10. Een modern en veilig medicatieproces Sprekers: Remco de Jong/Hein van Onzenoort Zaal: Lammerszaal, 86 Tijdvak sessie: 1

1. Een modern en veilig
medicatieproces
Remco de Jong, ziekenhuisapotheker Hein van Onzenoort, ziekenhuisapotheker
Afdelingshoofd Apotheek Integrated Area Owner Medicatie
Proceseigenaar geneesmiddelenvoorziening

2. Uitgangspunt EPIC implementatie
• Implementatie EPIC is geen ICT-project maar een
organisatie/procesverandering

3. Automatisering Medicatieproces
• Oriëntatie vanuit Geneesmiddel/Apotheek
• Oriëntatie vanuit Zorgverlener
(arts/ verpleegkundige/apotheekmedewerker)
• Oriëntatie vanuit Patiënt

4. Oriëntatie vanuit Apotheek
Fabrikant Groothandel Apotheek Afdeling Patiënt
Apotheek Informatie Systeem EVS
Logistieke proces

5. Logistieke proces
Primaire proces
Oriëntatie vanuit Zorgverlener

6. Oriëntatie vanuit Zorgverlener
voorraadbeheer
apotheek
afleveren
inkopen
afdeling
voorraadbeheer
bestellen
assortiments-assortiments-
beheer apotheek beheer afdeling
bereiden

7. Oriëntatie vanuit Patiënt

8. Oriëntatie vanuit Patiënt
EPIC???
• Actueel Medicatie Overzicht (AMO) vormt de basis
• AMO is een verzameling actuele medicatie opdrachten/orders
• Arts accordeert het AMO bij elke contactmoment

9. Pijlers verandering medicatieproces
• Ontkoppeling zorg en logistiek
• Verbinding intramuraal / extramuraal
• Meer regie bij de patiënt (empowerment)

10. Herontwerp medicatieproces
LSP
Patiëntportaal
Generiek voorschrijven
Clinical rules
Electronisch voorschrijven
Stoppen met substitutie
Doorgebruiken thuismedicatie
Medicatie in eigen beheer
“Depotheek”

11. Medicatieproces in de thuissituatie
• Arts schrijft geneesmiddelen elektronisch voor
• Arts accordeert actueel medicatie overzicht (AMO) bij elk contact
• Het AMO is on-line beschikbaar
• Op basis van AMO gebruikt patiënt geneesmiddelen
• “Closed Loop” ook in de thuissituatie, terugkoppeling therapietrouw
• Op basis van AMO levert apotheker geneesmiddelen af (i.o.m. patiënt)

12. EPIC implementatie
Organisatieverandering

13. EPIC implementatie
• Ondersteunt EPIC het medicatieproces in voldoende mate en doet
EPIC wat het moet doen?
• Zijn de medewerkers in onze organisatie in staat om op een goede
manier met het systeem te werken?

14. Kritische succesfactoren
• Leiderschap
• Persoonlijke ontwikkeling
(training)
• Procesverandering
• Functionaliteit

16. Randvoorwaarden
• Medicatiecommissie
• Multidisciplinair team (VPK, artsen, apothekers, proceseigenaar, beleid K&V)
• PDCA op medicatie proces
• Formulariumcommissie
• Multidisciplinair team (artsen, VPK, apothekers)
• Bepalen inhoud ziekenhuis en regionaal formularium
• Coördinatie medicatie team voor ondersteuning/optimalisatie (CMIO, CNIO,
proceseigenaar, apotheker, VPK, applicatiespecialisten Epic)
• Apothekers op de afdeling (wekelijkse bijeenkomsten) and dagapotheker

17. Randvoorwaarden
• Governance
• Ziekenhuisbrede documenten
• Medicatiebeleid
• Proces behandeling met geneesmiddelen
• Proces medicatieverificatie
• Proces van afleveren en toedienen
• Proces onderhoud geneesmiddelenvoorraad
• Training
• Epic introductie training voor alle nieuwe medewerkers (maandelijks)
• Medicatieveiligheidstraining voor alle nieuwe artsen (maandelijks)
• Refresh training (artsen en VPK)

18. Medicatieverificatie
• Uitgevoerd door dedicated medewerker
• Ondersteuning in poliklinische en klinische situatie
• Volgordelijkheid werkwijze in kliniek essentieel
Opname
Ontslag

19. Uitdagingen bij opgenomen patiënten
USA
NL

20. Plaatsen medicatieopdrachten
• Artsen schrijven voor
• Bij go-live 10% mondelinge spoedopdrachten, nu 6%
• Medicatieopdrachten zijn zoveel mogelijk ingericht

21. Medicatiebewaking
• Doseerwaarschuwingen: in-line
• Dubbelmedicatie, interacties, contra-indicaties bij tekenen
• Daarnaast Clinical rules NVZA

22. Werkwijze clinical rules
• Algoritme ingebouwd in EPIC
• Interactiemeldingen over hetzelfde onderwerp vervolgens uitgezet
• Selectie patiënten op basis van medicatie, co-medicatie en labwaarden
• Waarschuwing aan artsen bij voorschrijven of als er nieuwe afwijkende
labwaardes bekend worden (= zgn. BPA’s = best practice advisory)
• Samenvatting van alle patiënten in rapport; op dashboard apotheek te
vinden
• Evaluatie toont aan dat adequaat gehandeld wordt door voorschrijvers

23. Clinical rules
• Clinical decision support
• NVZA clinical rules
• Met follow-up acties
In testfase:
• Vitamine D prophylaxe
• Opiaat-laxans
In productie:
• Nierfunctie
• Maagbescherming
• Kalium
• Coumarines
• Hyponatriëmie
• Methotrexaat
In ontwikkeling:
• TDM vancomycine/ aminoglycoside
• Orale oncolytica

24. Afdelingsvoorraden en uitzetproces
• Aanvullen afdelingsvoorraden loopt buiten Epic
• Verpleegkundige bestelt geneesmiddelen niet-vast assortiment via Epic
• Worden door apotheek op naam van de patiënt geleverd
• Verandering uitzetproces
• Van afdelingsvoorraad naar patiëntenvoorraad
• Van uitzetten op tijdstip naar geneesmiddel

25. Medicatie toediening
• Juiste patiënt (patiënt identificatie)
• Polsband met barcode
• Juiste geneesmiddel, dosis, tijdstip

26. Barcode op geneesmiddelen
• Key-success factor voor closed loop medication administration
• Op dit moment > 99 % barcodes op geneesmiddelen
1. Alle parenterale geneesmiddelen en niet-parenterale oplossing worden
geëtiketteerd met barcode voor toediening (EPIC VTGM-proces)
2. Inkoop geneesmiddelen met barcode op unit niveau indien mogelijk
3. Gebruik van afdelingsassortiment met barcode op de unit dose, en
patiëntverpakking met barcode op het doosje
4. Barcode-labeling (‘barcodestraat’) in apotheek bij ontvangst
geneesmiddelen van groothandel (alleen artikelcode)

27. Nieuwe ontwikkelingen
• Ondersteuning zorgverleners:
• Koppeling LSP
• Electronische verzending ontslagrecept
• Gebruik in eigen beheer
• Bouw clinical rules cytostatica
• Bouw antibiotic stewardship
• Ondersteuning patiënt:
• Koppeling LSP
• Electronische verzending ontslagrecept
• Geneesmiddelen in MijnRadboud
• Gebruik in eigen beheer