2. 2
Πίνακας περιεχομένων
Εισαγωγή.......................................................................................................................................................... 3
Β.2 Ανάλυση………………………………………………………………………………………………...4
Β.2.1 Οικιστική Οργάνωση…………………………………………………………………………5
Β.2.2 Χρήσεις Γης……………………………………………………………………………………….7
Β.2.3 Περιβάλλον.......................................................................................................8
Β.2.4 Υποδομές- Δίκτυα……………………………………………………............9
Β.3 Διάγνωση- Αξιολόγηση………………………….…………………………11
Β.3.1 Πίνακας SWOT …………………………………….………………….…..12
B.3.2 Φορείς Δημόσιας Διαβούλευσης για το Δυτικό Θαλάσσιο Μέτωπο
Θεσσαλονίκης………………………………………………………………………………………….....16
Β.3.3 Απόψεις φορέων δημόσιας διαβούλευσης για το Δυτικό Θαλάσσιο
μέτωπο Θεσσαλονίκης………………………………………………………..………..18
B.3.4 Νέα Ζητήματα και Εναλλακτικοί τρόποι
αντιμετώπισης…………………………………………………………………………………………….22
Β.4 Σύνθεση-Πρόταση……………………………………………………………………………….25
Βιβλιογραφία……………………………………………………………………………………………...30
3. 3
Plans are nothing?
Planning is everything.
Dwight D. Eisenhower
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο στρατηγικός χωρικός σχεδιασμός σύμφωνα με τον Ν.4269/2014 για τη
Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση και Βιώσιμη ανάπτυξη ουσιαστικά
ορίζεται ο σχεδιασμός με τον οποίο τίθενται οι μεσοπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι
στόχοι της ανάπτυξης και οργάνωσης του χώρου, καθώς και οι γενικές κατευθύνσεις
για τη διαμόρφωση των οικιστικών περιοχών, των περιοχών ασκήσεως παραγωγικών
και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και περιοχών προστασίας, σε εθνική η
περιφερειακή κλίμακα.
Η εργασία μας πραγματοποιείται στο χώρο του Δυτικού Μετώπου
Θεσσαλονίκης για τη πραγματοποίηση της αναπτυξιακής εικόνας, ώστε
αποτυπώνεται η χωρική διάρθρωση των χωρικών και παραγωγικών δραστηριοτήτων,
των δικτύων μεταφορών, τη χωρική οργάνωση του οικιστικού δικτύου, την ανάδειξη,
προβολή και προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο χώρος-space ορίζεται ως γεωγραφική οντότητα και αποτελείται από
ανθρώπους και πράγματα με την ιεράρχηση ως εξής:.
Η πρώτη υπό-περιοχή ορίζεται από το Δέλτα του Αξιού μέχρι την περιοχή του
Καλοχωρίου. Στην περιοχή περιλαμβάνονται πολλά τοπία φυσικού κάλλους
όπως το Δέλτα του Αξιού-Λουδία καθώς και χρήσεις υδατοκαλλιεργειών,
αλιείας και βιομηχανίας, με την πλειονότητα όμως να περιορίζεται σε
4. 4
γεωργικές καλλιέργειες κάτι που έχει σαν συνέπεια την έντονη επιβάρυνση
των θαλάσσιων υδάτων.
Η δεύτερη υπό-περιοχή περιλαμβάνει τις προβλήτες του λιμένα και οι χρήσεις
γης που εμφανίζονται σε αυτήν είναι η μη οχλούσα βιομηχανία, οι
εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς και οι κεντρικές λειτουργίες
πόλεως.
B.2 Ανάλυση
Η ανάλυση είναι η βασική διαδικασία της παρουσίασης της υφιστάμενης κατάστασης
του Δυτικού Θαλάσσιου Μετώπου που παρουσιάζει έντονη ποικιλομορφία
χαρακτηριστικών. Το παρών στάδιο είναι η διεργασία της εικόνας, για να
εκφραστούν αποτελεσματικά και αποδοτικά τα χαρακτηριστικά, ώστε τα ποιοτικά και
ποσοτικά αντικείμενα στοχεύουν και συνθέτουν το επόμενο στάδιο του σχεδιασμού
των προτάσεων.
5. 5
Β.2.1. Οικιστική οργάνωση
Ο στρατηγικός χωρικός σχεδιασμός τοποθετεί το Δυτικό Θαλάσσιο Μέτωπο ως
σημαντικό πυλώνα ανάπτυξης ουσιαστικά οι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης έχουν
τοποθέτηση και εφαρμογή στην περιοχή μελέτης.
Η παραπάνω οριοθέτηση της περιοχής αναδεικνύει τη σημασία του Δυτικού
Θαλάσσιου Μετώπου σε διαπεριφερειακό επίπεδο, με την γειτνίαση του με Δήμους
εκτός ΠΣΘ και σε τοπικό με το ξεχωριστό ρόλο που διαδραματίζει στην αναπτυξιακή
φυσιογνωμία της Θεσσαλονίκης.
6. 6
Η Θεσσαλονίκη αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα παράκτιας πόλης, στη οποία η
μορφή της αστικής παραλίας, είναι αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου, αναπτύσσοντας
οργανική σχέση με τον αστικό ιστό. Ο σχεδιασμός σημαντικών επεμβάσεων
απαιτείται να είναι βιώσιμος στο σύνολο της πόλης, με τον καθορισμό μέτρων
προκύπτουν θετικές επιπτώσεις για τις πολλαπλές αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των
χωρικών και λειτουργικών στοιχείων του οικιστικού δικτύου. Τα κύρια
χαρακτηριστικά του Δυτικού Θαλάσσιου μετώπου είναι τα εξής:
Κατά μήκος του Δυτικού θαλάσσιου μετώπου υπάρχουν πολλοί
εγκαταλελειμμένοι Δημόσιοι χώροι, που αποκλείουν σε πολλά σημεία την
πρόσβαση στο Δυτικό Θαλάσσιο Μέτωπο.
Ευρύτερη περιοχή Λιμένα-Δενδροπόταμου, πρόκειται για την παλιά
βιομηχανική περιοχή της πόλης που σήμερα παρουσιάζει σημαντικά
προβλήματα υποβάθμισης με πλήθος κτηρίων σε αχρησία ενώ
παρουσιάζονται πυλώνες σχεδιασμού πολεοδομικής αναγέννησης.
Υπάρχει διαχρονική σύνδεση των χωρικών και οργανωτικών
χαρακτηριστικών που αναπτύσσονται στο Δυτικό Θαλάσσιο Μέτωπο με το
υπόλοιπο ΠΣΘ.
Το θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης μπορεί να διακρίνεται σχετικά από
περιορισμένο βάθος, αναπτύσσεται όμως ως μια ζώνη με μεγάλο μήκος. το
οποίο αναπτύσσει σχέσεις ή προβάλλει δυνατότητες σχέσεων, με την αστική
ενδοχώρα. (Σαμαρίνης, 2001)
Η ζώνη του θαλάσσιου μετώπου έχει ανομοιογενή χαρακτηριστικά στις
λειτουργίες που αναπτύσσονται κατά μήκος του θαλάσσιου μετώπου, κυρίως
λόγω του μεγάλου μήκους της. Απαρτίζεται από υπό-περιοχές με ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά, ως προς το χρόνο που διαμορφώθηκαν, τον τρόπο που
συνδιαλέγονται με το υδάτινο στοιχείο, τις υφιστάμενες χρήσεις και αυτές που
πιθανόν θα μπορούσαν να υποδεχθούν στο μέλλον. (Σαμαρίνης, 2001)
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς της περιοχής, με εξαίρεση την περιοχή του
λιμανιού, χαρακτηρίζεται από μεγάλες εκτάσεις που ανήκουν στο δημόσιο. Το
γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις δεσμεύσεις του θεσμικού πλαισίου,
δημιουργεί πολύ ιδιαίτερες συνθήκες ως προς τις δυνατότητες ανάπτυξης της
7. 7
περιοχής. (επιτρέπει το σχεδιασμό επεμβάσεων, δυσκολεύει όμως την
εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος). (Σαμαρίνης, 2001)
B.2.2 Χρήσεις γης
Η κυρίαρχη τάση του σχεδιασμού αποκρυσταλλώνεται στο δυτικό θαλάσσιο
μέτωπο, καθώς οι μικτές χρήσεις γης είναι ποικίλες κατά μήκος του παραλιακού
μετώπου. Σύμφωνα σε δεδομένα το Δυτικό Θαλάσσιο μέτωπο αποτελεί πυλώνα στην
αναπτυξιακή φυσιογνωμία της περιοχής τόσο από οικονομική άποψη όσο και
πληθυσμιακή, καθώς συγκεντρώνονται βασικές λειτουργίες της πόλης.
Σύμφωνα με το χαρακτήρα της βιώσιμης ανάπτυξης εντοπίζεται η κύρια
οικονομική δραστηριότητα για την ιεράρχηση των οικονομικών αγαθών, ώστε
αποτελούν την κύρια δραστηριότητα και τη βασική πηγή εισοδήματος των κατοίκων.
Οι βασικές οικονομικές δραστηριότητες που επηρεάζουν τις χρήσεις γης είναι οι
εξής:
Εκτεταμένες ζώνες οστρακοκαλλιεργειών εντοπίζονται στα Β., Β.Δ ,
και μικρότερης έκτασης στα Α. του θαλάσσιου μετώπου.( Φάμελλος Σ., Κρεστενίτης
I., Γεωργιάδης Γ..)
Ο κόλπος της Θεσσαλονίκης και του Θερμαϊκού και ειδικά το
Βορειοδυτικό θαλάσσιο μέτωπο φιλοξενούν τις περισσότερες μονάδες
μυδοκαλλιέργειας στην Ελλάδα και αποτελούν τη μεγαλύτερη πηγή παραγωγής
μυδιών σε εθνικό επίπεδο, με ποσοστό 88% της στρεμματικής κάλυψης. Στον Νομό
Θεσσαλονίκης συναντάται το 55% των εγκατεστημένων μονάδων της χώρας,.
Σοβαρό ποσοστό της παραγωγής εξάγεται στην δυτική Ευρώπη ενώ το ετήσιο τοπικό
εισόδημα εκτιμήθηκε ότι ανήλθε στα 14 δις δρχ. το 1999 (ΕΚΘΕ, ΑΠΘ 2001).
Τα νερά του θαλάσσιου μετώπου τροφοδοτούν με ψάρια –αλιεία όχι
μόνο την τοπική παράκτια, αλλά και μεγάλο τμήμα της μέσης πελαγικής αλιείας στο
βόρειο Αιγαίο
Το 15% των ελληνικών επιχειρήσεων χονδρεμπορίου είναι
εγκατεστημένες στη δυτική πλευρά του θαλάσσιου μετώπου, ενώ η περιοχή
επηρεάζεται από τον κόμβο του σιδηροδρομικού δικτύου και από τον κόμβο ΠΑΘΕ
και ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ (Πηγή: www.mathra.gr/files/eisigisi_therm_04.doc:.)
8. 8
Ο αγωγός του φυσικού αερίου και οι εγκαταστάσεις διακίνησης και
επεξεργασίας πετρελαιοειδών, οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν την θαλάσσια ζώνη
των φορτοεκφορτώσεων στην περιοχή του Καλοχωρίου, στα ανατολικά του 6ου
Προβλήτα, την αποθηκευτική ζώνη Καλοχωρίου – Μενεμένης, το διυλιστήριο κλπ
Β.2.3 Περιβάλλον
Το περιβάλλον αναδεικνύεται βασικός παράγοντας στη διαμόρφωση του χαρακτήρα
του Δυτικού Μετώπου, όπου κυριαρχούν δύο βασικές τάσεις. Από τη πλευρά των
αγροτικών εκτάσεων υπάρχει υψηλής περιβαλλοντικής προστασίας από την άλλη
περιλαμβάνονται τα θαλάσσια τμήματα των ζωνών προστασίας των Δέλτα των
Ποταμών. Με τη σύνθεση των δύο τάσεων προκύπτει το συμπέρασμα της ανάμιξης
των χρήσεων γης των βασικών λειτουργιών στις εκτάσεις γης και των
περιβαλλοντικών πιέσεων που δέχεται η περιοχή από τη ΒΙ.ΠΕ. Έτσι, τα βασικά
χαρακτηριστικά είναι τα εξής:
Οριοθετημένες περιοχές που προορίζονται για την προστασία οικοτόπων,
δυνάμει της Οδηγίας 92/43, της Οδηγίας 79/409 και του προγράμματος
NATURA 2000, περιλαμβάνουν τα θαλάσσια τμήματα των ζωνών
προστασίας των Δέλτα των Ποταμών Αλιάκμoνα – Λουδία – Αξιού –
Γαλλικού, της Λιμνοθάλασσας Κίτρους και Καλοχωρίου, και σε βάθος έως 6
μ. (Πηγή :Αναπτυξιακή εταιρεία νομού Θεσσαλονίκης,
2001: σελ 21)
Ο σημερινός Δήμος Δέλτα χαρακτηρίζεται από πεδινές αγροτικές εκτάσεις
που τέμνονται από τη ροή του ποταμού Αξιού. Πρόκειται για περιοχή υψηλής
περιβαλλοντικής αξίας καθώς προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar έχει
χαρακτηριστεί Εθνικό Πάρκο (ΚΥΑ12966/23-2-2009, ΦΕΚ220/14-05-2009).
Η προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Άξιου ποταμού (μήκους 28 χλμ), θα
παρουσιάζει τεράστιο τουριστικό, ψυχαγωγικό και οικολογικό ενδιαφέρον.
Στη δυτική περιοχή του κόλπου, παρατηρείται σε υψηλές συγκεντρώσεις,
εμφάνιση τοξικών μικροφυκών (που μπορεί να προκαλέσουν τροφικές
δηλητηριάσεις από την κατανάλωση οστρακοειδών) και ερυθρών παλιρροιών,
9. 9
με αποτέλεσμα την πολυήμερη διακοπή της διάθεσης των οστράκων προς
κατανάλωση
Εξαιτίας της αυξημένης βιομηχανικής δραστηριότητας κυρίως στη δυτική
περιοχή του θερμαϊκού κόλπου, συγκεντρώσεις διαφόρων μετάλλων, έκαναν
την εμφάνιση τους με ραγδαίους ρυθμούς αύξησης. Οι τιμές του διαλυμένου
οξυγόνου και των παθογόνων μικροβίων ξεπέρασαν τα σχετικά πρότυπα (σε
διάφορες υποπεριοχές του κόλπου) σε σημαντικό αριθμό μετρήσεων.
(Αναπτυξιακή εταιρεία νομού Θεσσαλονίκης, 2001)
Β.2.4 Υποδομές και Δίκτυα
Οι υποδομές και τα δίκτυα της περιοχής μελέτης είναι σημαντικά ουσιαστικά
αποτελούν εργαλείο αναπτυξιακής δυνατότητας και η ενίσχυση τους αποτελεί στόχο
στο urban planning. Η καταγραφή, η σύνθεση αναδεικνύει το μητροπολιτικό
χαρακτήρα του Δυτικού Θαλάσσιου Μετώπου, η οποία στη σημερινή εποχή
καταγράφει αρνητικά και θετικά χαρακτηριστικά. Ο στρατηγικός χωρικός σχεδιασμός
στοχεύει συγκεκριμένα στο κομμάτι στη βελτίωση του διαπεριφερειακής σημασίας
της περιοχής. Ορισμένα κρίσιμα στοιχεία είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας
της περιοχής με τη προσέλκυση επενδύσεων, η βελτίωση της προσπελασιμότητας
κυρίως σε εγκαταλειμμένες περιοχές και η τόνωση του ρόλου της ΠΑ.ΘΕ και του
Σιδηροδρομικού δικτύου στη λειτουργία ως διαμετακομιστικό κέντρο σε υπερεθνικό
επίπεδο.
Παραπάνω αναφέρεται η σημασία του εμπορίου με υψηλή συγκέντρωση λειτουργιών
λόγω του λιμανιού, η οποία γίνεται προσπάθεια ανάδειξης του σε ευρωπαϊκό λιμάνι
και κέντρο που εξυπηρετεί τις ανάγκες ποικίλων χωρών για εξαγωγή και εισαγωγή
προϊόντων. Συνοψίζοντας τα βασικά σημεία είναι:
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αποτελεί, διέξοδο της οικονομικής
δραστηριότητας των χωρών της ευρύτερης περιοχής το οποίο εξυπηρετεί τις
ανάγκες των χωρών αυτών με την εισαγωγή και εξαγωγή διάφορων υλών και
προϊόντων . Αποτελεί πόλο ανάπτυξης για την οικονομία της χώρας και όσον
10. 10
αφορά τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε αυτό ,αυτές είναι το λιμεναρχείο,
το τελωνείο, ο πυροσβεστικός σταθμός , το γενικό χημείο του κράτους κ.α.
Η απόσταση του λιμανιού από τον αερολιμένα «Μακεδονία» είναι 16 km και
από τον σιδηροδρομικό σταθμό μόλις 1 km. Οδικώς, συνδέεται με τους
κύριους άξονες της χώρας, την ΕΓΝΑΤΙΑ οδό και τον Π.Α.Θ.Ε μέσω των
οδών Λαγκαδά και της περιφερειακής οδού. Επίσης, ο Οργανισμός Λιμένος
Θεσσαλονίκης διαθέτει σιδηροδρομική υποδομή σε όλες τις προβλήτες.
11. 11
Β.3 Διάγνωση- Αξιολόγηση
Το στάδιο της αξιολόγησης της υφιστάμενης κατάστασης για τη κριτική αποτύπωση,
ώστε η παρουσίαση των δυνατών-αδύνατων-ευκαιριών-απειλών καταγράφει τα
δεδομένα και ιεραρχεί τα κρίσιμα ζητήματα του Δυτικού Θαλάσσιου Μετώπου. Για
τη σαφέστερη αποτύπωση των χαρακτηριστικών της υφιστάμενης κατάστασης
απαιτείται η χρησιμοποίηση ορισμένων κριτηρίων, τα οποία είναι τα εξής:
Οι Αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, τα πλαίσια χωρικού σχεδιασμού με
γνώμονα τη ενίσχυση της οικονομίας με την τόνωση των επενδύσεων, η
ανάδειξη και προστασία του περιβάλλοντος και η οργάνωση του οικιστικού
δικτύου.
Οι Αρχές τις συμπαγούς πόλης για τη σωστό σχεδιασμό των χρήσεων γης,
ώστε η μίξη δραστηριοτήτων δρα θετικά στη λειτουργία του Δυτικού
Θαλάσσιου Μετώπου, η οποία στοχεύει στη ενίσχυση των ΜΜΜ, στη μείωση
των περιβαλλοντικών ρύπων.
Η σύνδεση με τον πρόσφατο θεσμικό πλαίσιο, δηλαδή με τον Ν.4269/2014
για τη Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση και Βιώσιμη Ανάπτυξη.
Παραπάνω ορίζονται τα κριτήρια βάση, των οποίων διαγνώσετε η υφιστάμενη
κατάσταση, ώστε με ορθό στρατηγικό σχεδιασμό η διάγνωση των ζητημάτων, οδηγεί
στην τόνωση της αναπτυξιακής φυσιογνωμίας της περιοχής. Οι πολιτικές και οι
νομοθεσία λαμβάνεται υπ΄οψη ως εξής:
Για τις επενδύσεις και τα αναπτυξιακά κίνητρα.
Για το περιβάλλον και τη πολιτιστική κληρονομιά.
Για την κατοικία και τον κατασκευαστικό τομέα.
12. 12
Παρατίθεται ο πίνακας SWOT:
Κριτήριο S W O T
Οικιστική
Οργάνωση
Ο υπερτοπική
σημασία του
Δυτικού
Θαλάσσιου
Μετώπου.
Παραπάνω
περιγράφεται η
σχέση με το
ΠΣΘ.
Οι
λειτουργικές
ανάγκες που
καλύπτονται
από το
ιστορικό
κέντρο της
Θεσσαλονίκης.
Η ενίσχυση της
ανταγωνιστικό
τητας του
Καλοχωρίου,
που
παρουσιάζει
οικιστική
οργάνωση.
Η
αλληλεπίδραση
με την ΒΙ.ΠΕ
Η μίξη των
χρήσεων γης
του οικιστικού
δικτύου,
δημιουργεί
ανοργάνωτή
δομή, η οποία
χρειάζεται
αντιμετώπιση
στα πλαίσια της
Βιώσιμης
Ανάπτυξης και
Συμπαγούς
Πολύς.
Η τακτοποίηση
της αυθαίρετης
δόμησης και
οικοπέδων, στα
οποία
απουσιάζει το
θεσμικό πλαίσιο
στη
κατοχύρωση
των
δικαιωμάτων
ιδιοκτησίας.
Η εκμετάλλευση
των
εγκαταλειμμένων
δημόσιων χώρων,
οι οποίες έχουν
μεγάλη έκταση.
Μείωση της
υποβάθμισης των
περιοχών λόγω
της
απομάκρυνσης
της βιομηχανίας.
Ενίσχυση της
διαπεριφερειακής
λειτουργίας του
Δυτικού
Θαλάσσιου
Μετώπου με
Περιφέρειες και
Δήμους που
αλληλοεπιδρούν
με τις λειτουργίες
της περιοχής
μελέτης.
Περαιτέρω
ερήμωση
περιοχών
(εγκαταλελειμ
μένες
βιομηχανίες)
λόγω της
απομάκρυνσης
της
βιομηχανίας
που οδηγεί
στην
υποβάθμιση
των περιοχών.
Της Χρήσεις
Γης
Στο
Βορειοδυτικό
θαλάσσιο
μέτωπο
Ευρύτερη
περιοχή Λιμένα-
Δενδροπόταμου,
πρόκειται για
Η
προστατευόμενη
περιοχή του
Δέλτα Άξιου
Σύγκρουση
χρήσεων γής
Πιέσεις
13. 13
φιλοξενούν της
περισσότερες
μονάδες
μυδοκαλλιέργε
ιας στην
Ελλάδα και
αποτελούν τη
μεγαλύτερη
πηγή
παραγωγής
μυδιών σε
εθνικό επίπεδο,
με ποσοστό
88% της
στρεμματικής
κάλυψης.
Ύπαρξη natura
και πράσινες
περιοχές.
την παλιά
βιομηχανική
περιοχή της
πόλης που
σήμερα
παρουσιάζει
σημαντικά
προβλήματα
υποβάθμισης με
πλήθος κτηρίων
σε αχρησία.
Κατά μήκος του
Δυτικού
θαλάσσιου
μετώπου
υπάρχουν
πολλοί
εγκαταλελειμμέ
νοι Δημόσιοι
χώροι.
πρόβλημα στην
αλεια λόγω της
περιβαλλοντικής
υποβάθμιση της.
Τα απόβλητα
μπορούν να
επηρεάσουν τις
ιχθυοκαλλιέργει
ες
ποταμού (μήκους
28 χλμ), θα
παρουσιάζει
τεράστιο
τουριστικό,
ψυχαγωγικό και
οικολογικό
ενδιαφέρον.
Αξιοποίηση της
περιοχής για
προσέλκυση
τουριστών
βιομηχανίας ,
γεωργίας και
προστατευόμε
νων περιοχών.
Ύπαρξη
πολλών
βιομηχανιών
και κατά
συνέπεια
μεγάλος
κίνδυνος
ατυχημάτων
(ΣΕΒΕΖΟ)
14. 14
Δίκτυα
Υποδομές
Ο χώρος του
λιμανιού
μπορεί να
αποτελέσει
πρότυπο
μοντέλο
ανάπτυξης με
την παράλληλη
αξιοποίηση της
δημόσιας
ακίνητης
περιουσίας και
ιδιαίτερα του
εμβληματικού
κτιρίου του
τελωνείου προς
όφελος της
πόλης.
Η σύνδεση της
ΠΑΘΕ και της
Εγνατίας Οδού
με τον έκτο
προβλήτα του
λιμανιού, έργο
που,
προσφέρει νέες
προοπτικές για
την εμπορική
εκμετάλλευση
του λιμανιού
της
Θεσσαλονίκης
Η Σιδηροδρομική
σύνδεση του
λιμανιού της
Θεσσαλονίκης με
τον Άξονα Αθήνα
– Θεσσαλονίκη,
δημιουργώντας
νέα δεδομένα για
την εμπορική
δραστηριότητα
στην πόλη, αφού
προσφέρεται η
ευκαιρία στη
Θεσσαλονίκη να
αναδειχθεί
Έλλειψη
οργανωμένου
πλαισίου για
τη συντήρηση
των υποδομών
Περιβάλλον Το δυτικό
θαλάσσιο
μέτωπο
Θεσσαλονίκης
πρόκειται για
μια εκτεταμένη
υγροτοπική
περιοχή που
χαρακτηρίζεται
από υψηλή
ποιότητα
οικοσυστημάτ
ων τα οποία
βρίσκονται υπό
καθεστώς
προστασίας
Παράνομες
εναποθέσεις
απορριμμάτων
και αμμοληψίες,
ανεξέλεγκτες
αποχετεύσεις
παραγωγικών
μονάδων,
φυτοφάρμακα,
φερτά υλικά.
Η εμφάνιση
τοξικών
μικροφυκών σε
υψηλές
συγκεντρώσεις
Ελεγχόμενη
χρήση
φυτοφαρμάκων
Αυξημένηπαρ
άκτια
διάβρωση στο
Καλοχώρι και
στις εκβολές
του Αξιού)
Δεν υπάρχει
φορέας για την
ολοκληρωμέν
η διαχείριση
του δυτικού
μετώπου
Απειλή από
την ΒΙΠΕ που
15. 15
Ένταξη
περιβαντολλογι
κών πόρων και
οικοσυστημάτ
ων του δυτικού
θαλάσσιου
μετώπου σε
καθεστώτα
προστασίας.
Ύπαρξη
φορέων
προστασίας και
διαχείρισης
υδάτων
(που μπορεί να
προκαλέσουν
τροφικές
δηλητηριάσεις
από την
κατανάλωση
οστρακοειδών)
και ερυθρών
παλιρροιών, έχει
παρατηρηθεί
αρκετές φορές
και για
σημαντικά
χρονικά
διαστήματα,
κυρίως στη
δυτική περιοχή
του κόλπου.
Ευτρωφισμός
από τα λύματα
και τις
αγροτικές
καλλιέργειες
Υφαλμύρωση
στην περιοχή
Καλοχωρίου
είναι στο
Καλοχώρι.
Ύπαρξη
πολλών
βιομηχανιών
και κατά
συνέπεια
μεγάλος
κίνδυνος
ατυχημάτων
(ΣΕΒΕΖΟ)
16. 16
Φορείς Δημόσιας Διαβούλευσης για το δυτικό Θαλάσσιο Μέτωπο
Θεσσαλονίκης
Δημόσιος
Φορέας
Εξειδικευμέν
οι Φορείς
Δημοσίου
Οργανισμοί
Αυτοδιοίκησης
Κοινωνικοί
και
Οικονομικοί
Εταίροι
Φορείς
της
Τοπικής
Κοινωνίας
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΠΕΡΙΒΑΛΛ/Ν
ΤΟΣΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΚΑΙ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ
Σ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Σ ΚΑΙ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Σ (Τομέας
υποδομών)
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
ΤΕΧΝΙΚΟ
ΕΠΙΜΕΛΗΤ
ΗΡΙΟ
ΕΛΛΑΔΑΣ
(ΤΜΗΜΑ
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΙ
ΑΣ
ΦΟΡΕΑΣ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Αξιού –
Αλιάκμονα –
Λουδία
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Σ ΘΡΑΚΗΣ
(ΥΜΑΘ)
ΓΕΝΙΚΗ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙ
Α
ΔΗΜΟΣΙΩΝ
ΕΡΓΩΝ
ΔΗΜΟΣ
ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩ
Ν ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ
ΕΠΑΓΓΕΛΜ
ΑΤΙΚΟ
ΕΠΙΜΕΛΗΤ
ΗΡΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝ
ΙΚΗΣ
ΔΙΚΤΥΟ
ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤ
ΑΣ ΔΥΤΙΚΩΝ
ΣΥΝΟΙΚΙΩΝ
ΘΕΣ/ΚΗΣ
ETAIΡΕΙΑ
ΥΔΡΕΥΣΗΣ
ΑΠΟΧΕΤΕΥΣ
ΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙ
Α
ΥΠΟΔΟΜΩΝ
ΜΕΤΑΦΟΡΩ
Ν ΚΑΙ
ΔΙΚΤΥΩΝ
ΔΗΜΟΣ ΔΕΛΤΑ ΚΕΝΤΡΟ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜ
ΑΤΙΚΗΣ
ΚΑΙ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙ
ΚΗΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Σ(ΚΕΠΑ) και
της
ΑΝΑΠΤΥΞΙ
ΑΚΗΣ
ΕΝΩΣΗΣ
ΦΟΡΕΑΣ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
ΤΟΥ
ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ
18. 18
ΚΙΝΗΣΕΙΣ
ΠΟΛΙΤΩΝ
Απόψεις φορέων δημόσιας διαβούλευσης για το Δυτικό Θαλάσσιο μέτωπο
Θεσσαλονίκης.
Αυτοδιοίκηση, φορείς, ομάδες, κινήσεις πολιτών, πρωτοβουλίες αστικού
ακτιβισμού, έχουν καταθέσει προτάσεις, απόψεις για την ανάπτυξη του Δυτικού
Μετώπου Θεσσαλονίκης.
Από την Αυτοδιοίκηση ξεχωρίζουν οι απόψεις των Δημάρχων της
Θεσσαλονίκης, χαρακτηρίζοντας το Δυτικό μέτωπο ως μια χαβούζα , επιρρίπτοντας
την ευθύνη σε όλους τους αρμόδιους υπουργούς των τελευταίων ετών.
Χαρακτηριστικά αναφέρουν στον ηλεκτρονικό τοπικό τύπο. « Είναι ντροπή για τη
δυτική Θεσσαλονίκη να υφίσταται ανισόρροπη ανάπτυξη έναντι της ανατολικής.
Νομίζει κανείς πως εδώ ζουν οι πληβείοι και ανατολικά οι
πατρίκιοι»(http://tvxs.gr/news)
Επίσης οι Δήμαρχοι Θεσσαλονίκης ζητούν την άμεση εξυγίανση, καθαρισμό
και διαμόρφωση του δυτικού μετώπου, μαζί με τη δημιουργία αλιευτικού καταφυγίου
(http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=209189)
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η κατάθεση της άποψης του Δημάρχου Μενεμένης
Αμπελοκήπων ενός Δήμου που πλήττεται από την επί χρόνια μόλυνση του δυτικού
θαλάσσιου μετώπου του Θερμαϊκού κόλπου. Πρόκειται για περιοχή στην οποία πριν
χρόνια, οι Θεσσαλονικείς κολυμπούσαν. Σήμερα το δυτικό τμήμα του Θερμαϊκού
κόλπου έχει μετατραπεί σε κινούμενο βούρκο. Σύμφωνα με τους φορείς της περιοχής
βιομηχανικά και αστικά λύματα, ορισμένες φορές εντελώς ανεπεξέργαστα,
καταλήγουν στα νερά. Τα προβλήματα στο δυτικό θαλάσσιο μέτωπο προέρχονται από
την ανεξέλεγκτη απορροή λυμάτων στη θάλασσα, την παράνομη λειτουργία αγωγών
19. 19
που εκβάλουν στον Θερμαϊκό και την παντελή έλλειψη σχεδιασμού για την
ανάπλασή του. Όπως επισημαίνει ο Δήμαρχος της περιοχής Λάζαρος Κυρίζογλου
«πέφτουν λύματα ανεπεξέργαστα και ανεξέλεγκτα, με by pass αγωγούς από διάφορες
μονάδες κατά μήκος του χειμάρρου Δενδροποτάμου. Βιολογικοί καθαρισμοί δε
λειτουργούν, βενζινάδικα ρίχνουν απόβλητα, από το μηχανοστάσιο της ΕΥΑΘ φεύγουν
κίτρινα όξινα απόβλητα χωρίς να περνούν από βιολογικό καθαρισμό. Φερτές ύλες
κατεβαίνουν μέχρι τις εκβολές, οι οποίες έχουν στομώσει και όλη η λάσπη γυρίζει πίσω
δημιουργώντας λίμνες ρυπογόνες. Τα βυρσοδεψεία έχουν φύγει εδώ και χρόνια, αλλά η
ρύπανση όχι. Πρωτίστως απαιτείται αυστηρός έλεγχος και ποινές. Να προστατευθεί
επιτέλους το δυτικό θαλάσσιο μέτωπο και μετά να το αναδείξουμε. Πρέπει να γίνουν
άμεσα οι μελέτες εξυγίανσης, για να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση και
να αρχίσουν ουσιαστικές παρεμβάσεις". (www.voria.gr/article/estia-molunsis-to-
dutiko-thalassio-metopo-foto)
Η άποψη του ΤΕΕ τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας διαχρονικά έχει διατυπωθεί
και εκφραστεί άπειρες φορές, συνηγορώντας στην άποψη του ΤΕΕ ο Θερμαϊκός
κόλπος πρέπει να αντιμετωπιστεί ως συνολικό οικοσύστημα σε όλο το μήκος της
ακτογραμμής του και όχι με τη λογική του «δυτικού», «κεντρικού» και «ανατολικού»
μετώπου και ότι είναι αναγκαία η ενιαία αντιμετώπιση των διαφόρων έργων- μελετών
που βρίσκονται κατακερματισμένα και αποσπασματικά υπό την ευθύνη πολλών
κρατικών φορέων και ΟΤΑ.» (http://www.teetkm.gr)
Ο διαχωρισμός του μετώπου με βάση τα γεωγραφικά όρια των Δήμων, δεν
έχει καμία λογική, εφόσον το μέτωπο παρουσιάζει μία φυσική συνέχεια που δεν
σχετίζεται με τα γεωγραφικά όρια των Δήμων. Συνεπώς παρουσιάζεται η ανάγκη
συντονισμού των εμπλεκόμενων συντελεστών των μελετών και των έργων, αλλά και
σύνδεσης και συναρμογής των μελετών – έργων μεταξύ τους, η διερεύνηση της
αλληλεπίδρασής τους, ώστε να παραχθεί το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακό αποτέλεσμα
για την πόλη συνολικά.
Την αναζήτηση τρόπων με σκοπό να αξιοποιηθεί και να αποκατασταθεί το
περιβαλλοντικό πρόβλημα που υπάρχει στο θαλάσσιο μέτωπο δυτικό μέτωπο
αναζητά και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας . Σε δηλώσεις του Περιφερειάρχης
Μακεδονίας κος Τζιτζικώστας εξέφρασε την άποψη ότι « Δυστυχώς, έχει επικρατήσει
η αντίληψη ότι η θάλασσα της Θεσσαλονίκης τελειώνει εκεί που τελειώνει το λιμάνι της
20. 20
πόλης μας, αγνοώντας αυτή την περιοχή που βρίσκεται δίπλα στις κατοικημένες
περιοχές της δυτικής Θεσσαλονίκης και η οποία έχει μετατραπεί σε μόνιμη εστία
μόλυνσης τόσο της ατμόσφαιρας όσο και της θάλασσάς μας»
(taxalia.blogspot.com/2011/06/blog-post.html)
Τον έλεγχο των εκροών των γεωργικών και κτηνοτροφικών υπολειμμάτων
που καταλήγουν στο θαλάσσιο περιβάλλον προτείνει ο αναπληρωτής καθηγητής του
τμήματος Χημείας του ΑΠΘ Κώστας Φυτιάνος. Όπως υποστηρίζει , με αυτόν τον
τρόπο θα εξασφαλιστεί η προστασία, η βιώσιμη διαχείριση και η αναβάθμιση του
οικοσυστήματος του Θερμαϊκού κόλπου. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι, επίσης, η
άμεση βελτίωση της λειτουργίας των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ)
περιμετρικά του κόλπου Τα συμπεράσματα επίσης της πρώτης ολοκληρωμένης
επιστημονικής έρευνας για τη ρύπανση στον Θερμαϊκό που έγινε προ επταετίας από
ομάδα επιστημών, με επικεφαλή τον κο Κώστα Φυτιάνο, χαρακτηρίζουν την
κατάσταση που επικρατεί ως άθλια.. Εν ολίγοις, μία θάλασσα γεμάτη μικρόβια.
Παρόλα αυτά δεν έχει παρθεί το παραμικρό μέτρο για να περιοριστεί η μόλυνση.
(http://tvxs.gr/news/τοπικά-νέα )
Ανάλογη είναι και η θέση του καθηγητή του ΑΠΘ κου Ζαλίδη Γεώργιου για
τις έντονες πιέσεις που δέχεται η δυτική πλευρά του Θερμαϊκού κόλπου «… πιέσεις
κυρίως από τα ποτάμια, τα ρέματα , τις ΒΙΠΕ Κιλκίς και Σίνδου, τα κατάλοιπα παλιών
μονάδων, λύματα κτηνοτροφίας, κατάλοιπα λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, ρυπαντικά
φορτία από τον βιολογικό καθαρισμό.» Αναφερόμενος στις σημειακές πηγές
ρύπανσης ο καθηγητής τόνισε ιδιαίτερα την συμμετοχή της ρύπανσης από την
Τάφρο 66 της Ημαθίας, η οποία καταλήγει στον Αλιάκμονα.
(http://www.naftemporiki.gr/story/374922/thessaloniki)
Αποδέχοντας τις απόψεις και θέσεις επιστημόνων και πολιτών , η πόλη
λειτουργεί με διαφορετικές ταχύτητες σχετικά με τα τρία τμήματα του Θ.Μ.Θ. Ειδικά
η αντιμετώπιση του Δυτικού τμήματος, δημιουργεί κραυγαλέες κοινωνικές
ανισότητες και προκλητική αδιαφορία στην αντιμετώπιση του προβλήματος της
ρύπανσης του κόλπου που προέρχεται από την ακτή. « ….η αποκατάσταση με μία ήπια
ανάπλαση του Θ.Μ.Θ., αποτελεί μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για την άρση των
κοινωνικών αδικιών και την εξυγίανση του κλειστού οικοσυστήματος του κόλπου της
Θεσ/νίκης.» (http://viktoriagkanila.blogspot.gr/2015/03/blog-post_15.html)
21. 21
Η αρμόδια ηγεσία με τον γενικό γραμματέα Δημοσίων έργων κο Στράτο
Σιμόπουλο να παραδέχεται ότι μέχρι σήμερα έγιναν αποσπασματικές προσπάθειες,
χωρίς μέθοδο, υπομονή, σχέδιο. Διατυπώνεται η άποψη ότι «η αρχή της ανάπλασης
της περιοχής είναι στα όρια του λιμανιού (δήμος Θεσσαλονίκης), περνά όλη την
παράκτια ζώνη Αμπελοκήπων Μενεμένης και φτάνει μέχρι τη Χαλάστρα στο δήμο
Δέλτα.»
Σε πρώτη φάση σύμφωνα με τη γραμματεία δημοσίων έργων είναι η
δημιουργία μιας εταιρείας, στα πρότυπα του "Αττικού Παράκτιου Μετώπου", με
αποκλειστικό μέτοχο το υπουργείο Οικονομικών, που έκανε τις μελέτες για το
Φαληρικό Όρμο με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Λάτση και πλέον έχει
χρηματοδότηση 200 εκ. ευρώ για να προχωρήσει στα έργα ανάπλασης. Το πρώτο
βήμα είναι η δημιουργία της εταιρείας, η οποία θα κάνει τις μελέτες, είτε με δωρεές,
είτε με κρατικά κονδύλια, είτε με ευρωπαϊκά.
(neoreumaneoorama.blogspot.com/2014_10_01_archive.html)
Σύμφωνα τέλος με το ΥΠΕΚΑ-ΟΡΘΕ Θεσσαλονίκη 2012 με στόχο την άρση
των παθογενειών, που σήμερα παρατηρούνται, την εξομάλυνση των αντιθέσεων και
τη ρύθμιση των τοπικών παρεμβάσεων των φορέων σε αυτό, σχεδιάζεται να
ενταχθεί στο πλαίσιο στρατηγικής για τη διαχείριση, ανάπλαση και αξιοποίηση του
συνολικού Θ.Μ.Θ. από τη Χαλάστρα μέχρι και το Αγγελοχώρι, σε διεθνή διαγωνισμό
για το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της Θεσ/νίκης,
22. 22
B.3.4 Νέα Ζητήματα και εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης
Η διάγνωση- αξιολόγηση δημιουργεί ορισμένα ζητήματα, τα οποία πρέπει να
λάβουμε υπ΄οψη μας στο σχεδιασμό, ώστε η δημιουργία εναλλακτικών τρόπων
αντιμετώπισης συμβάλλει στη ορθολογική και σαφέστερη δομή των προτάσεων.
Παραπάνω ταξινομείται το πλαίσιο αρχών, συγκεκριμένα τα ζητήματα
προκύπτουν με βάση τις λειτουργικές ανάγκες στο σύγχρονο πλαίσιο σχεδιασμού,
λαμβάνοντας υπ΄οψη την πείρα και το σύστημα χωρικού σχεδιασμού που διέπει την
εφαρμογή του στρατηγικού χωρικού σχεδιασμού. Η επιλογή των ζητημάτων
ταξινομούνται σε τέσσερις άξονες:
Ενίσχυση Βιώσιμων Μεταφορών.
Η έννοια της συμπαγούς πόλης, συγκεκριμένα η μίξη των χρήσεων γης και η
συγκέντρωση λειτουργιών γραμμικά με οδικούς άξονες, προϋποθέτει την
ενίσχυση της σημασίας των ΜΜΜ και τελικά το ζήτημα σύνδεσης του
Λιμανιού με τα ΚΤΕΛ. Επιπλέον είναι ανάγκη δημιουργίας δικτύου
ποδηλατοδρόμων και βελτίωση των υφιστάμενου δικτύου για την αναψυχή
των πολιτών, ώστε η προώθηση των αρχών της Βιώσιμης ανάπτυξης να
τονώνει την αναπτυξιακή φυσιογνωμία του Δυτικού Θαλάσσιου Μετώπου.
Επαναχρησιμοποίηση εγκαταλειμμένων χώρων και στρατοπέδων
Δημιουργίας ενός διαδημοτικού άξονα πολιτιστικών αθλητικών επιχειρηματικών –
καινοτομικών κεντρικών λειτουργιών και δημόσιων χώρων πρασίνου, σε
εγκαταλειμμένους χώρους και στρατόπεδα.
Η δυτική Θεσσαλονίκη, έχει έξι στρατόπεδα (Καρατάσιου, Παύλου Μελά, Μεγ.
Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Ζιάκα και Κακιούση) .
Αξιοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων των στρατοπέδων.
Οι χώροι αυτοί, όπως και το απόθεμα που συντίθεται από αδρανή βιομηχανικά
κτίρια, παλιά καπνομάγαζα, ιστορικά και μειονοτικά νεκροταφεία.
23. 23
Προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων
Παραπάνω τίθεται το ζήτημα χρησιμοποίησης του Λιμανιού για την τόνωση
της οικονομίας, ώστε με τη προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων να
τονωθεί η αναπτυξιακή φυσιογνωμία της περιοχής. Ο χώρος του Λιμανιού
ανήκει στο Δημόσιο και οι χρήσεις γης είναι η αναψυχή και ο πολιτισμός.
Προτείνεται ο χώρος να ιδιωτικοποιηθεί, συγκεκριμένα όμως να παραμείνει η
ίδια χρήση, δηλαδή να προσελκυσθούν επενδύσεις, με προϋπόθεση (πλαφον),
θα χρησιμοποιήσουν τον χώρο για τόνωση-προστασία- ανάδειξη του
πολιτισμού και της αναψυχής. Η αξιοποίησή του βασίζεται σε μακρόπνοο
σχεδιασμό προσέλκυσης επενδύσεων για την ανάδειξη πολιτιστικών
δραστηριοτήτων, ώστε μέσω της αναψυχής-πολιτισμού να προωθηθεί η
δημιουργία ενός πόλου έλξης δραστηριοτήτων.
Μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων του Δυτικού Θαλάσσιου Μετώπου με
Ανατολικό Θαλάσσιο Μέτωπο, μέσω τόνωσης του χαρακτήρα δημόσιων
υπηρεσιών και προσέλκυσης ξένων επενδύσεων.
Ισόρροπη ανάπτυξη μιας πόλης σημαίνει να γίνονται σχέδια και να
υλοποιούνται έργα και ανατολικά και δυτικά. Κάθε τι το οποίο οχλεί και
επιβαρύνει από κάθε άποψη δεν μπορεί να τοποθετείται μόνον δυτικά. Το
μέλλον της πόλης, έτσι όπως αυτή έχει πια αναπτυχθεί, κατά κύριο λόγο
βρίσκεται δυτικά.
Η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων επέλθεται ως εξής :
Την ενίσχυση των τουριστικών δραστηριοτήτων με στόχο την
οικονομική ανάπτυξη
24. 24
Την αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης ώστε να αντιμετωπιστεί η
ανεργία
Την βελτίωση των μεταφορικών δικτύων και σύνδεση της ανάπτυξης
με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
Την βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος με
ιδιαίτερη προσοχή στην αισθητική αναβάθμιση
Την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων και προώθηση
της έννοιας της βιωσιμότητας στο σχεδιασμό.
Την διαμόρφωση των προϋποθέσεων ανάπτυξης επιχειρηματικών
δραστηριοτήτων, την οργάνωση θεματικών περιοχών, την αύξηση των
χώρων πρασίνου, την ανάδειξη της σύγχρονης πολιτιστικής
ταυτότητας της πόλης, την τόνωση και η δημιουργία νέων περιοχών
κατοικίας και την οργάνωση των συγκοινωνιακών υποδομών.
Δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου με σκοπό την συγκέντρωση
νέων μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων από διάφορους κλάδους
δραστηριοτήτων, την αποκέντρωση δραστηριοτήτων από το ιστορικό
εμπορικό κέντρο της πόλης στοχεύοντας παράλληλα στη δημιουργία
εξωτερικών οικονομιών κλίμακας.
Δημιουργία μιας θεματικής περιοχής πολιτισμού και αναψυχής με τη
μορφή ενός cluster δραστηριοτήτων και επιχειρήσεων σχετικών με τον
πολιτισμό και την αναψυχή.
25. 25
B.4 Σύνθεση Πρόταση
Γενικός Άξονας - Στόχος: Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Δυτικής
Θεσσαλονίκης και προσέλκυση επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Δράσεις :
1. Κεντρικός στόχος των σχεδίων και μελετών (Ρυθμιστικό Σχέδιο
Θεσσαλονίκης-Ν.1561/1985, σχέδιο νόμου για την
επικαιροποίηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης-2011, Πρόγραμμα
«ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2012», Γ.Π.Σ Δήμου Θεσσαλονίκης, ΓΠΣ Δήμου
Μενεμένης) είναι η ανάπτυξη τριτογενών κυρίως δραστηριοτήτων διεθνούς
ακτινοβολίας, θεωρώντας την περιοχή ως το μελλοντικό επιχειρηματικό
κέντρο της πόλης, καθώς και η δημιουργία μιας νέας κεντρικότητας, γεγονός
που θεωρείται ότι συνιστά μοχλό ανάπτυξης για την πόλη συνολικά.
2. Πόλος συγκέντρωσης δραστηριοτήτων της μεταποίησης, του χονδρεμπορίου
της διαμετακόμισης και εκθεσιακών κέντρων, αξιοποιώντας την προνομιακή
του θέση ως προς το εθνικό και διεθνικό μεταφορικό δίκτυο.
3. Συγκέντρωση των δραστηριοτήτων σε οργανωμένους υποδοχείς και η
εξυγίανση των ήδη υφισταμένων υποδοχέων ταυτόχρονα με την αντιμετώπιση
του θέματος του βιομηχανικού κινδύνου.
4. Ενίσχυσή με δραστηριότητες ερευνητικές και επιχειρηματικές και με
ξενοδοχειακές και νοσηλευτικές εγκαταστάσεις και με εγκαταστάσεις
αναψυχής
5. Ο χώρος του λιμανιού μπορεί να αποτελέσει πρότυπο μοντέλο ανάπτυξης με
την παράλληλη αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας και ιδιαίτερα
του εμβληματικού κτιρίου του τελωνείου προς όφελος της πόλης.
26. 26
Γενικός Άξονας - Στόχος: Τόνωση της σημασίας της Δυτικής Θεσσαλονίκης ως
φυσική πύλη στη Βόρεια Ελλάδα και τη Ν/Α Ευρώπη.
Δράσεις:
1. Εκσυγχρονισμός και ανάπτυξη του λιμανιού της Θεσσαλονίκης και η
σύνδεσή του με τα λοιπά δίκτυα καθώς και με όλες τις αναπτυξιακές δράσεις,
αλλά και την ανάδειξή του σε μείζον χαρακτηριστικό του σύγχρονου προφίλ
της Θεσσαλονίκης, σε συνδυασμό με το θαλάσσιο μέτωπο της πόλης.
2. Σύνδεση της ΠΑΘΕ και της Εγνατίας Οδού με τον έκτο προβλήτα του
λιμανιού, έργο που, προσφέρει νέες προοπτικές για την εμπορική
εκμετάλλευση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης.
3. Η Σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης με τον Άξονα
Αθήνα – Θεσσαλονίκη-Ειδομένη, δημιουργώντας νέα δεδομένα για την
εμπορική δραστηριότητα στην πόλη, αφού προσφέρεται η ευκαιρία στη
Θεσσαλονίκη να αναδειχθεί σε δυναμικό κέντρο logistics. Για πρώτη φορά οι
σιδηροδρομικές γραμμές καταλήγουν στον 6ο προβλήτα του λιμανιού με έργα
ανισοπεδοποίησης σε 2 πύλες/θέσεις (ανατολική – 26ης Οκτωβρίου και
δυτική), δίνοντας στο σιδηρόδρομο άμεση εμπορική πρόσβαση στο λιμάνι.
Γενικός Άξονας - Στόχος: Ανάδειξη και προστασία του περιβάλλοντος σε
περιοχές ιδιαίτερης οικολογικής αξίας.
Δράσεις:
1. Ανάδειξη διαφορετικών μορφών τουρισμού και ανάπτυξη δραστηριοτήτων
εναλλακτικών μορφών τουρισμού, εξαιτίας του ιδιαίτερου οικοσυστήματος
του δυτικού θαλάσσιου μετώπου (Άξιος, Γαλλικός) και μικρότερους
(Δενδροπόταμος,), μικρές λιμνοθάλασσες κλπ.
27. 27
2. Ανάπτυξη δραστηριοτήτων εναλλακτικών μορφών τουρισμού συσχετισμένων
με τους φυσικούς, ιστορικούς και πολιτιστικούς πόρους της περιοχής.
3. Προστασία και διεύρυνση των ελεύθερων και πράσινων χώρων με τέτοιο
τρόπο ώστε να εξασφαλίζονται οι συμβατές χρήσεις και να διαμορφώνεται
απρόσκοπτη διαδρομή (πεζών και ποδηλάτων) κατά μήκος της ακτογραμμής
συνδυασμένη με την σύνδεση και ένταξη των στοιχείων του φυσικού τοπίου
και των πόλων πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
4. Αποκατάσταση της διαδρομής λιμάνι Θες/νίκης – λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου
– εκβολές Γαλλικού ποταμού – δέλτα Άξιου ποταμού (μήκους 28 χλμ), θα
συνδέει σε πολύ μικρό χρόνο την πόλη με την προστατευόμενη περιοχή του
Δέλτα του Άξιου που παρουσιάζει τεράστιο τουριστικό, ψυχαγωγικό και
οικολογικό ενδιαφέρον.
Γενικός Άξονας - Στόχος: Πολεοδομική και αστική ανασυγκρότηση του Δυτικού
και Κεντρικού θαλάσσιου μετώπου.
Δράσεις:
1. Προτείνεται η προώθηση σχεδίου εξασφάλισης της αναγκαίας γης για
χωροθέτηση κοινωφελών χρήσεων από τους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α
2. Δυνατότητα χωροθέτησης στα ανενεργά στρατόπεδα και λοιπές εκτάσεις
φερόμενης ιδιοκτησίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, κοινωφελών χώρων
σε τμήμα των υφιστάμενων εκτάσεων.
3. Σταδιακή μετεγκατάσταση των ενεργών στρατοπέδων εκτός Π.Σ.Θ. και
απόδοση λειτουργικού τμήματος των χώρων και των εγκαταστάσεων στις
τοπικές κοινωνίες.
4. Μέτρα πολεοδομικού χαρακτήρα για την εξέλιξη της ανάπλασης της περιοχής
των εκβολών του Δενδροποτάμου.
28. 28
5. Δημιουργία Πάρκου με στόχο να συγκεντρώσει στην περιοχή νέες μεγάλες
και μικρές επιχειρήσεις από διάφορους κλάδους δραστηριοτήτων, καθώς και
να αποκεντρώσει ορισμένες δραστηριότητες από το ιστορικό εμπορικό κέντρο
της πόλης στοχεύοντας παράλληλα στη δημιουργία εξωτερικών οικονομιών
κλίμακας. Η συγκέντρωση επιχειρήσεων συνδυάζεται με τη δυνατότητα
εγκατάστασης συνεδριακού κέντρου, κέντρων έρευνας και καινοτομίας,
καθώς και εκπτωτικού εμπορικού χωριού.
6. Αξιοποίηση των ανενεργών σιδηροδρομικών γραμμών, υπογειοποίηση
των ενεργών γραμμών που υποβαθμίζουν κατοικημένες περιοχές, και
αξιοποίηση των εκτάσεων του σιδηροδρομικού δικτύου για δημιουργία
χώρων
πρασίνου.
7. Σχεδιασμός σε επίπεδο γειτονίας με το μέτρο ασικών παρεμβάσεων με την
τοπική αυτοδιοίκηση να λαμβάνει περισσότερες πρωτοβουλίες.
8. Οι χώροι των στρατοπέδων να χαρακτηρισθούν χώροι «ελεύθερου χώρου-
αστικού πρασίνου» και «πολιτισμού, αθλητισμού, ψυχαγωγίας».
Γενικός Άξονας: Ενίσχυση της σημασίας των ΜΜΜ στα πλαίσια της συμπαγούς
πόλης.
Δράσεις:
1. Γραμμές μέσων σταθερής τροχιάς, όπως προαστιακός σιδηρόδρομος,
μετρό, τραμ : με την επέκταση του μετρό προς τα Δυτικά , με την
ανάπτυξη τερματικού σταθμού με τη μορφή ολοκληρωμένων πολυτροπικών
συγκοινωνιακών κέντρων στον νέο Σιδηροδρομικός Σταθμός στα Δυτικά της
πόλης, με την η κατασκευή γραμμών τραμ.
2. Λεωφορειακές γραμμές κορμού στην αστική και στις περιαστικές ή
υπεραστικές περιοχές. Η Δυτική Θεσσαλονίκη και κατά επέκταση η περιοχή
μελέτης θα πρέπει να καλυφθεί από λεωφορειακές γραμμές κατάλληλα
αρθρωμένες, ώστε να συμπληρώνουν και τροφοδοτούν τα μέσα σε σταθερή
τροχιά.
29. 29
3. Λοιπές τροφοδοτικές ή τοπικές λεωφορειακές γραμμές καθώς και
ειδικές γραμμές, καθώς και οι εναλλακτικοί και πράσινοι τρόποι μετακίνησης
που συνεισφέρουν στην αποσυμφόρηση της πόλης και στην βελτίωση της
ποιότητας ζωής.
4. Εναλλακτικές γραμμές μαζικής μεταφοράς, όπως για παράδειγμα
θαλάσσια συγκοινωνία.
30. 30
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
Σαμαρίνης Π. (2006), ‘’Ουδέν (;) νεώτερον από το θαλάσσιο μέτωπο: Μια διεθνής συζήτηση και η
Θεσσαλονίκη ως «ιδιαίτερο παράδειγμα»’’ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο , Διπλωματική εργασία,
Αθήνα, Οκτώβριος
ΒΕΡΑΝΗ Ε. (2008), ‘’ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΛΙΜΑΝΙΩΝΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ
ΧΩΡΟ : Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ’’, ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ
Αναπτυξιακή εταιρεία νομού Θεσσαλονίκης (2001), ‘’ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΙ
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ’’,
Νοέμβριος
Ματίκας Θ-Ρ. (2012), ‘’Έγκριση Αναθεώρησης Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ) του Δήμου
Καλαμαριάς’’, Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης, Ιούλιος
Φορείς - Οργανισμοί (Ηλεκτρονικές Πηγές)
www.mathra.gr/files/eisigisi_therm_04.doc
neoreumaneoorama.blogspot.com/2014_10_01_archive.html
http://viktoriagkanila.blogspot.gr/2015/03/blog-post_15.html
http://www.naftemporiki.gr/story/374922/thessaloniki
http://tvxs.gr/news/τοπικά-νέα
taxalia.blogspot.com/2011/06/blog-post.html
http://www.teetkm.gr
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=209189
www.voria.gr/article/estia-molunsis-to-dutiko-thalassio-metopo-foto
http://www.citybranding.gr/2012/08/marketing.html
http://www.yme.gr/getfile.php?id=3155
http://www.teetkm.gr/855/
