ขั้นตอนการสร้างภาพประกอบสารคดีพิเศษเรื่อง พระเจ้าตากกับศึกฮาเตียน ตีพิมพ์ในนิตยสารสารคดีฉบับ 386 เดือนเมษายน 2560

1. 10 ขั้นตอน ก่อนเป็นภาพศึกฮาเตียน
เบื้องหลังภาพวาดประกอบสารคดีพิเศษ นิตยสารสารคดี ฉบับ 363
I L L U S T R A T O R : K A N T R A T T A N A J U L
I N F O S U P P O R T : S U J A N E K A N P A R I T , S R A N T O N G P A N
P R E S E N T A T I O N : S U W A T A S A

2. 1 PREPARE DATA
ทีมงานค้นหาภาพตัวอย่างการแต่งกาย
สมัยธนบุรี และอยุธยา ภาพจิตรกรรมเก่า
ภาพทางอากาศจากกูเกิลเอิร์ท
รวมทั้งภาพถ่ายจากสถานที่จริงของฮาเตียน
ซึ่งได้จากนักเขียนคือคุณสุเจน กรรพฤทธิ์
ที่เดินทางไปสํารวจมาด้วยตนเอง
2 BEGIN ROUGH STORY
หลังจากนักวาดภาพ และทีมงาน ได้คุยกัน
เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลเกี่ยวกับ ศึกฮาเตียน
และฉากเหตุการณ์ ที่ต้องการนําเสนอ
ทีมงานกับนักวาดภาพก็เริ่มร่างภาพเพื่อ
ทําความเข้าใจให้ตรงกันก่อนว่าเรื่องราว
ทั้งหมดจะครอบคลุมประมาณไหน
เรื่องที่หลายคนไม่รู้มาก่อนคือพระเจ้าตาก
ยกทัพไปตีเวียดนาม และยังเป็นศึกสําคัญ
ทางยุทธศาสตร์ด้วย

3. 3 LOCATION
เมืองฮาเตียนตั้งอยู๋ปากแม่น้ําซางแท่งห์
หันหน้าลงทิศใต้ ด้านตะวันตกมีเขาลูกเล็กๆ
ซึ่งทัพพระเจ้าตากไปตั้งกําลังเล็กๆ ด้วย
แต่กําลัังหลักอยู่ฝั่งตรงข้ามเมือง
จากอีกฝั่งแม่น้ําคือเขาโตเจิว
ซึ่งนักเขียนไปยืนดูภูมิประเทศจริงมาแล้ว
จึงกําหนดกันว่าภาพน่าจะมองจากมุมนี้
4 WHAT HAPPEN
จากข้อมูลประวัติศาสตร์ พระเจ้าตากนํา
ทัพเรือเข้ามาทางปากอ่าว แล้วตั้งปืนใหญ่
บนเขาโตเจิวยิงไปถล่มเมือง ทีมงานลอง
ขยับมุมภาพให้สูงเฉียงขึ้นเพื่อให้เห็น
การรบในภาพรวม นักวาดภาพได้ข้อมูล
พอประมาณแล้ว นําโจทย์กลับไป
ลงรายละเอียดร่างมาให้ดูในครั้งหน้า

4. 5 1 S T D R A F T
ภาพร่างแรกกลับมา
อย่างน่าตื่นเต้น
เริ่มมีคําถามในรายละเอียด
อย่างปืนใหญ่ฐานควรมีล้อ
หรือไม่มี พระเจ้าตากควร
ประทับอยู่ตรงไหน
เรือหน้าตาแบบนี้ได้หรือไม่
แล้วจํานวนละ
มุมมองจากนี้ เมืองฮาเตียน
ใหญ่เกินไปหรือเปล่า ฯลฯ

5. 6 CHANGING VIEW
จากดราฟต์แรก นักวาดภาพกลับมา
ปรึกษาทีมงานใหม่ เพราะอยาก
เปลี่ยนมุมมองให้ภาพเข้าไปใกล้ชิด
เหตุการณ์มากขึ้น
แทนที่จะมองจากมุมสูงเอียงลงมา
เขยิบให้เข้าไปอยู่หลังกองกําลัง
ที่ตั้งปืนใหญ่มากขึ้น ทหารจะ
ตัวใหญ่ขึ้น และเมืองฮาเตียนจะ
ถูกผลักห่างออกไป
7 ADJUST
เนื่องจากภาพวาดครั้งนี้ไม่ได้วาด
บนคอมพิวเตอร์ ในการปรับแก้ นักวาดภาพ
จึงใช้วิธีตัดภาพร่างออกเป็นส่วนๆ
เพื่อมาวางเป็นไกด์ ในการผลักระยะ
perspective ให้เหมาะสม จะเลื่อน
ขยับกองเรือ หรือตัวเมืองฮาเตียน
ออกไป ก็ทําได้ง่ายขึ้น จนทุกฝ่ายพอใจ
กลับไปทําดราฟต์สอง

6. 8 COLOR
นักวาดภาพเริ่มลงสี และเก็บรายละเอียด
ของภาพ ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ใช้เวลา
มากกว่าที่ประเมินกันไว้ ยังดีที่ทีมงาน
เริ่มทํางานล่วงหน้ากันมาหลายเดือนแล้ว
ทําให้พอมีเวลาเผื่อก่อนปิดต้นฉบับ
ของเดือนเมษายน
9 DRAWING FINISH
ในที่สุดนักวาดภาพก็วาดภาพทั้งหมดเสร็จ
ทันเวลา ภาพปืนใหญ่พ่นไฟ ยังเป็นข้อ
ถกเถียง แต่เพื่อให้เห็น action การยิง
ฉากศึกฮาเตียนเป็นฉากกลางคืน แต่การ
ลงสีจะลงสว่างไว้ก่อน
เพื่อมาปรับในคอมพิวเตอร์อีกครั้ง
โดยภาพวาดจะถูก
สแกนเป็นไฟล์ดิจิทัล ถือว่าเสร็จงาน
ในส่วนของนักวาดภาพ

7. 1 0 L A Y O U T
ขั้นตอนสุดท้ายคือ
การจัดวางภาพประกอบ
คําบรรยาย เพื่อให้เป็น
ภาพที่บอกเล่าศึก
ฮาเตียนสมบูรณ์ที่สุด
F I N A L L A Y O U T F O R P R I N T E D W I T H D E S C R I P T I O N
I T " S N O T E A S Y !