในตัวเราแตละคนทั้งในดาน
รางกายและจิตใจ
2. ระดับครอบครัวและชุมชน : ครอบครัวที่อบอุน ชุมชนที่มีค
วามเกื้อกูล เอื้ออาทรซึ่งกันและกัน
3. ระดับสังคม
1) คน - คน
2) คน - ธรรมชาติ

14. ปรากฎการณ์ในสังคมไทยที่สะท้อน
แนวคิดเรื่องสุขภาพองค์รวม
กรณีศึกษาผูติดเชื้อเอชไอวีและผูปวยเอดสที่สถาบันบําราศนราดูร
สถาบันบําราศนราดูร เปนหนวยงานในสังกัดกรมควบคุมโรค กระทรวง
สาธารณสุข ที่เนนการบริการสุขภาพแกผูปวยโรคติดตอทั่วไป การติดเชื้อที่
รุนแรง โรคอุบัติใหมและโรคอุบัติซํ้า รวมทั้งผูติดเชื้อเอชไอวี/ผูปวยเอดส

15. เป็นสถาบันที่ไม่ได้ดูแลผู้ป่วยเพียงร่างกาย แต่สร้างสังคมที่ดี
และดูแลจิตใจของผู้ป่วยเป็นอย่างดี
- มีการจัดตั้งชมรมแสงเทียนเพื่อชีวิต ซึ่งเนนการใหคํา ปรึกษาและชวยเหลือกันของผูติดเชื้อเอชไอวีและผูปวยเอ
ดส
- บุคลากรของสถาบันฯ ทุกระดับไดใหความเอาใจใสผูปวยทุกคนประดุจญาติมิตรของตน
- ดูแลดวยความเอื้ออาทร เคารพในศักดิ์ศรีความเปนมนุษย

16. เป็นสถาบันที่ไม่ได้ดูแลผู้ป่วยเพียงร่างกาย แต่สร้างสังคมที่ดี
และดูแลจิตใจของผู้ป่วยเป็นอย่างดี
- บุคลากรสามารถใหบริการแก ผูปวยทุกคนโดยไมเลือกปฏิบัติ
- เพื่อที่จะลดการเลือกปฏิบัติทางสังคม หอผูปวยที่รับรักษาเฉพาะผูปวยเอดสปดการใหบริการ และใหผูปวยเอดสพัก
รักษาตัวที่หอผูปวยอายุรกรรมเชนเดียวกับผูปวย โรคทางอายุรกรรมอื่นๆ

17. ทั้งนี้ผลดีของการดูแลสุขภาพแบบองครวม จึงกอใหเกิดผลดีทั้งตัวบุคลากรเอง ผูปวย และสงผล
ไปถึงครอบครัวของผูปวย รวมทั้งบุคลากรเกิดความภูมิใจในหนาที่อันไมไดเกิดจากการรักษาโรค
แตเกิดจากการดูแลแบบองครวม
ผูปวยไดรับการดูแลและใสใจอยางรอบดาน อันจะนําไปสูการฟนฟูที่ครบองคประกอบและ
ใหประสิทธิภาพสูงสุด ยังสงผลกระทบไปถึงสังคม ลดอัตราการเจ็บปวย ประหยัดงบประมาณใน
การรักษา

18. จบการนําเสนอ