Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - 2013 он

1. Эдийн засаг, хөгжлийн тэргүүн проректор
Д.БАТЧУЛУУН
СЭЗГ-ын дарга Ц.БУМЦЭНД

2. Судалгааны зорилго, хамрах хүрээ
 Зорилго: ШУТИС-ийн 2013 оны санхүүгийн
байдал ба үйл ажиллагааны гүйцэтгэлийн дүн
шинжилгээ
 Хамрах хүрээ: ШУТИС, бүрэлдэхүүн 15 сургууль,
нэгжүүд
 Хугацаа: 2013 он
2

3. Агуулга
 Үлдэгдэлийн тэнцэлийн шинжилгээ
 Орлого, зардлын шинжилгээ
 Харьцааны шинжилгээ
 Дүгнэлт
3

4. ҮЛДЭГДЭЛИЙН ТЭНЦЭЛИЙН
ШИНЖИЛГЭЭ

5. ҮЛДЭГДЭЛИЙН ТЭНЦЭЛИЙН ШИНЖИЛГЭЭ
ШУТИС-ийн үлдэгдэл тэнцлийн хөрөнгийн хэмжээ 2009-2013 онуудаар
(сая.төг)
Áалансын зүйл 2009 2010 2011 2012 2013
ЭРГЭЛТИЙН ХӨРӨНГИЙН
ДҮН
10,316.29
13,766.76
(33.45%)
19,212.91
(39.56%)
24,705.35
(28.59%)
28,082.87
(13.67%)
Мөнгө ба түүнтэй адилтгах
хөрөнгө
8,693.54 11,906.94
(36.9%)
16,233.85
(36.34%)
20,522.20
(36.42%)
22,911.17
(11.64%)
Àâëàãà 1,249.02
1,363.50
(9.17%)
2,402.65
(76.21%)
3,483.57
(44.99%)
4,301.67
(23.48%)
Óðüäчèëãàà 0.00 0.00 0.00 0.00 47.57
Áàðàà ìàòåðèàë 373.73
496.32
(32.8%)
576.41
(16.14%)
699.58
(21.37%)
822.46
(17.56%)
ҮНДСЭН ХӨРӨНГӨ
/ЭРГЭЛТИЙН БУС/
36,099.92 36,917.22 38,586.92 39,972.21 41,877.72
ÍИЙТ ХӨРӨНГИЙН ДҮН 46,416.22 50,683.98 57,799.83 64,677.55 69,960.59
5

6. Хөрөнгийн бүтцийн шинжилгээ (Vertical
analysis)
2013 оны 12 сарын 31-ны байдлаар ШУТИС-ийн хөрөнгийн бүтэц:
Мөнгө ба
түүнтэй
адилтгах
хөрөнгө
32.75%
Àâëàãà
6.15%
Óðüäчèëãàà
0.07%
Áàðàà ìàòåðèàë
1.18%
Үндсэн хөрөнгө
59.86%
6

7. АВЛАГЫН БҮТЭЦ
Дараа тайлангаар
370.9 сая төгрөг
Авлага
Байгууллагаас авах авлага
2,004.2 сая төг
Хувь хүнээс авах авлага
2,297.4 сая төгрөг
Сургалтын төрийн сан
50.9 сая төг
ХХОАТ-ын тооцоо
27.2 сая төг
НДШ-0.1 сая төг
Сургалтын төлбөр
1,710.7 сая төгрөг
Дутагдал шамшигдал
92.2 сая төгрөг
Бусад
123.6 сая төгрөг
Үл хөдлөх хөрөнгө, гэрээт ажлын
авлага
1,926.0 сая төг
7

8. 2009-2013 оны өр төлбөр, эздийн өмч (сая.төгрөг)
Áалансын зүйл 2009 2010 2011 2012 2013
ªÐ ÒªËÁªÐÈÉÍ Ä¯Í 4074.46 2907.39 3502.39 5798.49 7088.68
ªãëºã 185.77 169.99 234.00 605.49 242.30
Óðüäчèëæ îðñîí îðëîãî 3888.68 2635.51 3166.50 5096.40 6752.29
Óðò õóãàöààò çýýë 0.00 101.89 101.89 96.60 94.09
ÖÝÂÝРժЪÍê/ªÌЧÈÉÍ Ä¯Í 42341.76 47776.59 54297.44 58879.06 62871.91
Çàñãèéí ãàçðûí õóâü îðîëöîî 19800.79 20641.30 21970.47 23553.74 23553.74
Õóðèìòëàãäñàí ¿ð ä¿í 1367.56 5967.52 11159.20 14157.55 18239.62
Õºðºíãèéí äàõèí ¿íýëãýýíèé çºð¿¿ 21173.41 21167.77 21167.77 21167.77 21078.56
ªÐ ÒªËÁªÐ, ÖÝÂÝРժЪÍê/ªÌЧÈÉÍ Ä¯Í 46416.22 50683.98 57799.83 64677.55 69960.59
8

9. Хөрөнгө оруулалт (2013 он, сая төг)
¯ç¿¿ëýëò
Áàðèëãà
áàéãóóëàìæ
Àâòî òýýâðèéí
õýðýãñýë
Òîíîã
òºõººðºìæ
Òàâèëãà,
õýðýãñýë
Áèåò áóñ
õºðºíãº
įÍ
ªºðèéí õºðºí㺺ð 195.24 78.92 1,706.27 572.75 82.26 2,635.45
Óëñûí òºñâèéí õºðºíãº
îðóóëàëò 530.64 - 424.01 8.52 50.79 1,013.95
Ãàäààäûí çýýë,
òóñëàìæààð - - 277.78 1.50 4.71 283.98
Áóñàä ýõ ¿¿ñâýðýýñ 6.40 77.27 1,251.65 201.18 5.72 1,542.22
Ä¯Í 732.28 156.19 3,659.71 783.95 143.48 5,475.61
9

10. Хөрөнгө оруулалтын бүтэц
(эх үүсвэр, 2013 он)
ªºðèéí õºðºí㺺ð
48%
Óëñûí
òºñâèéí õºðºíãº
îðóóëàëò
19%
Ãàäààäûí çýýë,
òóñëàìæ
5%
Áóñàä ýõ
¿¿ñâýðýýñ
28%
10

11. ОРЛОГО, ЗАРДЛЫН
ШИНЖИЛГЭЭ

12. ОРЛОГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
/сая төгрөг/
¯ç¿¿ëýëò 2012 он
2013 он Òºëºâëºгөө/гүйцэтгэл 2012/2013
Òºëөвлөгөө ÿéöэтгэл Мөнгөн дүн Хувиар Мөнгөн дүн Хувиар
¯íäñýí /сургалтын/ ¿éë
àæèëëàãààíû îðëîãî
29,146.3 30,840.1 34,058.7 3,218.6 110.4 4,912.4 116.8
Ýðäýì øèíæèëãýýíèé îðëîãî 4,191.1 4,587.9 3,645.1 942.8 79.4 546.0 86.9
Îþóòíû áàéðíû îðëîãî 569.5 722.8 713.4 9.4 98.7 143.9 125.2
Туслах ү/а îðëîãî 2,258.5 1,079.2 3,265.8 2,186.6 302.6 1,007.3 144.6
Улсын төсвөөс
ñàíõ¿¿æүүлсэн îðëîãî
2,250.1 3,338.4 3,515.2 176.8 105.3 1,265.1 156.2
ÍÈÉÒ ÎÐËÎÃÎ 38,415.5 40,568.4 45,198.2 4,629.8 111.4 6,782.7 117.6
12

13. 2013 оны гүйцэтгэлээр орлогын бүтэц
(эзлэх хувиар)
¯íäñýí ¿éë
àæèëëàãààíû
îðëîãî
75%
Ýðäýì
øèíæèëãýýíèé
îðëîãî
8%
Îþóòíû áàéðíû
îðëîãî
2%
Туслах ү/а îðëîãî
7%
Òºñ⺺ñ
ñàíõ¿¿æèõ îðëîãî
8%
13

14. 2013 оны орлогын төлөвлөгөө, гүйцэтгэлийн
харьцуулалт
30,840.10
4,587.90
722.80
1,079.20
2013 оны орлогын
төлөвлөгөөний биелэлт
111.4 хувиар буюу 11 .4
хувиар （4 629,8 сая төг）
давж биелэгдсэн.
3,338.40
34,058.70
3,645.10
713.40
3,265.80
3,515.20
40,000.00
35,000.00
30,000.00
25,000.00
20,000.00
15,000.00
10,000.00
5,000.00
0.00
¯íäñýí ¿éë
àæèëëàãààíû îðëîãî
Ýðäýì
øèíæèëãýýíèé
îðëîãî
Îþóòíû áàéðíû
îðëîãî
Туслах ү/а îðëîãî Òºñ⺺ñ ñàíõ¿¿æèõ
îðëîãî
Төлөвлөгөө
Гүйцэтгэл
14

15. ЗАРДЛЫН ШИНЖИЛГЭЭ-үйл ажиллагааны чиглэлээр
/сая төгрөг/
¯ç¿¿ëýëò 2012 он
2013 он Òºëºâëºгөө/гүйцэтгэл 2012/2013
Òºëөвлөгөө ÿéöэтгэл Мөнгөн дүн Хувиар Мөнгөн дүн Хувиар
Сургалттай холбоотой
шууд зардал
27,433.42 36,965.70 31,697.08 -5,268.62 85.75 4,263.66 115.54
Шууд бус зардал 8,926.03 10,283.59 8,654.20 -1,629.39 84.16 -271.83 96.95
Оюутны үйлчилгээний
зардал
936.07 1,904.43 854.22 -1,050.21 44.85 -81.85 91.26
Нийт зардлын дүн 37,295.52 49,153.72 41,205.50 -7,948.22 83.83 3,909.98 110.48
15

16. Зардлын бүтэц – зардлын төрөл зүйлээр /2013
он/
Цалин,
нэмэгдэл
шимтгэл
63.3%
Тогтмол
зардал
2.7%
Бусад зардал
34.0%
16

17. СУРГАЛТТАЙ ХОЛБООТОЙ ШУУД ЗАРДАЛ /сая.төг/
¯ç¿¿ëýëò 2012 он
2013 он Òºëºâëºгөө/гүйцэтгэл 2012/2013
Òºëөвлөгөө ÿéöэтгэл Мөнгөн дүн Хувиар Мөнгөн дүн Хувиар
Цалин нэмэгдэл
шимтгэлийн хамт
16,352.80 21,695.50 20,261.24 1,434.26 93.39 3,908.44 123.90
Хичээл практикийн
зардал
2,328.40 2,883.75 2,360.57 523.18 81.86 32.17 101.38
Ном хэвлэл 390.4 640.59 329.76 310.83 51.48 -60.64 84.47
Үр дүнд суурилсан мен 136.6 227.33 164.12 63.21 72.19 27.52 120.15
Томилолт 22.1 45.62 31.23 14.39 68.46 9.13 141.31
ЭШЗардал 4,638.80 4,381.74 3,770.19 611.55 86.04 -868.61 81.28
Багшийг дэмжих
зардал
418.1 585.65 428.92 156.73 73.24 10.82 102.59
Мэргэжил дээшлүүлэх 209.3 278.8 152.26 126.54 54.61 -57.04 72.75
Тогтмол зардал 1,023.90 1,247.94 1,105.27 142.67 88.57 81.37 107.95
Хөрөнгө оруулалт 1,913.10 4,978.73 3,093.49 1,885.24 62.13 1,180.39 161.70
ДҮН 27,433.50 36,965.65 31,697.05 5,268.60 85.75 4,263.55 115.54
17

18. Харьцааны шинжилгээ

19. 1. Хөрвөх чадварын шинжилгээ
2. Үйл ажиллагааны шинжилгээ
3. Төлбөрийн чадварын шинжилгээ
4. Хөрөнгийн эргэцийн шинжилгээ
5. Эргэлтийн харьцааны шинжилгээ
19

20. Хөрвөх чадварын шинжилгээ
Ажлын цэвэр капитал (сая.төг)
6,241.83
10,961.26
15,812.41
19,003.46
21,088.28
25,000.00
20,000.00
15,000.00
10,000.00
5,000.00
0.00
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Ажлын цэвэр капитал буюу богино хугацаат өрөө эргэлтийн хөрөнгөөр
төлөөд үлдэх ажил эрхлэхэд бэлэн байгаа эргэлтийн хөрөнгө
20

21. Эргэлтийн харьцаа
2.53
4.91
5.65
4.33
4.01
6.00
5.00
4.00
3.00
2.00
1.00
0.00
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Богино хугацаат өр төлбөрөө эргэлтийн хөрөнгөө ашиглан төлөх 2013 оны
байдлаар 4 удаа төлөх чадвар байна.
21

22. Төлбөрийн чадварын шинжилгээ
2.30 2.44
4.73
5.48
4.21
3.89
2.04 2.13
4.24
4.77
3.60
3.28
6.00
5.00
4.00
3.00
2.00
1.00
0.00
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадварын
харьцаа
Мөнгөн хөрөнгийн чадварын харьцаа
Төлбөр барагдуулах өнөөгийн боломж 20% буюу 1.2 байвал сайн
Мөнгөн хөрөнгийн чадварын харьцаа 0.8 – 1 –ийн хооронд байвал зохистой
22

23. 2009-2013 оны Мөнгө дуусгах хугацаа (Cash burn rate)
184.4
203.5 206.4
242.1 245.8 245.4
300.0
250.0
200.0
150.0
100.0
50.0
0.0
2008 2009 2010 2011 2012 2013
23

24. Үйл ажиллагааны шинжилгээ
25.00
20.00
15.00
10.00
5.00
0.00
20.13
Авлагын эргэц
17.78
20.63
14.12
11.30 10.51
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Авлага цуглуулах дундаж хугацаа
18
21
18
26
32
35
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2008 2009 2010 2011 2012 2013
24

25. Хөрөнгийн эргэц
0.82
0.48
0.55 0.59 0.61 0.65
1.30
0.62
0.76
0.88
0.98
1.08
1.40
1.20
1.00
0.80
0.60
0.40
0.20
0.00
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Нийт хөрөнгийн эргэц Үндсэн хөрөнгийн эргэц
Хөрөнгө ашиглалтын судалгаанаас харахад үндсэн хөрөнгийн эргэцийн коэффицент болон нийт хөрөнгийн
эргэцийн коэффицентүүд харгалзан 2013 онд 1.08, 0.65 буюу 2009 оноос 0.17-0.46 өссөн байна. Өөрөөр
хэлбэл 2013 онд хөрөнгийн ашиглалт өмнөх онуудаас тогтмол өсч 65 хувь нь үйл ажиллагаанд оролцож,
ашиглагдаж байгаа нь байгууллагыг цаашид үйл ажиллагаагаа тогтвортой явуулахад эерэг нөлөө үзүүлж
байна.
25

26. Дүгнэлт
 Ерөнхий үр дүнгээрээ 2013 онд ШУТИС-ийн санхүүгийн үр дүнгийн
үзүүлэлтүүд төлөвлөсөн хэмжээнд байж, бүрэлдэхүүн сургуулиудын
санхүүгийн нөөц нэмэгдсэн байна.
 Нийт орлогын 75 хувийг сургалтын төлбөрийн орлого бүрдүүлж байна. Иймд
бусад эх үүсвэрээс олох орлогоо нэмэгдүүлэх шаардлагатай. Сургалтын
төлбөрийн орлогыг нэмэгдүүлэхэд сургалтын төлбөр дунджаар 13.0%
хувиар нэмэгдсэн нөлөөлжээ. Хэдий орлогын төлөвлөгөө нийт сургуулийн
хэмжээнд биелсэн ч зарим бүрэлдэхүүн сургуулийн мэргэжлийн элсэх
оюутны тоо тогтоосон квоттоо хүрч чадаагүй байна.
 Олон улсын практикт их, дээд сургуулиудын эрдэм шинжилгээний ажлын
орлого сургуулийн нийт орлогын гуравны нэг орчим хувийг бүрдүүлдэг бол
манайд харьцангуй бага хувь эзэлж байгаа нь цаашид эрдэм шинжилгээний
орлогыг нэмэгдүүлэх шаардлага гарч байна.
26

27. Дүгнэлт
• 2013 оны хувьд сургалтын төлбөрөөс бусад эх үүсвэрээр төвийн болон
бүрэлдэхүүн сургуулийн удирдлагууд гадаад, дотоодын компани, төсөл
хөтөлбөрөөс хандив, буцалтгүй тусламжаар 1,826.2 сая төгрөгийн
үндсэн хөрөнгө, тоног төхөөрөмжийн мөнгөн бус орлого оруулсан байна.
• 2013 онд орлогын төлөвлөгөө 111.4 хувиар биелэн 45.2 тэрбум төгрөг,
зардлын гүйцэтгэл 41.2 тэрбум төгрөг болж, төлөвлөгөөнөөс хэмнэлттэй
гарч, үйл ажиллагааны үр дүн 4.0 тэрбум төгрөгт хүрсэн байна.Мөнгөн
хөрөнгийн үлдэгдэл 22.9 тэрбум төгрөг, үүнээс цэвэр шилжих үлдэгдэл
16.2 тэрбум төгрөг болж өмнөх оноос санхүүгийн чадвар нэмэгдсэн
байна.
• 2013 онд багш ажилчдын нийгмийн асуудлыг шийдэхэд ихээхэн
анхаарсан. Тухайлбал багш, ажилчдын 180 айлын орон сууцны
барилгын ажлын санхүүжилтийг хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр шийдвэрлэв.
(1 м2-ын үнийг 1150,0 мянган төгрөгөөр 8 % хүүтэй банкны зээлд
хамруулав)
27

28. Анхаарал тавьсанд баярлалаа!
28