1. CEIP PLURILINGÜE Nº 1 DE TUI
CURSO 2022 - 2023
PROXECTO DE FOMENTO
DO USO DO GALEGO
2. 1 Introdución
Segundo o Decreto 79/2010, do 20 de maio, as linguas constitúen un elemento básico de
identidade cultural e representan un valor fundamental de cohesión dunha comunidade.
Dende o noso centro cremos que a lingua son un patrimonio que hai que coidar e
apostamos polo desenvolvemento da competencia lingüística da lingua galega de forma
efectiva no noso alumnado.
O Equipo de Dinamización da Lingua Galega do CEIP Nº1 de Tui para o curso 2022 – 2023
quedou formalmente constituído o venres 2 de setembro de 2022, conforme ó establecido
no artigo 82 do Decreto 324/1996, do 26 de xullo, e no artigo 63 do Decreto 374/1996, do
17 de outubro.
Neste curso académico, o equipo está formado por:
Andrea Comesaña Estévez (Coordinadora)
Roi Fernández Moreira
Eva Álvarez Vidal
Diego Garrido Prieto
Nataxa Perez de la Fuente Alabau
José Alberto López Vázquez
2 Breve estudo sociolingüístico
Tui pertence á provincia de Pontevedra, forma parte da comarca do Baixo Miño da que é
capital. O noso centro educativo sitúase no centro de Tui (parroquia de O Sagrario), a zona
máis poboada da localidade.
Dende o 10 de febreiro de 2012, forma coa cidade portuguesa de Valença do Minho unha
eurocidade, como mostra de cooperación e integración dos dous concello, separados tan
só polo río Miño.
3. O noso centro ten na actualidade 227 alumnos, distribuídos en tres unidades de Educación
Infantil e sete unidades de Educación Primaria.
2.1 Contorna sociolingüística
Para a determinación da situación sociolingüística do noso centro recollemos en decembro
de 2019, información a través de diferentes enquisas a toda a comunidade educativa
(familias – profesorado e alumnado).
2.1.1 Situación sociolingüística das familias.
Con respecto ás familias, conseguiuse a participación de 91 das familias do centro. As
preguntas realizadas e os resultados son os seguintes:
En que lingua aprendeu a falar a vosa filla ou fillo?´
Que lingua se fala habitualmente na vosa casa?
4. Que lingua fala o voso fillo ou filla?
Valorade os seguintes enunciados segundo vos parezan de acertados.
Se avaliamos os datos, existe un predominio no emprego do castelán pero destaca un
lixeiro aumento na utilización do idioma galego na casa. Porén no ámbito escolar, o
alumnado galego falante utiliza maioritariamente a lingua castelá.
A actitude dos pais / nais cara a utilización do galego no ámbito educativo é positiva xa que,
5. a gran maioría consideran que a adquisición de dúas ou máis linguas enriquece e inflúe na
maduración dos seus fillos/as.
2.1.2 Situación sociolingüística do profesorado
En canto ó profesorado, dada a súa mobilidade, vimos de renovar os datos sobre os seus
usos lingüísticos.
Estes son os resultados obtidos e as preguntas realizadas:
Que lingua empregas habitualmente?
Que lingua empregas habitualmente no centro educativo?
Que lingua empregas durante os tempos de lecer na escola?
6. 2.1.3 Situación sociolingüística do alumando.
A meirande parte do noso alumnado ten como lingua inicial a lingua castelá, sendo esta a
que emprega habitualmente no eido familiar. No presente curso académico atopámonos
cun lixeiro incremento de alumnado galego falante na etapa de educación infantil. Ademais,
no centro hai alumnado con outras linguas iniciais ou linguas segundas como o portugués,
o árabe, o francés...
Estes son os datos que se extraeron da enquisa ó alumnado:
Cal é a lingua habitual do alumnado?
Lingua habitual da súa familia
Cal é a lingua habitual das familias do alumnado?
Que lingua usa o alumnado no ámbito escolar?
Cal é a actitude do alumnado cara a normalización social do uso do galego?
7. Dada a pouca presenza do galego na nosa contorna faise, se cabe, máis importante a labor
deste Equipo de Dinamización de Lingua Galega, xa que temos o gran reto de conseguir
que o noso alumnado acade ó final da etapa de primaria unha competencia lingüística
análoga en lingua galega e castelán. Unha labor que supón, a todas luces, unha carreira
de fondo.
2.1.4 Situación sociolingüística da lingua galega no centro
A nosa lingua emprégase a lingua galega en todos os documentos administrativos: notas
informativas, carteis, elementos decorativos, letreiros, etc.
Así mesmo, o galego é a canle de comunicación entre distintos organismos (concello,
consellería, deputación, outros colexios) e familias.
O Equipo de Dinamización da Lingua Galega deste centro vela polo uso da lingua galega
nas distintas comunicacións e intenta fomentar o uso do galego nos tempos de lecer.
Paralelamente, asesora sobre cuestións lingüísticas ó alumnado e profesorado do centro
que así o demande.
Tendo en conta o anterior, o Equipo de Dinamización da Lingua Galega continuará
propoñendo e colaborando no deseño de actividades variadas co obxectivo de incrementar
a participación do alumnado, profesorado, e familias no uso e aprendizaxe da lingua galega.
Cabe destacar que, ó remate deste curso académico o Proxecto Lingüístico de Centro
renovarase e, polo tanto, actualizaranse todos os datos sociolingüísticos co fin de continuar
axustando a resposta educativa ó alumando de centro.
8. 3 Obxectivos
Atendendo ás competencias do Equipo de Dinamización da Lingua Galega e de acordo co
artigo 14 do Decreto 79/2010 establecéronse unha serie de obxectivos xerais e liñas de
actuación para o curso 2022 – 2023.
֎ Fomentar o uso do galego entre a comunidade educativa tanto a nivel oral como a
nivel escrito, así como da transmisión do coñecemento da súa cultura entre os
distintos membros da comunidade educativa.
֎ Proporcionar ós membros da comunidade educativa información sobre recursos
educativos, actividades, actos e institucións culturais que fomenten o coñecemento
da cultura e a lingua galega.
֎ Difundir entre a comunidade educativa actividades complementarias e
extraescolares en lingua galega.
֎ Facilitar ó profesorado recursos para o traballo na aula de conmemoracións
relacionadas intrinsecamente coa lingua e a cultura galega.
֎ Informar ó profesorado das actividades de formación que se oferten para mellorar as
súas competencias lingüísticas.
֎ Dinamizar a lectura en lingua galega: elaborando exposicións de libros novidosos en
lingua galega; dar a coñecer xogos de preguntas – respostas en galego (Roteiro de
Galicia, Vacaloura, Ti non es de aquí? Junior).
֎ Poñer en valor as producións orais e escritas en galego a través da radio escolar co
noso programa: “A voz de Athenea”.
֎ Velar polo uso da lingua galega como vehículo de comunicacións oficiais do centro
educativo.
֎ Asesorar ó profesorado na elaboración e difusión de materiais en galego (de carácter
9. educativo ou administrativo).
֎ Elaborar un novo Proxecto Lingüístico de Centro de cara ó curso 2024 – 2025 a 2027
–2028.
4 Liñas de actuación previstas
֎ Implicar a toda a comunidade educativa na dinamización e normalización da lingua
galega.
֎ Promocionar a comunicación oral e escrita en lingua galega entre os distintos
interlocutores da nosa comunidade educativa tentando transcender tamén a nosa
comunidade próxima (a cidade de Tui):
֎ Celebrar as distintas conmemoracións e efemérides marcadas polo calendario
escolar empregando a lingua galega como vehículo de comunicación.
֎ Manter a docencia en galego nos ámbitos de aprendizaxe, empregando a lingua de
forma interdisciplinar e seguindo un enfoque comunicativo.
֎ Propiciar hábitos de lectura en lingua galega.
֎ Participar activamente nas actividades dos distintos equipos de coordinación
docente do centro para xerar sinerxías que fagan que o galego estea presente e, a
súa promoción, se transfira a todas as actividades do centro.
֎ Promocionar a creación de materiais audiovisuais propios para reducir a fenda de
contido entre o galego e o castelán.
֎ Dar a coñecer un repertorio musical variado en lingua galega a través do fío musical
e das aulas de música.
֎ Achegar ó alumnado a tradición oral e folclórica galega.
֎ Colaborar na elaboración de textos administrativos en lingua galega.
֎ Difundir o traballo levado a cabo desde este equipo a través das redes sociais do
10. centro, así como do blogue do equipo.
o Redes sociais: https://www.instagram.com/ceipnumero1tui/?hl=es
o Blogue do equipo: https://dinamizacionlinguagalegan1.blogspot.com/
o Web do centro:
https://www.edu.xunta.gal/centros/ceipnumero1tui/node/838
o Canle de youtube: https://www.youtube.com/@ceipn1tui/videos
5 Actividades previstas para o curso 2022 – 2023
Durante este curso escolar, coa volta á normalidade (despois da pandemia do Covid)
estamos a xerar dinámicas de traballo interniveis, actividades en gran grupo e momentos
de lecer nas que se potencie o uso da lingua galega.
Presentamos polo tanto, de seguido, todas as propostas para o presente curso académico,
algunhas das cales xa foron executadas cun resultado satisfactorio durante o primeiro
trimestre.
5.1 Xaneiro a abril.
֎ Día da paz: luns 30 de xaneiro.
Proxección dun vídeo no que cada grupo – clase nomee algunha acción que vaia en contra
da paz e a substitúa por outra positiva para a paz. Por exemplo: eu digo non a violencia,
digo si ó respecto.
Baile dunha canción en galego de todo o colexio no patio do centro.
֎ Día da muller e a nena na ciencia: Venres 10 de febreiro.
Obradoiro científico por parte de mulleres científicas no clube de ciencias.
֎ Semana do Entroido: 13 – 17 de febreiro.
Realizaremos unha investigación nas aulas das distintas figuras propias do Entroido:
11. faroleiro, comadres, compadres,....
Exposición en tamaño real de carteis dos distintos personaxes do Entroido galego. Cada
aula elaborará unha representación dunha personaxe coa súa presentación. Así,
achegarémonos ás figuras das pantallas, os peliqueiros ou os merdeiros, entre outros.
Crearemos, deste xeito, o noso propio museo do Entroido.
Desfile de disfraces polo centro.
Concerto musical cun grupo (pendente de determinar).
֎ Día de Rosalía de Castro – 23 de febreiro.
Empregaremos a figura de Rosalía de Castro para achegarnos a distintos oficios en
perigo de desaparecer propios da nosa comunidade, aprendendo a valorar a súa valía
como patrimonio cultural e etnográfico de Galicia.
֎ Aprende xogando – febreiro de 2023.
Xornada de portas abertas ás familias para coñecer distintos xogos de mesa que
permiten e fomentan o uso do galego dunha forma lúdica.
֎ Semana da igualdade: do 6 – 10 de febreiro.
Ciclo de conferencias de mulleres que traballan en oficios tradicionalmente asociados a
homes ou cunha importancia relevante no sector cultural galego.
Creación dun recuncho con material literario coa temática de igualdade.
Obradoiro de igualdade para as familias no marco do programa de Lectura e familias.
֎ Día da poesía – 21 de marzo.
Reforestación poética: en colaboración coa comunidade de montes de Areas, cada curso
elaborará unha poesía inventada coa temática do coidado do medio ambiente.
Fío musical con recitado de poemas de distintos persoeiros da literatura galega.
12. 5.2 Abril – xuño.
֎ Creación de vídeos baixo o título “Dimo en galego”
Creación de vídeos seguindo o modelo do Dighocho eu a través dos que dar a coñecer
frases feitas, refráns e novas palabras en galego á vez que facemos conscientes á
comunidade educativa de usos pouco recomendables para que sexan substituídos.
֎ Semana das Letras Galegas – Semana en galega: do 15 – 19 de maio.
Investigación sobre a figura de Fernández del Riego nas aulas empregando materias que
se difundirán por parte do Equipo de Dinamización da Lingua Galega. Empregaremos de
referencia algúns dos materiais do Seminario Galán.
Elaboración dun podcast sobre o persoeiro homenaxeado.
Obradoiro de música tradicional na biblioteca do centro.
Concerto musical e celebración dun festival das Letras Galegas o 19 de maio na área
panorámica.
֎ Congreso científico: xoves 8 ó sábado 10 de xuño.
Acto no que o alumnado dará a coñecer os produtos elaborados ó longo do curso escolar
nos ámbitos de aprendizaxe. Todos estes produtos serán deseñados, elaborados e
presentados en lingua galega.
5.3 Outras actividades.
֎ Música da semana.
Escoitase música nas entradas e saídas en consonancia co proxecto de centro,
celebracións, épocas do ano...Elaborase un cartel semanal cunha sinxela descrición da
melodía que escoitamos, época histórica e artista en lingua galega.
13. ֎ Participación na Radio Escolar.
Fomentarase o uso do galego de forma oral a través dos distintos programas de radio
escolar. Realizaranse programas quincenalmente que se poden atopar en ivoox baixo o
nome de “A voz de Athenea”.
oA voz de Athenea: https://www.ivoox.com/podcast-ceip-numero-1-
tui_sq_f1917185_1.html
֎ Dinamización da bitácora do EDLG: Ollo Piollo.
Difusión a través do blogue das distintas actividades levadas a cabo por parte do EDLG.
֎ Coordinación coa biblioteca.
O EDLG formará tamén parte do Equipo de biblioteca e coordinarémonos para fomentar a
lectura en galego.
• Elaboración dunha constelación literaria a través da que difundir títulos en
galego de interese para o alumnado.
• Contacontos. Levaranse a cabo distintos contacontos en galego na biblioteca
para achegar o alumnado a distintas tradicións propias de Galicia: Samaín,
Magosto, Entroido...
6 Convivencia con outros centros educativos da nosa contorna e
visitas a institucións.
֎ Aloiada 2022 -2023. O alumnado de 6º de primaria de todos os centros educativos
do Concello de Tui pasa un fin de semana na Serra do Galiñeiro e o Monte Aloia
realizando distintas actividades de educación ambiental.
֎ Xornadas de deporte escolar. Realizaranse distintas xornadas de aproximación a
deportes variados como o bádminton, a loita, etc. nas que convivirá alumnado de
14. distintos centros educativos. Ademais participaremos nas carreiras de Xogade con
outros colexios da contorna.
֎ Tui le. Actividade conxunta con centros da contorna en colaboración coas bibliotecas
escolares de Tui, a Biblioteca Municipal e a Concellería de Educación.
֎ Saídas pola contorna. Ó longo do curso realizaranse distintas saídas que
favorecerán ó achegamento á cultura galega como por exemplo: a visita a un
albergue de peregrinos, a andaina polas Fragas do Eume, os paseos pola contorna,
a visita a Pontevedra, etc.
7 Evidencias
As evidencias gráficas do que aquí se relata poden atoparse nos distintos canles de
comunicación da escola. Ao mesmo tempo, na memoria axuntaranse novas evidencias.
De ser precisos máis evidencias, serán remitidas previa solicitude das mesmas.
BITÁCORA DO EDLG:https://dinamizacionlinguagalegan1.blogspot.com/
REDES SOCIAIS: https://www.instagram.com/ceipnumero1tui/?hl=es
CANLE DE YOUTUBE: https://www.youtube.com/@ceipn1tui/videos
PÁXINA DO CENTRO: Web do centro:
https://www.edu.xunta.gal/centros/ceipnumero1tui/node/838
A Coordinadora do EDLG e deste proxecto comprométese a desenvolver as actividades
programadas neste proxecto, sempre e cando, se obteña o financiamento necesario para
a súa execución.
Visto e Prace da DIRECTORA: Asinado pola coordinadora do EDLG.
16. TEMPORALIDADE ACTIVIDADE RESPONSABLES DESTINATARIOS ORZAMENTO MATERIAL NECESARIO
Día da Paz: (30 de
xaneiro)
Elaboración dun vídeo
EDLG
Titores
Comunidade
educativa
20 Euros
Cartolinas e
rotuladores.
Entroido
(13 – 17 de febreiro)
Creación de distintas
personaxes do
Entroido galego.
Decoración de
Entroido
EDLG
Profesorado
Alumnado 160 Euros
Material funxible:
cartolinas, papeis de
cores, tea non tea e
témepras.
Día de Rosalía de
Castro (24 de
febreiro)
Presentación de
distintas profesións
propias de Galicia e
presentes na obra de
Rosalía.
EDLG
Equipo biblioteca
Titores
Comunidade
educativa
70 Euros
Cartón pluma
Material funxible:
láminas de plastificar,
folios, fotocopias,
tesoiras e velcro.
Semana da
Igualdade (6 – 10 de
febreiro).
Entrevistas a mulleres
pioneiras da contorna.
EDLG
Equipo actividades
extraescolares
Profesorado
Comunidade
educativa
60 Euros
Folios, papel continuo,
tóner.
17. Día da Poesía (21 de
marzo)
Creación de poesías e
plantación de árbores.
EDLG
Equipo de actividades
complementarias e
extraescolares
Profesorado
Coa colaboración da
comunidade de
montes de Areas.
Comunidade
educativa
200 Euros
Pás, regadeiras,
angazos, bolsas, cintas,
sementes, tóner e
folios.
Creación de vídeos
“Dimo en Galego”
Creación de material
audiovisual en galego.
Profesorado
Comunidade
educativa
50 Euros Tea verde para croma.
Semana en galego
(Maio de 2023)
Creación dun podcast
sobre Fernández del
Riego.
Obradoiro música
tradicional.
Actuacións variadas.
Profesorado
EDLG
Comunidade
educativa
150 Euros
Material funxible: folios,
papeis de cores,
fotocopias.
Pandeiretas.
Coñecemento do
patrimonio
(Maio 2023)
Saída pedagóxica con
Sara Quintana,
achegamento ó noso
contorno.
Profesorado
Sara Quintana
Alumnado de
primaria
600 Euros
Saída e material
didáctico
18. Congreso Científico
(Xuño de 2023)
Difusión das
actividades feitas nos
ámbitos.
Profesorado do centro.
Comunidade
educativa e
veciños da zona.
500 Euros
Material funxible:
cartolinas, plásticos
para plastificar,
fotocopias, ruleta.
Contacontos de
igualdade con Bea
Campos
(Xuño de 2023)
Contacontos con Bea
Campos
Profesorado EDLG
Comunidade
Educativa
459’8 Euros
Actuación de Bea
Campos.
TOTAL 2269,8
