1. UNIVERSITETI I TIRANES
FAKULTETI I EKONOMISE
TEMA:
PRO APO KUNDER GLOBALIZIMIT
PËRGATITI: DEBORAH MERDANI
VITI I PARË, DEGA ADMINISTRIM BIZNES
GRUPI B 101
TIRANË, DHJETOR 2016
2. Përmbajtja
Cfare eshte globalizimi?
Ndikimi ne vendin tone, ana pozitive dhe negative
Pse jam pro.
3. Cfare eshte globalizimi?
Termi globalizim i referohet nje dukurie shumeplaneshe ekonomike dhe shoqerore
qe nisi ne fillim te viteve 90. Termi u fut shpejt ne fjalorin e pergjithshem, duke
treguar lidhjen e ngushte midis shteteve, nepermjet tregetise ne rritje, investimeve,
shkembimit te informacionit, turizmit, levizjes se njerezve, etj. Shtetet hapin
kufijte ne menyre qe tregtia dhe investimet te rriten. Thomas Friedmam shpjegon
shume qarte globalizimin me ane te nje shprehje. Rreth vitit 2000 mberriti
globalizimi në 3.0. Ai ndryshoi madhesine e botes nga “small” ne “tiny”.
Shkaqetqe sollen globalizimin jane: zhvillimi teknologjik, problemet
globale dhefundiluftes se ftohte midis Rusise dheAmerikes.
Teknologjitë e informacionit bashkë me një sërë teknologjish të tjera po zhvillohen
me shpejtësi dhe po përhapen gjerësisht. Tregtia po zgjerohet në mbarë botën po
kështu dhe qarkullimi i kapitalit dhe investimeve private.
Sot, ndeshemi me opinione te ndryshme rreth globalizimit dhe efekteve qe sjell ne
shoqeri. Mbeshtetesit e globalizmit mendojne se ai sjell prosperitet dhe zhvillim,
duke zgjidhur disa probleme sic eshte varferia. Por, ne te njejten kohe sotnjerezit
jane me te zemeruar se kurre ndaj tij.
Une jam pro globalizmit per disa arsye:
Gobalizimi zhvillon tregtine, levizjen e lire te njerezve, mundesite e tyre per
punesim dhe mundesite mira per zhvillimin e vendeve te botes se dyte dhe te trete.
Tregetia e lire midis vendeve sjell perfitime si: uljen e barrierave tregtare, uljen e
taksave dhe levizjen e lire te njerezve. Marreveshja NAFTA ose North American
Free Trade Agreement, eshte nje marreveshje tre paleshe midis tre shteteve te
fuqishme si Amerika e Veriut, Kanadase dhe Meksikes. Amerika eksporton
produktet e saj ne keto vende, por dhe importon prej tyre. Disa zera kundershtojne
benefitet qe kjo marrveshje sjell sepse vendet e punes ne Amerike po shkurtohen
duke sjelle pakenaqesi. Shembull tjeter eshte Bashkimi Europian i cili eshte nje
nga tregtaret me te medhenj, duke numerurar rreth 16.5% te importeve dhe
eksporteve globale.
Por ne praktike akoma egzitojne barriera tregtare, si psh: Vendosja e taksave mbi
produktet te cilat importohen dhe eksportohen. Nje rast permendim vendin tone i
cili ndryshoi ligjin per blerjen online. Cdo person qe ben blerje online duhet te
4. paguaje 11% tatim mbi vleren e shtuar dhe nje tarife doganore ne varesi te
origjines se mallit.
Globalizimi luan rol pozitiv ne vendet e zhvilluara dhe te pazhvilluara.
Vendet e varfra si Shqiperia do te perfitonin shume nga tregtia e lire e
globalizimit, pasi do te sillte rritje te konkurences, uljen e cmimeve dhe hapjen e
vendeve te reja te punes. Sipas parimeve baze te saj ajo ka disa avantazhe. Hapja e
tregjeve ne mallra, sherbime dhe ne bujqesi. Vende qe kane mungese ne resurse
apo te mira dhe sherbime jane duke permiresuar standartin e tyre te jeteses, per
shkak te globalizimit. Shqiperia dhe Kosova jane cilesuar si miniera nentokesore.
Terreni i Shqiperise eshte kryesisht fushor dhe ka premisa shume te mira per
zhvillimin e bujqesise dhe blegtorise.
Levizja drejt nje ekonomie globale ka perfshire te gjithe boten, porne
vecanti Ameriken e Veriut.
Tregjet shtrihen ne mbare boten. Te besh biznes pertej kufijve eshte sotdicka e
zakonshme. Coca-cola lufton me Peps-in ne Indi dhe Frito-Lay i ka cuar patatinat e
veta deri ne Kine. Prodhuesi finlandez i telefonave celulare, Nokia renditet si
marka me e besuar ne Indi. Kompanite kane rritur fitimin dhe jane pershtatur me
kulturat. Ekspansionet kane ndihmuar ne rritjen e fitimit te shume kompanive kudo
qe ndodhen. Nje shtet i forte ligjor dhe globalizmi ecin ne te njejtin linje. Tregtia e
lire neper bote sa vjen dhe rritet, njerezit jane ne levizje. Te joshur nga e ardhmja
ne paqe, prosperiteti, shkollimi dhe mundesia per nje jete te re, njerez te kulturave
te ndryshme po levizin drejt vendeve qe permbushin premtimin e endrrave te tyre.
Destinacionet me te rendesishme jane SHBA dhe Kanadaja.
Njerezit jane me shume tolerante ne saj te globalizimit. Diferencat egzistuese midis
kulturave jane bere me te pranueshme. Ne te njejten kohe shkembimi i
informacionit midis vendeve eshte rritur.
5. Disa ane qe mendoj se jane negative.
Njerezit ankohen per globalizimin per disa arsye. Njerezit e pasur jane bere me te
pasur kurse jo te pasurit me te varfer. “Globalizimi eshte i mire per manaxheret,
pronaret jo per natyren e njerezve te thjeshte”. Ne te njejten kohe pretendohet se
globalizimi eleminon barrierat, ne te verte nuk eshte keshtu.
Kompanite shumekombeshe akuzohen shpesh here per kushte shume te keqija ne
vendin e punes. Puntoret paguhen pak, punojne me orare te zgjatura etj. Kjo
shprehet dhe ne kompanite e huaja ne vendin tone te cilat shfrytezojne krahun e
lire te punes, pagesat e ulta dhe prodhimet jane cilesore duke siguruar fitime te
majme.
Vendi më i globalizuar në botëështë SHBA-ja, e pasuar nga Suedia, Kanada,
Mbretëria e Bashkuar dhe Luksemburgu. Vendet më pak të globalizuara sipas
indeksit të KOF-it janë Togoja, Çadi dhe Republika e Afrikës Qendrore.
Globalizimi synon t'i beje kufijte kombetare te parendesishem.
Pra, cdo vend i botes do te shkembeje mallra e sherbime me te gjithe boten pa
pengesa te tipit: taksa mbi importet, kuota mbi sasine qe mund te importohet etj.
Gjithashtu synohet qe t'i jepet fund ndihmes financiare qe nje shtet mund t'i jape
industrive te caktuara vendase (per shembull ndihma qe BE-ja dhe Amerika u japin
fermereve te tyre). Pra, ne pergjithesi rregullat qe kane te bejne me biznesin do te
zvogelohen e uniformizohen ne menyre qe te lehtesohet tregtia e investimet
nderkombetare
Pra, si perfundim une them qe globalizimi nuk eshte as gogol, as dicka qe duhet
perqafuar si shpetimtari i botes. Pra eshte nje dukuri per te cilen duhet te jemi te
mirinformuar dhe duhet ta trajtojme me nji doze te shendetshme skepticizmi.
Materialetburimore
Materiale të marra nga interneti