PROJEKT MATEMATIKE

1. TEMA : HISTORIA E MATEMATIKES . MATEMATICIENET E SHQUAR
LENDA: MATEMATIKE
KLASA: VII-B
PUNOI: ELDA VLADI , SALOME LOSHA, OLTION MUCAJ , DASHAMIR SALLAKU ,LINDON CANI
, MELISA MEZIRI.
MIRATOI : MESUESE RUDINA MAKSUTI

2. Matematika përbën një
fushë të njohurive abstrakte
të ndërtuara me ndihmën e
arsyetimeve logjike mbi
koncepte të tilla si numrat,
figurat, strukturat dhe
transformimet.
Matematika eshte nje mjet
esencial ne shume fusha si
shkencat natyrore,
inxhinieria, mjekesia,
financa dhe shekncat
sociale.
Matematika merret me
studimin e raporteve sasiore
dhe cilësore të objekteve
konkrete dhe abstrakte, si
dhe me studimin e formave
hapësinore
Matematika është shkencë
që studion relacionet dhe në
thelbin e saj është kuptimi i
numrit.
Matematika është shkencë
deduktive d.m.th
përfundimet e saj janë të
përgjithshme dhe janë
rrjedhim logjik i aksiomave.
Matematika ka nje lidhje te
vecante edhe me fiziken.

3. Pitagora u lind në ishullin grek Samos, midis 592 dhe 572 para erës
sonë.
Që i vogël shfaqi shumë dhunti të veçanta që më vonë do të krijojnë
një legjendë, që e do të jetë i biri i Apollonit.
 Por edhe vetë emri i tij do të thotë ‘’ ai që u deklarua
nga Pitia (profetja)’’.
Në moshë të re merr pjesë në Lojrat Olimpike ku dhe bëhet kampion
në mundjen e lirë. Më pas do të udhëtojë në Egjipt ku dhe do të
initacionohet në misteret e Memfidës dhe Heliupolit.
 Në vazhdim do të shkojë në Finike dhe në Halde ku dhe do të
mësojë astronominë dhe gjeometrinë.
Gjithashtu duket se erdhi në kontakt edhe me driidët e Galatisë.
Rikthehet në Samo dhe themelon shkollën e tij duke arritur të mbledhë
mbi 3.000 nxënës.
Madhështia e tij do të provokojë reagimet e pushtetarëve të Samosit
dhe kështu do të detyrohet të largohet nga ishulli, ku pas një udhëtimi të
gjatë do të arrijë në Krotone ku dhe do të themelojë shkollën e tij të
famshme rreth vitit 520 para erës sonë. Në të gjithë jetën e tij mundua
të jetë një shembull për njerëzit e tjerë, diçka që përbën bazën e
mënyrës së doktrinës së tij.Pitagoraështë shumë i njohur me teoremëm e tij në matematikë,e cila njihet si
"Teorema e Pitagorës" e cila shprehetme barazimin :

6. Arkimedi jetoi rreth viteve 287 p.e.s. - 212 p.e.s.
Ishte
një matematikan, fizikant, inxhinier, astronom dhe filozof i
lashtë sicilian i lindur në koloninë e portit sirakuzian.
Mendohet nga disa historianë e matematikanë të jetë
matematikani më i madh i lashtësisë.
 Carl Friedrich Gauss (Karl Frederik Gaus) e mendonte
atë si një nga tre më të mëdhenjtë, që kanë jetuar
ndonjëherë.
Mendohet tekete zbuluar parimin e dendesise dhe
pluskimit, i njohuredhe si "Parimi i Arkimedit" qe sipas
gojedhenes e zbuloindersa ai po lahej ne nje vaske (doli
jashe neper rrugeduke bertitur "Eureka (evrika)" - (E gjeta)

9. Talesi i Miletit lindi më 624 p.e.s. dhe vdiq më 552 p.e.s.
 Ishte filozof dhe matematikan grek. Autor i veprave filozofike të cilat më vonë nga shumë shkencëtarë merren si pikënisje
e punës së tyre.
Talesi kishte parallogaritur saktësisht Zënien e diellit për datën 25 maj 585 p.e.s. .
Ishte matematikant i parë në historinë e civilizimin që i njihet emri.
Përveç matematikës, Talesi njihet edhe si dijetar i gjithanshëm, interesohej për çdo gjë, filozof, observator i
patejkalueshëm, astronom. Dinte të mendoj dhe ti analizoj e ti hulumtoj fenomenent, kështuqë rradhitet në Shtatë të Urtit.
Tregtar me profesion, ai udhtoi shum, mes tjerash në Egjipt ku edhe mësoi shumë gjëra nga gjeometria dhe sipas
legjendës, piramida dhe kërliku bënë që të filloj studimin mbi raportin mes hijes dhe trupit që e përhedh, përshkrimi i
trekandshit në rreth, teorema të shumta matematikore dhe aritje të njohurive në lëminë e magnetizmit. Talesi bën spjegimet
e tij mbi natyrën duke u bazuar në elementet në të dhe thot se uji luan rol të pazëvendësueshëm sepse nga ai rrjedhin gjërat
tjera. Të marurit e Diellit (eklipsa) e paraparë Talesi kulmin e famës e ariti kur parshikoj marrjen e diellit Diellit për në vitin
585 p.e.s. gjë që ndodhi me saktësi.
Meritat e Talesit janë se ai më nuk pohon një të vërteë duke u bazuar në një objekt si që bënin qer tani Babilonasit dhe
Egjiptasit, por bazohej në objekte të numerikisht të papërkufizuara dhe nga aty mundohej dhe nxirte të vërtetën. Mendohet
se Talesi është autori i « njihe vetvehten » edhepse një numër i madh studjuesish ia mveshin këtë thënie të famshme
Sokratit.

10. Teorema e Talesit thotë
se: NëseA,B dhe C janë
pika të një vijerrethore
të tilla që segmenti
ACështë diametër i
vijës rrethore atëherë
këndi ABC është kënd I
drejtë.
Teorema e anasjelltë e
Talesit thotë se:
Hipotenuza e
trekëndëshit
kënddrejt është
diametër i rrethit të
jashtashkruar.

12. TEOREMA E
TALESIT

13. TALESI

15. Carl Friedrich Gauss (30 prill1777 — 23
shkurt 1855) ishte njëmatematikan gjerman
dhe shkencëtar që ndihmoi dukshëm në
shumëfusha, duke përfshirë teorinë e numrave
analizën gjeometrinë diferenciale gjeodezinë
magnetizmin astronominëdhe optikën
Nganjëherë i njohur si "princi i matematikës",
Gausi pati një ndikim tëshquar në shumë fusha
të matematikës dhe shkencës dhe
ështërradhitur pranë Ojlerit,Njutonit dhe
Arkimedit si një nga matematikanët më të
mëdhenj të historisë.

17. Leonhard Paul Euler, (15 Prill 1707 Basel, Zvicër– 7 shtator,
1783Saint Petersburg, Rusi), ishte matematikan dhe fizikan zviceran i
cili kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij në Rusi dhe Gjermani.
Euler bëri zbulime të rëndësishme në fusha të ndryshme si Njehsim
diferencial dhe teoria e grafeve. Ai gjithashtu për herë të parë paraqiti
pjesën më të madhe të terminologjisë dhe nocioneve moderne
matematike, pjesërisht për analizën matematike, sikur është nocionii
funksionit matematik.
Gjithashtu është i njohur për punën e tijnë mekanikë, optikë dhe
astronomi.Euler konsiderohet të jetë matematikani më i madh i
shekullit të XVIIIdhe një ndër më të mëdhenjtë i të gjitha kohërave.
Gjithashtu është më frytdhënësi, përmbledhja e punimeve të e tij
përfshinë 60–80 vëllimefaqe çerekësh.Deklarata e dhënë nga Pierre-
Simon Laplace shprehinf luencën që pati Euler në matematikë, ai
thotë: "Lexojeni Eulerin,lexojeni Eulerin, ai është mësuesi i të gjithë
neve."

20. Euklidi lindur rreth 365 – 275 p.e.s. i quajtur gjithashtu
Euklidi i Aleksandrisë për të dalluar atë nga Euklidi i
Megara, ishte një matematikan grek, shpesh i referuara
si "Ati i Gjeometri".
Ai ishte aktiv në Aleksandri gjatë sundimit të Ptolemeut
I (323-283 pes).
Elementët është një nga veprat më me ndikim në
historinë e matematikës, duke shërbyer si libër mësimi
kryesor për matematikën mësimdhënëse (sidomos
gjeometri) nga koha e publikimit të tij deri në fund të
shekullit 19-të ose në fillim të shekullit të 20-të. [1] [2] [3 ]
Në Elementët, Euklidi konkludoi parimet e atë që tani
quhet gjeometri Euklidiane nga një grup i vogël i
aksiomave.
Euklidi gjithashtu shkroi vepra në perspektivë, seksione
konik, gjeometrinë sferike, teoria e numrit dhe ashpërsi..