1. Έτσι βολεύει;
Το βόλεμα...μια λέξηκοινήστηνελληνικήπραγματικότητα.Ηαδράνεια,ηαπραξία,η
έλλειψηενδιαφέροντος.Ενδιαφέρονμόνογια τον εαυτόμας,όχι για τους άλλους.
Έτσι βολεύει.Είναιλογικό,εξάλλου…γιατίνα ξεβολευτούμε;Ποιοςθα ρίσκαρετη δουλειά
του; Ποιος θα σταματούσενα μένειπαθητικός; Ποιοςθα ενεργοποιούνταν οικειοθελώς,
χωρίς απώτεροσκοπότο άμεσοκέρδος;Ποιοςθα βοηθούσετον συνάνθρωποπουζητάει
βοήθεια,απαλλαγμένοςαπόκάθεστερεότυπο,κάθεφόβο,κάθερατσισμόκαιδιάκριση;
Ποιος θα ήταντόσο ανθρωπιστής;
Στουςκόλπους της ελληνικήςκοινωνίας,όπουτορουσφέτι,οιπελατειακέςσχέσειςκαικάθε
είδουςιδιοτέλεια βασιλεύει,λέξειςόπως«αξιοκρατία»,«αλτρουισμός» και«κοινό
συμφέρον» έχουνχαθείτόσοστονεπαγγελματικότομέα,όσο καιστιςδιαπροσωπικές
σχέσεις.Ενώ η κρίσηεντείνεταικαιόλοκαιπερισσότερα εμπόδια ανακύπτουν,λίγοιείναι
αυτοίπου αλλάζουν.Γιατίείναιπλέον αποδεκτό,ότιηελληνικήλογικήδεν συμβιβάζεταιμε
τηναλλαγή,δενσυμβαδίζειμετην κινητοποίηση,δεν χαρακτηρίζεταιαπόμεταβολή.Είναι
το πώς βολευτήκαμεκαινιώθουμε«ασφαλείς» …ήκαλύτεραανασφαλείς.
Κάθεοπισθοδρόμησηστηναλλαγή,κάθεδεύτερησκέψηστην πρόοδο,αναστέλλειτην
εξέλιξητουίδιου του ατόμου,αλλά καιτηςκοινωνίαςτου. Η αλλαγήταυτίζεταιμετοφόβο,
το δισταγμό,τηναβεβαιότητα.Τοπρόβλημα είναιότιούτως ή άλλως,κάθεαλλαγή
συνοδεύεταιαπόαισθήματααβεβαιότηταςκαιανασφάλειας,απλά στην περίπτωσηπου
κάποιοςείναιπραγματικά πρόθυμοςγια αυτήν,δεν λειτουργείανασταλτικά. Είναιπλέον
φανερόότιπροκειμένουνα απαλλαχθούμεαπόαυτήτημονοτονία τηςκαθημερινότητας,
τη στασιμότητα,τηνανία,ηαλλαγήείναιζωτικήςσημασίας.Όμως,αυτόείναιτο δύσκολο
μέρος,αφούη αλλαγή -όχιη βραχυπρόθεσμη- απαιτείάτομα μεφιλοδοξίες,όνειρα,
αισιοδοξία,αλλά καιτόλμη,γενναιότητα,ρίσκοκαιαποφασιστικότητα.Ημακροπρόθεσμη
αλλαγήσυνοδεύεταιμετηδιορατικότητα καιόχιμεπαθητικούςεντολοδόχουςμιας
κλειστήςκοινωνίας.Τοβόλεμα «δυστυχώς» δεν εξελίσσειτουςλαούς.
Στα πλαίσια,όμως,της ελληνικήςπραγματικότητας,αυτήηέννοια τηςαλλαγής,τουρίσκου,
του αντισυμβατικούεκλείπειήτουλάχιστον αχνοφαίνεται.Ησωστότερηοδηγία πουθα
μπορούσενα δώσει κάποιοςγια να κινητοποιήσει,όχι τόσοτους ίδιουςτους ανθρώπους,
αλλά τησκέψητους, είναιτο μότο “thinkoutof the box”.Μπορεί να γίνεταιαντιληπτόσαν
έννοια,σανφράση,αλλά πολύδύσκολα πραγματοποιείται.Καιοιρίζεςαυτούτου
προβλήματοςείναιπολύβαθύτερες.Πηγάζουν απότον τρόποσκέψηςμας,απότον τρόπο
ζωής καιτηνπαιδεία μας.Όταν,όμως, στοελληνικόσχολείοδεσπόζειη στείρα και
χρησιμοθηρικήγνώση,ενώαντίστοιχα ηκριτικήσκέψη τείνειπροςεξαφάνιση,τότείσως
δικαιολογείται.Παρόλααυτά,ακόμα καιαν εξαιρέσουμετην παιδεία πουπροσφέρθηκε
καιτις αξίεςπου διοχέτευσε,εμείςοι ίδιοι δεν έχουμεμερίδιοευθύνης;
Φυσικά και έχουμε.Έξω από τοσχολικό περιβάλλον,τοπλήθοςτων ερεθισμάτων που
δεχόμαστε,είναιικανά να πυροδοτήσουν τιςσκέψειςμας,να βελτιώσουν την οπτικήμας
γωνία,να μας κινητοποιήσουν,ακόμακιαν δεν έχουμε λάβειτέτοιουείδουςπαιδεία.