SlideShare uma empresa Scribd logo

Sena tal-fidi_it-Tieni Parti

•Transferir como PPTX, PDF•
•
Claudio Laferla
Claudio Laferla

Din hi l-ewwel Katekezi dwar il-Fidi. Fiha ssibu: Xellug: riflessjoni Lemin: silta mill-Katekizmu tal-Knisja Kattolika. Kull nhar ta' Sibt, se jizdid il-materjal u ghalhekk inheggek biex taghmel uzu minnu.

Espiritual
1 de 34
11.10.12 – 24.11.13 Mill-bidu, il-Katekeżi kien maħsub biex: -> jkun hemm dixxipli; -> isibu għajnuna fil-ħajja tal-fidi; -> bil-fidi ikollom ħajja f’ Ġesù; -> imrawwmin fil-ħajja nisranija; -> jinbena l-Ġisem ta’ Kristu.
11.10.12 – 24.11.13 Il-bżonn tal-Katekeżi -> trawwim fil-fidi għall- kulħadd; -> tagħlim tad-duttrina Nisranija; -> tagħlim organiku u sistematiku; -> tagħlim li jwassal għall- milja tal-ħajja Nisranija. Mela, hemm rabta intrinsika bejn il-katekeżi u l-fidi.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Katekiżmu espożizzjoni ta’: -> essenza u fondament tad-duttrina Kattolika; -> fidi u morali -> fid-dawl tal-Konċilju u t-Tradizzjoni tal-Knisja. Il-Katekiżmu huwa sors ta’ kif tikber fil-fidi kif temmen il-Knisja skont it-tagħlim u t- Tradizzjoni tagħha.
11.10.12 – 24.11.13 -> Il-Fidi u l-Magħmudija għandhom iwasslu għax- Xhieda (jien xhud ta’ Kristu); -> Il-Katekiżmu juri x’inhi r- Rivelazzjoni...i.e. Alla li juri lilu nnifsu lil bniedem; Alla li jidħol fl-istorja tal-bniedem; Alla li jgħamel l-ewwel pass u jersaq lejn il-bniedem li huwa ħalaq;
11.10.12 – 24.11.13 -> Fl-istess waqt, hemm bżonn li l-bniedem jagħti risposta, iwieġeb lil Alla; -> Din it-tweġiba tal-bniedem jgħamilha bil-Fidi; -> Bil-Fidi, l-bniedem jgħaraf ‘l Alla bħala (i) Il-Prinċipju; (ii) Salvatur; u (iii) Dak li jqaddisna; -> Dan hu t-twemmin tagħna...dan hu l-Kredu li nistqarru kull nhar ta’ Ħadd.
11.10.12 – 24.11.13 Għan tal-Katekiżmu: • X’inhi d-duttrina; • Għarfien fil-fond tal-fidi; • Il-milja tal-fidi; • Il-Fidi trabbi għeruq; u • Fidi viżibbli permezz tax-xhieda. Mela, l-Katekiżmu huwa sors ta’ għarfien, sosten u applikazzjoni ta’ dak li jien nemmen. Dan it-twemmin insibu fil- Katekiżmu u għalhekk nista’ nserraħ moħħi li huwa tajjeb.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi: • Xi tfisser li ‘temmen’? Din hi mistoqsija mportanti qabel ma ngħamel l-istqarrija tal-fidi jew niċċelebra l-Litruġija.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi: • Twegiba lil Alla F’min? • Lil Alla li juri lilu nnifsu Għaliex? • Huwa Alla li jagħti raġuni tal- għixien u l-eżistenza tagħna Il-bniedem ma jistgħax jibqa’ indifferenti quddiem Alla u dak li uriena fuqu nnifsu.
11.10.12 – 24.11.13 Alla personali; il-Grazzja, il- Fidi u r-Raġuni • Alla ta’ lill-bniedem il-fakultà li jagħarfu. • Alla personali • Alla u l-bniedem f’relazzjoni • Alla li jagħti l-grazzja • Fidi u Raġuni mhux kontra xulxin Alla li ħalaq il-bniedem tah ukoll il-grazzja biex jagħarfu u jkollu relazzjoni personali miegħu. Il-Fidi u r-raġuni flimkien: esperjenza ta’ Alla.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi u l-Patt il-Ġdid • Il-wegħda ta’Alla hi għal dejjem; • Ma hemmx revelazzjoni oħra; • Dehra glorjuża ta’ Ġesú; • Revelazzjoni ntemmet (dak li ried jgħidilna Alla diġa qalulna); • Il-fidi nisranija li tgħini nifhem u nara tul iż- żminijiet. (reading the signs of times) 66. “Il-Patt il-Ġdid hu definittiv u għal dejjem, għalhekk iż-żmien tal-ekonomija nisranija qatt ma hu se jgħaddi, u m’għandniex nistennew ebda rivelazzjoni pubblika ġdida f’dan iż-żmien qabel id-dehra glorjuża ta’ Sidna Ġesù Kristu”. Iżda, għalkemm ir-Rivelazzjoni ntemmet, għad ma ħarigx beraħ għal kollox kull ma fiha, hi l-fidi nisranija li trid tifhem u tara, bil-mod il-mod tul iż-żminijiet, kull ma fiha r-Rivelazzjoni.
11.10.12 – 24.11.13 Rivelazzjoni u Fidi Waħda • Il-qofol u l-unika Rivelazzjoni huwa Ġesú Kristu hekk kif urieh il- Missier u kif twassalulna l-Knisja, li tagħha, Ġesú hu r-Ras. • Kull veritá oħra li nisimgħu minn sorsi oħra, ma jistgħux jiġu aċċettati mill-fidili. • Aħna mħeġġin li nkunu nafu l-fidi tagħna: F’min Nemmen. 67. Il-fidi nisranija ma tistax taċċetta xi “rivelazzjonijiet” li jippretendu jgħaddu jew jikkoreġu r-Rivelazzjoni li tagħha l-qofol hu Kristu. Hu l- każ ta‟ xi reliġjonijiet mhux insara, u wkoll ta‟ xi setet ta‟ żmienna li jibbażaw ruħhom fuq rivelazzjonijiet bħal dawn.
11.10.12 – 24.11.13 Depositum Fidei • Il-Fidi (teżor): Tradizzjoni u Skrittura; • Fdat mill-Appostli lill-Knisja; • Jintrabat flimkien mar-ragħajja; • Fit-tagħlim tal-Appostli, fl- għaqda bejn kulħadd, fil-qsim tal-ħobż u fit-talb; • Fil-ħarsien, fil-ħajja u fl- istqarrija tal-fidi, ikun hemm għaqda singulari. • Il-Knisja ġiet afdata b’dan it- Teżor (fidi) u li dan insiebuh kemm fit-Tradizzjoni Appostolika kif ukoll fl-iSkrittura...Dawn huma Font Wieħed tar-Rivelazzjoni. 84. “It-teżor imqaddes” (1 Tim 6,20; 2 Tim 1,12-14) tal-fidi (depositum fidei), li jinsab fit-Tradizzjoni u fl-Iskrittura Mqaddsa, ġie fdat mill-Appostli lill-Knisja kollha. “Il-poplu qaddis ta‟ Alla kollu, huwa u jintrabat ma‟ dan il-wirt, flimkien mar-ragħajja tiegħu, jibqa‟ dejjem sħiħ fit- tagħlim tal-Appostli, fl-għaqda bejn kulħadd, fil-qsim tal-ħobż u fit-talb, hekk li fil-ħarsien, fil-ħajja u fl-istqarrija tal-fidi li twasslitlu, ikun hemm, bejn ir-ragħajja u l- fidili, għaqda fl-ispirtu tassew singulari”.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Maġisteru u l-Kelma ta‟ Alla • Il-Kelma ta‟ Alla fuq kollox; • Il-Maġisteru għall-qadi tal- Kelma; • Il-Maġisteru:  jisma,  iħarisha,  ifissirha  bit-tjieba,  bil-qdusija,  bil-fedeltá • Nemmnu li dak li irrevelalna Alla nnifsu permezz tal-Kelma, (l-iSkrittura kollha), nemmnuh bhala dak li jrid Alla li nemmnu biex insalvaw. 86. “Għalhekk dan il-Maġisteru, mhux aqwa mill-Kelma ta‟ Alla imma hu għall-qadi tagħha, billi jgħallem dak biss li ġie trasmess, għaliex b‟ordni ta‟ Alla u bl-għajnuna tal-Ispirtu s- Santu, irid jisma‟ din il-Kelma bi tjieba, iħarisha bi qdusija u jfissirha b‟fedelta sħiħa, u minn dan id-depożitu waħdieni tal-fidi jrid jieħu dak kollu li jipproponi biex jitwemmen bħala rivelat minn Alla”.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Maġisteru tal-Knisja • L-awtoritá li ġejja minn Kristu; • Jiddefinixxi dommi ta‟ Fidi; • Li torbot b‟rabta ta‟ Fidi; • Veritajiet li jinsabu fir- Rivelazzjoni; jew • li għandhom rabta necessarja magħhom. Il-Maġisteru jservi l-Kelma (Logos) ta‟ Alla u li ma jgħidx xejn ġdid ħlief dak li ġie fdat lilna permezz tar-Rivelazzjoni ta‟ Ġesú Kristu. 88. Il-Maġisteru tal-Knisja jħaddem għal kollox l- awtorità li għandu minn Kristu, meta jiddefinixxi xi dommi, jiġifieri meta jipproponi b‟sura li torbot il- poplu nisrani b‟rabta ta‟ fidi li ma jistax jerġa‟ lura minnha, xi veritajiet li jinsabu fir- rivelazzjoni jew meta wkoll jipproponi b‟mod definittiv xi veritajiet li għandhom rabta neċessarja magħhom.
11.10.12 – 24.11.13 Il-ħajja spiritwali, Fidi u Dommi. • Rabta bejn dak li nemmen, dak li ngħix u dak it-tgħalim tal-fidi; • Fidi li trid tiġi mdawwla mit- tgħalim; • Meta ngħixu dak li nemmnu l- fhema tagħna (għarfien) tkunu miftuha permezz tad-dawl li jagħtuna d-dommi tal-fidi. Skont il-Vanġelu ta‟ Ġwanni 8,31-32 insibu lil Ġesù jfakkarna dwar xi tfisser tkun dixxiplu tiegħu. 89. Hemm rabta organika bejn il-ħajja spiritwali tagħna u d-dommi. Dawn huma dwal fil-mixi tal-fidi tagħna, li jdawluh u jiżgurawh. Minn naħa l-oħra, jekk ħajjitna hi dritta, kemm il-fehma tagħna u kemm qalbna jkunu miftuħin biex jilqgħu d-dawl tad-dommi tal-fidi (Ġw 8,31-32).
11.10.12 – 24.11.13 Il-ġerarkija fid-dommi tal-Fidi • Rabta bejn id-dommi tal-Fidi • Kristu hu l-Milja tal-Fidi • Hemm ġerarkija ta‟ veritajiet Il-veritajiet tal-fidi nisranija għandhom posthom fit- twemmin nisrani. Dan għaliex hemm veritajiet li huma għola fl-ordni ġerarkika minn oħrajn. Eże. : li wieħed jemmen li Alla huwa Trinitá hija ħafna għola milli nemmen li għamilt dnub venjal. 90. Ir-rabtiet bejniethom u l-koerenza tad-dommi nistgħu nsibuhom fir- Rivelazzjoni kollha kemm hi tal-Misteru ta‟ Kristu. “Hemm ordni jew „ġerarkija‟ fil-veritajiet tad-duttrina kattolika, għax ir-rabta ta‟ kull veritá mal-pedament tal-fidi nisranija m‟hijiex listess”.
11.10.12 – 24.11.13 Ix-Xirka tal-Insara u l-Fidi • Is-sens sopranaturali tal-fidi (jitraxxendi n-natura), jiġifieri, meta l-poplu kollu ta‟ dawk li jemmnu, mill-isqof sa lanqas fost il-lajċi, jkunu qed jemmnu l-istess ħaġa dwar: (i) il-fidi; u (ii) morali (dak li jgħixu); • Ma tistgħax titqarraq għax hemm din l-unitá tal-poplu ta‟ Alla dwaru. Dan ifisser li, ġaladarba wieħed jitwarrab mill-Knisja, hemm ċans li jista‟ jiġi mqarraq fuq il- livell tal-fidi u tal-morali f‟ħajtu. 92. “Ix-xirka tal-nsara” ...ma tistax titqarraq fil- fidi, dan turih permezz tas- sens sopranaturali tal-fidi li għandu l-poplu kollu ta‟ Alla, meta l-fidili kollha, “mill-Isqfijiet sa lanqas wieħed fost il- lajċi”, juru li jaqblu lkoll flimkien f‟dak li għandu x‟jaqsam mal-fidi u mal- morali.
11.10.12 – 24.11.13 Is-sens tal-Fidi u l-Ħajja • Hemm rabta intrinsika bejn dak li wieħed jemmen u dak li jghix. Hija l-Knisja ta‟ Ġesú Kristu, li lilHa ġiet fdata il-fidi mill-Appostli u s-suċċessuri tagħhom, li se tgħin lil fidili billi tgħallimhom u tfissrilhom il- fidi vera. 93. “Permezz ta‟ dan is-sens tal-fidi, imqanqal u msaħħaħ mill-Ispirtu tal-Verità, il-poplu kollu ta‟ Alla, immexxi minn dawk li għandhom is-setgħa li jgħallmu,...jintrabat għal dejjem mal-fidi mogħtija darba lill-qaddisin, jifhimha aktar fil-fond, ifissirha kif jixraq u jgħixha aktar f‟ħajtu”.
11.10.12 – 24.11.13 L-Ispirtu s-Santu bħala Għajnuna ta‟ Għarfien ta‟Alla • L-Ispirtu s-Santu huwa “Il- Mulej li jagħti l-ħajja”. Huwa jgħin lil dak li jemmen biex jikber fil-fidi. Għalhekk, waqt li naħsbu u nfittxu dwar il-Kelma ta‟ Alla, l-Ispirtu s-Santu jagħtina għarfien aktar fil-fond skont dik il-veritá li ġiet rivelata lilna minn Ġesú Kristu. 94. Bl-għajnuna tal-Ispirtu s- Santu, fil-ħajja tal-Knisja tista‟ tikber kemm l-intelliġenza tar-realtajiet kif ukoll tal- kliem tal-wirt tal-fidi: “bil- kontemplazzjoni u l-istudju ta‟ dawk kollha li jemmnu huma u jaħsbu fuqhom bejnhom u bejn ruħhom”; b‟mod partikulari “r-riċerka teoloġika twassal għall- għarfien aktar fil-fond tal- verità rivelata”.
11.10.12 – 24.11.13 Il-fidi Nisranija hija marbuta mal-Persuna ta‟ Ġesù Kristu • Il-Kelma ta‟ Alla saret „laħam‟ • Il-Kelma ta‟ Alla hija Ġesù Kristu, l-Iben il-Waħdieni • Il-ħajja nisranija hija din il- ħajja ta‟ Ġesù u ma Ġesù; mal- Kelma • L-Ispirtu s-Santu li Hu l-Mulej li jagħti l-ħajja, Huwa jdawlilna moħħna biex ngħamlu din l- esperjenza ta‟ Ġesù kuljum fil- ħajja tagħna. 108. Iżda, l-fidi Nisranija m‟hijiex “xi reliġjon ta‟ ktieb”. Il- Kristjaneżmu huwa r-reliġjon tal- “Kelma” ta‟ Alla, Kelma li “m‟hijiex xi kelma miktuba u mbikkma, iżda l-Kelma (il-Verb) magħmula bniedem u ħajja”. Biex il-Kotba Mqaddsa ma jibqgħux ittra mejta, jeħtieġ li Kristu, il- Kelma ta‟ dejjem ta‟ Alla l-ħaj, permezz tal-Ispirtu s-Santu, “jiftħilna moħħna biex nifhmu l-Iskrittura” (Lq 24,45).
11.10.12 – 24.11.13 Hemm rabta sħiħa bejn, il- veritajiet tal-fidi, il-Pjan tar- Rivelazzjoni u d-doni li kull wieħed għandu. • Il-veritajiet tal-fidi huma marbutin: • ma xulxin; • ma dak lir-Rivelalna Alla dwaru nnifsu; • mad-doni li Alla tagħna skont ma għoġob lilu għall- bini tal-Knisja (il-komunità nisranija) 114. Trid tingħata attenzjoni għall- “analoġija tal-fidi” (Rum 12,6). “B‟analoġija tal-fidi” nifhmu, r-rabta liema bħalha tal-veritajiet tal- fidi, bejniethom u mal-pjan kollu tar-Rivelazzjoni. (Aħna għandna doni differenti skont il-grazzja li Alla tana; jekk għandna d-don tal-profezija, ħa nħaddmuh
11.10.12 – 24.11.13 Alla li għadu jitkellem permezz tal-Kelma Tiegħu, liema kelma hi qawwijja u b‟saħħita. • Hemm rabta intrinsika bejn il- Kelma ta‟ Alla u l-qawwa tagħha u l-fidi tal-Knisja (il- Knisja – kull persuna mgħammda); • Li għandu jkun hemm libertá biex in-nisrani jkollu aċċess għall-Iskrittura. Dan jitfa‟ responsabiltà fuq in-nisrani li mhux biss ikollu l-Kelma ta‟ Alla, iżda li għandu jaqraha u jgħixa. 131. “Hemm tant qawwa u saħħa fil-kelma ta‟ Alla, li żżomm u tqawwi l-Knisja, isaħħaħ ulied il-Knisja fil-fidi tagħhom, tmantni lil ruħhom, u hi nixxiegħa safja li ma tintemm qatt fil-ħajja spiritwali tagħhom”. Jeħtieġ li l-bieb tal-Iskrittura Mqaddsa jkun miftuħ beraħ għall- insara.
11.10.12 – 24.11.13 L-Ittra lil Lhud (1,1) tgħidilna li Alla kellimna b‟diversi modi. Alla dejjem beda Hu l- azzjoni tad-djalogu mall- bniedem. • Il-mod li l-bniedem jilqa‟ l- istedina ta‟ Alla u ta‟ dak li Alla nnifsu urina fuqu nnifsu hija billi jemmen. • Il-fidi hi r-risposta tal-bniedem għas-sejħa li Alla jagħmel kontinwament. 142. Bir-rivelazzjoni tiegħu Alla li ma jidhirx, fil-kobor bla qjies ta‟ Mħabbtu, jkellem lill-bnedmin qishom ħbiebu u jitħaddet magħhom biex jistedinhom jidħlu u jilqagħhom f‟xirka miegħu. It-tweġiba xierqa għal din l-istedina hi l-fidi.
11.10.12 – 24.11.13 Il-fidi twassal lill-bniedem li jintelaq f‟idejn Alla. • Li wieħed ikollu l-fidi ma jfissirx li wieħed ikun qed jifhem; • Li wieħed jafda „l Alla f‟ ħajtu ma jfissirx li jkun jaf x‟se jiġri; • Li wieħed ikollu l-fidi f‟Alla jfisser li jaf li dan Alla jħobbu sopranaturali u li jgħix ġewwa fih u huwa qrid tiegħu aktar milli wieħed hu qrib tiegħu innifsu. 143. Bil-fidi l-bniedem iħalli għal kollox f‟idejn Alla l-intelliġenza u r- rieda tiegħu u, b‟ruħu u ġismu jagħti l-kunsens tiegħu lil Alla, awtur tar-rivelazzjoni. L-Iskrittura ssejjaħ “ubbidjenza tal-fidi” din it-tweġiba tal-bniedem lil Alla, li jirrevela lilu nnifsu “Bih aħna rċevejna l-grazzja tal-appostolat biex inwasslu għall- ubbidjenza tal-fidi l-bnedmin fost il- ġnus kollha għall-ġieħ ta' ismu. Lil dan Alla li issa rrivelalna dan il- misteru, u għarrfu lill-ġnus bil-Kitba tal-Profeti, skont l-ordni tiegħu, Alla ta' dejjem, biex iwassalhom għall- ubbidjenza tal-fidi.”
11.10.12 – 24.11.13 IL-Fidi: li toqgħod minn rajk għas-sejha ta‟ Alla f‟ ħajtek. • Toqgħod minn rajk; • B‟mod ħieles; • Għall-Kelma ta‟ Alla; • Alla li hu Veritá fih innifsu; • Veritá garantita; • Abraham u Marija żewġ mudelli tal-Fidi. Meta minn rajja u b‟mod ħieles noqgħod għall-Kelma ta‟ Alla, allura, Kelma ta‟ Veritá, jien inwelled lil Kristu ġewwa fija biex imbagħad ngħaddieh lil oħrajn. 144. Tobdi (mill-Latin “ob-audire”) fil-fidi ifisser “toqgħod minn rajk b‟mod ħieles għall-kelma li tismá”, għax il-veritá tagħha hi garantita minn Alla, il-Veritá fih innifsu. Ta‟ din l-ubbidjenza Abraham hu mudell li tagħtina l-Iskrittura Mqaddsa. Fil-Verġni Marija din l-ubbidjenza seħħet b‟mod l-iktar perfett.
11.10.12 – 24.11.13 Permezz tal-Fidi aħna nkunu nistgħu nobdu „l Alla fil-mixja tagħna miegħu. Permezz tal-Fidi aħna nidħlu fil-ġewwieni tal-ħajja ta‟ Alla u jkollna esperjenza ta‟ dak Alla li ma jidihrx u „tad-dlam tal- Fidi.‟ Permezz tal-Fidi titwieled ġewwa fina l-Kelma ta‟ Alla u ngħamlu esperjenza ta‟ dak li hu Divin. Permezz tal-Fidi ngħamlu affarijiet li weħidna jew bil- qawwa naturali biss ma jirnexxilniex inwettqu. 145. L-Ittra lil-Lhud, fil-ġieħ kbir li tagħti lill-fidi ta‟ missirijietna, tinsisti b‟mod partikulari fuq il-fidi ta‟ Abraham. “Kienet il-fidi li ġagħlet lil Abraham jobdi s-sejħa ta‟ Alla, meta dan qallu jmur f‟art li kien se jagħtih b‟wirt; u telaq bla ma kien jaf fejn kien sejjer”. Kienet il-fidi li wasslitu biex jgħix bħala barrani u frustier fl-Art imwiegħda. Kienet il-fidi li ġagħlet lil Sara tilqá l-fatt li kellha tnissel iben il- wegħda. U flaħħarnett, kienet il-fidi li wasslet lil Abraham biex joffri b‟sagrifiċċju lill-ibnu l-waħdieni.
11.10.12 – 24.11.13 L-Ittra lil Lhud turina ċar diversi affarijiet importanti dwar il-fidi u l-effett tagħha fil-mixja eskatoloġika tagħna. 1. Hija pedament (fuq x‟hiex se nibnu); 2. Tagħtina tama (tama ġejja mill-Ispirtu s-Santu); 3. Hija prova (ċertezza u sigurtà ta‟ dawn l- affarijiet); 4. Dwar ħwejjeġ li ma jidhrux. (il-Fidi hi pass lejn id-Dlam għaliex aħna qatt ma nistgħu nitkellmu jew inkun nafu kollox dwar Alla). 146. B‟hekk Abraham wera x‟inhi d-definizzjoni tal-fidi mogħtija mill-Ittra lil Lhud: “Il-fidi hija l- pedament tal-ħwejjeġ li għandna nittamaw, hija l-prova tal-ħwejjeġ li ma jidhrux” (Lh 11,1).
11.10.12 – 24.11.13 Ir-Rabt bejn it-TQ u t-TĠ toħroġ ċar ir-rabta li hemm bejniethom. Fiż-żewġ Testamenti, il-Fidi hi protagonista qawwijja. Dan jitfa‟ dawl dwar kif Alla rrevela lilu nnifsu bil-mod matul iż-żminijiet sakemm waslet “il-milja taż-żminijiet” li fieh deher Ġesu u rrevelalna aktar dwar il-Missier u l- Ispirtu s-Santu. Għalhekk, l-Ittra lil Lhud tgħidilna li Ġesu u l-awtur tas- salvazzjoni tagħna u li l-fidi tibda u tintemm fih. 147. It-Testment il-Qadim għandu għana ta‟ xhieda dwar din il-fidi. L-Ittra lil Lhud ixxandar it-tifħir tal-fidi eżemplari tax-xjuħ ta‟ l- imgħoddi “li qalgħu xhieda tajba” biha. Iżda “Alla refá xi ħaġa aħjar għalina”, il-grazzja li nemmnu f‟Ibnu Ġesú “li minnu tibda u fih tintemm il-fidi tagħna”
11.10.12 – 24.11.13 Il-Katekiżmu qiegħed jerġa‟ jippreżentalna lil Marija bħala l- mudell perfett ta‟ kif persuna li temmen f‟Alla u l-Kelma tiegħu għandha tgħix. F‟Marija insibu diversi virtuwijiet, fost oħrajn:  Mara ta‟ talb;  Mara umli;  Mara li taqdi;  Mara li tisma‟  Mara li tobdi;  Mara ta‟ fiduċja  Mara li temmen;  Mara li taf issofri;  Mara ta‟ gratitudni  Mara ta‟ fidi. 148. Il-Verġni Marija għexet b‟mod l-aktar perfett l-ubbidjenza tal-fidi. Bil-fidi, Marija laqgħet it-tħabbira u lwegħda li wasslilha l-anġlu Gabrijel, għax emmnet li “għal Alla ma hemm xejn li ma jistax isir;” u aċċettat dak li qalilha l-anġlu: “Ara, jiena l-qaddejja tal-Mulej, ħa jsir minni skont kelmtek”. Eliżabetta sselmilha: “Ħienja dik li emmnet li jseħħ kull ma bagħat jgħidilha l-Mulej”. Hu minħabba din il-fidi li kull nisel isejħilha ħienja.
11.10.12 – 24.11.13 Għal darboħra, il-Katekiżmu qed jippreżentalna lil Marija, Omm Ġesú bħala l-mudell ewlieni tat- Testment il-Ġdid. Il-fidi ta‟ Marija ma kienetx biss „tal-bnazzi‟, - meta kulħadd kien jiġri wara Ġesú, speċjalment meta jgħamel xi miraklu, iżda tidher l-aktar fil- passjoni u l-mewt ta‟ binha. Hi hawnhekk li l-fidi tagħtina d-dawl meħtieġ biex tfakkarna li l-Kelma ta‟ Alla ma tqarraqx u għalhekk dejjem isseħħ kif ikun qal Alla nnifsu. 149. Tul ħajjitha kollha, sal-aħħar prova li ġarrbet, meta Ġesú binha kien qed imut fuq is-salib, il-fidi tagħha qatt ma ġiet nieqsa. Marija qatt ma waqfet li temmen li, l-kelma tal-Mulej “dejjem isseħħ.” U għalhekk il-Knisja tqim f‟Marija s-sħuħija l-aktar safja tal-fidi.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi titlob rabta, liema rabta hi mal-Infinit, Alla nnifsu. Li wieħed jemmen f‟Alla tfisser ukoll li qiegħed jaċċetta b‟mod liberu u ħieles ir- Rivelazzjoni li Alla nnifsu tagħna. Matul iż-żminijiet, kien Alla nnifsu li uriena min Hu permezz ta‟ Ġesú Kristu. Għalhekk, li wieħed ikollu l- fidi f‟Alla tfisser wisq aktar milli wieħed jafda fil- bniedem. Dan jitlob mill-bniedem tal- fidi li jkollu relazzjoni personali ma Alla biex jasal biex jgħarfu, iħobbu u jservieH. 150. Il-fidi hi qabel xejn rabta personali tal-bniedem ma‟Alla, u fl-istess ħin, ukoll ħaġa waħda ma l‟aċċettazzjoni ħielsa tal-veritá kollha rrivelata minn Alla. Bħala rabta ma‟ Alla u aċċettazzjoni tal- veritá rrivelata minnu, il-fidi nisranija m‟hijiex l-istess bħat- twemmin f‟xi bniedem. Hi ħaġa xierqa u sewwa li wieħed jafda ruħu għal kollox f‟Alla u jemmen bis-sħiħ kull ma‟ jgħid. Iżda tkun ħaġa fiergħa u qarrieqa tqiegħed fidi bħal din f‟xi ħolqien
11.10.12 – 24.11.13 Huwa dejjem Alla li jieħu l- inizjattiva lejn il-bniedem, ikun f‟liema stat ikun. Biex nersqu u ngħarfu „l Alla, Hu stess sawwab fina l-fidi; il- possibiltá biha nistgħu nemmnu fiH. Il-fidi hi „don‟, „grazzja interna‟, ġejja mill-Ispirtu s- Santu; il-Mulej li jagħti l-ħajja. B‟hekk l-għajnejn tar-ruħ jinfetħu, jaraw u jemmnu. 153. Il-fidi hi don ta‟ Alla, virtú sopranaturali msawba fina minnu. “Biex jistqarr din il-fidi, l-bniedem għandu bżonn il-grazzja ta‟ Alla, li tkompli tgħinu fl-istqarrija tal-fidi, flimkien ma‟ għajnuna internament mill-Ispirtu s-Santu; li jmiss qalb il-bniedem u jdawwarha lejn Alla, jiftaħ għajnejn ir-ruħ u jagħti lil kulħadd li jilqa‟ bil- ħlewwa l-veritá u jemminha”
11.10.12 – 24.11.13 L-intelliġenza li tiġi bl-għarfien u r-rieda li hi att minn naħa tal- bniedem biex jemmen jew jirrifjuta xi ħaġa, jaħdmu mal- grazzja ta‟ Alla. Il-Katekiżmu qed jerġa‟ jfakkarna li huwa Alla nnifsu li hu l-bidu ta‟ kull ħaġa tajba fil-bniedem u għall-bniedem. Alla, li barra li jagħtina l- fakultajiet neċessarji, jagħtina wkoll il-grazzja sopranaturali tiegħu biex tgħinna naslu għal għan aħħari li ngħamlu r-rieda tiegħu, biex b‟hekk inkunu bnedmin sħaħ u liberi. 155. Fil-fidi, l-intelliġenza u r-rieda tal-bniedem jaħdmu flimkien mal-grazzja ta‟ Alla. “It-twemmin hu għemil tal-intellett li jaċċetta l-veritá ta‟ Alla b‟ordni tar-rieda, mqanqla mill-grazzja ta‟ Alla.
11.10.12 – 24.11.13 Il-Motiv tat-twemmin F‟dan il-punt, il-Katekizmu jfakkarna u jaghmel cara r-raguni tal-motiv li wiehed jemmen f‟Alla. Il-Katekizmu jispjega li l-vera raguni mhix ahna il-veritajiet dwar Alla b‟xi mod nistghu nifhmuhom bir-raguni, izda l- motiv li nemmen f‟Alla gej minn Alla nnifsu li ma jistghax iqarraq bina u l-anqas biH Innifsu. Ghalhekk, Alla stess mhux biss taghna ghajnuna interna tal-Ispirtu Qaddis, izda wkoll irrevela lilu nnifsu. 156. Il-motiv li jġiegħel „il wieħed jemmen, mhux il-fatt li l-veritajiet rivelati jidhru bħala veri u jistgħu jiftehmu fid-dawl tar-raġuni naturali tagħna. Aħna nemmnu “fuq lawtoritá ta‟ Alla li, jirrivelalna l-veritajiet tiegħu u li, la jista‟ jqarraq u lanqas jitqarraq”. “Iżda biex il-qima tal-fidi tagħna tkun taqbel mar-raġuni, Alla ried li, mal-għajnuna interna tal-Ispirtu, ikun hemm provi esterni tar- Rivelazzjoni.”

Recomendados

Priedka 7 novena
Priedka 7 novenaPriedka 7 novena
Priedka 7 novenazamchar
 
Priedka 9 novena
Priedka 9 novenaPriedka 9 novena
Priedka 9 novenazamchar
 
Img 0001
Img 0001Img 0001
Img 0001zamchar
 
Img 0002
Img 0002Img 0002
Img 0002zamchar
 
Tama nisranija (Christian Hope)
Tama nisranija (Christian Hope)Tama nisranija (Christian Hope)
Tama nisranija (Christian Hope)Claudio Laferla
 
Il-Labtu tal-Madonna tal-Karmnu
Il-Labtu tal-Madonna tal-KarmnuIl-Labtu tal-Madonna tal-Karmnu
Il-Labtu tal-Madonna tal-KarmnuCarmelite Priory Mdina
 
Priedka 1 novena
Priedka 1 novenaPriedka 1 novena
Priedka 1 novenazamchar
 
Introduction to LIS 1321
Introduction to LIS 1321Introduction to LIS 1321
Introduction to LIS 1321Claudio Laferla
 

Recomendados

Priedka 7 novena
Priedka 7 novenaPriedka 7 novena
Priedka 7 novenazamchar
 
Priedka 9 novena
Priedka 9 novenaPriedka 9 novena
Priedka 9 novenazamchar
 
Img 0001
Img 0001Img 0001
Img 0001zamchar
 
Img 0002
Img 0002Img 0002
Img 0002zamchar
 
Tama nisranija (Christian Hope)
Tama nisranija (Christian Hope)Tama nisranija (Christian Hope)
Tama nisranija (Christian Hope)Claudio Laferla
 
Il-Labtu tal-Madonna tal-Karmnu
Il-Labtu tal-Madonna tal-KarmnuIl-Labtu tal-Madonna tal-Karmnu
Il-Labtu tal-Madonna tal-KarmnuCarmelite Priory Mdina
 
Priedka 1 novena
Priedka 1 novenaPriedka 1 novena
Priedka 1 novenazamchar
 
Introduction to LIS 1321
Introduction to LIS 1321Introduction to LIS 1321
Introduction to LIS 1321Claudio Laferla
 
Information literacy
Information literacyInformation literacy
Information literacyClaudio Laferla
 
Lecture 5 plagiarism knowledge
Lecture 5 plagiarism knowledgeLecture 5 plagiarism knowledge
Lecture 5 plagiarism knowledgeClaudio Laferla
 
Sena tal-Fidi_Introduzzjoni
Sena tal-Fidi_IntroduzzjoniSena tal-Fidi_Introduzzjoni
Sena tal-Fidi_IntroduzzjoniClaudio Laferla
 
21st century is about learning
21st century is about learning21st century is about learning
21st century is about learningClaudio Laferla
 
Reference Sources
Reference SourcesReference Sources
Reference SourcesClaudio Laferla
 
contoh surat penawaran barang
contoh surat penawaran barangcontoh surat penawaran barang
contoh surat penawaran barangRidwan Pamudaanuseerdosa
 

Mais conteúdo relacionado

Destaque

Lecture 5 plagiarism knowledge
Lecture 5 plagiarism knowledgeLecture 5 plagiarism knowledge
Lecture 5 plagiarism knowledgeClaudio Laferla
 
Sena tal-Fidi_Introduzzjoni
Sena tal-Fidi_IntroduzzjoniSena tal-Fidi_Introduzzjoni
Sena tal-Fidi_IntroduzzjoniClaudio Laferla
 
21st century is about learning
21st century is about learning21st century is about learning
21st century is about learningClaudio Laferla
 

Destaque (6)

Information literacy
Information literacyInformation literacy
Information literacy
 
Lecture 5 plagiarism knowledge
Lecture 5 plagiarism knowledgeLecture 5 plagiarism knowledge
Lecture 5 plagiarism knowledge
 
Sena tal-Fidi_Introduzzjoni
Sena tal-Fidi_IntroduzzjoniSena tal-Fidi_Introduzzjoni
Sena tal-Fidi_Introduzzjoni
 
21st century is about learning
21st century is about learning21st century is about learning
21st century is about learning
 
Reference Sources
Reference SourcesReference Sources
Reference Sources
 
contoh surat penawaran barang
contoh surat penawaran barangcontoh surat penawaran barang
contoh surat penawaran barang
 

Sena tal-fidi_it-Tieni Parti

  • 1. 11.10.12 – 24.11.13 Mill-bidu, il-Katekeżi kien maħsub biex: -> jkun hemm dixxipli; -> isibu għajnuna fil-ħajja tal-fidi; -> bil-fidi ikollom ħajja f’ Ġesù; -> imrawwmin fil-ħajja nisranija; -> jinbena l-Ġisem ta’ Kristu.
  • 2. 11.10.12 – 24.11.13 Il-bżonn tal-Katekeżi -> trawwim fil-fidi għall- kulħadd; -> tagħlim tad-duttrina Nisranija; -> tagħlim organiku u sistematiku; -> tagħlim li jwassal għall- milja tal-ħajja Nisranija. Mela, hemm rabta intrinsika bejn il-katekeżi u l-fidi.
  • 3. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Katekiżmu espożizzjoni ta’: -> essenza u fondament tad-duttrina Kattolika; -> fidi u morali -> fid-dawl tal-Konċilju u t-Tradizzjoni tal-Knisja. Il-Katekiżmu huwa sors ta’ kif tikber fil-fidi kif temmen il-Knisja skont it-tagħlim u t- Tradizzjoni tagħha.
  • 4. 11.10.12 – 24.11.13 -> Il-Fidi u l-Magħmudija għandhom iwasslu għax- Xhieda (jien xhud ta’ Kristu); -> Il-Katekiżmu juri x’inhi r- Rivelazzjoni...i.e. Alla li juri lilu nnifsu lil bniedem; Alla li jidħol fl-istorja tal-bniedem; Alla li jgħamel l-ewwel pass u jersaq lejn il-bniedem li huwa ħalaq;
  • 5. 11.10.12 – 24.11.13 -> Fl-istess waqt, hemm bżonn li l-bniedem jagħti risposta, iwieġeb lil Alla; -> Din it-tweġiba tal-bniedem jgħamilha bil-Fidi; -> Bil-Fidi, l-bniedem jgħaraf ‘l Alla bħala (i) Il-Prinċipju; (ii) Salvatur; u (iii) Dak li jqaddisna; -> Dan hu t-twemmin tagħna...dan hu l-Kredu li nistqarru kull nhar ta’ Ħadd.
  • 6. 11.10.12 – 24.11.13 Għan tal-Katekiżmu: • X’inhi d-duttrina; • Għarfien fil-fond tal-fidi; • Il-milja tal-fidi; • Il-Fidi trabbi għeruq; u • Fidi viżibbli permezz tax-xhieda. Mela, l-Katekiżmu huwa sors ta’ għarfien, sosten u applikazzjoni ta’ dak li jien nemmen. Dan it-twemmin insibu fil- Katekiżmu u għalhekk nista’ nserraħ moħħi li huwa tajjeb.
  • 7. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi: • Xi tfisser li ‘temmen’? Din hi mistoqsija mportanti qabel ma ngħamel l-istqarrija tal-fidi jew niċċelebra l-Litruġija.
  • 8. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi: • Twegiba lil Alla F’min? • Lil Alla li juri lilu nnifsu Għaliex? • Huwa Alla li jagħti raġuni tal- għixien u l-eżistenza tagħna Il-bniedem ma jistgħax jibqa’ indifferenti quddiem Alla u dak li uriena fuqu nnifsu.
  • 9. 11.10.12 – 24.11.13 Alla personali; il-Grazzja, il- Fidi u r-Raġuni • Alla ta’ lill-bniedem il-fakultà li jagħarfu. • Alla personali • Alla u l-bniedem f’relazzjoni • Alla li jagħti l-grazzja • Fidi u Raġuni mhux kontra xulxin Alla li ħalaq il-bniedem tah ukoll il-grazzja biex jagħarfu u jkollu relazzjoni personali miegħu. Il-Fidi u r-raġuni flimkien: esperjenza ta’ Alla.
  • 10. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi u l-Patt il-Ġdid • Il-wegħda ta’Alla hi għal dejjem; • Ma hemmx revelazzjoni oħra; • Dehra glorjuża ta’ Ġesú; • Revelazzjoni ntemmet (dak li ried jgħidilna Alla diġa qalulna); • Il-fidi nisranija li tgħini nifhem u nara tul iż- żminijiet. (reading the signs of times) 66. “Il-Patt il-Ġdid hu definittiv u għal dejjem, għalhekk iż-żmien tal-ekonomija nisranija qatt ma hu se jgħaddi, u m’għandniex nistennew ebda rivelazzjoni pubblika ġdida f’dan iż-żmien qabel id-dehra glorjuża ta’ Sidna Ġesù Kristu”. Iżda, għalkemm ir-Rivelazzjoni ntemmet, għad ma ħarigx beraħ għal kollox kull ma fiha, hi l-fidi nisranija li trid tifhem u tara, bil-mod il-mod tul iż-żminijiet, kull ma fiha r-Rivelazzjoni.
  • 11. 11.10.12 – 24.11.13 Rivelazzjoni u Fidi Waħda • Il-qofol u l-unika Rivelazzjoni huwa Ġesú Kristu hekk kif urieh il- Missier u kif twassalulna l-Knisja, li tagħha, Ġesú hu r-Ras. • Kull veritá oħra li nisimgħu minn sorsi oħra, ma jistgħux jiġu aċċettati mill-fidili. • Aħna mħeġġin li nkunu nafu l-fidi tagħna: F’min Nemmen. 67. Il-fidi nisranija ma tistax taċċetta xi “rivelazzjonijiet” li jippretendu jgħaddu jew jikkoreġu r-Rivelazzjoni li tagħha l-qofol hu Kristu. Hu l- każ ta‟ xi reliġjonijiet mhux insara, u wkoll ta‟ xi setet ta‟ żmienna li jibbażaw ruħhom fuq rivelazzjonijiet bħal dawn.
  • 12. 11.10.12 – 24.11.13 Depositum Fidei • Il-Fidi (teżor): Tradizzjoni u Skrittura; • Fdat mill-Appostli lill-Knisja; • Jintrabat flimkien mar-ragħajja; • Fit-tagħlim tal-Appostli, fl- għaqda bejn kulħadd, fil-qsim tal-ħobż u fit-talb; • Fil-ħarsien, fil-ħajja u fl- istqarrija tal-fidi, ikun hemm għaqda singulari. • Il-Knisja ġiet afdata b’dan it- Teżor (fidi) u li dan insiebuh kemm fit-Tradizzjoni Appostolika kif ukoll fl-iSkrittura...Dawn huma Font Wieħed tar-Rivelazzjoni. 84. “It-teżor imqaddes” (1 Tim 6,20; 2 Tim 1,12-14) tal-fidi (depositum fidei), li jinsab fit-Tradizzjoni u fl-Iskrittura Mqaddsa, ġie fdat mill-Appostli lill-Knisja kollha. “Il-poplu qaddis ta‟ Alla kollu, huwa u jintrabat ma‟ dan il-wirt, flimkien mar-ragħajja tiegħu, jibqa‟ dejjem sħiħ fit- tagħlim tal-Appostli, fl-għaqda bejn kulħadd, fil-qsim tal-ħobż u fit-talb, hekk li fil-ħarsien, fil-ħajja u fl-istqarrija tal-fidi li twasslitlu, ikun hemm, bejn ir-ragħajja u l- fidili, għaqda fl-ispirtu tassew singulari”.
  • 13. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Maġisteru u l-Kelma ta‟ Alla • Il-Kelma ta‟ Alla fuq kollox; • Il-Maġisteru għall-qadi tal- Kelma; • Il-Maġisteru:  jisma,  iħarisha,  ifissirha  bit-tjieba,  bil-qdusija,  bil-fedeltá • Nemmnu li dak li irrevelalna Alla nnifsu permezz tal-Kelma, (l-iSkrittura kollha), nemmnuh bhala dak li jrid Alla li nemmnu biex insalvaw. 86. “Għalhekk dan il-Maġisteru, mhux aqwa mill-Kelma ta‟ Alla imma hu għall-qadi tagħha, billi jgħallem dak biss li ġie trasmess, għaliex b‟ordni ta‟ Alla u bl-għajnuna tal-Ispirtu s- Santu, irid jisma‟ din il-Kelma bi tjieba, iħarisha bi qdusija u jfissirha b‟fedelta sħiħa, u minn dan id-depożitu waħdieni tal-fidi jrid jieħu dak kollu li jipproponi biex jitwemmen bħala rivelat minn Alla”.
  • 14. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Maġisteru tal-Knisja • L-awtoritá li ġejja minn Kristu; • Jiddefinixxi dommi ta‟ Fidi; • Li torbot b‟rabta ta‟ Fidi; • Veritajiet li jinsabu fir- Rivelazzjoni; jew • li għandhom rabta necessarja magħhom. Il-Maġisteru jservi l-Kelma (Logos) ta‟ Alla u li ma jgħidx xejn ġdid ħlief dak li ġie fdat lilna permezz tar-Rivelazzjoni ta‟ Ġesú Kristu. 88. Il-Maġisteru tal-Knisja jħaddem għal kollox l- awtorità li għandu minn Kristu, meta jiddefinixxi xi dommi, jiġifieri meta jipproponi b‟sura li torbot il- poplu nisrani b‟rabta ta‟ fidi li ma jistax jerġa‟ lura minnha, xi veritajiet li jinsabu fir- rivelazzjoni jew meta wkoll jipproponi b‟mod definittiv xi veritajiet li għandhom rabta neċessarja magħhom.
  • 15. 11.10.12 – 24.11.13 Il-ħajja spiritwali, Fidi u Dommi. • Rabta bejn dak li nemmen, dak li ngħix u dak it-tgħalim tal-fidi; • Fidi li trid tiġi mdawwla mit- tgħalim; • Meta ngħixu dak li nemmnu l- fhema tagħna (għarfien) tkunu miftuha permezz tad-dawl li jagħtuna d-dommi tal-fidi. Skont il-Vanġelu ta‟ Ġwanni 8,31-32 insibu lil Ġesù jfakkarna dwar xi tfisser tkun dixxiplu tiegħu. 89. Hemm rabta organika bejn il-ħajja spiritwali tagħna u d-dommi. Dawn huma dwal fil-mixi tal-fidi tagħna, li jdawluh u jiżgurawh. Minn naħa l-oħra, jekk ħajjitna hi dritta, kemm il-fehma tagħna u kemm qalbna jkunu miftuħin biex jilqgħu d-dawl tad-dommi tal-fidi (Ġw 8,31-32).
  • 16. 11.10.12 – 24.11.13 Il-ġerarkija fid-dommi tal-Fidi • Rabta bejn id-dommi tal-Fidi • Kristu hu l-Milja tal-Fidi • Hemm ġerarkija ta‟ veritajiet Il-veritajiet tal-fidi nisranija għandhom posthom fit- twemmin nisrani. Dan għaliex hemm veritajiet li huma għola fl-ordni ġerarkika minn oħrajn. Eże. : li wieħed jemmen li Alla huwa Trinitá hija ħafna għola milli nemmen li għamilt dnub venjal. 90. Ir-rabtiet bejniethom u l-koerenza tad-dommi nistgħu nsibuhom fir- Rivelazzjoni kollha kemm hi tal-Misteru ta‟ Kristu. “Hemm ordni jew „ġerarkija‟ fil-veritajiet tad-duttrina kattolika, għax ir-rabta ta‟ kull veritá mal-pedament tal-fidi nisranija m‟hijiex listess”.
  • 17. 11.10.12 – 24.11.13 Ix-Xirka tal-Insara u l-Fidi • Is-sens sopranaturali tal-fidi (jitraxxendi n-natura), jiġifieri, meta l-poplu kollu ta‟ dawk li jemmnu, mill-isqof sa lanqas fost il-lajċi, jkunu qed jemmnu l-istess ħaġa dwar: (i) il-fidi; u (ii) morali (dak li jgħixu); • Ma tistgħax titqarraq għax hemm din l-unitá tal-poplu ta‟ Alla dwaru. Dan ifisser li, ġaladarba wieħed jitwarrab mill-Knisja, hemm ċans li jista‟ jiġi mqarraq fuq il- livell tal-fidi u tal-morali f‟ħajtu. 92. “Ix-xirka tal-nsara” ...ma tistax titqarraq fil- fidi, dan turih permezz tas- sens sopranaturali tal-fidi li għandu l-poplu kollu ta‟ Alla, meta l-fidili kollha, “mill-Isqfijiet sa lanqas wieħed fost il- lajċi”, juru li jaqblu lkoll flimkien f‟dak li għandu x‟jaqsam mal-fidi u mal- morali.
  • 18. 11.10.12 – 24.11.13 Is-sens tal-Fidi u l-Ħajja • Hemm rabta intrinsika bejn dak li wieħed jemmen u dak li jghix. Hija l-Knisja ta‟ Ġesú Kristu, li lilHa ġiet fdata il-fidi mill-Appostli u s-suċċessuri tagħhom, li se tgħin lil fidili billi tgħallimhom u tfissrilhom il- fidi vera. 93. “Permezz ta‟ dan is-sens tal-fidi, imqanqal u msaħħaħ mill-Ispirtu tal-Verità, il-poplu kollu ta‟ Alla, immexxi minn dawk li għandhom is-setgħa li jgħallmu,...jintrabat għal dejjem mal-fidi mogħtija darba lill-qaddisin, jifhimha aktar fil-fond, ifissirha kif jixraq u jgħixha aktar f‟ħajtu”.
  • 19. 11.10.12 – 24.11.13 L-Ispirtu s-Santu bħala Għajnuna ta‟ Għarfien ta‟Alla • L-Ispirtu s-Santu huwa “Il- Mulej li jagħti l-ħajja”. Huwa jgħin lil dak li jemmen biex jikber fil-fidi. Għalhekk, waqt li naħsbu u nfittxu dwar il-Kelma ta‟ Alla, l-Ispirtu s-Santu jagħtina għarfien aktar fil-fond skont dik il-veritá li ġiet rivelata lilna minn Ġesú Kristu. 94. Bl-għajnuna tal-Ispirtu s- Santu, fil-ħajja tal-Knisja tista‟ tikber kemm l-intelliġenza tar-realtajiet kif ukoll tal- kliem tal-wirt tal-fidi: “bil- kontemplazzjoni u l-istudju ta‟ dawk kollha li jemmnu huma u jaħsbu fuqhom bejnhom u bejn ruħhom”; b‟mod partikulari “r-riċerka teoloġika twassal għall- għarfien aktar fil-fond tal- verità rivelata”.
  • 20. 11.10.12 – 24.11.13 Il-fidi Nisranija hija marbuta mal-Persuna ta‟ Ġesù Kristu • Il-Kelma ta‟ Alla saret „laħam‟ • Il-Kelma ta‟ Alla hija Ġesù Kristu, l-Iben il-Waħdieni • Il-ħajja nisranija hija din il- ħajja ta‟ Ġesù u ma Ġesù; mal- Kelma • L-Ispirtu s-Santu li Hu l-Mulej li jagħti l-ħajja, Huwa jdawlilna moħħna biex ngħamlu din l- esperjenza ta‟ Ġesù kuljum fil- ħajja tagħna. 108. Iżda, l-fidi Nisranija m‟hijiex “xi reliġjon ta‟ ktieb”. Il- Kristjaneżmu huwa r-reliġjon tal- “Kelma” ta‟ Alla, Kelma li “m‟hijiex xi kelma miktuba u mbikkma, iżda l-Kelma (il-Verb) magħmula bniedem u ħajja”. Biex il-Kotba Mqaddsa ma jibqgħux ittra mejta, jeħtieġ li Kristu, il- Kelma ta‟ dejjem ta‟ Alla l-ħaj, permezz tal-Ispirtu s-Santu, “jiftħilna moħħna biex nifhmu l-Iskrittura” (Lq 24,45).
  • 21. 11.10.12 – 24.11.13 Hemm rabta sħiħa bejn, il- veritajiet tal-fidi, il-Pjan tar- Rivelazzjoni u d-doni li kull wieħed għandu. • Il-veritajiet tal-fidi huma marbutin: • ma xulxin; • ma dak lir-Rivelalna Alla dwaru nnifsu; • mad-doni li Alla tagħna skont ma għoġob lilu għall- bini tal-Knisja (il-komunità nisranija) 114. Trid tingħata attenzjoni għall- “analoġija tal-fidi” (Rum 12,6). “B‟analoġija tal-fidi” nifhmu, r-rabta liema bħalha tal-veritajiet tal- fidi, bejniethom u mal-pjan kollu tar-Rivelazzjoni. (Aħna għandna doni differenti skont il-grazzja li Alla tana; jekk għandna d-don tal-profezija, ħa nħaddmuh
  • 22. 11.10.12 – 24.11.13 Alla li għadu jitkellem permezz tal-Kelma Tiegħu, liema kelma hi qawwijja u b‟saħħita. • Hemm rabta intrinsika bejn il- Kelma ta‟ Alla u l-qawwa tagħha u l-fidi tal-Knisja (il- Knisja – kull persuna mgħammda); • Li għandu jkun hemm libertá biex in-nisrani jkollu aċċess għall-Iskrittura. Dan jitfa‟ responsabiltà fuq in-nisrani li mhux biss ikollu l-Kelma ta‟ Alla, iżda li għandu jaqraha u jgħixa. 131. “Hemm tant qawwa u saħħa fil-kelma ta‟ Alla, li żżomm u tqawwi l-Knisja, isaħħaħ ulied il-Knisja fil-fidi tagħhom, tmantni lil ruħhom, u hi nixxiegħa safja li ma tintemm qatt fil-ħajja spiritwali tagħhom”. Jeħtieġ li l-bieb tal-Iskrittura Mqaddsa jkun miftuħ beraħ għall- insara.
  • 23. 11.10.12 – 24.11.13 L-Ittra lil Lhud (1,1) tgħidilna li Alla kellimna b‟diversi modi. Alla dejjem beda Hu l- azzjoni tad-djalogu mall- bniedem. • Il-mod li l-bniedem jilqa‟ l- istedina ta‟ Alla u ta‟ dak li Alla nnifsu urina fuqu nnifsu hija billi jemmen. • Il-fidi hi r-risposta tal-bniedem għas-sejħa li Alla jagħmel kontinwament. 142. Bir-rivelazzjoni tiegħu Alla li ma jidhirx, fil-kobor bla qjies ta‟ Mħabbtu, jkellem lill-bnedmin qishom ħbiebu u jitħaddet magħhom biex jistedinhom jidħlu u jilqagħhom f‟xirka miegħu. It-tweġiba xierqa għal din l-istedina hi l-fidi.
  • 24. 11.10.12 – 24.11.13 Il-fidi twassal lill-bniedem li jintelaq f‟idejn Alla. • Li wieħed ikollu l-fidi ma jfissirx li wieħed ikun qed jifhem; • Li wieħed jafda „l Alla f‟ ħajtu ma jfissirx li jkun jaf x‟se jiġri; • Li wieħed ikollu l-fidi f‟Alla jfisser li jaf li dan Alla jħobbu sopranaturali u li jgħix ġewwa fih u huwa qrid tiegħu aktar milli wieħed hu qrib tiegħu innifsu. 143. Bil-fidi l-bniedem iħalli għal kollox f‟idejn Alla l-intelliġenza u r- rieda tiegħu u, b‟ruħu u ġismu jagħti l-kunsens tiegħu lil Alla, awtur tar-rivelazzjoni. L-Iskrittura ssejjaħ “ubbidjenza tal-fidi” din it-tweġiba tal-bniedem lil Alla, li jirrevela lilu nnifsu “Bih aħna rċevejna l-grazzja tal-appostolat biex inwasslu għall- ubbidjenza tal-fidi l-bnedmin fost il- ġnus kollha għall-ġieħ ta' ismu. Lil dan Alla li issa rrivelalna dan il- misteru, u għarrfu lill-ġnus bil-Kitba tal-Profeti, skont l-ordni tiegħu, Alla ta' dejjem, biex iwassalhom għall- ubbidjenza tal-fidi.”
  • 25. 11.10.12 – 24.11.13 IL-Fidi: li toqgħod minn rajk għas-sejha ta‟ Alla f‟ ħajtek. • Toqgħod minn rajk; • B‟mod ħieles; • Għall-Kelma ta‟ Alla; • Alla li hu Veritá fih innifsu; • Veritá garantita; • Abraham u Marija żewġ mudelli tal-Fidi. Meta minn rajja u b‟mod ħieles noqgħod għall-Kelma ta‟ Alla, allura, Kelma ta‟ Veritá, jien inwelled lil Kristu ġewwa fija biex imbagħad ngħaddieh lil oħrajn. 144. Tobdi (mill-Latin “ob-audire”) fil-fidi ifisser “toqgħod minn rajk b‟mod ħieles għall-kelma li tismá”, għax il-veritá tagħha hi garantita minn Alla, il-Veritá fih innifsu. Ta‟ din l-ubbidjenza Abraham hu mudell li tagħtina l-Iskrittura Mqaddsa. Fil-Verġni Marija din l-ubbidjenza seħħet b‟mod l-iktar perfett.
  • 26. 11.10.12 – 24.11.13 Permezz tal-Fidi aħna nkunu nistgħu nobdu „l Alla fil-mixja tagħna miegħu. Permezz tal-Fidi aħna nidħlu fil-ġewwieni tal-ħajja ta‟ Alla u jkollna esperjenza ta‟ dak Alla li ma jidihrx u „tad-dlam tal- Fidi.‟ Permezz tal-Fidi titwieled ġewwa fina l-Kelma ta‟ Alla u ngħamlu esperjenza ta‟ dak li hu Divin. Permezz tal-Fidi ngħamlu affarijiet li weħidna jew bil- qawwa naturali biss ma jirnexxilniex inwettqu. 145. L-Ittra lil-Lhud, fil-ġieħ kbir li tagħti lill-fidi ta‟ missirijietna, tinsisti b‟mod partikulari fuq il-fidi ta‟ Abraham. “Kienet il-fidi li ġagħlet lil Abraham jobdi s-sejħa ta‟ Alla, meta dan qallu jmur f‟art li kien se jagħtih b‟wirt; u telaq bla ma kien jaf fejn kien sejjer”. Kienet il-fidi li wasslitu biex jgħix bħala barrani u frustier fl-Art imwiegħda. Kienet il-fidi li ġagħlet lil Sara tilqá l-fatt li kellha tnissel iben il- wegħda. U flaħħarnett, kienet il-fidi li wasslet lil Abraham biex joffri b‟sagrifiċċju lill-ibnu l-waħdieni.
  • 27. 11.10.12 – 24.11.13 L-Ittra lil Lhud turina ċar diversi affarijiet importanti dwar il-fidi u l-effett tagħha fil-mixja eskatoloġika tagħna. 1. Hija pedament (fuq x‟hiex se nibnu); 2. Tagħtina tama (tama ġejja mill-Ispirtu s-Santu); 3. Hija prova (ċertezza u sigurtà ta‟ dawn l- affarijiet); 4. Dwar ħwejjeġ li ma jidhrux. (il-Fidi hi pass lejn id-Dlam għaliex aħna qatt ma nistgħu nitkellmu jew inkun nafu kollox dwar Alla). 146. B‟hekk Abraham wera x‟inhi d-definizzjoni tal-fidi mogħtija mill-Ittra lil Lhud: “Il-fidi hija l- pedament tal-ħwejjeġ li għandna nittamaw, hija l-prova tal-ħwejjeġ li ma jidhrux” (Lh 11,1).
  • 28. 11.10.12 – 24.11.13 Ir-Rabt bejn it-TQ u t-TĠ toħroġ ċar ir-rabta li hemm bejniethom. Fiż-żewġ Testamenti, il-Fidi hi protagonista qawwijja. Dan jitfa‟ dawl dwar kif Alla rrevela lilu nnifsu bil-mod matul iż-żminijiet sakemm waslet “il-milja taż-żminijiet” li fieh deher Ġesu u rrevelalna aktar dwar il-Missier u l- Ispirtu s-Santu. Għalhekk, l-Ittra lil Lhud tgħidilna li Ġesu u l-awtur tas- salvazzjoni tagħna u li l-fidi tibda u tintemm fih. 147. It-Testment il-Qadim għandu għana ta‟ xhieda dwar din il-fidi. L-Ittra lil Lhud ixxandar it-tifħir tal-fidi eżemplari tax-xjuħ ta‟ l- imgħoddi “li qalgħu xhieda tajba” biha. Iżda “Alla refá xi ħaġa aħjar għalina”, il-grazzja li nemmnu f‟Ibnu Ġesú “li minnu tibda u fih tintemm il-fidi tagħna”
  • 29. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Katekiżmu qiegħed jerġa‟ jippreżentalna lil Marija bħala l- mudell perfett ta‟ kif persuna li temmen f‟Alla u l-Kelma tiegħu għandha tgħix. F‟Marija insibu diversi virtuwijiet, fost oħrajn:  Mara ta‟ talb;  Mara umli;  Mara li taqdi;  Mara li tisma‟  Mara li tobdi;  Mara ta‟ fiduċja  Mara li temmen;  Mara li taf issofri;  Mara ta‟ gratitudni  Mara ta‟ fidi. 148. Il-Verġni Marija għexet b‟mod l-aktar perfett l-ubbidjenza tal-fidi. Bil-fidi, Marija laqgħet it-tħabbira u lwegħda li wasslilha l-anġlu Gabrijel, għax emmnet li “għal Alla ma hemm xejn li ma jistax isir;” u aċċettat dak li qalilha l-anġlu: “Ara, jiena l-qaddejja tal-Mulej, ħa jsir minni skont kelmtek”. Eliżabetta sselmilha: “Ħienja dik li emmnet li jseħħ kull ma bagħat jgħidilha l-Mulej”. Hu minħabba din il-fidi li kull nisel isejħilha ħienja.
  • 30. 11.10.12 – 24.11.13 Għal darboħra, il-Katekiżmu qed jippreżentalna lil Marija, Omm Ġesú bħala l-mudell ewlieni tat- Testment il-Ġdid. Il-fidi ta‟ Marija ma kienetx biss „tal-bnazzi‟, - meta kulħadd kien jiġri wara Ġesú, speċjalment meta jgħamel xi miraklu, iżda tidher l-aktar fil- passjoni u l-mewt ta‟ binha. Hi hawnhekk li l-fidi tagħtina d-dawl meħtieġ biex tfakkarna li l-Kelma ta‟ Alla ma tqarraqx u għalhekk dejjem isseħħ kif ikun qal Alla nnifsu. 149. Tul ħajjitha kollha, sal-aħħar prova li ġarrbet, meta Ġesú binha kien qed imut fuq is-salib, il-fidi tagħha qatt ma ġiet nieqsa. Marija qatt ma waqfet li temmen li, l-kelma tal-Mulej “dejjem isseħħ.” U għalhekk il-Knisja tqim f‟Marija s-sħuħija l-aktar safja tal-fidi.
  • 31. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Fidi titlob rabta, liema rabta hi mal-Infinit, Alla nnifsu. Li wieħed jemmen f‟Alla tfisser ukoll li qiegħed jaċċetta b‟mod liberu u ħieles ir- Rivelazzjoni li Alla nnifsu tagħna. Matul iż-żminijiet, kien Alla nnifsu li uriena min Hu permezz ta‟ Ġesú Kristu. Għalhekk, li wieħed ikollu l- fidi f‟Alla tfisser wisq aktar milli wieħed jafda fil- bniedem. Dan jitlob mill-bniedem tal- fidi li jkollu relazzjoni personali ma Alla biex jasal biex jgħarfu, iħobbu u jservieH. 150. Il-fidi hi qabel xejn rabta personali tal-bniedem ma‟Alla, u fl-istess ħin, ukoll ħaġa waħda ma l‟aċċettazzjoni ħielsa tal-veritá kollha rrivelata minn Alla. Bħala rabta ma‟ Alla u aċċettazzjoni tal- veritá rrivelata minnu, il-fidi nisranija m‟hijiex l-istess bħat- twemmin f‟xi bniedem. Hi ħaġa xierqa u sewwa li wieħed jafda ruħu għal kollox f‟Alla u jemmen bis-sħiħ kull ma‟ jgħid. Iżda tkun ħaġa fiergħa u qarrieqa tqiegħed fidi bħal din f‟xi ħolqien
  • 32. 11.10.12 – 24.11.13 Huwa dejjem Alla li jieħu l- inizjattiva lejn il-bniedem, ikun f‟liema stat ikun. Biex nersqu u ngħarfu „l Alla, Hu stess sawwab fina l-fidi; il- possibiltá biha nistgħu nemmnu fiH. Il-fidi hi „don‟, „grazzja interna‟, ġejja mill-Ispirtu s- Santu; il-Mulej li jagħti l-ħajja. B‟hekk l-għajnejn tar-ruħ jinfetħu, jaraw u jemmnu. 153. Il-fidi hi don ta‟ Alla, virtú sopranaturali msawba fina minnu. “Biex jistqarr din il-fidi, l-bniedem għandu bżonn il-grazzja ta‟ Alla, li tkompli tgħinu fl-istqarrija tal-fidi, flimkien ma‟ għajnuna internament mill-Ispirtu s-Santu; li jmiss qalb il-bniedem u jdawwarha lejn Alla, jiftaħ għajnejn ir-ruħ u jagħti lil kulħadd li jilqa‟ bil- ħlewwa l-veritá u jemminha”
  • 33. 11.10.12 – 24.11.13 L-intelliġenza li tiġi bl-għarfien u r-rieda li hi att minn naħa tal- bniedem biex jemmen jew jirrifjuta xi ħaġa, jaħdmu mal- grazzja ta‟ Alla. Il-Katekiżmu qed jerġa‟ jfakkarna li huwa Alla nnifsu li hu l-bidu ta‟ kull ħaġa tajba fil-bniedem u għall-bniedem. Alla, li barra li jagħtina l- fakultajiet neċessarji, jagħtina wkoll il-grazzja sopranaturali tiegħu biex tgħinna naslu għal għan aħħari li ngħamlu r-rieda tiegħu, biex b‟hekk inkunu bnedmin sħaħ u liberi. 155. Fil-fidi, l-intelliġenza u r-rieda tal-bniedem jaħdmu flimkien mal-grazzja ta‟ Alla. “It-twemmin hu għemil tal-intellett li jaċċetta l-veritá ta‟ Alla b‟ordni tar-rieda, mqanqla mill-grazzja ta‟ Alla.
  • 34. 11.10.12 – 24.11.13 Il-Motiv tat-twemmin F‟dan il-punt, il-Katekizmu jfakkarna u jaghmel cara r-raguni tal-motiv li wiehed jemmen f‟Alla. Il-Katekizmu jispjega li l-vera raguni mhix ahna il-veritajiet dwar Alla b‟xi mod nistghu nifhmuhom bir-raguni, izda l- motiv li nemmen f‟Alla gej minn Alla nnifsu li ma jistghax iqarraq bina u l-anqas biH Innifsu. Ghalhekk, Alla stess mhux biss taghna ghajnuna interna tal-Ispirtu Qaddis, izda wkoll irrevela lilu nnifsu. 156. Il-motiv li jġiegħel „il wieħed jemmen, mhux il-fatt li l-veritajiet rivelati jidhru bħala veri u jistgħu jiftehmu fid-dawl tar-raġuni naturali tagħna. Aħna nemmnu “fuq lawtoritá ta‟ Alla li, jirrivelalna l-veritajiet tiegħu u li, la jista‟ jqarraq u lanqas jitqarraq”. “Iżda biex il-qima tal-fidi tagħna tkun taqbel mar-raġuni, Alla ried li, mal-għajnuna interna tal-Ispirtu, ikun hemm provi esterni tar- Rivelazzjoni.”